Trudne żniwa rzepakowe na świecie w 2018 r.

Susze, mrozy i inne niesprzyjające warunki spowodowały późne uszkodzenia zbiorów rzepaku w Unii Europejskiej, zmniejszając produkcję u wiodących producentów w Niemczech, Francji i w krajach Europy centralnej. Całkowita wielkość zbiorów w 2018 roku w UE wyniesie mniej więcej 20 milionów ton, czyli mniej niż 22,1 miliona ton w zeszłym roku.

 

Mniejsze zbiory rzepaku w Niemczech i Francji

- Prawdopodobnie istnieje większe niż oczekiwano zapotrzebowanie UE na import nasion rzepaku - mówi plantator rzepaku z Niemiec, Kurt Hager. Importerzy mogą stanąć w obliczu większej konkurencji ze strony Chin, od których oczekuje się zakupu większej ilości rzepaku w celu zastąpienia amerykańskiej soi z powodu wojny handlowej ze Stanami Zjednoczonymi. Rzepak jest także najważniejszym unijnym olejem roślin oleistych do produkcji oleju jadalnego i biodiesla.

 

Jak szacują spółdzielnie rolnicze w Niemczech, zwykle największym producencie rzepaku w UE, plon nasion rzepaku spadł o 16,8% w skali roku z 4,17 do 3,55 mln ton. - Niemiecki rzepak został poważnie uszkodzony przez susze na północy i wschodzie – mówi Kurt Hager. – Zebrany rzepak pokazuje, że zawartość oleju z nasion jest rozczarowująca.

 

Z kolei we Francji nastąpił gwałtowny spadek plonów, ponieważ rzepak stracił na niekorzystnej pogodzie w tym roku, w tym ulewnych deszczach oraz na skutek późnych wiosennych przymrozków. Rośliny na francuskich plantacjach były również mocno atakowane przez szkodniki, co spowodowało spore straty jakościowe. Francuskie ministerstwo rolnictwa prognozuje plony na rok 2018 na 4,6 miliona ton, co stanowi spadek o ponad 14 procent z 5,4 miliona w roku ubiegłym.

 

Lepsze nastroje plantatorów rzepaku w Wielkiej Brytanii, na Ukrainie i w Rosji

Lepiej wyglądał rzepak na Wyspach Brytyjskich gdzie rośliny mogły być bardziej odporne niż inne uprawy na przedłużony okres suchej pogody. - Wiele plantacji rzepaku wyglądało dobrze szczególnie na cięższych glebach. Na lżejszych glebach było niestety gorzej. Jednak każdy spadek plonów może zostać częściowo zrekompensowany przez większy obszar obsiany w tym roku - powiedział Robert Osborne plantator rzepaku z północnej Anglii. Szacunki dotyczące plonów rzepaku wskazują, że zbiory w Wielkiej Brytanii nieznacznie spadły o 2,15 miliona ton w roku 2018, w porównaniu z 2,17 miliona ton w 2017 roku. Równocześnie jednak według szacunków lipcowych powierzchnia rzepaku w Anglii i Szkocji wzrosła o dziewięć procent do 608 000 hektarów.

 

Ukraińscy rolnicy praktycznie zakończyli zbierać rzepak ozimy. W początku sierpnia zebrano rzepak ozimy z areału 959 tys. ha, co stanowi około prawie sto procent prognozowanej powierzchni zbiorów na całkowitym areale wynoszącym 983 tys. ha. Wydajność wynosiła 2,60 t/ha. Zebrano również ponad 4 tys. ton rzepaku jarego z areału 20 tys. ha przy średniej wydajności 2,10 t/ha.

 

Rosyjscy rolnicy kończą zbierać rzepak ozimy. Na dzień 6 sierpnia rzepak zebrano 1926,7 mln ton rzepaku. Wydajność wyniosła 1,64 t/ha. Jak podkreślają rosyjscy analitycy rolni postęp w pozyskiwaniu rzepaku znacznie wyprzedza znacznie żniwa, które przebiegały rok wcześniej.

 

W Ameryce Północnej rzepak na razie przegrywa z pszenicą i soją

W Ameryce Północnej w 2018 r. kanadyjscy farmerzy zgłosili mniejszą obsadę ziemi na rzepak i soję - plony, które osiągnęły rekordowe poziomy w 2017 r. Kanadyjskie Ministerstwo Rolnictwa poinformowało o zasianiu 22,7 milionów akrów rzepaku w 2018 r., co stanowi spadek o 1,1 procent z 23,0 milionów akrów w 2017 r.Ogólny spadek powierzchni rzepaku był wynikiem zmniejszenia powierzchni w stanach Saskatchewan i Alberta. Powierzchnia zasiewów zgłoszona przez rolników Saskatchewan spadła o 3,5 procent od 2017 r. do 12,3 mln akrów. W Albercie producenci zasiali 6,8 milionów akrów (-1,7%). Tymczasem w Manitobie producenci zgłosili, że ich powierzchnia przeznaczona na rzepak wzrosła o 8,1% w 2018 r. do 3,4 mln akrów, potencjalnie kosztem areału soi, który zmniejszył się w tym roku. Ogółem na terytorium Kanady posiano rzepak na areale 24,04 miliony akrów (10,5 mln ha), co stanowi wzrost o 4,5% od 2017 r. i potencjalnie najwyższy areał w historii.

 

W Stanach Zjednoczonych rzepak, choć rzadziej uprawiany niż soja, kukurydza czy pszenica, staje się coraz popularniejszy stanowiąc, szczególnie dla średniej wielkości plantatorów, alternatywą dla soji czy kukurydzy. W hrabstwie Hale w stanie Oklahoma rolnik Bryan Feldkin posiał rzepak na przesuszonej glebie pierwszy raz jako alternatywną uprawę zamiast pszenicy. Feldkin posiał rzepak dwóch odmian wczesnej Dimension i późniejszej Kronos obawiając się czy zimowa i wiosenna susza w 2018 roku nie uszkodzi roślin zmniejszając plony.

 

Rzepak ozimy jest również traktowany jako przedplon, który zwiększa plony pszenicy Przed letnimi żniwami jakie przeprowadza się w stanie Oklahoma od początku lipca Feldkin stwierdza, że rzepak wyrósł zdrowy i dorodny w czasie długotrwałej suszy, która trwa w tym regionie USA od przeszło trzech miesięcy i co ważne udało się uniknąć ataku zarodników grzybów zwłaszcza zgnilizny twardzikowej, która rozprzestrzenia się przez opadanie zarodników na płatki rzepaku. Żniwa przyniosły plony na poziomie 5,5 do 6,0 ton na hektar.

 

W roku 2017 na cały terytorium USA zasiano rzepak ozimy na całkowitym areale 3,4 miliona akrów ( 1,6 mln ha). Rzepak jest uprawiany przede wszystkim w stanach południowo-wschodnich takich jak: Luizjana, Oklahoma, Karolina Południowa i Północna.