Bruksela szykuje rynek emisji dla rolnictwa. Zanieczyszczający płaci

Zdaniem ekspertów z Europejskiej Naukowej Rady Doradczej ds. Zmian Klimatu obecna polityka nie zapewnia rolnikom wystarczających zachęt do podejmowania wysiłków na rzecz osiągnięcia celów klimatycznych UE. Eksperci podkreślają również potrzebę wprowadzenia systemu ustalania cen emisji dwutlenku węgla dla tego sektora.

 

- Należy bardziej zachęcać rolników i zarządców gruntów do ograniczania emisji  – stwierdziła w komunikacie prasowym Jette Bredahl Jacobsen, wiceprzewodnicząca rady naukowej, cytowana przez portal Euractiv. Dodała, że „można to osiągnąć poprzez ustalenie ceny emisji i nagradzanie (absorpcja węgla) ” .

 

W raporcie opublikowanym w ubiegły czwartek (18 stycznia) przez Radę zbadano kluczowe luki w polityce UE w zakresie ochrony środowiska i stwierdzono, że rolnicy nie otrzymują wystarczających zachęt finansowych do ograniczania swoich emisji. Emisje z tego sektora „pozostają w dużej mierze niezmienione od 2005 r. ”, a dwie trzecie z nich pochodzi z produkcji zwierzęcej. - Aby odwrócić tę tendencję, należy wprowadzić system ustalania cen emisji dwutlenku węgla, najpóźniej do 2031 roku – zalecają eksperci.

 

Przypominamy, że UE dąży do ograniczenia emisji gazów cieplarnianych o 55% w porównaniu z poziomem w 1990 r. do 2030 r. i osiągnięcia neutralności klimatycznej do 2050 r. - Rada naukowa przedstawiła swoje rekomendacje w związku z przygotowaniem przez Komisję Europejską nowego dokumentu, który wyznaczy pośredni cel redukcji emisji na rok 2040 – podkreślił Tim McPhie, rzecznik Komisji ds. klimatu i energii, podczas konferencji prasowej zorganizowanej po publikacji raportu.

 

Według rady naukowej, wspólna polityka rolna UE (WPR) nie wystarczy, aby zapewnić dodatkowe działania klimatyczne. - WPR opiera się głównie na dobrowolnych wysiłkach, które raczej nie przyniosą efektów  – czytamy w raporcie, w którym dodano, że większość tych celów klimatycznych nie ma charakteru ilościowego.

 

Eksperci dodają, że unijne ramy dotyczące dotacji rolnych „w niewielkim stopniu zachęcają państwa członkowskie”, zapewniając im dużą elastyczność i wiele możliwości odstępstw. Komitet doradczy stwierdził również, że WPR „faworyzuje duże gospodarstwa rolne” poprzez płatności bezpośrednie, które są wypłacane rolnikom w zależności od wielkości ich gospodarstwa.

 

g

Zasada „zanieczyszczający płaci”

 

Grupa ekspertów wezwała do ustanowienia systemu ustalania cen emisji dwutlenku węgla stosującego zasadę „zanieczyszczający płaci” w odniesieniu do rolnictwa, aby zachęcić rolników do ograniczania swoich emisji, takiego jak unijny system handlu uprawnieniami do emisji (ETS), który obejmuje głównie sektor energii i produkcję sektory.

 

Komisja Europejska rozważa już ustalenie ceny emisji z rolnictwa. Ponadto instytucje UE negocjują obecnie kryteria mające na celu ustanowienie certyfikowanych i niezawodnych systemów składowania dwutlenku węgla w glebie rolnej w celu wynagradzania rolników, którzy przyczyniają się do pochłaniania dwutlenku węgla w uprawach i lasach.

 

Dodatkowym krokiem jest jednak utworzenie prawdziwego rynku emisji z rolnictwa. Wymaga to obowiązku stosowania kwot emisyjnych. Główna trudność polega na tym, że UE będzie musiała określić, kto płaci za zanieczyszczenie. Mogą to być na przykład wszelkiego rodzaju gospodarstwa rolne lub tylko hodowla zwierząt, przemysł spożywczy lub producenci środków produkcji – co obejmuje producentów i importerów nawozów i pasz.

 

Przewodniczący Komisji Ochrony Środowiska Parlamentu Europejskiego (ENVI), Pascal Canfin i poseł do Parlamentu Europejskiego Jérémy Decerle (obaj z centrowej grupy Renew) zaproponowali system handlu uprawnieniami do emisji dla systemu żywnościowego obejmujący rolników i przemysł przetwórczy. Badanie przeprowadzone w 2023 r. na zlecenie Dyrekcji Generalnej ds. Klimatu (DG CLIMA) Komisji wykazało, że przy opracowywaniu polityki „zanieczyszczający płaci” należy uwzględnić wyzwania specyficzne dla sektora rolnego. Do cech tych zalicza się dużą liczbę gospodarstw rolnych w UE – ponad dziewięć milionów – oraz niejednorodność emisji gazów cieplarnianych wytwarzanych przez gospodarstwa.

 

Według badania taki system stwarza również ryzyko ograniczenia produkcji w UE i doprowadzenia do zwiększonego importu z krajów, w których produkcja rolno-spożywcza emituje więcej gazów cieplarnianych, co jest zjawiskiem znanym jako „wyciek emisji”.

 

Źródło: euractiv.fr