Nowe zasady dla lokalizacji ferm hodowlanych. Pół kilometra od zabudowań dla 500 DJP

Kancelaria Prezesa Rady Ministrów zaprezentowała projekt ustawy ministerstwa środowiska o minimalnej odległości dla planowanego przedsięwzięcia sektora rolnictwa, którego funkcjonowanie może wiązać się z ryzykiem powstawania uciążliwości zapachowej. Wg założeń, dla chowu lub hodowli zwierząt w liczbie większej niż 500 DJP minimalna odległość od zabudowań powinna wynosić nie mniej niż pół kilometra.

Jak czytamy w opracowanym dokumencie, uciążliwość zapachowa jest poważnym problemem, zarówno w skali lokalnej, jak i ogólnokrajowej, na co wskazuje odnotowywana w ostatnich latach tendencja wzrostowa liczby skarg i wniosków jej dotyczących. Autorzy projektu podkreślają, iż resort środowiska podejmuje szereg działań mających na celu przeciwdziałanie uciążliwości zapachowej, w tym przede wszystkim w 2016 r. opracował „Kodeks przeciwdziałania uciążliwości zapachowej”, w którym zidentyfikowano źródła emisji substancji zapachowoczynnych oraz wskazano działania zaradcze dla głównych form działalności uciążliwych zapachowo, w tym przede wszystkim obiektów gospodarki odpadami, gospodarki wodno-ściekowej oraz obiektów hodowlanych.

 

Obywatele skarżą się głownie na ferny trzody chlewnej 

 

W uzasadnieniu do projektu czytamy, iż zgodnie z przeprowadzonym w 2015 r. na zlecenie Ministerstwa Środowiska badaniem pt. „Badanie świadomości i zachowań ekologicznych mieszkańców Polski” w zakresie uciążliwości zapachowej połowa Polaków postrzegała, tzw. odór jako poważny problem w naszym kraju. Do jednego z trzech największych potencjalnych uciążliwości w sąsiedztwie miejsca zamieszkania Polacy najczęściej zaliczają fermy trzody chlewnej (42%). O potrzebie pilnego ustanowienia prawa umożliwiającego kontrolę i ograniczanie uciążliwości zapachowej może świadczyć fakt, iż około połowa skarg, petycji lub uwag dotyczących zanieczyszczenia powietrza odnosi się do problemów związanych z uciążliwością zapachową. Najbardziej istotne wydają się zagadnienia uciążliwości zapachowej związane z dużymi obiektami produkcji zwierzęcej (są to przemysłowe fermy chowu trzody chlewnej, drobiu lub zwierząt futerkowych).

 

- Mając na uwadze ilość wniosków o podjęcie interwencji dotyczących występowania uciążliwości zapachowych powodowanych głównie przez instalacje przeznaczone do chowu i hodowli zwierząt, koniecznym jest określenie przede wszystkim minimalnej odległości dla planowanego przedsięwzięcia sektora rolnictwa, którego funkcjonowanie może wiązać się z ryzykiem powstawania uciążliwości zapachowej – argumentują autorzy ustawy. Przez planowane przedsięwzięcie sektora rolnictwa, którego funkcjonowanie może wiązać się z ryzykiem powstawania uciążliwości zapachowej rozumie się zamierzenie realizacji przedsięwzięcia sektora rolnictwa, które stanowi chów lub hodowla zwierząt, w stosunku do którego zostało wszczęte postępowanie w sprawie wydania decyzji, o której mowa w art. 71 ust. 1 lub 72 ust. 1 ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. z 2018 r. poz. 2081):

a) w liczbie nie mniejszej niż 210 dużych jednostek przeliczeniowych (DJP),

b) w liczbie mniejszej niż 210 DJP, jeżeli w odległości do 210 m od tego przedsięwzięcia zlokalizowane jest inne przedsięwzięcie, stanowiące chów lub hodowlę zwierząt, lub planowane jest takie przedsięwzięcie, a łączna liczba DJP dla tych przedsięwzięć osiągnie wartość nie mniejszą niż 210 DJP.

 

Minimalna odległość

Planowane przedsięwzięcie sektora rolnictwa, którego funkcjonowanie może wiązać się z ryzykiem powstawania uciążliwości zapachowej, sytuuje się w minimalnej odległości od budynków mieszkalnych albo budynków o funkcji mieszanej, w skład której wchodzi funkcja mieszkaniowa, budynków użyteczności publicznej, szpitali, gospodarstw agroturystycznych, granic uzdrowisk i obszarów ochrony uzdrowiskowej, parków narodowych i ich otulin.

