USD -
4.0276
EUR -
4.3198
GBP -
5.0427
DKK -
0.5792
Przy rosnącej liczbie ludności i malejącej ilości obszarów użytków rolnych, poszukiwanie alternatywnych źródeł białka stało się koniecznością i przedmiotem badań naukowców. W poszukiwaniu wartościowych komponentów paszowych zauważono, że owady są źródłem wysokogatunkowego białka. Do tego ilość aminokwasów egzogennych zawarta w insektach jest wyższa niż np. w śrucie sojowej. Udział białka w mączce z owadów wynosi 50-60% w zależności od gatunku i stadium, a strawność aminokwasów z białka owadziego wynosi aż 91-95%. Mączki z owadów to również bogate źródło tłuszczu, którego mają więcej niż zboża czy rośliny strączkowe. Zalety organicznego składu larw postanowiła wykorzystać polska firma HiProMine, która mieści się w podpoznańskim Robakowie. Jest to spółka założona przez zespół pracowników naukowych Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu.
Poważnym wyzwaniem dla gospodarki żywieniowej świata jest zmniejszająca się powierzchnia upraw, przy wzrastającym zapotrzebowaniu na produkcję mieszanek paszowych. Liczba ludności na świecie ciągle wzrasta, a razem z nią zapotrzebowanie na białko, które jest niezbędne w pożywieniu ludzi i zwierząt. Konwencjonalne źródła białka stały się już niewystarczające, aby całkowicie zaspokoić w zrównoważony sposób przyrost produkcji pasz. Chociaż alternatywy dla białka będącego tradycyjnymi składnikami paszy już istnieją (rośliny strączkowe, śruta rzepakowa, mączki mięsno-kostne) to nie są pozbawione ułomności, które uniemożliwiają szerokie zastosowanie ich jako materiału paszowego. Dlatego naukowcy stanęli przed problemem poszukiwania nowych, alternatywnych źródeł białka paszowego. Prowadzono badania, które wykazały, że konwencjonalne białko paszowe może zostać zastąpione przez białko pochodzące z larw owadów.
Fot. 1 Materiały paszowe z larw owadów Zdjęcie udostępnione przez firmę HiProMine.
- HiProMine jest jedynym podmiotem w Polsce dysponującym technologią produkcji owadziego białka w skali większej niż laboratoryjna oraz jednym z kilkudziesięciu (a jeśli wziąć pod uwagę poziom rozwoju technologii - jednym z kilku) w skali Europy- mówi prof. Damian Józefiak, założyciel i prezes firmy HiProMine.
Fot.2 Produkcja mączki z larw owadów w firmie HiProMine Zdjęcie udostępnione przez firmę HiProMine.
Kilka słów o owadzie używanym do produkcji w firmie HiProMine
Produkcja HiProMine oparta jest na hodowli larw owada nieposiadającego polskiej nazwy. Nazwa łacińska to Hermetia illucens, a potoczna: czarna mucha lub czarny żołnierz.
Hermetia illucens jest szeroko rozprzestrzenionym gatunkiem muchówki z rodziny lwinkowatych (Stratiomyidae) Larwy tego owada są bogate nie tylko w białko, ale również w wapń i tłuszcz, są także bogatym źródłem kwasu laurynowego, działającego antybakteryjnie i wspomagającego układ immunologiczny.
Fot. 3 Owad Hermetia illucens - stadium imago, czyli postać dorosła. Zdjęcie autorstwa Muhammad Mahdi Karim - Praca własna, GFDL 1.2, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=9532464
Proces produkcyjny
HiProMine chętnie dzieli się z mediami częścią informacji, jednak posiada też swoje sekrety. Wiadomo, że fabryka działa w systemie 3D, czyli z wykorzystaniem całej kubatury hali. Jest to system niepraktykowany w hodowlach innych gatunków zwierząt poza rybami. Jest to sposób produkcji, który maksymalnie pozwala zagospodarować przestrzeń. Wewnątrz systemu i w bioreaktorze mają miejsce wszystkie procesy związane z rozmnażaniem i wzrostem owadów. Insektom dostarcza się tylko biomasę roślinną oraz powietrze. Pokarmem dla owadów są produkty uboczne przemysłu rolno-spożywczego, np. obierki z produkcji sałatek czy wytłoki owocowe po produkcji soków.
Fot.4 Mączki z larw Hermetia illucens. Zdjęcie udostępnione przez firmę HiProMine.
- Pozyskane larwy są suszone w specjalnych suszarniach opracowanych na nasze zamówienie. Niestety standardowe rozwiązania się nie sprawdzały. Z tego też powodu samych szczegółów technologicznych nie możemy ujawniać, ponieważ konkurencja nie śpi - tłumaczy dr Krzysztof Dudek, Starszy Koordynator Projektów Badawczo-Rozwojowych w HiProMine S.A. - Po suszeniu larwy są sprzedawane w postaci mączek pełnotłustych ale jako odtłuszczone z wyższym 55% poziomem białka. Wtedy otrzymujemy oprócz mączki odtłuszczonej również olej - mówi dalej.
Warto wspomnieć, że z produkcji larw Hermetii pozyskiwane jest białko w postaci mączki, tłuszcz, który przypomina olej kokosowy oraz odchody które są doskonałym nawozem organicznym, produkcja owadów jest więc całkowicie bezodpadowa..
