AGROEKOSYSTEM - ONE HEALTH - WSPÓLNE ZDROWIE

Przysłowia są ważnym elementem wiedzy tradycyjnej. Kiedyś, gdy brakowało profesjonalnych prognoz meteorologicznych, ludzie kierowali się nimi, by zaplanować choćby prace polowe. Przysłowia te są powszechnie znane. Mimo to – trudno je zweryfikować.

Sen jest jedną z pierwotnych potrzeb organizmu. Jednak oprócz istotnej funkcji fizjologicznej jest składową naszego zdrowia psychicznego. Na przestrzeni wieków podejście ludzi do snu uległo zmianom. W średniowieczu (V-XV wiek) w Europie spanie było uznawane za czynność publiczną, stąd też częstą praktyką było współdzielenie łóżka z wieloma osobami, a także przyjmowanie gości w sypialni. W czasach nowożytnych (XV-XVII wiek) na Wyspach Brytyjskich zaczęto traktować sen coraz bardziej prywatnie i uznawać obecność oddzielnych łóżek dla wszystkich domowników za jeden z symboli zamożności; ciągle jednak w wielu domostwach, zwłaszcza chłopskich, wszyscy spali wspólnie. Z biegiem lat pod presją czynników historycznych i socjalnych powstał zestaw zasad społecznych, przyjmowanych do dziś we współczesnych, uprzemysłowionych krajach Zachodu. Powinno się sypiać w oddzielnym łóżku, w miejscu niepublicznym oraz będąc ubranym w odpowiednie okrycie nocne.

W trakcie rozważań nad trudnościami w ochronie przyrody, często pojawia się jeden argument: zbyt dużo uwagi poświęcamy gatunkom znanym i lubianym. Dochodzi wręcz do bambizacji ochrony przyrody. Najwięcej środków gromadzi się na ochronę gatunków charyzmatycznych – szlachetnie wyglądających, o dużej głowie, dużymi oczyma, małym nosem. Takie zwierzęta wyglądają trochę jak ludzkie noworodki, co sprawia, że takie są określane jako „słodkie”, przykuwają wzrok, uwagę, patrzenie na niego sprawia przyjemność i… ludzie chcą je chronić.  Jednak nie tak wygląda świat zagrożonych zwierząt. Tych wyglądających na brzydkie jest więcej i choć dziwne, też często potrzebują pomocy. Ale jak skierować na nie uwagę świata?

Zmiany powodowane przez człowieka pozostawią na Ziemi ślady na wiele milionów lat. Co jednak właściwie o nas powiedzą? Według najnowszych badań zapis kopalny przyszłości zdominują szczątki ludzi i zwierząt domowych – głównie świń i bydła.

Aby przedstawić rolę kompostu i obornika w gospodarstwie ekologicznym, na początku należy wyjaśnić istotę ekologicznego sposobu gospodarowania. Głównym jego celem jest wytworzenie żywności o jak najwyższej jakości przy równoczesnej ochronie zasobów naturalnych, różnorodności biologicznej i maksymalizacji wykorzystania naturalnych substancji i procesów. Najważniejszym aspektem produkcji jest możliwie jak najbardziej zamknięty obieg materii, przy minimalizacji nakładów zewnętrznych środków do produkcji takich jak nawozy czy pestycydy. W artykule skupię uwagę na dwóch najważniejszych nawozach naturalnych: kompoście i oborniku.

Co roku miliony ptaków giną w kolizjach z szybami. Ptaki ich nie widzą. Pomóż im dostrzec i ominąć choć jedną barierę. To dziecinnie proste. Tak, w prosty sposób reklamuje się Stowarzyszenia Wspierania Inwestycji Przyjaznych Pta.com (kliknij). Choć niespecjalnie ufam reklamom to tym razem, znając założycieli, ale przede wszystkim wykonywane przez nich projekty, chciałbym zarekomendować nie tylko ich działalność, ale przede wszystkim nowy poradnik o tym jak pomagać ptakom unikać kolizji. Można go pobrać całkowicie za darmo – w wersji PDF - kliknij tutaj lub na stronie PTAcom.

