Nawozy

„Wapno bogaci ojców a zubaża synów” – to stare powiedzenie z czasów, gdy brakowało nawozów, a wapnowanie pozwalało na uruchomienie niedostępnych składników w glebie. Dziś powinniśmy czerpać z niego kwintesencję tego, że wapno poprawia fizykochemiczne warunki do rozwoju roślin. Wykonanie tego zabiegu po żniwach to jeden z lepszych momentów.

Do niedawna, zarówno specjaliści od nawożenia, jak i fizjologowie roślin, nie uznawali krzemu za pierwiastek konieczny do prawidłowego funkcjonowania. Jednak wraz z postępem osiągnięć w tej dziedzinie oraz wyników doświadczeń, pogląd ten radykalnie się zmienił. Od kilku lat na rynku dostępne są nawozy zawierające krzem. Ich wykorzystanie znajduje zastosowanie głównie w uprawach specjalistycznych oraz na plantacjach buraka cukrowego.

Wegetacja w wielu miejscach w Polsce już wystartowała, o czym świadczą nowe przyrosty korzeni i wskaźniki temperaturowe publikowane przez IMGW. Mimo wszystko mamy początek lutego i na dynamiczny rozwój roślin trzeba poczekać nawet 6 tygodni. Czy warto już zastosować pierwszą dawkę azotu?

Azot to składnik, którego stosowanie daje największe przyrosty plonu przy odpowiednim zaopatrzeniu w pozostałe pierwiastki. Gdzie jednak leży granica, powyżej której podanie dodatkowej ilości azotu nie przyniesie poprawy plonowania lub nie będzie miało sensu ekonomicznego?

Fosfor jest obecnie najdroższym składnikiem nawozowym dla roślin, dlatego dobrze wiedzieć co robić, aby był jak najlepiej wykorzystany. Jest on uznawany także za drugi po azocie czynnik najbardziej zanieczyszczający wody powierzchniowe. Z drugiej strony powszechnie mówi się o bardzo powolnym przemieszczaniu się tego składnika w głąb profilu glebowego. Jak więc naprawdę fosfor zachowuje się w glebie i kiedy jest najlepiej przyswajalny dla roślin?

Niska zawartość próchnicy to jeden z największych problemów polskich gleb. Świadomi rolnicy poszukują źródeł węgla organicznego, który jest elementem budulcowym próchnicy. Według powszechnej wiedzy, aby zwiększać zawartość materii organicznej należy stosować nawozy naturalne i międzyplony. Prawda jest jednak bardziej skomplikowana i bez wspierania rozwoju roślin azotem nie ma mowy o wzroście zawartości węgla w glebie, co potwierdzają 36-letnie doświadczenia.

Zaktualizowany na początku roku Program Azotanowy umożliwił wcześniejsze stosowanie azotu wiosną, w zależności od panujących warunków pogodowych, jednak bez zmian pozostały podstawowe terminy jesiennego stosowania nawozów azotowych. Tu jednak przepisy od początku były elastyczniejsze, dopuszczając zastosowanie nawozów zawierających azot po późno zbieranych przedplonach lub na skutek opóźnień wywołanych aurą. Ważne jest jednak prowadzenie dokumentacji z nawożenia po ustawowych terminach.

W tym roku wiele gospodarstw rozpoczyna swoją przygodę z bezorkowymi systemami uprawy i siewu. Wraz ze zmianą uprawy należy także przeorganizować strategię nawożenia, ponieważ znacząco zmieni się dystrybucja składników pokarmowych w glebie. Brak reakcji może skutkować zubożeniem pewnych warstw gleby w pierwiastki i problemy z odżywieniem roślin w przyszłości.

Najlepszym czasem na pobieranie prób do badania gleby jest okres pożniwny. Można ustalić wówczas zawartości składników pokarmowych i właściwości fizyko-chemiczne gleby przed nawożeniem kolejnej rośliny. Wyniki badania pomogą zdiagnozować występujące problemy z glebą, ale także pomóc oszczędzić pieniądze, stosując nawożenie odpowiednie do potrzeb.

- Zamiast zdjęcia geotagowanego, wykonanego i przesłanego, przy użyciu udostępnionej przez ARiMR aplikacji, dopuszcza się złożenie oświadczenia o wykonaniu praktyki przyorywania obornika i stosowania nawozów naturalnych płynnych do kierownika biura powiatowego ARiMR - informuje ministerstwo rolnictwa. 

