Ziemia rolna

Działania KOWR z województw zachodniopomorskiego, wielkopolskiego i dolnośląskiego budzą największe emocje wśród rolników. Utrzymywanie się nieużytków na gruntach przejętych przez państwo bulwersuje środowisko dzierżawców i jest uznawane za przejaw niegospodarności.

Wczoraj weszła w życie nowelizacja ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego. W wyniku znowelizowanej ustawy osoby, które nie są rolnikami mogą nabywać nieruchomości rolne do 1 ha położone na terenach miejskich i wiejskich. Gdy powierzchnia działki będzie większa niż 1 ha, nabywca będzie musiał prowadzić działalność rolniczą przez 5 lat.

Na Dolnym Śląsku jest około 33 tys. hektarów wolnych gruntów należących do KOWR. Większość z tych działek od wielu lat jest niezagospodarowana, porośnięta chwastami, wysokimi trawami, a niejednokrotnie są już w przeważającej części zakrzaczone. Poza względami estetycznymi, taki stan powoduje zagrożenie pożarowe. KOWR tłumaczy, że nie przystąpi do wykaszania, ponieważ działania na tak obszerny i rozdrobnionym areale to koszt rzędu od kilku do kilkunastu milionów złotych przy założeniu jednokrotnego koszenia gruntów. 

Wczoraj prezydent Andrzej Duda podpisał nowelizację ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego. W wyniku znowelizowanej ustawy osoby, które nie są rolnikami będą mogły nabywać nieruchomości rolne do 1 ha położone na terenach miejskich i wiejskich. Gdy powierzchnia działki będzie większa niż 1 ha, nabywca będzie musiał prowadzić działalność rolniczą przez 5 lat.

Zmiany w obrocie ziemią rolna zahamowały tempo wzrostu cen ziemi rolnej i spowodowały zmniejszenie liczby transakcji sprzedaży oraz obniżenie wysokości czynszu dzierżawnego gruntów z Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa - wynika z ustaleń kontrolerów NIK. Teraz jest jednak szansa na zmiany. Ustawa łagodząca restrykcyjne regulacje wprowadzone w 2016 roku trafiła właśnie na biurko prezydenta Andrzeja Dudy. Jeśli prezydent ustawę podpisze, działki rolne do hektara i znajdujące się w obrębie miast będą mogły być kupowane przez osoby, które nie są rolnikami.

- Jeżeli nie zostanie wdrożony program odbudowy potencjału próchnicy w polskich glebach, to polskie gospodarstwa skończą marnie. 70 proc. gospodarstw ma już gleby zdegradowane, a trzeba pamiętać, że próchnica ma ogromną zdolność wiązania wody - można było usłyszeć na niedawnej sejmowej komisji rolnictwa. 

Dzisiaj Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o zmianie ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego, który zakłada złagodzenie ograniczeń w obrocie nieruchomościami rolnymi. Po zmianach, więcej podmiotów będzie mogło nabyć grunty rolne.

Zgodnie z projektem ustawy z dnia 21 listopada 2018 r. o zmianie ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa będzie mógł nabywać grunty oraz lokale i budynki mieszkalne, a także realizować inwestycje w zakresie budownictwa mieszkaniowego. W takim układzie rodzi się pytanie: czy na potrzeby budownictwa mieszkaniowego KOWR będzie odbierał rolnikom grunty w trakcie dzierżawy?

Gleba pełni kluczową rolę w produkcji żywności. Jednocześnie, poprzez możliwości wiązania dwutlenku węgla i udział w obiegu gazów cieplarnianych wpływa także na klimat. Po oceanach gleba jest największym magazynem dwutlenku węgla.

Wg projektu nowelizacji ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego, przedstawionego przez Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi, działki rolne do 1 hektara oraz grunty położone w obrębie miast będzie mogła kupić osoba nie będąca rolnikiem. Dotychczas takie osoby mogły wejść w posiadanie gruntów rolnych do 0,3 ha. Pozostałe nieruchomości rolne, tak jak dotychczas, będzie mógł nabyć tylko rolnik. 

Krajowy Związek Pracodawców Producentów Trzody Chlewnej dostrzega pilną potrzebę uregulowania wzajemnych relacji pomiędzy KOWR i podmiotami, które dzierżawią grunty rolne Skarbu Państwa. Nowe regulacje zmieniające istniejące przepisy powinny dotyczyć możliwości przedłużenia umowy dzierżawy przez podmioty, które wyłączyły 30% dzierżawionego areału na podstawie ustawy z 16 września 2011 oraz te, które tego wyłączenia nie dokonały.

Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi we wrześniu br. przedstawi propozycję nowelizacji ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego. Zmiany będą miały na celu m.in. złagodzenie dotychczas obowiązujących ograniczeń w obrocie nieruchomościami rolnymi. Utrzymana zostanie zasada, zgodnie z którą nabywcami nieruchomości rolnych powinni być przede wszystkim rolnicy indywidualni, prowadzący gospodarstwa rodzinne, będące w myśl art. 23 Konstytucji podstawą ustroju rolnego państwa.

Zgodnie z art. 700 Kodeksu cywilnego „Jeżeli wskutek okoliczności, za które dzierżawca odpowiedzialności nie ponosi i które nie dotyczą jego osoby, zwykły przychód z przedmiotu dzierżawy uległ znacznemu zmniejszeniu, dzierżawca może żądać obniżenia czynszu przypadającego za dany okres gospodarczy".

W odpowiedzi na wystąpienie Zarządu Krajowej Rady Izb Rolniczych z 25 kwietnia br. o zmianę współczynnika stosowanego do wyliczania powierzchni poplonów w ramach zazielenienia, Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi poinformowało, iż w najbliższym czasie nie dojdzie do korzystnych zmian dla rolników.