Trzeba zachęcać hodowców świń do działania w ramach grup i organizacji producenckich

Podlaski Związek Rolniczych Zrzeszeń Branżowych Producentów Trzody Chlewnej w Suchożebrach wystosował do resortu rolnictwa opinię dotyczącą projektu rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania oraz wypłaty pomocy finansowej na operacje typu „Pomoc dla rolników szczególnie dotkniętych kryzysem COVID–19”.Projekt rozporządzenia zakłada udzielenie wsparcia wyłącznie do świń (tzn. prosiąt i loch) urodzonych w siedzibie gospodarstwie producenta rolnego w okresie 1 listopad 2019 - 30 kwiecień 2020 (tj. do cyklu zamkniętego). 

Jak wskazuje Oktawian Muszkat prawnik z ramienia ww. organizacji ,,Związek postuluje rozszerzenie zakresu stosowania przepisów rozporządzenia również w stosunku do tuczników wyprodukowanych w gospodarstwie producenta (tj. do cyklu otwartego), pod warunkiem, iż producent rolny jest członkiem uznanej grupy producentów rolnych w rozumieniu ustawy z dnia 15. 09. 2000 r. o grupach producentów rolnych i ich związkach, utworzonej co najmniej 12 miesięcy przed dniem wejścia w życie przepisów opiniowanego rozporządzenia”. W opinii przedstawiciela organizacji rolniczej ta niewielka aczkolwiek istotna zmiana poszerzająca krąg potencjalny beneficjentów działania nie stanowiłaby znacznego obciążenia budżetu Skarbu Państwa, a mogłaby znacząco zachęcać rolników do szerszego podejmowania zespołowych form kooperacji w rolnictwie. Związek jest zdania, że w przyszłości wszelkie tego typu działania pomocowe powinny być przeznaczone wyłącznie dla producentów rolnych zrzeszonych w ramach grup i organizacji producenckich. Zdaniem eksperta prawa rolnego ,,Kierowanie środków pomocowych za pośrednictwem grup i organizacji producentów byłoby istotną wartością dodaną w kierunku skuteczniejszego upowszechniania idei organizowania się rolników. Z kolei wymóg działalności podmiotu od co najmniej 12 miesięcy przed dniem ubiegania się o wsparcie eliminowałby podmioty tworzone ad hoc tj. wyłącznie w celu pozyskania dofinansowania”.

W stanowisku Związku czytamy, że organizacja ta z aprobatą przyjmuje opracowanie przez resort rolnictwa oczekiwanego w środowisku rolniczym działania mającego na celu wsparcie producentów rolnych w prowadzeniu (zaburzonej wskutek COVID-19) działalności rolniczej. Jednocześnie dostrzega (trafne i godne pochwały) intencje projektodawcy, mające na celu zachęcenie rolników do odbudowy stad podstawowych krajowej produkcji świń. Zdajemy sobie również sprawę, że działanie objęte rozporządzeniem dotyczy pomocy jednorazowej (doraźnej) z przeznaczeniem dla podmiotów, które w sposób szczególny zostały dotknięte kryzysem wywołanym stanem epidemii i wymagają natychmiastowego wsparcia w celu utrzymania płynności finansowej i przetrwania kryzysu. Ekspert dodaje, że zgodnie z art. 39b rozporządzenia nr 1305/2013 pomoc udzielana w ramach nadzwyczajnego tymczasowego wsparcia powinna być ukierunkowana na podmioty najbardziej dotknięte kryzysem związanym z COVID–19 przez określenie warunków kwalifikowalności oraz kryteriów wyboru, które są jak podkreśla obiektywne i niedyskryminacyjne.

Podsumowując, przedstawiciel organizacji rolników wskazuje, że należy opracować trwały mechanizm pomocowy (kryzysowy) w formie spec-ustawy, który uczyniłby uznane organizacje rolników dysponentami środków pomocowych, a tym samym znacząco skłoniłby rolników do zrzeszania się i wzajemnej kooperacji. Nadzwyczajna sytuacja w jakiej się obecnie znajdujemy wymaga opracowania nadzwyczajnych rozwiązań. W takich właśnie sytuacjach kryzysowych, to przede wszystkim grupy producentów rolnych i ich związki powinny pełnić rolę głównego stabilizatora pozycji rolników w łańcuchu dostaw na rynku. Jednakże aby skutecznie móc sprostać tym zadaniom muszą one ulec ustawowemu wzmocnieniu. Jednym ze środków temu służących byłoby uczynienie rolniczych zrzeszeń branżowych i ich związków dysponentem środków publicznych przeznaczonych na przeciwdziałanie skutkom niekorzystnych zjawisk społeczno-ekonomicznych w rolnictwie. Zasady rozdysponowywania tych środków powinny znaleźć się w regulacjach dotyczących tworzenia i funkcjonowania funduszy celowych służących stabilizacji dochodów rolniczych.