Kombajny mogą wyręczyć ludzi przy zbiorze jabłek. W sadownictwie, w którym coraz mniej produkujemy jabłek przemysłowych, a praca ludzka jest coraz droższa, każde rozwiązanie mające na celu usprawnienie pracy w sadzie jest jak najbardziej wskazane.
Możliwość zebrania owoców z całego drzewa za jednym razem (przemieszanie górnych partii owoców z dolnymi, jednolity kolor owoców), transport owoców od razu do skrzyń oraz ułatwienie pracy to tylko niektóre kwestie, które poprawiają wydajność pracy.
Czy kombajny do zbioru owoców to przyszłość polskiego sadownictwa?
Oto opinie sadowników, którzy wykorzystywali maszyny do zbioru jabłek w swoich sadach.
- Szczerze powiem – taka maszyna nawet mi się podoba - twierdzi Marek Prymkowski, sadownik z woj. mazowieckiego. Można by pomyśleć o innym rozwiązaniu wygarniania jabłek spod drzew, bo te które w tym czasie są pod drzewami są twarde, nie dorośnięte. Jednak z upływem czasu wielkość i stopień dojrzałości owoców doprowadza do tego, że w skrzyni po kilku dniach może pojawić się tzw. zupa... Nie wiem także ile taka maszyna kosztuje, ale gdyby kosztowała 5 - 6 tys. to bym kupił. Jednak patrząc na budowę podejrzewam, że trzeba wyłożyć ok. 25 tys. zł. A to już jest dla mnie zbyt duża kwota.
Kombajny mogą wyręczyć ludzi przy zbiorze jabłek i właśnie do zbioru jabłek sadownicy w Polsce mają maszyny, głównie produkcji zagranicznej, ale wydajne i o bardzo dobrych parametrach technicznych jak nowoczesny kombajn do zbioru owoców deserowych Zucal Z11, stworzony przez włoską firmę MeccanicaZucal, mieszczącą się w południowym Tyrolu.
Kombajn do zbioru jabłek Zucal 11
Kombajny do zbioru owoców mogą współdziałać z platformami
Jabłka zbierane w tradycyjny sposób są najpierw ręcznie wkładane do pojemników i wysypywane do skrzyniopalet. Przy użyciu kombajnu, owoce kładzie się na gumowe podajniki, a następnie trafiają one do skrzyniopalety. Taki sposób zbioru jest dużo bardziej wydajny. Pracownik może zebrać do 350kg/h, bez szczególnego wysiłku i bez konieczności podnoszenia wiader, pojemników lub sanek czy drabiny. Jednocześnie przy maszynie może pracować 6 osób.
Po zdemontowaniu górnej części maszyny, można używać jej jako platformy sadowniczej. Oprócz balkonów, istnieje też możliwość zamontowania dodatkowej centralnej platformy. Maszyna może być wykorzystywana nie tylko podczas zbioru, ale również w trakcie wykonywania innych prac w sadzie.
Maszyna, wyposażona w silnik o mocy 26KM, może być dostosowana do wymagań klienta, dzięki wielu dodatkowym opcjom.
Co ważne, koło ciągnika idzie w takiej odległości od drzewek, że nie gniecie jabłek znajdujących się na ziemi. Z tyłu, za ciągnikiem zawieszony jest cały mechanizm podbierająco-czyszcząco-wysypujący. Zebrane jabłka są w bardzo dobrej kondycji, co wskazuje na optymalność tej konstrukcji.
Niezbędnymi maszynami podczas zbioru owoców są platformy sadownicze. Polski rynek maszyn oferuje kilka ciekawych propozycji tego typu maszyn takich jak platformy firmy Wodziński czy firmy Weremczuk FMR – platforma Oscar.
Platforma samobieżna do zbioru owoców Oskar
Platforma samobieżna do zbioru owoców Oskar
Platforma samobieżna do zbioru owoców Oskar
Dzięki platformom zbiór owoców z górnych części koron drzew przebiega sprawniej, a wypełnionych wiader czy skrzynek nie trzeba przenosić na duże odległości. W większości platform istnieje możliwość zaczepienia dodatkowej przyczepy do umieszczania pustych lub pełnych skrzyń, co zmniejsza liczbę przejazdów i usprawnia zbiór owoców. Platformy występują w wersji samojezdnej lub jako urządzenia zaczepiane do ciągnika. Mogą być zasilane silnikiem elektrycznym lub spalinowym. Wielkość i ładowność platformy jest dopasowana do indywidualnych potrzeb gospodarstwa: areału, długości rzędów drzew w sadach i ich plenności. W większości platformy mieszczą 3 lub 4 skrzynie na podeście głównym oraz dodatkowe pojemniki na podestach bocznych lub tylnym. Platformy są skonstruowane w taki sposób, aby praca na nich była bezpieczna.
