Resort rolnictwa przedstawił projekt rozporządzenia, który zakazuje prowadzenia hodowli świń w systemie otwartym. Zakaz będzie stosowany w obszarze objętym ograniczeniami oraz obszarze zagrożenia. Restrykcje związane z dodatkowym zabezpieczeniem takiej hodowli pojawią się również w obszarze ochronnym. Łącznie zmiany w przepisach dotkną 67 gospodarstw na terenie całego kraju.
Wczoraj ministerstwo rolnictwa opublikowało projekt zmian w rozporządzeniu w sprawie środków podejmowanych w związku z wystąpieniem afrykańskiego pomoru świń. Najważniejszą zmianą jest dodanie nowego zapisu w § 2 w ust. 2, mówiącym o zakazach na obszarze objętym ograniczeniami oraz obszarze zagrożenia. Wprowadza się tam dodatkowy punkt, który wyklucza na tych obszarach hodowli świń w systemie otwartym (wolny wybieg) i utrzymywania w warunkach fermowych dzików lub świniodzików.
Ponadto w przypadku gdy świnie lub utrzymywane w warunkach fermowych dziki lub świniodziki są utrzymywane w systemie otwartym w gospodarstwie położonym na obszarze ochronnym, wybieg dla tych zwierząt będzie trzeba zabezpieczać podwójnym ogrodzeniem o wysokości wynoszącej co najmniej 1,5 m, związanym na stałe z podłożem, a każdy wjazd i wyjazd oraz wejście i wyjście z takiego wybiegu będzie zabezpieczone matą dezynfekcyjną
Jak czytamy w uzasadnieniu ministerstwa, celem rozporządzenia jest zwiększenie skuteczności zwalczania afrykańskiego pomoru świń (ASF). - Mając na uwadze rozprzestrzenianie się epizootii ASF na obszarze Polski należy ograniczyć utrzymywanie świń, świniodzików oraz dzików w tzw. systemie otwartym, w części kraju, w której występują ogniska lub przypadki afrykańskiego pomoru świń, tj. obszarach objętych ograniczeniami oraz obszarach zagrożenia – argumentuje resort.
Poniżej dalszy ciąg treści uzasadnienia:
Obowiązujące regulacje dotyczące zasad bioasekuracji gospodarstw utrzymujących świnie i świniodziki muszą w większym stopniu uwzględniać zagrożenie związane z działalnością hodowców świń i świniodzików, którzy utrzymują swoje zwierzęta nie w budynkach inwentarskich, lecz w systemie otwartym (na wolnym wybiegu). Należy dodatkowo zauważyć, że hodowców tych nie dotyczą wymogi bioasekuracji odnoszące się do budynków inwentarskich, które podnoszą bezpieczeństwo hodowli. Przy czym faktem jest, że w przypadku gospodarstw opierających się o system otwarty, ryzyko zawleczenia choroby jest obiektywnie większe z uwagi na zwiększone występowanie czynników niezależnych od człowieka, w tym w szczególności trudnych do uniknięcia kontaktów pomiędzy świniami/świniodzikami, a innymi zwierzętami: gryzoniami, zwierzętami domowymi oraz dzikimi. Ma to istotne znaczenie zwłaszcza na obszarach, na których stwierdza się występowanie wirusa afrykańskiego pomoru świń w środowisku, tj. na obszarze zagrożenia oraz obszarze objętym ograniczeniami w rozumieniu przepisów rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 6 maja 2015 r. w sprawie środków podejmowanych w związku z wystąpieniem afrykańskiego pomoru świń (Dz. U. z 2018 r. poz. 290, z późn. zm.).
Analogiczne wnioski należy także sformułować w odniesieniu do gospodarstw utrzymujących dziki, odpowiednio w warunkach fermowych, tzw. gospodarstw hodowli dzików.
Mając na uwadze powyższe, w obecnej sytuacji wdrażania skutecznych narzędzi walki z ASF, ważnym jest wprowadzenie ograniczeń działalności gospodarstw utrzymujących świnie i świniodziki w systemie otwartym, a także gospodarstw utrzymujących dziki w warunkach fermowych na obszarach, na których potwierdzone jest występowanie w środowisku wirusa afrykańskiego pomoru świń.
Istotnym argumentem, który przemawia za proponowanymi zmianami legislacyjnymi jest aktualna sytuacja epizootyczna oraz dane z lat 2018 - 2020 (wg stanu na 5 czerwca 2020r.) dotyczące występowania dwóch przypadków oraz jednego ogniska ASF u dzików, świniodzików i świń na obszarach objętych ograniczeniami, w województwach podlaskim, mazowieckim oraz lubelskim. Zakaz utrzymywania świń w systemie otwartym znalazł się również wśród zaleceń Komisji Europejskiej w dokumencie DG Sante, „Strategiczne podejście do zarządzania afrykańskim pomorem świń dla UE"- wer. 10, skierowanym do państw członkowskich UE, w celu eliminacji tej choroby na terenach nią dotkniętych, sporządzonym na podstawie raportów i opinii naukowych Europejskiego Urzędu do spraw Bezpieczeństwa Żywności – EFSA.
Aktualna liczba podmiotów, których dotyczą proponowane zmiany to 67 gospodarstw, w tym odpowiednio w województwach: dolnośląskim (7), lubelskim (4), lubuskim (7), łódzkim (1), mazowieckim (9), podkarpackim (4), pomorskim (9), świętokrzyskim (1), warmińsko-mazurskim (6), wielkopolskim (19).
Zakaz taki wprowadziło wiele państw członkowskich UE, w tym w szczególności zakaz ten obowiązuje na całym terytorium Litwy oraz Estonii. Belgia (gdzie jak dotąd nie stwierdzono ognisk ASF) i Słowacja wprowadziły przy tym tego rodzaju zakaz w obszarach ochronnych oraz objętych ograniczeniami (część I i II załącznika do decyzji wykonawczej Komisji 2014/709/UE z dnia 9 października 2014 r. w sprawie środków kontroli w zakresie zdrowia zwierząt w odniesieniu do afrykańskiego pomoru świń w niektórych państwach członkowskich i uchylającej decyzję wykonawczą 2014/178/UE (Dz. Urz. UE L 295 z 11.10.2014, str. 63, z późn. zm.)), natomiast Włochy zakazały utrzymywania świń w systemie otwartym na terenie Sardynii.
Rozporządzenie ma wejść w życie po upływie 21 dni od dnia ogłoszenia. Obecnie dokument przekazany został do konsultacji międzyresortowych, uwagi można zgłaszać do 10 sierpnia br.