Kapitał
Firma HiProMine istnieje już od kilku lat. Początkowo spółka testowo produkowała alternatywne białko z wykorzystaniem autorskiej technologii przemysłowej hodowli owadów i działała w zakładzie badawczo-rozwojowym. Teraz odbywa się już regularna produkcja półprzemysłowa i systematyczne zwiększanie sprzedaży. Spółka obecnie rozważa różne opcje związane z pozyskaniem kapitału.).Pozyskane przez HiProMine środki umożliwią jej wybudowanie nowego zakładu, znaczące zwiększenie zdolności produkcyjnych oraz dynamiczny wzrost przychodów ze sprzedaży, a w konsekwencji zajęcie pozycji jednego z europejskich liderów na rynku białka owadziego.
Zdobywanie rynku
O perspektywach rynku pasz z owadów w Polsce i kierunku produkcji mówi dr Krzysztof Dudek, Starszy Koordynator Projektów Badawczo-Rozwojowych w HiProMine S.A. - Nasze produkty obecnie w ponad 70% trafiają za granicę. Jest to spowodowane obecnym nakierunkowaniem na karmy dla psów i kotów, a w naszym kraju brakuje dużych producentów zainteresowanych tego rodzaju materiałem. Spodziewane jest jednak w tym roku otwarcie rynku drobiu i trzody (jesienią ma zostać zatwierdzona nowelizacja rozporządzenia ws PAP owadziego) i wtedy otworzy się dla nas na pewno bardzo duży rynek polskiego drobiarstwa. Jednak żeby do tego doszło musimy mieć także odpowiednie moce produkcyjne. Na szczęście jesteśmy w trakcie budowy nowego zakładu i niedługo będziemy gotowi zaspokoić w większej skali popyt na mączkę.
Fot.4 Na terenie firmy HiProMine S.A. Zdjęcie udostępnione przez firmę HiProMine.
Z ostatniej chwili!
Komisja Ochrony Środowiska Naturalnego, Zdrowia Publicznego i Bezpieczeństwa Żywności (ENVI) Parlamentu Europejskiego w głosowaniu opowiedziała się za dopuszczeniem białka owadziego do wykorzystania w produkcji pasz dla drobiu i trzody chlewnej. Międzynarodowa Platforma Owadów dla Żywności i Pasz (IPIFF) zdecydowanie popiera tę inicjatywę, spodziewając się, że ostateczne kroki proceduralne powinny zostać zakończone w nadchodzących tygodniach. Zmiany prawne znacząco poszerzają rynek zbytu dla HiProMine, producenta alternatywnego białka i tłuszczu, wytwarzanych poprzez innowacyjną, autorską technologię hodowli przemysłowej owadów.
Według IPIFF dopuszczenie białka owadziego do produkcji pasz dla drobiu i trzody chlewnej przyczyniłoby się do poprawy zrównoważenia i konkurencyjności europejskiego sektora hodowlanego oraz zmniejszenia deficytu białka w UE. Jak ocenia IPIFF, zezwolenie stanowi ważny kamień milowy dla sektora producentów białka owadziego, ponieważ odblokowuje dwa kluczowe rynki paszowe. Jak podkreśla IPIFF, inicjatywa wpisuje się w cele strategii UE „od pola do stołu” i nowego planu działania na rzecz gospodarki o obiegu zamkniętym. Zdaniem IPIFF, ostateczne kroki proceduralne powinny zostać zakończone w nadchodzących tygodniach, łącznie z formalnym przyjęciem upoważnienia przez Komisję Europejską do końca lata.
- Głosowanie ENVI ma wartość strategiczną dla rozwoju naszej branży oraz HiProMine, ponieważ rozszerza rynek zbytu o dwa kluczowe obszary paszowe. Uważamy, że produkcja pasz dla drobiu i trzody chlewnej na bazie białka owadziego w niedalekiej przyszłości będzie standardem, a wręcz koniecznością, biorąc pod uwagę aspekty ekologiczne, jak i ekonomiczne. Dostosowujemy nasze możliwości produkcyjne do rosnącego rynku, dlatego planujemy inwestycję w rozbudowę naszego potencjału wytwórczego i technologicznego - komentuje prof. Damian Józefiak, prezes, pomysłodawca i współzałożyciel HiProMine.
Pasze dla drobiu i trzody chlewnej na bazie białka owadziego to przyszłość skarmiania zwierząt gospodarskich, od której dzieli nas już tylko kilka małych kroków.
Najważniejsze źródła:
- Materiały nadesłane przez firmę HiProMine
- Rozmowy z pracownikami HiProMine
- Strona internetowa firmy HiProMine
- Nagranie poznańskiej telewizji:
https://poznan.tvp.pl/54280019/larwy-z-robakowa-podbijaja-swiat?fbclid=IwAR3D7RkdvkNOoQ4vNT7F889HC6L2cC1RzxFKaLkT0eGX9A9tD4Z9o0aMmTM - Roczniki Naukowe Polskiego Towarzystwa Zootechnicznego, t. 15 (2019), nr 3, 25-37 Artykuł przeglądowy Owady jako źródło składników odżywczych w paszach dla zwierząt Dorota Kowalska# Instytut Zootechniki Państwowy Instytut Badawczy, Zakład Hodowli Drobnego Inwentarza, ul. Krakowska 1, 32-083 Balice
http://rn.ptz.icm.edu.pl/wp-content/uploads/2019/10/2-Kowalska-pol.pdf
