PRAWO I FINANSE

- W imieniu wszystkich rolników dotkniętych klęską suszy, a także w imieniu rolników, których dotknęła katastrofa naturalna w postaci zarazy ASF oraz w imieniu wszystkich obywateli, których dotkną w najbliższym czasie skutki tych klęsk, prosimy o ogłoszenie stanu klęski żywiołowej – czytamy w apelu przewodniczącego Związku Zawodowego Rolników Rzeczypospolitej „Solidarni”, Marcina Bustowskiego, który został skierowany do premiera Mateusza Morawieckiego. 

Zarząd Krajowej Rady Izb Rolniczych, na wniosek Małopolskiej Izby Rolniczej zwrócił się do Minister Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej o rozważenie możliwości uproszczenia przepisów związanych z zatrudnianiem cudzoziemców przez rolników. 

Ogromnym problemem dla wielu rolników jest brak monitorowania wystąpienia suszy rolniczej na użytkach zielonych stanowiących podstawową bazę paszową dla zwierząt. Hodowcy nie mają w związku z tym możliwości ubiegania się o szacowanie strat na łąkach, pomimo dużych ubytków pokarmu dla zwierząt, który będą musieli zapewnić w inny sposób. Niestety, ministerstwo rolnictwa nie dysponuje danymi, które mogłyby być podstawą do oszacowania strat na użytkach zielonych. 

Ministerstwo rolnictwa mówi o stratach z powodu suszy w wysokości 1,2 mld. Według szacunków PSL straty są jednak ponad dwukrotnie wyższe. - Zabezpieczone 800 milionów nie wystarcza nawet na pomoc rolnikom w 3 województwach – uważają ludowcy. – Czekamy, aby szacunki spłynęły z gmin. Dopóki nie będzie tych danych, nie możemy podjąć się wypłat, ale mamy przygotowane pieniądze – ripostował wczoraj na antenie TVP Info minister rolnictwa Jan Krzysztof Ardanowski.

W miniony wtorek prezydent RP, Andrzej Duda, podpisał ustawę o zmianie niektórych ustaw w celu zwiększenia efektywności prowadzonych działań kontrolnych w zakresie niektórych rynków rolnych. Nowa regulacja wprowadza zmiany mające na celu wzmocnienie kontroli w odniesieniu do identyfikacji oraz informacji przekazywanych konsumentom w oznakowaniu artykułów rolno-spożywczych, w tym owoców i warzyw świeżych oraz wyeliminowanie stwierdzonych nieuczciwych działań polegających m. in. na przepakowywaniu owoców i warzyw przywożonych z zagranicy i sprzedawaniu ich jako polskich.

Rolnicy, którzy mają oszacowane przez komisje szkody w uprawach rolnych spowodowane wystąpieniem w 2018 r. suszy lub powodzi będą mogli ubiegać się w powiatowych biurach Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa o pomoc w formie dotacji na powierzchnię upraw, w których szkody wynoszą co najmniej 30 proc. Pomoc, będzie pomniejszana o 50 proc., jeżeli w dniu wystąpienia szkód w uprawach rolnych co najmniej 50 proc. powierzchni upraw w gospodarstwie rolnym, z wyłączeniem łąk i pastwisk, nie było ubezpieczonych co najmniej od jednego z kilku ryzyk. 

W celu zwiększenia ilości gospodarstw rolnych ubezpieczonych od klęski suszy, polski ustawodawca proponuje jednak mechanizm franczyzy redukcyjnej. Jego wprowadzenie zależy jednak bezpośrednio od decyzji Komisji Europejskiej. 

Otrzymanie przez rolników pełnych dopłat bezpośrednich oraz korzystania z PROW będzie uwarunkowane przestrzeganiem obowiązujących norm związanych ze środowiskiem, zmianą klimatu, utrzymaniem gruntów w dobrej kulturze rolnej, zdrowiem publicznym, zdrowiem zwierząt i roślin oraz dobrostanu zwierząt.

Jako jeden z punktów ogłoszonego niedawno przez Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi Jana Krzysztofa Ardanowskiego „Planu dla wsi” znalazła się zapowiedź zwiększenia wsparcia finansowego do zakupu paliwa rolniczego zużywanego przy uprawie pól i chowu bydła, co miałoby zmniejszyć koszty generowane w polskich gospodarstwach rolnych. Nieoficjalnie mówi się, że limit zużycia oleju napędowego na 1 ha użytków rolnych objętych zwrotem podatku akcyzowego zostanie zwiększony z obowiązującej ilości 86 l do 100 l ON/ha. Polski Związek Producentów Roślin Zbożowych docenia tę propozycję, jednocześnie jednak stanowczo apeluje o urealnienie tej stawki do rzeczywistego średniego zużycia tj. 126 l ON/ha, gdyż tylko taki limit rekompensuje rolnikom poniesione nakłady na produkcję rolniczą, wobec systematycznego wzrostu cen środków do produkcji rolnej i przyczynia się do poprawy sytuacji ekonomicznej gospodarstw rolnych w Polsce.

W miniony piątek większość wojewodów podała informację na temat aktualnej skali tegorocznej suszy i stanu prac komisji szacujących straty. Wojewodowie apelowali do samorządów terytorialnych o zdynamizowania szacowania strat.

W związku z suszami Komisja Europejska oferuje dodatkowe wsparcie. Rolnicy będą mogli z wyprzedzeniem otrzymać płatności bezpośrednie i płatności na rzecz rozwoju obszarów wiejskich. Na potrzeby żywienia zwierząt będą też mogli w bardziej elastyczny sposób użytkować grunty, których zwykle nie wykorzystuje się do produkcji.

W lipcu przed Sądem Okręgowym w Poznaniu zapadł wyrok skazujący byłą dyrektor Wielkopolskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego w Poznaniu, oskarżoną przez prokuratora Prokuratury Regionalnej w Poznaniu o działanie na szkodę kierowanej przez nią instytucji. Sąd skazał oskarżoną na karę 2 lat pozbawienia wolności i karę grzywny, a nadto zakazał jej zajmowania stanowisk związanych z zarządzaniem majątkiem Skarbu Państwa oraz jednostek samorządu terytorialnego na 15 lat. Sąd nałożył też na oskarżoną obowiązek naprawienia szkody w kwocie ponad 18 mln zł.

Producenci rolni, po oszacowaniu strat w uprawach rolnych przez komisje powołane przez wojewodę właściwego ze względu na miejsce wystąpienia szkód, mogą ubiegać się o pomoc. Przewidziano osiem wariantów wsparcia, w tym stawkę pomocy przypadającej na 1 ha. Informacja zostanie ogłoszona przez Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi na dwa tygodnie przed terminem naboru wniosków, który również określony będzie przez MRiRW.

W związku z sygnałami od organizacji rolniczych, spółdzielni i rolników indywidualnych w sprawie wątpliwości co do rzetelności podmiotów skupujących artykuły rolno-spożywcze w zakresie zapewnienia w punktach skupu właściwych przyrządów pomiarowych, odpowiednio wzorcowanych lub legalizowanych, resort rolnictwa poinformował, że zaistniałe nieprawidłowości w tym zakresie można zgłaszać indywidualnie do Okręgowych Urzędów Miar, które podejmują właściwą interwencję.