USD -
4.0245
EUR -
4.3225
GBP -
5.0414
DKK -
0.5796
Wielu konsumentów jest przekonanych, że jajka z produkcji ekologicznej lub wolnego wybiegu są bardziej odżywcze od tańszych jajek, z chowu konwencjonalnego. A jak jest naprawdę? Przetestowano jajka 14 różnych producentów, aby to sprawdzić.
Dochodzenie w sprawie składu jajek
Jajka pochodzące od kur mających dostęp do wolnego wybiegu, najlepiej również certyfikowane jako ekologiczne, cieszą się popularnością wśród ludzi zainteresowanych dobrostanem zwierząt oraz zdrową żywnością. Jest wiele powodów, aby sięgać po te produkty i wspierać niszowe hodowle – czy jednak przekonanie o ich wyższej wartości odżywczej jest uzasadnione? Kanadyjski portal publicystyczny i nadawca radiowo-telewizyjny CBC, postanowił niedawno przeprowadzić własne badania w tym temacie.
W tym celu zlecił laboratoryjne analizy jajek sprzedawanych przed 14 różnych marek. Badanie miało na celu sprawdzić różnice między jajami z wolnego chowu i produkcji ekologicznej, a konwencjonalnymi. Dodatkowo porównano właściwości jajek pochodzących z małych hodowli i od dużych producentów. Uwzględnione w analizie ekologiczne jaja sprzedawane były certyfikowane przez Kanadyjską Agencję Kontroli Żywności.
Kupiono po dwa, losowo wybrane kartony każdej z 14 ogólnodostępnych marek ze sklepów spożywczych w Kanadzie. Jaja z konwencjonalnej produkcji były najtańsze, a te pochodzące z chowu ekologicznego najdroższe. Cena za tuzin jajek, w zależności od typu, wahała się od 2,75 USD (ok. 11 zł) do ponad 7,49 USD (ok. 30 zł).
W sumie do analiz trafiło 29 tuzinów jajek. Badania przeprowadzono w akredytowanym laboratorium, pod okiem naukowców specjalizujących się w dietetyce. W jajach sprawdzono zawartość białek, cholesterolu, kwasów omega-3 oraz witamin A, D i E.
Konwencjonalne i ekologiczne jaja od dużych producentów
Po uzyskaniu wyników z laboratorium, w pierwszej kolejności porównano skład jaj konwencjonalnych i ekologicznych sprzedawanych przez największe sklepy spożywcze w Kanadzie - Loblaws i Sobeys – oraz pochodzące od największych marek na rynku - Burnbrae i LH Gray, które sprzedają jaja pod nazwą GoldEgg i Gray Ridge.
W przypadku większości testowanych składników odżywczych nie było dużych różnic między tanimi jajami konwencjonalnymi, a droższymi opcjami ekologicznymi. Konwencjonalne jaja kosztowały średnio 3,23 USD (ok. 4 zł) za tuzin i pochodziły z chowu klatkowego. Ekologiczne jaja kosztowały ponad dwa razy więcej, średnio 6,98 USD (ok. 28 zł) za tuzin i pochodziły od kur chowanych na wolnym wybiegu.
Kury trzymane w systemie klatkowym produkują co roku około 2/3 wszystkich jaj konsumpcyjnych w Kanadzie. Może to budzić wątpliwości w kontekście dobrostanu zwierząt, ale wygląda na to, że wartość dietetyczna takich jajek nie odbiega radykalnie od droższych alternatyw.
Mniej witamin, ale więcej zdrowych kwasów omega-3
Nie znaleziono również znaczących różnić w składzie między tańszymi jajami konwencjonalnymi a droższymi jajami ekologicznymi sprzedawanymi pod tą samą marką. W rzeczywistości w niektórych przypadkach konwencjonalne jaja miały wyższy poziom witamin E i D niż ich ekologiczne odpowiedniki. Tak było m.in. w przypadku ekologicznych jaj Naturegg marki Burnbrae w porównaniu z tańszymi jajami Prestige tej samej firmy oraz w przypadku jajek Loblaw President's Choice Organics w porównaniu z jajami z chowu klatkowego tego samego producenta.