Europa coraz częściej mierzy się z dotkliwymi suszami, a możliwe scenariusze przyszłości jej klimatu nie są optymistyczne. Oznacza to nowe wyzwania hodowlane, epidemiologiczne i ekonomiczne. Przeplatające się okresy upałów oraz obfitych opadów deszczu już obecnie sprzyjają wielu pasożytom i innym patogenom. Postępujące zmiany klimatyczne będą jedynie pogłębiać ten problem.

W ostatnich latach coraz więcej słyszymy o zmniejszaniu się populacji pszczół zarówno miodnych, jak i dziko żyjących. Jaki jest w tym udział rolników i stosowanych środków ochrony roślin? Czy są sposoby, aby temu zapobiec? Co zrobić, aby skutecznie pomóc pożytecznym zapylaczom?

Smartfony i kleszcze – kto kogo przyciąga i dlaczego? Czy przed nami jeszcze wiele teorii spiskowych i uproszczeń? Tak, upraszczając, można streścić reakcję medialną na naszą niedawno opublikowaną pracę: Frątczak, M., Vargová, B., Tryjanowski, P., Majláth, I., Jerzak, L., Kurimský, J., ... & Majláthová, V. (2020). Infected Ixodes ricinus ticks are attracted by electromagnetic radiation of 900 MHz. Ticks and Tick-borne Diseases, 101416. 

W wielu kulturach sowy były demonizowane i należało się ich bać. Jedną z sów o najszerszym, kosmopolitycznym zasięgu geograficznym jest płomykówka zwyczajna Tyto alba. Jej odbiór społeczny jest bardzo różny. Niegdyś wysławiana przez Chińczyków jako chroniąca przed pożarami, zaś w Polsce stała się ich zwiastunem. Choć nasza wiedza o sowach, w tym o płomykówce, zwiększa się z każdym rokiem, to niekoniecznie zmienia to ich odbiór w szerszych kręgach społecznych. A szkoda, bowiem sowy są zagrożone.

Ochrona orangutanów Pongo wywołuje wielkie zainteresowanie badaczy i opinii publicznej. Pojawia się coraz więcej opracowań dotyczących ich niebanalnego zachowania oraz ochrony, a w języku polskim warto przeczytać choćby to opracowanie - kliknij tutaj. 

Na termometrach coraz wyższa temperatura, słońce pięknie świeci i zachęca nas do wyjścia na zewnątrz. Porządkując ogródek, spacerując z psem po pobliskiej polanie, czy też wybierając się do osiedlowego sklepu musimy pamiętać, że gościmy na terenie należącym do natury – żyją tu niezliczone ilości zwierząt i to one są rezydentami naszych trawników. Jednymi z ciekawszych lokatorów naszych domowych okolic są jeże. Ze względu na wysokie temperatury powietrza w tym roku, hibernujące zwierzęta zaczęły się wybudzać jeszcze w miesiącach zimowych; spowodowało to zmiany w ich rocznym cyklu. Niektóre jeże już mają młode, a inne dopiero wybudzają się ze snu, przez co ich potrzeby są bardzo zróżnicowane.

W momencie, kiedy piszę te słowa (16 kwietnia 2020 r.) pierwsi obserwatorzy już raportują o pojawiających się w Polsce kukułkach (Cuculus canorus). Właśnie dotarły na tereny lęgowe po trudzie wędrówki z afrykańskich zimowisk. 

Z pewnym opóźnieniem omawiam najnowszy, drugi, numer zina – starsi może jeszcze pamiętają to słowo – Čoban. Pismo jednak jest tak robione, że naprawdę pośpiech jest niewskazany, a poślizg czasowy w pełni zrozumiały i może nawet wskazany.