zm skiba

skiba

CenyRolnicze
28 marca 2024, Czwartek.
Kursy walut wg NBP: USD USD - 4.0081 EUR EUR - 4.3191 GBP GBP - 5.0474 DKK DKK - 0.5792
Archiwum


28.03.2024 MATIF: pszenica MAJ24: 203,50 (+1,37%), kukurydza CZE24: 193,25 (+ 1,44%), rzepak MAJ24: 438,00 (-0,79%)

27.03.2024 14:28 DRÓB, cena tuszki hurt: 7,80-8,60 zł/kg, średnia: 8,17 zł/kg (na podstawie informacji z 12 ubojni)

27.03.2024 SPRZEDAM 12 T PSZENŻYTA, trans. firmowy, wielkopolskie, kolski, 62-640, tel.: 690 050 400

26.03.2024 SPRZEDAM 26 T PSZENICY PASZ., trans. firmowy, podkarpackie, krośnieński, 38-460, tel.: 519 550 918

26.03.2024 SPRZEDAM 48 JAŁÓWEK, mieszaniec, 500 kg, mazowieckie, wyszkowski, 07-203, tel.: 500 062 366

26.03.2024 SPRZEDAM 15 TUCZNIKÓW, 120 kg, 100%, warmińsko-mazurskie, działdowski, 13-230, tel.: 796 437 003

25.03.2024 SPRZEDAM 20 JAŁÓWEK, mięsny, 700 kg, kujawsko-pomorskie, włocławski, 87-865, tel.: 722 018 877

24.03.2024 SPRZEDAM 100 T PSZENICY KONS., trans. firmowy, lubelskie, świdnicki, 21-065, tel.: 791 816 003

Dodaj komunikat

agrifirm

agrifirm

Wielkanocny zając

prof. Piotr Tryjanowski
zając, wielkanoc, święta
Zając szarak – fot. Krzysztof Chomicz

Dlaczego to zając zostawia dzieciom wielkanocne prezenty? Czy jako zwierzę jest do obdarowywania w szczególny sposób przygotowany?

 

Można powiedzieć, że Święta Wielkanocne są pełne zoologicznej symboliki: baranek, jajko, zając – to pierwsze skojarzenia. Pamiętam, że u mnie w dzieciństwie zajączek przynosił słodycze w Wielki Czwartek, co jest tradycją przynajmniej części Wielkopolski, ale wiem, że moi znajomi z innych miejsc Polski byli tym zaskoczeni. Nie samym zającem przynoszącym prezenty, ukrywającym je w ogrodzie, ale tym, że nasz przybywa trzy dni wcześniej.

 

Już wielokrotnie podkreślałem, że bardzo lubię poszukiwania związków zoologii z kulturą czy etnografią. Zając nie jest wyjątkiem i doskonale łączy chrześcijański charakter świąt wielkanocnych, z pewnymi naturalistycznymi wyobrażeniami dotyczących biologii tego gatunku. Już w pierwszych wiekach chrześcijaństwa, zając zjadający winorośl był symbolem odradzającej się wiosną przyrody, płodności i zmysłowości, chociaż z wielkanocnymi jajkami został skojarzony dopiero w XVII wieku. Może dlatego, że szarak biega po polach i łąkach i tam znajduje różne skarby, którymi chce się podzielić? Tak, wiem pewnie nieco naciągana hipoteza.

 

Przypatrzmy się jednak cechom zająca, to zrozumiemy, że przynajmniej kilka z nich, w niemalże naturalny sposób łączy się z Wielkanocą. Zające są płochliwe i stąd w starożytnej sztuce chrześcijańskiej symbolizowały upływający czas, niepewność i ulotność życia. Przysłowiowa czujność zająca, podkreślona na przykład w przysłowiu „zająć śpi z otwartymi oczami” była znakiem oczekiwania na Zmartwychwstanie. Św. Augustyn porównywał nowo ochrzczonych do lękliwych i słabych zajęcy, chroniących się za skałą, którą jest Jezus Chrystus. Nie wiem czy Wielki Filozof znał zachowania zajęcy i to, że się doskonale potrafią ukryć pod miedzą i przeczekać niebezpieczeństwo, to bardzo trafne spostrzeżenia.