Nadeszła wiosna. To dobry moment na podjęcie decyzji dotyczących wyboru strategii nawożenia. Tradycyjnie już najwięcej uwagi producenci rolni poświęcą analizie dostępnych na rynku produktów przeznaczonych do nawożenia roślin azotem. Z uwagi na wahania cen nawozów mineralnych, wnikliwie zweryfikują alternatywne narzędzia, które skutecznie zaopatrzą rośliny w ten składnik.

Choć niespełna dwa tygodnie temu oficjalnie można było rozpocząć nawożenie azotowe w większości kraju, to niektóre uprawy wymagają już podania drugiej dawki azotu. Wpływ na to ma zaawansowanie rozwoju roślin i nawóz jaki zamierzamy użyć.  Widoczne są już symptomy sygnalizujące konieczność zastosowania powtórnie nawozów azotowych.

- W projekcie rozporządzenia MRiRW dotyczącego ekoschematów w § 9 określono zasady przyznawania punktów w ramach praktyki dotyczącej w ramach ekoschematu rolnictwo węglowe: wymieszanie obornika na gruntach ornych w ciągu 12 godzin od aplikacji. Punkty w ramach tej praktyki będą przyznawane jeżeli rolnik na jej potwierdzenie prześle do Agencji zdjęcie tak zwane zdjęcie geotagowane, wykonania praktyki – informuje Wielkopolska Izba Rolnicza.

Od 8 lutego 2023 r. obowiązuje „Program działań mających na celu zmniejszenie zanieczyszczenia wód azotanami pochodzącymi ze źródeł rolniczych oraz zapobieganie dalszemu zanieczyszczeniu”.

Wszystko wskazuje na to, że w tym roku rolnicy nie będą musieli czekać do pierwszego marca na rozpoczęcie wysiewu nawozów azotowych. Ustawa czeka już tylko na podpis premiera i ogłoszenie. Gotowa jest także strona IMGW, na której będzie można sprawdzić czy w danym powiecie pojawi się możliwość wcześniejszego stosowania azotu. Już teraz warto zaplanować jaki nawóz wysiać, ponieważ każdy będzie przydatny w innych warunkach.

Po ciepłym początku stycznia, pogoda przyhamowała rozwój roślin. Rolnicy z niepokojem wyglądali na pola, a niektórzy uruchomili już rozsiewacze. Nie był to jednak azot, bo ten wciąż można stosować dopiero od pierwszego marca – choć wkrótce ma się to zmienić. Czy oziminy potrzebują już nawożenia?

Nawożenie azotowe stało się zbyt dużym nakładem, aby stosować je „na oko”. Jedynym sposobem, aby zastosowany nawóz precyzyjnie pokrywał potrzeby azotowe roślin, jest wcześniejsze wykonanie badań gleby na jego zawartość. W ten sposób unikniemy nadmiernego nawożenia, jeśli zawartość azotu w glebie jest wysoka lub uzyskamy większe plony, uzupełniając poziom składnika do wymagań roślin. Badania należy wykonać jeszcze przed nadejściem wiosny, biorąc pod uwagę czas oczekiwania w laboratorium.

Kiedy rolnicy doczekają się możliwości, zgodnego z prawem wcześniejszego zastosowania pierwszych, wiosennych dawek azotu jeśli tylko warunki pogodowe będą na to pozwalać? Czy w tym roku nadal będą musieli czekać z tym zabiegiem do 1 marca?

W okresie 9 miesięcy 2022 roku Grupa Kapitałowa Grupa Azoty uzyskała skonsolidowane przychody ze sprzedaży w wysokości 19 551 mln zł, wynik EBITDA w wysokości 2 842 mln zł, marżę EBITDA na poziomie 14,5% i zysk netto w wysokości 1 603 mln zł. Opublikowane wyniki są zgodne z szacunkowymi wynikami zaprezentowanymi przez Grupę Azoty.

Stosowanie nawozów zawierających azot jest od kilku lat pod ścisłą kontrolą, aby zapobiegać zanieczyszczeniu środowiska naturalnego. Wiąże się to z ograniczeniem w terminach aplikacji wszelkich nawozów, które posiadają w swoim składzie ten pierwiastek, jednak konkretne daty są różne dla poszczególnych regionów i typów produktów, mogące ulegać przesunięciu po wystąpieniu niekorzystnych warunków atmosferycznych.