Minimalną odległość wyznacza się w następujący sposób:

a) dla chowu lub hodowli zwierząt w liczbie nie mniejszej niż 210 DJP i nie większej niż 500 DJP minimalna odległość = DJP [m],

b) dla chowu lub hodowli zwierząt w liczbie większej niż 500 DJP minimalna odległość = 500 [m].

 

Określając minimalną odległość uwzględnia się łączną liczbę DJP dla wszystkich planowanych bądź zrealizowanych przedsięwzięć.

 

Zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2010 r. w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko wśród przedsięwzięć mogących zawsze znacząco oddziaływać na środowisko sklasyfikowane zostały m. in. inwestycje polegające na chowie i hodowli zwierząt w liczbie nie mniejszej niż 210 DJP. W oparciu o istniejące przepisy ww. rozporządzenia ustalono minimalną odległość wynoszącą 210 m. Po przeprowadzeniu szeregu analiz dotyczących wolnych przestrzeni, na których możliwe będzie zrealizowanie inwestycji, wyznaczono odległość maksymalną 500 m dla przedsięwzięć o liczbie DJP równej 500 DJP lub większej. Wyznaczenie odległości maksymalnej większej niż 500 m w opinii autorów ustawy istotnie ograniczyłoby możliwość realizacji przedsięwzięć sektora rolnictwa.

 

W projekcie czytamy, że wprowadzenie przedmiotowej regulacji nie wprowadzi zakazu realizacji przedsięwzięć sektora rolniczego, a jedynie ograniczy możliwość realizacji tych przedsięwzięć do sytuowania ich w minimalnej odległości, w sposób zapewniający wysoki poziom ochrony zdrowia i życia ludzi oraz środowiska, ze względu na ryzyko powstawania uciążliwości zapachowej.

 

Jednocześnie nowe przepisy dopuszczają lokalizację planowanego przedsięwzięcia sektora rolnictwa, którego funkcjonowanie może wiązać się z ryzykiem powstawania uciążliwości zapachowej, w odległości mniejszej niż minimalna odległość od budynków mieszkalnych albo budynków o funkcji mieszanej, w skład której wchodzi funkcja mieszkaniowa lub budynków użyteczności publicznej, szpitali, gospodarstw agroturystycznych, granic uzdrowisk i obszarów ochrony uzdrowiskowej, parków narodowych i ich otulin, pod warunkiem uzyskania zgody właścicieli nieruchomości władających tymi obiektami lub terenami. Zgoda będzie wyrażana w formie aktu notarialnego z wpisem do ksiąg wieczystych.

 

Jak wytycza się minimalną odległość?

 

Przez minimalną odległość rozumie się najkrótszy odcinek pomiędzy rzutem poziomym planowanego budynku inwentarskiego, w którym prowadzone będą chów lub hodowla zwierząt, albo linią rozgraniczającą teren, którego sposób zagospodarowania określony w planie miejscowym dopuszcza lokalizację przedsięwzięcia sektora rolnictwa, które stanowi chów lub hodowla zwierząt:

1) rzutem poziomym istniejącego budynku mieszkalnego albo istniejącego budynku o funkcji mieszanej, w skład której wchodzi funkcja mieszkaniowa, budynku użyteczności publicznej, budynku szpitala lub budynku, w którym prowadzone jest gospodarstwo agroturystyczne, albo

2) granicą obszaru uzdrowiska lub obszaru ochrony uzdrowiskowej, wyznaczoną na podstawie art. 42 ust. 2 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o lecznictwie uzdrowiskowym, uzdrowiskach i obszarach ochrony uzdrowiskowej oraz o gminach uzdrowiskowych (Dz. U. z 2017 r., poz.1056 z późn. zm.), albo

3) granicą parku narodowego lub jego otuliny, wyznaczoną na podstawie art. 10 ust. 1 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (Dz. U. z 2018 r., poz. 1614 z późn. zm.), albo

4) linią rozgraniczającą teren, którego sposób zagospodarowania określony w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego, o którym mowa w art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. z 2018 r., poz. 1945) dopuszcza realizację inwestycji, o której mowa w pkt 1.

Przez obiekty budowlane rozumie się również obiekty budowlane posiadające ostateczną decyzję o pozwoleniu na budowę albo w stosunku do których dokonano skutecznego zgłoszenia, o którym mowa w art. 30 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane (Dz. U. z 2018 r. poz. 1202, 1276, 1496 i 1669).

 

Ministerstwo środowiska, które opracowało dokument, planuje wcielić te przepisy w życie jeszcze w II kwartale br.