Warzywa i owoce

Przywrócono możliwość ochrony rynku malin i soku jabłkowego z Ukrainy. Nowe Rozporządzenie Parlamentu i Rady Europejskiej przywraca możliwość zastosowania mechanizmów ochrony polskiego rynku przed nadmiernym importem zza Buga.

Posłowie Anna Gembicka i Jarosław Sachajko zwrócili się do ministra rolnictwa i rozwoju wsi w sprawie nieuczciwych praktyk polegających na mieszaniu malin pochodzących z Polski z tymi spoza granic UE i ustawowego braku obowiązku informowania o tym fakcie konsumenta, a także możliwych rozwiązań wspierających rodzimą produkcję owoców jagodowych.

Do końca 2023 roku Ukraina ustanowiła historyczny rekord w eksporcie borówki, dostarczając po raz pierwszy na rynki zagraniczne nieco ponad 4000 ton świeżych owoców. 

Minister Czesław Siekierski spotkał się wczoraj z przewodniczącym Sejmowej Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi Mirosławem Maliszewskim, który pełni również funkcję prezesa Związku Sadowników RP. Podczas spotkania zapadła decyzja o powołaniu przez Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi Zespołu ds. rynku owoców i warzyw. W rozmowie uczestniczył także sekretarz stanu Stefan Krajewski.

Zbiory jabłek w 2023 roku okazały się rekordowo niskie, nie tylko w Polsce, ale w całej UE. Dzięki temu sadownikom udawało się uzyskiwać relatywnie wysokie ceny i podreperować kondycję, którą nadszarpnęły rosnące koszty produkcji. Przed branżą w dalszym ciągu szereg wyzwań związanych z rosnącymi kosztami pracy, paliw czy środków ochrony roślin. Odpowiedzią ma być wzrost eksportu na rynki zagraniczne. Organizacje sadowników starają się umacniać pozycję wśród dotychczasowych odbiorców, m.in. w Egipcie, ale też zdobywać nowych klientów.

Wczoraj (12.12) rozpoczęły się wypłaty pomocy dla plantatorów truskawek lub krzewów owocowych, którzy ponieśli straty w wyniku wystąpienia przymrozków wiosennych, huraganu lub gradu. Na razie środki finansowe w wysokości 1,13 mln zł trafiły do 266 beneficjentów.

Rada Ministrów 11 października 2023 r. przyjęła projekt rozporządzenia, który przewiduje nowe rodzaje pomocy dla producentów rolnych.

W trwającym aktualnie okresie zbioru warzyw chłodnie są zapełnione, a ich właściciele nie są zainteresowani zakupem warzyw od rolników, tłumacząc to wzrostem kosztów energii, drogimi kredytami i wzrostem kosztów pracy. Wolą kupować od firm zagranicznych na bieżąco dostarczających towar na rynek hurtowy.

W Polsce co roku produkuje się ok. 90 tys. t papryki. Rok 2023 może być jednak ostatnim rokiem produkcji tych warzyw na taką skalę. Producenci alarmują, że grożą im poważne tarapaty wynikające ze zmuszania ich do sprzedaży swoich produktów poniżej progu opłacalności. Na niższe ceny w hurtowniach wpływa m.in. duży import papryki do naszego kraju, ale też polityka sieci handlowych.

UOKiK sprawdził jak kształtowane są ceny malin i co ma wpływ na ich wysokość. Zebrany materiał wskazuje na brak podstaw do twierdzeń, że trudna sytuacja na rynku malin może być wynikiem zmowy cenowej skupów lub przetwórców.

Prezes UOKiK Tomasz Chróstny sprawdzi czy ceny malin mogły być kształtowane niezgodnie z prawem. Dziś ruszają kontrole w skupach oraz u największych przetwórców. To nie są jedyne działania Urzędu na rynku rolno-spożywczym.

Sekretarz stanu Rafał Romanowski zapowiedział na dzisiejszej konferencji prasowej, że w najbliższych dniach będą prowadzone kontrole u podmiotów zajmujących się skupem i przetwórstwem owoców jagodowych. Kontrole są konieczne by sprawdzić, czy nie wystąpiły zmowa cenowa i wykorzystanie przewagi kontraktowej.

W czerwcu polscy sadownicy interweniowali w Ministerstwie ws. kontroli owoców importowanych. Teraz przyszła odpowiedź z MRiRW.

Wiceminister Rafał Romanowski podczas piątkowej wizyty na Lubelszczyźnie odwiedził dwa podmioty skupujące maliny na zlecenie spółki Skarbu Państwa, które posiadają kilkanaście własnych punktów skupowych. Sekretarz stanu był także na dwóch plantacjach malin, gdzie rozmawiał z rolnikami, producentami owoców. Wnioski z odwiedzin przedstawił podczas konferencji prasowej.

W związku z rozpoczęciem okresu zbioru wczesnych ziemniaków, który wiąże się również z rozpoczęciem okresu wzmożonego obrotu ziemniakami Państwowa Inspekcja Ochrony Roślin i Nasiennictwa przypomina, że w przypadku przemieszczania ziemniaków innych niż przeznaczone do sadzenia tzw. towarowych (konsumpcyjnych, przemysłowych) wyprodukowanych na terytorium Polski do innych państw członkowskich Unii od dnia 15 lipca 2022 r., wymagane jest zaopatrzenie takich ziemniaków w paszporty roślin.

– Musimy zbudować narzędzia na przyszłość. Pomóżcie nam w tym. Mówię do kolegów z opozycji. Są sprawy w historii ważne. I to jest ważny moment. Możemy kłócić się w kraju, to normalne w demokracji, ale w Komisji Europejskiej musimy mówić jednym głosem – zaapelował minister Robert Telus.

Na portalu East Fruit opublikowany został artykuł pt: „Polscy plantatorzy zarabiają na eksporcie jabłek do Rosji, ale domagają się zakazu importu z Ukrainy”.

Od kilku tygodni trwa sezon zbioru owoców jagodowych. Obok problemów związanych z nadmiernym i niekontrolowanym importem przetworów i świeżych owoców z Ukrainy, pojawiają się kolejne. Szczególnie niebezpieczne zjawisko ma miejsce na linii plantator - punkt skupu - przetwórnia.

– Firmy specjalnie zaniżają ceny, gdy rolnicy dostają pomoc od rządu. Dlatego zastanawiamy się, jak rozwiązać ten problem – powiedział Robert Telus na spotkaniu z przedstawicielami Rady Federacji Branżowych Związków Producentów Rolnych, które odbyło się 29 czerwca.