USD -
3.9415
EUR -
4.2773
GBP -
5.0709
DKK -
0.5732
Kilka dni temu w USA potwierdzono wystąpienie trzeciego przypadku ptasiej grypy u człowieka - który zakaził się od krowy. Jednocześnie w kilku stanach odnotowano masowe padnięcia na grypę u bydła. Pojawiają się propozycje, aby pracownicy gospodarstw mlecznych poddawani byli co tydzień obowiązkowym badaniom w kierunku grypy ptaków.
Już trzeci przypadek choroby u człowieka
Epidemia grypy ptaków w Stanach Zjednoczonych objęła już 67 stad bydła w 9 stanach. W niektórych z nich odnotowano masowe padnięcia krów. Co jeszcze bardziej niepokojące, 30 maja potwierdzono wystąpienie już trzeciego przypadku grypy ptaków u pracownika gospodarstwa mlecznego. Wszystko wskazuje na to, że wirusem H5N1 zaraził się właśnie od chorego bydła.
Podobnie jak w dwóch poprzednich przypadkach, u zakażonego pracownika wystąpiło zapalenie spojówek z wodnistą wydzieliną. Pojawiły się u niego również objawy ze strony górnych dróg oddechowych, w tym kaszel. Został objęty leczeniem i wraca do zdrowia. Szczep grypy ptaków przenoszony przez bydło nie wydaje się póki co być groźny dla ludzkiego zdrowia. Niestety, może to ulec zmianie.
Można powiedzieć, że jesteśmy świadkami ewolucji wirusa. Analizy genetyczne, jakie wykonano na wirusie znalezionym u zakażonych pracowników wskazały, że występuje w nim mutacja. Może być odpowiedzialna za przystosowanie się do atakowania organizmów ssaków. Kolejne zmiany mogą doprowadzić do łatwiejszego przenoszenia się grypy między bydłem, a ludźmi, jak również sprawić, że wirus stanie się bardziej zjadliwy. Aby do tego nie dopuścić, kluczowy jest monitoring sytuacji.
Rząd nie podejmuje wystarczających wysiłków
Amerykańskie Centrum Kontroli i Zapobiegania Chorobom (Centers for Disease Control and Prevention, w skrócie CDC) poinformowało, że prześledziło stan ponad 350 osób, które miały lub mogły mieć kontakt z zakażonym bydłem. Spośród nich, u 39 osób wystąpiły objawy grypopodobne i poddano je dodatkowym badaniom. Jak dotąd jedynymi potwierdzonymi przypadkami związanymi z epidemią grypy u bydła są 3 wyżej wspomniane. CDC w dalszym ciągu kontroluje stan zdrowia osób mieszkających na obszarach objętych chorobą.
Według nowego rozporządzenia badaniom muszą być poddane również krowy – jednak tylko w przypadku transportu do innego stanu, jeśli są w okresie laktacji. Departament Rolnictwa Stanów Zjednoczonych (USDA) zaleca również, aby wszystkie transportowane stada mleczne były izolowane i obserwowane w ramach kwarantanny przez 30 dni w miejscu przeznaczenia.
Naukowcy uważają, że rząd USA wciąż robi zbyt mało, aby poznać skalę epidemii i ją opanować. Zdaniem ekspertów należy prowadzić znacznie więcej badań, aby wykrywać również bezobjawowe lub łagodne infekcje u ludzi i zwierząt. Nadal nie wiemy również, w jaki sposób dokładnie wirus grypy może przenosić się z krów na ludzi. Ważna może być droga kropelkowa, ale również kontakt z zanieczyszczonymi powierzchniami w gospodarstwach – takimi jak narzędzia udojowe.
Epidemiolodzy proponują, aby wprowadzić obowiązkowe, cotygodniowe, badania pracowników gospodarstw oraz zwierząt w regionach występowania choroby. Dałoby to prawdziwy obraz epidemii. Obecnie jedynie potwierdza się wirusa tam, gdzie już wystąpiły objawy grypy. Rolnicy mogą dobrowolnie uczestniczyć w bardziej intensywnym nadzorze choroby, ale nie palą się do tego z oczywistych względów.