Bez platform bocznych trudno skutecznie zrywać owoce
Zucal Z11 jest dobrze wyposażona w platformy boczne dla rwaczy sterowane hydraulicznie, o różnej wysokości i taśmy podajnikowe dla 6 pracowników. Przy czym wysuw i wysokość balkonów bocznych są regulowane. Hydrauliczne lub elektroniczne autopoziomowanie bardzo ułatwia pracę w terenie o pochyłościach nawet do 35%. Napęd na wszystkie podwójne koła poprawia trakcyjność i stabilność maszyny.
Kombajn do zbioru jabłek Zucal 11
W zeszłym sezonie zbierałem tą maszyną jabłka na przetworzenie u siebie w sadzie i fakt, maszyna ma kilka niedociągnięć, między innymi mocno obija owoce przez co nie da się ich przetrzymać w skrzyniach zbyt długo. Zaletą tej maszyny jest fakt, że do zbioru wystarczą 3-4 osoby, jedna do jazdy kombajnem, druga do rozładunku skrzyń i rozgarniania w nich jabłek podczas dopełniania, a trzecia do jazdy ciągnikiem z widłami do wymiany skrzyń. Jedną skrzynię z wymianą napełnialiśmy przez 3-4 minuty.
Kombajny mogą wyręczyć ludzi przy zbiorze jabłek, co pokazuje oferta dla sadowników takiej maszyny do zbioru owoców serii TECNOFRUIT - kombajnu do zbioru owoców Frumaco. Kompaktowa maszyna dla rzędów o szerokości od 3 do 4 m oraz dla drzew o wysokości do 3,60 m.
Bogate wyposażenie seryjne oraz obszerna lista akcesoriów pozwalają na sprostanie przeróżnym potrzebom nowoczesnych gospodarstw. Maszyna jest wyposażona w niezawodny 3 cylindrowy silnik diesla. Dzięki ograniczonemu zużyciu paliwa oraz niskiej emisji spalin silnik spełnia normę TIER 4. Niektóre modele maszyn do zbioru owoców wyposażone w przenośniki taśmowe i napełniarkę skrzyniopalet można, po demontażu pewnych elementów, używać jako platformy sadownicze i wykorzystywać w sadzie do różnych prac na wysokości, np. przerzedzania zawiązków owocowych, cięcia zimowego i letniego drzew, montażu bądź demontażu osłon przeciwgradowych. Większość z nich jest wyposażona (lub jest to w opcji dodatkowej) w sprężarkę umożliwiającą podłączenie sekatorów pneumatycznych.
Platformy boczne lepiej dostosowane do zrywania
Niezmiernie ważne w działaniu kombajnów sadowniczych jest napędzane, skrętne przednie koło. Z kolei na tylnej osi istnieje możliwość zamontowania kół o różnym rozmiarze, co poprawia trakcyjność maszyny i jej stabilność, a także zapewnia bardzo dobrą zwrotność w sadzie. Niezależne hydrauliczne podnoszenie przodu i tyłu maszyny oraz możliwość wychylania całej platformy na boki sprawiają, że maszyną można poruszać się i pracować na skłonach o nachyleniu do 20%, z zachowaniem poziomu platformy roboczej. Wysuw i wysokość balkonów bocznych są regulowane. Przy użyciu tej maszyny podczas zbioru owoców może jednocześnie pracować 6 osób, a każda z nich w ciągu godziny zbiera około 300 kg jabłek. Maszyna jest przystosowana do pracy z przyczepą do transportu pustych skrzyń. Jednostkę napędową stanowi silnik Perkinsa (19 KM) umożliwiający poruszanie się w dwóch zakresach prędkości – do 0,5 km/h i 0,3–5 km/h.
Po zdemontowaniu górnej części maszyny (elementów do przenoszenia i układania owoców), można używać jej jako platformy sadowniczej. Ma dwa balkony, które stanowią platformę dla pracowników wykonujących różne prace w sadzie. Istnieje też możliwość zamontowania dodatkowej centralnej platformy, która pozwala pracować na wysokości 2,5 m nad ziemią. Otwiera to pole do wykorzystania maszyny nie tylko podczas zbioru, ale również w trakcie wykonywania innych prac w sadzie.