W przypadku marki Sobeys Compliments, w konwencjonalnych jajkach było więcej witaminy E niż w ekologicznych. Jaja ekologiczne firmy LH Gray były wyjątkiem i miały więcej witaminy D niż ich tańsza alternatywa.
We wszystkich przypadkach jajka ekologiczne miały jednak wyższy poziom korzystnych kwasów omega-3 w porównaniu z ich konwencjonalnymi odpowiednikami. W jednym jajku z chowu ekologicznego znajdowało się średnio 0,13 g kwasów omega-3, podczas gdy w jajku z chowu klatkowego do około 0,05 g.
Omega-3 to niezbędne kwasy tłuszczowe, którego organizm ludzki nie jest w stanie wytworzyć samodzielnie. Zalecane dzienne spożycie omega-3 wynosi 1,1 g dla kobiet i 1,6 g dla mężczyzn. Dlatego pod tym względem jaja z chowu ekologicznego mogą być lepszym wyborem dietetycznym.
Portal CBC skontaktował się z wszystkimi producentami, których jaja przebadał oraz z Kanadyjskim Związkiem Producentów Jaj (Egg Farmers of Canada, w skrócie EFC). Zapytał, skąd ich zdaniem mogą wynikać niewielkie różnice w składzie między tańszymi i droższymi jajami. Zdaniem EFC i jednego z producentów skład odżywczy jajka wynika przede wszystkim z diety kury, która według nich jest podobna we wszystkich systemach chowu niosek.
Jaja z lokalnej hodowli są bardziej odżywcze
W dalszych analizach porównano skład jaj ekologicznych pochodzących od dużych producentów, takich jak Burnbrae, GoldEgg, Sobeys, Loblaws i Costco z jajami produkowanymi na małych, lokalnych fermach Yorkshire Valley Farms i Bekings Poultry Farm. Jaja ekologiczne z małych gospodarstw były najdroższymi z wszystkich przetestowanych jaj na rynku i kosztowały ok. 8 USD (32 zł) za tuzin.
Okazało się, że jaja ekologiczne pochodzące od kur chowanych w niewielkich gospodarstwach – utrzymujących kurniki głównie ze stadami liczącymi po 500 niosek - były bardziej odżywcze. W Kanadzie gospodarstwa ekologiczne mogą mieć do 10 000 kur niosek na stado, ale w jednym kurniku może być więcej ptaków, o ile są one oddzielone i mają własny wybieg.
Ekologiczne jaja z małych gospodarstw zawierały średnio 3,25 mg witaminy E, co stanowi około 20% zalecanego dziennego spożycia. Ekologiczne jaja dużych marek zawierały ok. 2,16 mg witaminy E. Poziom witaminy D w jajach ekologicznych pochodzących z małych gospodarstw wynosił średnio 31,65 IU (jednostek międzynarodowych), co stanowi około 5% zalecanego dziennego spożycia. W jajach ekologicznych dużych marek średnia zawartość witaminy D wynosiła 20,50 IU. Ekologiczne jaja z małych gospodarstw miały również około jednego grama więcej białka niż jaja sprzedawane przez większe marki i zawierały nieco mniej cholesterolu.
Te różnice mogą wynikać z faktu, że utrzymywanie małych stad ptaków daje większe możliwości zapewnienia im różnorodnej diety. Nioski mają wtedy również lepszy dostęp do eksploracji wybiegu i poszukiwania dodatkowych źródeł pokarmu. Inne badania naukowe potwierdzają, że kury, których tradycyjna dieta jest uzupełniana przez żerowanie na pastwisku produkują jaja o wyższej zawartości witaminy E i kwasów omega-3 w porównaniu do kur otrzymujących konwencjonalną paszę.
Według dietetyka drobiu, Douga Korvera z kanadyjskiego University of Alberta, różnice w składzie odżywczym jaj wynikają z wielu czynników, takich jak wiek i rasa kury, ale także ich pasza. Na przykład wyższy poziom witaminy E oznacza, że te kury były karmione dietą bogatą w ten składnik. Witaminę D kury nioski mogą wytwarzać witaminę bezpośrednio dzięki ekspozycji na światło słoneczne, a w miesiącach zimowych jest im dostarczana z dietą. Dostęp do wybiegu i wzbogacona pasza zimowa przekładają się na produkcję jaj z wysoką zawartością tego składnika.
Na podstawie:
CBC Canada