Zgłoszenie przypadku choroby to finansowa katastrofa
Hodowcy bydła ciężko pracują, aby opanować epidemię, ale nie chcą się z tym afiszować. Obecnie największym problemem jest brak wytycznych w jaki sposób stado bydła, u którego wystąpiła grypa może wyjść z kwarantanny i zostać uznane za wolne od choroby. Rolnicy nie chcą więc ujawniać przypadków choroby u zwierząt, ponieważ konsekwencje finansowe oficjalnego uznania ich stad za pozytywne są znacznie gorsze niż sama konieczność poddania zwierząt kwarantannie.
Przypomnijmy, że krów, u których wystąpił wirus grypy ptaków nie poddaje się ubojowi. Muszą jednak zostać odizolowane od zdrowych zwierząt, a ich mleko nie może trafić do konsumpcji. Niestety, jeśli gospodarstwa nie będą zgłaszać przypadków choroby u krów, przeoczone mogą zostać również zakażenia u pracowników gospodarstw.
CDC rozpoczął jednak inicjatywę, która może ujawnić faktyczny stan epidemii w całym kraju. Polega ona na poszukiwaniu wirusa grypy ptaków w próbkach wody ze ścieków. Podobną strategię przyjęto również m.in. w Polsce w czasie epidemii COVID-19. Jeśli w populacji ludzkiej występuje wirus, to jest on wydalany i trafia do ścieków – w zależności od wykrywanej jego ilości w wodzie można stwierdzić skalę epidemii.
CDC pobiera obecnie próbki wody z niemal 700 punktów poboru ścieków. Jak dotąd wykryto wysoki poziom wirusa grypy typu A w 3 lokalizacjach – w stanie Kansas i Illinois. Póki co nie da się jednak określić dokładnego źródła pochodzenia wirusa (czy są to ludzie, zwierzęta lub produkty pochodzenia zwierzęcego, takie jak odpady z przetwarzania mleka). Kansas jest jednym ze stanów, w których potwierdzono ogniska choroby u bydła, ale co ciekawe, Illinois nie zgłosiło jeszcze żadnych przypadków grypy ptaków.
Jak uchronić się przed ptasią grypą?
Według najnowszych badań, które nie została jeszcze w pełni zweryfikowane, komórki w gruczołach mlekowych krów zawierają receptory, do których wirus grypy ptaków idealnie się dopasowuje. Wyjaśniałoby to, dlaczego wirusa wykrywa się w dużej ilości w mleku. Możliwe, że infekcje przenoszą się między krowami właśnie przez zakażone mleko - na przykład poprzez jego rozpryskiwanie, skażone wirusem maszyny udojowe lub przez zakażonych pracowników.
Do zakażenia osób obsługujących zwierzęta może dochodzić np. przez pocieranie oczu brudnymi rękami. Tłumaczyłoby to przypadki wystąpienia zapalenia spojówek jako głównego objawy grypy ptaków u ludzi. Aby uchronić się przed możliwym zakażeniem, ludzie powinni również unikać picia surowego mleka. Wiemy już, że skażone mleko może być źródłem wirusa grypy dla kotów. Więcej na ten temat można przeczytać tutaj: Koty padły na ptasią grypę po wypiciu mleka: epidemia wśród krów niepokoi naukowców
Niedawno przeprowadzony eksperyment pokazał też, że myszy mogą się zakazić wirusem w ciągu jednego dnia, po spożyciu mleka od krów zakażonych grypą ptaków. Wirus może więc sprawnie przeskakiwać z ssaka na ssaka. Co istotne, przechowywanie skażonego mleka w lodówce nie ma wpływu na wirusa, ale pasteryzacja skutecznie go inaktywuje.
W USA prowadzone są również badania nad ryzykiem zakażenia przez spożycie wołowiny. W mięsie jednego ze zwierząt poddanych ubojowi wykryto cząsteczki wirusa grypy H5N1. Jednak badania tkanek wielu innych krów w ubojniach nie wskazały podobnego problemu. Wirusa jak dotąd nie znaleziono również w próbkach wołowiny trafiających na sklepowe półki.
Źródła dostępne u autorki
