USD -
4.0245
EUR -
4.3225
GBP -
5.0414
DKK -
0.5796
Ciepły wrzesień sprzyja dynamicznemu rozwojowi roślin. Rzepaki siane 3-4 tygodnie temu lada moment osiągną fazę, w której należy wyregulować ich pokrój. Przegapienie tego momentu może skutkować nadmiernym wyrośnięciu stożka wzrostu ponad powierzchnie gleby. Zabieg wykonany podczas aktywnego wzrostu pozwoli wykreować rośliny odpowiednio przygotowane na zimowanie.
Regulacja łanu rzepaku to nieodzowny element jesiennej pielęgnacji łanu. Dobrze rozwinięte rośliny przed zimą nie oznaczają nieograniczonego i swobodnego wzrostu. Konieczne jest odpowiednie poprowadzenie roślin, aby osiągnęły fazę 10-12 liści przy nisko osadzonym stożku wzrostu. Jest to modelowa roślina gwarantująca dobre zimowanie i szybki start wiosną.
Po co skracać rzepak?
Plon rzepaku jest składową liczby roślin na powierzchni, liczby rozgałęzień jakie wytworzą, łuszczyn, które zawiążą oraz ilości i masy nasion w łuszczynach. Na pierwszą składową mamy zupełny wpływ przez ustalenie normy wysiewu. Druga składowa – liczba rozgałęzień, też w dużej mierze zależy od działań rolnika. Zawiązki rozgałęzień znajdują się w kącie każdego z liści, a więc ich liczba zależy od terminu siewu i przebiegu wegetacji jesiennej. Wraz ze wzrostem liści, na których nam zależy rozwijają się także pozostałe części roślin jak korzenie, a następnie łodyga ze stożkiem wzrostu. Jest to element, od którego zależy przyszłość rzepaku. Jeżeli ulegnie on przemarznięciu, wówczas najczęściej cała roślina ulega wypadnięciu. Silny wzrost liści, bez stosowania regulatorów prowokuje stożek wzrostu do wydłużania się, w pogoni za światłem, do którego dostęp zabierają rosnące w górę liście. Zastosowanie regulatorów ma za zadanie sprowokować rozłożysty pokrój liści i zahamować wzrost pędu głównego – ze stożkiem wzrostu na szczycie. W ten sposób, wydłużanie pędu będzie ograniczone zarówno dobrym dostępem do światła oraz hormonalnie, poprzez zastosowanie retardantów.
Fot.1. Regulacja rzepaku ma za zadanie przygotować rośliny do prawidłowego i bezpiecznego zimowania. Oprócz funkcji regulacji pokroju, zabezpiecza rośliny przed chorobami grzybowymi.
Na 4 czy 6 liść?
Regulacja najskuteczniej przebiega w momencie intensywnego wzrostu roślin. Należy na bieżąco je monitorować, ponieważ każda kolejna para liści pojawia się co 140-150°-dni (stopnio-dni). Oznacza to, że rzepak od fazy 4 do 6 liści przejdzie w ciągu 7 dni z średnią temperaturą 20°C, lub po 10-ciu dniach z temperaturą średnią dobową na poziomie 15°C itd. Dlatego przy pogodzie jaką mamy obecnie i prognozach długoterminowych, niezapowiadających radykalnego ochłodzenia warto wykonać pierwszy zabieg regulacyjny w fazie 4 dobrze rozwiniętych liści. Na pełnię działania ograniczającego bujny wzrost też trzeba troszkę poczekać, więc przy galopującej wegetacji lepiej nie opóźniać tego zabiegu, bo mogą uciec fazy, a w szczególności stożek wzrostu. Na podstawie bieżącej temperatury i prognoz na najbliższy czas łatwo oszacować, kiedy będzie potrzebna regulacja łanu. Tą jednak warto wykonać już teraz, podczas słonecznej pogody, jeśli rzepak ma co najmniej 4 liście. Zabieg w takich okolicznościach powinien być typowo regulacyjny, nawet bez fungicydów, ponieważ obecnie nie ma wysokiej presji chorób, a dynamicznie rosnący rzepak jest mniej podatny na infekcje. Na regulację w fazie 6 liścia można sobie pozwolić przy zimnej aurze, kiedy tempo rozwoju jest znacznie wolniejsze lub przy odmianach populacyjnych, które maja mniejszą tendencję do wydłużania stożka wzrostu. Regulację rzepaku można połączyć na przykład z ochroną insektycydową, jeśli akurat w tym momencie przypadają naloty muchówek śmietki lub przy okazji odżywiania mikroelementowego.