 

Zając to jeden z nielicznych ssaków, w którego badania sporo wnieśli ptasi specjaliści - ornitolodzy! To wcale nie przypadek, bo zając należy do zwierząt o dziennym trybie życia, żyje w krajobrazie rolniczym, lubi podobne do ptaków struktury – miedze, brzegi zadrzewień i oczek wodnych. Nie zaskakuje więc, że jego los przypomina sytuację wielu gatunków ptaków – kuropatwy, skowronka, czy trznadla. Zatem, podobnie jak wymienione ptaki, bardzo zmniejsza liczebność. Na szczęście z wielu miejsc kraju płyną sygnały, że największy trend spadkowy został zatrzymany i populacja zajęcy powoli zaczyna się odradzać. To krzepiące i dające nadzieję. A czyż symbolem nadziei, nie jest właśnie Wielkanoc?

 

 

Literatura:

Cabodevilla, X., Arroyo, B., Wright, A. D., Salguero, A. J., & Mougeot, F. (2021). Vineyard modernization drives changes in bird and mammal occurrence in vineyard plots in dry farmland. Agriculture, Ecosystems & Environment315, 107448.

Meichtry-Stier, K. S., Jenny, M., Zellweger-Fischer, J., & Birrer, S. (2014). Impact of landscape improvement by agri-environment scheme options on densities of characteristic farmland bird species and brown hare (Lepus europaeus). Agriculture, ecosystems & environment189, 101-109.

Przysiecki, P., & Nowicki, S. (2012). Wielkanocny zając. Przegląd Rybacki36(2 [122]).

Šálek, M., Hula, V., Kipson, M., Daňková, R., Niedobová, J., & Gamero, A. (2018). Bringing diversity back to agriculture: Smaller fields and non-crop elements enhance biodiversity in intensively managed arable farmlands. Ecological Indicators90, 65-73.

Santilli, F. (2006). Factors affecting brown hare (Lepus europaeus) hunting bags in Tuscany region (central Italy). Hystrix17(2).

 

Poniżej zaś garstka moich prac współautorskich, także dotyczących zająca:

Hušek, J., Panek, M., & Tryjanowski, P. (2015). Predation Risk Drives Habitat‐Specific Sex Ratio in a Monomorphic Species, the Brown Hare (L epus europaeus). Ethology121(6), 593-600.

Hušek, J., Panek, M., & Tryjanowski, P. (2015). Test of precipitation, compensation and Monday effect hypotheses on group hare trapping effort. Wildlife Biology21(6), 312-317.

Takacs, V., Zduniak, P., Panek, M., & Tryjanowski, P. (2009). Does handling reduce the winter body mass of the European hare? Open Life Sciences4(3), 427-433.

Tryjanowski, P. (2001). Does the european hareLepus europaeus avoid ravenCorvus corax nests in farmland? Zeitschrift für Jagdwissenschaft47(1), 63-66.

 

pocztowka wielkanoc tryjanowski cenyrolniczE pl

Elementy zoologiczne na pocztówce wielkanocnej z 1939 r. – polona.pl

 

prof. Piotr Tryjanowski
Autor: prof. Piotr Tryjanowski
Dyrektor Instytutu Zoologii w Poznaniu; zajmuje się funkcjonowanie krajobrazu rolniczego. Bada przede wszystkim ptaki, płazy i ssaki. Szczególnie zainteresowany interakcjami zwierząt dzikich i udomowionych. Miłośnik tradycyjnego pasterstwa, owiec, serów i win Środkowej Europy.

Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.   Wszystkie artykuły autora
Najnowsze artykuły autora:

Loading comments...

Obserwuj nas w Google News 

i czytaj materiały szybciej niż inni

Google Icons 16 512

Dołącz teraz

POLECAMY


Copyright © CenyRolnicze 2021. All rights reserved | Polityka prywatności i plików cookies | Regulamin serwisu