USD -
3.9740
EUR -
4.6134
GBP -
5.4784
DKK -
0.6201
Susza i ocieplenie klimatu - to problemy nieustająco przewijające się we wszystkich mediach. Nie bez powodu; są niezwykle ważne i w dotkliwy sposób doświadczamy ich w życiu codziennym, a szczególnie mocno w rolnictwie. Szczyty Klimatyczne, apele polityków, prawo i gospodarka, zdają się bardzo odległe, gdy suszy doświadczamy na własnych polach. Zwłaszcza jeżeli grozi ona już w styczniu. Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie kilka dni temu poinformowało o najnowszych danych na temat zagrożenia suszą w Polsce. Wynika z nich, że pomimo obecnej zimy, w wielu częściach kraju występuje intensywna susza atmosferyczna i rolnicza.
- Najnowsze dane wskaźnika wilgotności gleby dla stycznia 2020 roku wskazują na niską wilgotność gleby - poniżej 40%, a miejscami nawet poniżej 35% (w profilu na głębokości poniżej 1m). Przyczyną przede wszystkim jest brak opadów - bezśnieżna i sucha a przy tym ciepła zima – uniemożliwia odbudowę wilgoci w glebie. Obecnie na obszarze Kujaw, województwa zachodniopomorskiego poprzez województwo pomorskie, wielkopolskie oraz na połowie obszaru regionu łódzkiego, jak również warmińsko-mazurskiego, dane wskazują na bardzo intensywną suszę atmosferyczną i rolniczą - poinformowało w komunikacie Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie na swojej stronie internetowej.
Rzecznik Prasowy IMGW - Grzegorz Walijewski wyjaśnia, że gdy wilgotność spada poniżej 40% szczególnie w warstwie gleby o głębokości 7-28 cm sytuacja staje się bardzo niekorzystna dla wzrostu i rozwoju roślin.
Pomimo, że od dnia publikacji tego komunikatu w niektórych województwach wystąpiły i występują opady, to nie wpłyną one znacząco na wilgotność gleby we wszystkich jej warstwach.
Serwis internetowy prowadzony dla rolników przez IMGW o nazwie Agrometeo- Pogodynka umożliwia m. in. bieżącą obserwację wilgotności gleby na różnych głębokościach.
Poniższy obraz satelitarny ukazuje wilgotność gleby na wspomnianej głębokości 7-28 cm w dniu 28.01.2020 r., czyli po miejscowych opadach lub w ich trakcie. Obraz został stworzony przez EUMETSAT H-SAF (Satelitarne Centrum Aplikacyjne dla Operacyjnej Hydrologii i Gospodarki Wodnej). Na podstawie danych z czujnika ASCAT satelitów Metop, określana jest wilgotność gleby w warstwie powierzchniowej. Taka informacja jest wykorzystana w modelu ECMWF H-TESSEL Land Surface Model (Hydrology Tiled ECMWF Scheme for Surface Exchanges over Land). Ostatecznie uzyskujemy aktualny stan nasycenia gleby wodą w stanie ciekłym dla warstwy 7-28 cm, z rozdzielczością przestrzenną wynoszącą 25 km. Obszary o wilgotności poniżej 30-40% wskazują na możliwy deficyt wody w strefie korzeniowej. Prezentowana na mapie wilgotność gleby jest wyrażona w procentach.
Źródło: agrometeo.pogodynka.pl/obrazysat
Na powyższej mapie widać, iż na niektórych obszarach Polski, wilgotność gleby na ważnym dla roślinności poziomie 7-28 cm w dniu 28.01. br. pozostawała na poziomie, wskazującym na suszę rolniczą, pomimo opadów atmosferycznych na terenie kraju.
ANOMALIE OPADÓW
Susza w 2019 r. dotkliwie dotknęła rolnictwo. Aby zobaczyć zmiany następujące w ilości opadów na terenie Polski, należy porównać wartości z danego roku z okresem referencyjnym. Poniżej przedstawiono anomalie rocznych sum opadów atmosferycznych w roku 2019 względem okresu referencyjnego 1981-2010.
Z poniższej ryciny wynika, że zmiany zachodzące w ilości opadów występujących w Polsce mają kierunek malejący, czyli opadów jest coraz mniej każdego roku.
http://klimat.pogodynka.pl/pl/biuletyn-monitoring/#2019/rok
Grzegorz Walijewski - Rzecznik Prasowy IMGW wyjaśnia, że zmiany klimatyczne doprowadziły do utraty tradycyjnych pór roku. - W chwili obecnej mamy tylko porę chłodną i ciepłą - wyjaśnił pan rzecznik redaktorce serwisu cenyrolnicze.pl.