Co na skracanie rzepaku
Jeśli łan nie wymaga w tym momencie zabezpieczenia fungicydowego, można wykorzystać typowe regulatory wzrostu jak na przykład chlorek chloromekwatu czy chlorek mepikwatu np. w preparatach Stabilan 750 SL czy Mepik 300 SL. Rzepaki które już w tym momencie mają 4 lub więcej liści z pewnością będą wymagały dwukrotnej regulacji łanu, dlatego fungicydy charakteryzujące się także regulacją pokroju będzie można wykorzystać w kolejnym zabiegu. Nic nie stoi jednak na przeszkodzie, aby podczas pierwszej regulacji zastosować triazole. Można do tego wykorzystać substancje o mocniejszych właściwościach regulacyjnych niż grzybobójczych. Do takiego zabiegu idealnie sprawdzi się metkonazol w ilości 40 g s.a/ha co odpowiada 0,7l/ha preparatów takich jak: Caramba 60 SL, Plexeo 60 EC lub 0,4 l/ha preparatów np. X-Met 100 SL czy Metkon 100 SL. W przypadku jednoczesnego zwalczania chorób i regulacji pokroju rzepaku warto zastosować mieszaninę triazoli, o różnej charakterystyce działania.
Fot. 2 Wybór preparatów do regulacji i ochrony fungicydowej powinien zależeć od fazy rozwojowej roślin i presji chorób.
Wspomniane wcześniej preparaty zawierające chlorek mepikwatu i metkonazol można zastosować jako mieszaninę i osiągnąć w ten sposób dobrą regulację łanu wraz z początkową ochroną fungicydową. W tym samym celu przydatna będzie także fabryczna mieszanina difenokonazolu z paklobutrazolem w preparatach np. Toprex 375 SC, czy Dovvo 375 SC. Można także stworzyć mieszaninę zbiornikową wykorzystując np. 0,8 l/ha tebukonazolu w stężeniu 250 s.a/l i dodać 0,4 l/ha preparatów zawierających 250 g difenokonazolu w litrze produktu. Dobór składników zależy wyłącznie od stanu plantacji, a więc czy musimy zadziałać tylko regulacyjnie, czy wymagana jest też w jakimś stopniu interwencja fungicydowa. W kontekście skuteczności zwalczania chorób należy mieć na uwadze, że fungicydy z grupy triazoli działają w temperaturach powyżej 12°C.
Najpierw odchwaszczanie czy regulacja?
W przypadku wyboru powschodowego zwalczania chwastów dwuliściennych może on się zbiec w terminie z koniecznością wykonania regulacji łanu. Wówczas w pierwszej kolejności należy odchwaścić plantacje, a po minimum 4-5 dniach przystąpić do regulacji. Substancje takie jak metazachlor, czy herbicydy z grupy pochodnych regulatorów wzrostu np. chlopyralid, pikloram, haluksyfen metylu, pikloram mogą powodować czasowe spowolnienie wzrostu rzepaku, do czasu rozłożenia substancji do form nieszkodliwych. Za wykonaniem w pierwszej kolejności odchwaszczania plantacji przemawia także fakt, że im mniejsze rośliny rzepaku, tym mniej ukrytych pod jego liśćmi chwastów i skuteczniejszy będzie zabieg. Przed zastosowaniem herbicydów należy dokładnie przeczytać etykietę i zlustrować plantację, ponieważ niektóre z nich zalecane są do stosowania od 2 a najlepiej 4 liści rzepaku, aby nie doszło do fitotoksyczności i uszkodzeń rzepaku.
