USD -
4.0276
EUR -
4.3198
GBP -
5.0427
DKK -
0.5792
Wielu rolników nie skrywa złości. Na całym świecie zboża jest mniej niż kiedykolwiek, a mimo to ceny spadają przed żniwami. Jak można to wyjaśnić? Czy manipuluje się cenami na giełdach? A czy to w ogóle możliwe? Czy istnieje jeszcze typowy sezonowy trend cenowy na zboże?
Jeśli pominąć dwa lata 2021 i 2022, które są wyjątkowe z cenowego punktu widzenia, ceny pszenicy, pomimo wszystkich wahań, wykazują bardzo wyraźną sezonowość na przestrzeni lat. Zgodnie z tym, ceny pszenicy spadły średnio o 10 euro za tonę na około 4 do 8 tygodni przed rozpoczęciem zbiorów w ciągu ostatnich 7 lat.
Nie jest to jednak sezonowy najniższy poziom cen: spada on jeszcze wyraźniej we wszystkich latach bezpośrednio po zbiorach. Średnio po żniwach ceny pszenicy ponownie spadają o co najmniej 10 euro za tonę, do najniższego poziomu w roku. Rolnicy, którzy musieli w tym momencie sprzedać pszenicę, osiągnęli zdecydowanie najgorsze ceny. Średnio w perspektywie długoterminowej są to 20 do 30 euro (lub 15 do 20%) poniżej maksymalnych cen rocznych.
Przyczyny takiej sprzedaży, w bardzo niekorzystnym momencie z punktu widzenia technologii rynkowej, mogą być bardzo różne i mogą wynikać z problemów z płynnością lub z braku możliwości magazynowania. To prowadzi do jednego wniosku: przechowywanie zboża jest opłacalne przez większość lat i przynosi rolnikowi znacznie wyższe zarobki niż jego sprzedaż po żniwach.
Ze strategicznego punktu widzenia znacznie lepsza sprzedaż jest możliwa dzięki magazynowaniu. W ciągu ostatniej dekady średnie ceny zbóż stale rosły od najniższego poziomu we wrześniu. A szczyt osiągają zwykle pod koniec roku oraz w pierwszych trzech lub czterech miesiącach roku. Następnie stawki idą w dół.
Spekulacja rynkowa
Manipulacja cenami zboża na rynkach kontraktów terminowych (a tym samym również cenami spot ściśle powiązanymi z rynkami terminowymi) przez duże fundusze hedgingowe, dużych inwestorów lub handlowców zbożem wydaje się prawie niemożliwa ze względu na ogromną sprzedaż na giełdach. Dzienny obrót pszenicą na amerykańskim rynku kontraktów terminowych CBOT w ciągu ostatnich kilku tygodni wynosił od 35 000 do 80 000 kontraktów: przy wielkości kontraktu 5000 buszli lub 136 ton odpowiada to dziennym obrotom około 4 do 11 milionów ton zboża.
Z drugiej strony, informacje o możliwej podaży i popycie mają duży wpływ na ceny, które natychmiast reagują na te doniesienia i natychmiast przekładają je na nowe ceny. Obejmuje to prognozy dotyczące zbiorów (np. raport USDA ), zatrzymania eksportu, ograniczenia handlowe, prognozy plonów, pogodę i wiele innych. Każdy uczestnik rynku może natychmiast odczytać z cen kontraktów terminowych, jak rynek lub grupa uczestników rynku ocenia sytuację. Ta ocena jest następnie odzwierciedlona w nowej cenie.
Tylko ci, którzy mają pewne źródła informacji i potrafią wykonywać ruchy wyprzedzające, mają przewagę. W każdym razie nie są to rolnicy. Ale w ciągu ostatnich dwóch lat jedno stało się jasne: nikt też nie ma szklanej kuli z widokiem na przyszłość - ani USDA, ani handlarze zbożem. A nawet najlepsze prognozy są tylko narzędziem, są ważne tylko przez krótki czas i z reguły rzadko odpowiadają temu, co naprawdę się dzieje.
Jeśli znane są nowe informacje, rynek reaguje natychmiast i często bardzo gwałtownie. W krótkim okresie pojawiają się przesadne reakcje i duże wahania cen. Jednak po pewnym czasie ceny ponownie stabilizują się do momentu pojawienia się kolejny istotnych informacji.
Ostatnie dwa lata były pod pewnymi względami wyjątkowe, ponieważ szczególnie duża liczba pozarolniczych i globalnych czynników ekonomicznych – w szczególności wojna ukraińska – miała wpływ na rynki zbóż, a długofalowe skutki były trudne lub niemożliwe do oszacowania . Rezultatem był znacznie wyższy poziom cen i znacznie większe wahania cen niż w „normalnych” latach.
Przede wszystkim ekstremalna niestabilność niepokoi rolników, ale także handlarzy zbożem, a także prowadzi do gwałtownych, a czasem nadmiernych reakcji politycznych importerów i eksporterów. Potem były zwykłe czynniki, takie jak pogoda i wynikające z niej prognozy zbiorów. Faktem jest jednak, że ceny zbóż spadły przed żniwami, podobnie jak w poprzednich latach.
Jednak poziom cen jest nadal znacznie wyższy niż w poprzednich latach, a wiele czynników politycznych uniemożliwia prognozy. Trudno powiedzieć, czy ceny zbóż będą dalej spadać, czy też szybko wzrosną, ponieważ nadal dominuje słaba globalna podaż.
- W tym roku jasne są również dwie rzeczy: rolnicy posiadający zaplecze magazynowe mają wyraźną przewagę i mogą osiągnąć znacznie lepsze ceny, a ci, którzy również zabezpieczyli część swoich zbiorów na rynku terminowym, mogą liczyć na znacznie wyższe łączne przychody niż rolnicy, którzy tego nie zrobili, nawet po ostatnim spadku cen – czytamy w publikacji niemieckiego portalu Agrarheute.
Źródło: Agrarheute