OPADY NA KOŃCU STYCZNIA 2020 r.
Styczeń br. był miesiącem ubogim w opady atmosferyczne. Brak typowego dla obecnej pory roku śniegu oraz małe opady deszczu wpływają na niski poziom wód gruntowych i niską wilgotność gleby oraz poziom wody w rzekach. Ilość opadów dla miasta Warszawa od 18 do 27.01. br. przedstawia poniższa rycina:
Źródło: http://agrometeo.pogodynka.pl/aktualnewarunki?loc=12375
Dla porównania obecnej sytuacji dotyczącej opadów atmosferycznych poniżej zestawiono dekadową sumę opadów atmosferycznych dla Warszawy ze średnią z lat 1982-2010.
Źródło: http://agrometeo.pogodynka.pl/aktualnewarunki?loc=12375
Powyższy wykres obrazuje znaczny spadek ilości opadów atmosferycznych występujących od października 2019 r. do stycznia 2020 roku, w stosunku do średniej w latach 1981-2010. O dramatycznym stanie braku wody świadczy także poziom wód gruntowych oraz przepływ wody w rzekach. IMGW sprawdził poziom wody w rzekach dla 620 stacji. 50% z nich wykazało wody niskie.
Zbadano także przepływ wody w rzekach, czyli ilość wody w m3 przepływającej w ciągu jednej sekundy. Wyniósł on znacznie poniżej wartości średnich. Specjaliści IMGW-PIB mówią w tej chwili o suszy hydrologicznej.
PROGNOZY NA LUTY
- Prognozy na luty nie są zbyt optymistyczne - powiedział dla Cen Rolniczych Grzegorz Walijewski.- IMGW przewiduje nadejście mrozu w pierwszej połowie lutego. W centralnej Polsce temperatury mogą spaść nawet do -10℃ - brzmiał dalszy komentarz.
Według długoterminowej prognozy IMGW na przeważającym obszarze Polski, średnia dobowa temperatura powietrza w lutym wyliczona z wielolecia, mieści się w przedziale od -3°C do 2°C. Wiele wskazuje na to, że w 2020 r. w południowej połowie kraju luty będzie jednak chłodniejszy. Powyżej normy może być jedynie na Pomorzu Wschodnim, Warmii i Podlasiu.
Luty w większości kraju będzie mokry, jedynie na Pomorzu Wschodnim oraz Warmii, opadów może być mniej niż przewiduje norma dla tego miesiąca. Największej liczby dni z opadem możemy spodziewać się na wschodzie kraju.
Według: http://pogodynka.pl/http/assets/products/download/2111prognozanasezonzimowy20192020.pdf
CZY W ROKU 2020 ZNOWU WYSTĄPI SUSZA?
Już w chwili obecnej sytuację wilgotności gleby określano jako suszę w środku zimy. Jak podają meteorolodzy z brytyjskiej służby meteorologicznej Met Office są niemal pewni, że rok 2020 nie będzie najcieplejszym rokiem w 139-letniej serii pomiarowej, ale za to będzie cieplejszy od minionego właśnie roku.
Jedne serwisy podają, że czeka nas chłodniejsze lato niż zeszłoroczne i z większą ilością opadów. Inne donoszą o kolejnej nadchodzącej suszy.
Prognozy krótkoterminowe charakteryzują się dużą sprawdzalnością. Mówią one o nadejściu, używając zwyczajowej nomenklatury, wiosny już w marcu. W tym wypadku są zbieżne.
Klimat Polski charakteryzuje się dużymi zmianami aury w krótkim czasie, dlatego prognozy długoterminowe są tak trudne. Nadejście jednego zjawiska atmosferycznego jest w stanie tak wpłynąć na pogodę, aby całkowicie ją zmienić.
Naukowcy są pewni utrzymania zjawiska globalnego ocieplenia. Mówienie o tym, co wydarzy się w pogodzie za kilka miesięcy jest bardzo ryzykowne. Dlatego IMGW zaprasza rolników do śledzenia prowadzonej przez Instytut strony internetowej Agrometeo, gdzie znajduje się zakładka umożliwiająca śledzenie monitoringu suszy: http://agrometeo.pogodynka.pl/monitoring/susza_glebowa
Strona ta będzie szczególnie przydatna latem.
