Ziemia rolna

Kwestia wyłączania z wygasających umów dzierżawy części gruntów rolnych z Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa (ZWRSP) była przedmiotem dyskusji podczas spotkania ministra rolnictwa i rozwoju wsi Czesław Siekierskiego z przedstawicielami zarządu Polskiej Federacji Rolnej oraz Kierownictwa Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa (KOWR).

- Tylko w ciągu minionego roku obcokrajowcy kupili w Polsce ponad 5,6 tysiąca hektarów gruntów oraz ponad 1 mln metrów kwadratowych mieszkań i lokali użytkowych – informuje Gazeta Prawna. Większość transakcji została przeprowadzona przez obywateli krajów Europy Zachodniej, których nie dotyczy obowiązek uzyskiwania ministerialnych pozwoleń na zakup w Polsce ziemi lub mieszkań.

Na Ukrainie około 10% ogólnej powierzchni gruntów rolnych uprawiają drobni rolnicy, 20% duże firmy i 65% średnie przedsiębiorstwa uprawiające 2-3 tys. ha – poinformował Taras Wysocki, Minister Polityki Agrarnej i Żywności Ukrainy, podczas Szczytu Agro Ukraina 2024.

29 maja br. zarząd Krajowej Rady Izb Rolniczych zwrócił się do Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi Czesława Siekierskiego z wnioskiem o określenie transparentnych zasad rozdysponowania gruntów powracających do Zasobu Własności Rolnych Skarbu Państwa.

Inwestorzy zagraniczni – w tym polscy – mają możliwość udziału w trwającym procesie prywatyzacyjnym ukraińskiego mienia państwowego, mimo że obecnie zakup ziemi przez obcokrajowców w Ukrainie nie jest możliwy. Instytucją odpowiedzialną za przygotowanie i przebieg działań prywatyzacyjnych w Ukrainie jest Fundusz Mienia Państwowego Ukrainy.

Rolnik ze stanu Indiana wydzierżawił 445 ha swojej ziemi uprawnej firmie zajmującej się energią słoneczną, co miało poważne konsekwencje dla jego gleby. Eksperci od rolnictwa obawiają się, że w Indianie i innych stanach rolniczych największe areały mogą zostać utracone na rzecz projektów fotowoltaicznych, co może mieć długoterminowy wpływ na potencjał upraw.

Włoski rząd przyjął nowy dekret zakazujący budowy dużych systemów fotowoltaicznych na urodzajnych gruntach rolnych. Nowe przepisy mają na celu zapobieganie „degradacji” obszarów rolniczych. Zdaniem ministra rolnictwa, Francesco Lollobrigidy, rozporządzenie ma zapewnić, że grunty rolne będą wykorzystywane przede wszystkim  do produkcji żywności.

Zgodnie z art. 4 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady 2021/2115 (1) państwa członkowskie muszą w swoich planach strategicznych WPR określić definicję trwałych użytków zielonych z uwzględnieniem ust. 3 lit. c tego rozporządzenia, gdzie wskazano, że „trwałe użytki zielone i pastwiska trwałe”, oznaczają grunty wykorzystywane do uprawy traw lub innych pastewnych roślin zielnych rozsiewających się naturalnie (samosiewnych) lub uprawianych (wysiewanych), które nie były objęte płodozmianem przez okres pięciu lat lub dłużej.

Zarząd Krajowej Rady Izb Rolniczych zwrócił się do Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi, Czesława Siekierskiego, w kwestii dotyczącej opłat za czynsz dzierżawny nieruchomości wydzierżawionych z Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa. Zdaniem zarządu Izby, stawki za te opłaty należy obniżyć o kilkadziesiąt procent.

Funkcjonariusze Delegatury Centralnego Biura Antykorupcyjnego w Szczecinie zatrzymali „na gorącym uczynku” urzędnika Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa po przyjęciu korzyści majątkowej w zamian za załatwienie zgody na zbycie nieruchomości rolnej.

Coraz więcej gruntów rolnych w USA należy do obcokrajowców: Niemcy należą do największych właścicieli – po Kanadyjczykach i Holendrach. Dlatego już sześć stanów przyjęło przepisy zakazujące zagranicznej własności gruntów rolnych.

- W obecnej sytuacji, niewielkiej dostępności gruntów rolnych, którą można określić jako głód ziemi, każda działka rolna jest dla rolników niezwykle cenna. Wielu podmiotom dzierżawiącym ziemię z KOWR kończą się umowy i ziemia ta powinna być niezwłocznie przekazywana rolnikom indywidualnym w celu uprawy i produkcji żywności – stwierdza Krajowa Rada Izb Rolniczych.

W ukraińskich obwodach iwanofrankowskim, lwowskim i tarnopolskim wzrosła średnia cena za hektar ziemi. Poinformował o tym wiceminister polityki rolnej i żywności Ukrainy ds. rozwoju cyfrowego, transformacji cyfrowych i cyfryzacji Denys Bashlyk podczas konferencji prasowej podsumowującej opracowanie pt. „Wyniki zagospodarowania gruntów państwowych i komunalnych: dwa lata internetowych aukcji gruntów”.

Resort rolnictwa zapewnia, że rząd jest zainteresowany współpracą z Koalicją na rzecz Zdrowych Gleb w zakresie regeneracji gleb uprawnych poprzez odkwaszanie. Ministerstwo podkreśla, że obecna intensywność tego procesu jest niesatysfakcjonująca i że zachodzi potrzeba zwiększenia wsparcia ze strony państwa celem kontynuowania tych działań. 

Dnia 16 czerwca 2023 r. Sejm uchwalił nowelizację ustawy Prawo geologiczne i górnicze. Ustawa nie została jeszcze podpisana przez Prezydenta. Związek Gmin Wiejskich Rzeczypospolitej wskazuje, iż ustawa godzi w kompetencje gmin, tj. we władztwo planistyczne gmin, na obszarze występowania złóż kopalin, ponadto wprowadza wprost zakaz zabudowy nad złożami, które na podstawie decyzji administracyjnej zostaną uznane za strategiczne.

Na wniosek Krajowej Rady Izb Rolniczych, Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi przygotowało projekt ustawy mającej na celu usprawnienie zadań związanych z gospodarowaniem Zasobem Własności Rolnej Skarbu Państwa oraz regulację obrót nieruchomościami rolnymi na rynku prywatnym, który został przyjęty w dniu 28 czerwca 2023 r. przez Radę Ministrów.

Według statystyk w Polsce funkcjonuje 1,3 mln gospodarstw rolnych. W rzeczywistości jednak uprawą ziemi zajmuje się co szósty–siódmy właściciel ziemi. Pozostali nieoficjalnie dzierżawią im swoje grunty tak, by nie stracić dopłat. To powoduje, że sytuacja rzeczywistych rolników jest niestabilna i nie daje im zaplecza do przeprowadzania inwestycji.

Wczoraj Jan Białkowski został powołany przez Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi na stanowisko Zastępcy Dyrektora Generalnego KOWR. W KOWR będzie odpowiadał za pion Gospodarowania Nieruchomościami Rolnymi. Na tym stanowisku zastąpił Jacka Malickiego, który pełnił tę samą funkcję i odpowiadał za ten sam pion. 

- Podawane w przestrzeni publicznej informacje na temat rzekomego wyprzedawania ziemi obcokrajowcom to manipulacja danymi. Rząd PiS w 2016 r. wprowadził skuteczne regulacje, które ograniczają możliwość nabycia ziemi rolnej przez osoby niebędące rolnikami – czytamy w oświadczeniu resortu rolnictwa.