KZP-PTCH: Monoglicerydy w dietach bez antybiotyków i tlenku cynku

KZP-PTCH zorganizował panel konferencyjny na targach Ferma 2018 w Łodzi dotyczący sektora trzody chlewnej. Jeden z tematów poświęcony był alternatywie dla stosowania tlenku cynku i antybiotyków w dietach dla świń. Prezentację na temat: „Monoglicerydy w dietach bez antybiotyków i tlenku cynku” przedstawił Dr Tomasz Radomyski, PPHU Agraid.

 

Rosnąca społeczna świadomość zagrożenia ze strony bakterii odpornych na antybiotyki sprawia, że już nie tylko organy kontrolne poszczególnych państw ale również duże sieci dostawców żywności kontrolują stosowanie antybiotyków w produkcji zwierząt rzeźnych. Antybiotykowe promotory wzrostu odeszły już do historii ale obecnie rośnie presja konsumencka na produkcję mięsa bez użycia jakichkolwiek antybiotyków.

 

Od lat dziewięćdziesiątych ubiegłego wieku przeciw biegunkom prosiąt w miejsce antybiotyków zaczęto stosować tlenek cynku. Jednak w opinii Komitetu Weterynaryjnych Produktów Leczniczych Europejskiej Agencji Leków (EMA), bilans ryzyka i korzyści dla terapeutycznego stosowania tlenku cynku jest niekorzystny. Z tego powodu EMA zaleca wycofanie wszystkich produktów zawierających tlenek cynku, a pod koniec czerwca 2017 Komisja Europejska zagłosowała za zakazem używania leczniczego tlenku cynku w paszach dla zwierząt. Państwo członkowskie może odroczyć zakaz stosowania ZnO w sytuacji gdy uzna, iż jego brak wywrze negatywny wpływ na produkcję trzody chlewnej lub gdy brakuje środków mogących zastąpić preparaty na bazie cynku. Okres ten nie może przekroczyć jednak pięciu lat od daty podjęcia tej decyzji. Polska jeszcze nie skorzystała z możliwości odroczenia wejścia w życie zakazu.

 

W tej sytuacji, dużego znaczenia w produkcji pasz nabrały krótkołańcuchowe kwasy organiczne i/lub ich sole jako środki zapobiegające rozwojowi niepożądanych bakterii. Wadą kwasów organicznych jest ich skuteczność zwalczania patogenów jedynie w pH 4 – 4,5. W tym kwaśnym pH kwasy organiczne pozostają w formie niezdysocjowanej i mogą penetrować do wnętrza bakterii działając silnie bakteriobójczo. Są więc skuteczne w zakwaszonych paszach oraz w pierwszej części przewodu pokarmowego do żołądka włącznie. Począwszy od dwunastnicy aż do końca przewodu pokarmowego kwasowość treści pokarmowej zmniejsza się - pH rośnie do 6 a często przekracza 7. Przy takim pH kwasy organiczne ulegają dysocjacji a ich minimalna koncentracja inhibująca patogeny dramatycznie rośnie. Nawet otoczkowane kwasy lub ich sole, po uwolnieniu z otoczki w pH 7 natychmiast dysocjują.

 

Idealną formą kontrolowania niepożądanej mikroflory w jelitach są monoglicerydy krótkołańcuchowych kwasów tłuszczowych – najczęściej tych samych kwasów, które występują w mleku ssaków: propionowego (C3), masłowego (C4), kaprylowego (C8), kaprynowego (C10) i laurynowego (C12). Monoglicerydy są nielotne, bezwonne, niekorozyjne, bezpieczne w transporcie i przechowywaniu, odporne na obróbkę termiczną do 230C, mają neutralny smak, najwyższą czystość i dostępne są w formie płynnej oraz na nośniku krzemionkowym w formie sypkiej.

 

Źródło: KZP-PTCH