Tecnofruit CF 105 to kombajn do zbioru jabłek i gruszek włoskiej firmy Frumaco Europe, który znajduje się w ofercie kilku polskich firm sprzedających maszyny dla sadowników. Kombajn Tecnofruit CF 105 może być wyposażony w 4–6 podajników pasowych z możliwością regulacji góra/dół, prawo/lewo oraz możliwością regulacji prędkości ich przesuwu, niezależnie od prędkości jazdy i prędkości obrotowej silnika. Napełniarka skrzyniopalet, współpracująca z głównym podajnikiem pasowym, wyposażona jest w czujnik poziomu napełnienia skrzyni, który po jej zapełnieniu daje sygnał dźwiękowy. Wypełniona owocami skrzynia jest hydraulicznie opuszczana na współpracującą z Tecnofruit przyczepę lub na ziemię. Na kombajnie, dzięki zastosowaniu balkonów bocznych, może pracować do 6–8 osób na 3 poziomach. Istnieje możliwość zamontowania kontenera na owoce przemysłowe, który pozwoli na ich jednoczesny zbiór z owocami deserowymi, wpływając na oszczędność czasu i ograniczenie kosztów.
W kombajnie możliwy jest też szybki demontaż linii napełniającej, dzięki czemu może on być wykorzystywany również jako platforma sadownicza.
Samojezdną maszynę do zbioru owoców AGILE włoskiej firmy POMAC ma w ofercie firma Eurosad s.c. z Konar koło Warki.
Maszyna wyposażona jest w 4 transportery taśmowe oraz silnik 25 KM. Zastosowano w niej napęd hydrauliczny na cztery koła, obie osie są skrętne niezależnie, co zapewnia bardzo dobrą zwrotność maszyny, a niskie umiejscowienie środka ciężkości – stabilność.
Jeśli wyposażymy maszynę w autopilot, kierowanie nią staje się całkowicie zautomatyzowane. Agile podczas pracy w sadzie pobiera rozstawione wcześniej w międzyrzędziach puste skrzyniopalety przez zamontowany z przodu podnośnik zaopatrzony w rolki. Skrzynia ustawiana jest na obrotowej podstawie napełniarki, która, obracając się podczas pracy oraz dzięki podnoszonej automatycznie głowicy układającej, zapewnia równomierne i płynne napełnianie opakowania bez narażania owoców na uszkodzenia. Po napełnieniu skrzynia przemieszczana jest na tylną windę, a następnie opuszczona na murawę za poruszającą się maszyną. W przypadku Agile nie ma konieczności używania przyczep do transportu pustych skrzyń za maszyną.
Wydajność zbioru przy użyciu tej maszyny jest większa niż podczas zbioru ręcznego – jeden pracownik może zebrać nawet do 350 kg owoców/godz., co przy 6 osobach pracujących na maszynie osobach daje około 2 t/godz.
Po demontażu transporterów (czynność ta zajmuje około 60 minut) urządzenie staje się platformą sadowniczą.
Platforma do zbioru owoców firmy Wodziński
Kombajny do zbioru owoców to przyszłość sadownictwa
Kompaktową maszynąTecnofruit CF 105 z 4 platformami bocznymi (z tyłu 1,25 x 0,36 m, z przodu 0,80 x 0,36 m) można zbierać jabłka na 3 różnych wysokościach - mówi Andrzej Składczyński z woj. mazowieckiego. Mam wypróbowane praktycznie w sadzie, że jednocześnie na maszynie wygodnie może pracować do 6 osób bez przeszkadzania sobie nawzajem.
Kombajn Frumaco może być połączony z różnorodnymi akcesoriami: automatyczną przyczepą na puste skrzynki (rozładowanie pełnych skrzynek na przyczepę) lub nieautomatyczną przyczepę na puste skrzynie (rozładowanie pełnych skrzyń na ziemię), która jest przystosowana do bardzo wąskich rzędów miedzy drzewkami. Dodatkowo maszynę można wyposażyć w urządzenia pneumatyczne (sprężarka powietrza, zbiornik itd.) dla 4 – 5 sekatorów do przycinania drzewek.
Pluk-O-Trak jest maszyną do zbioru owoców, która została specjalnie zaprojektowana do obsługi nowoczesnych sadów. Niewątpliwą zaletą maszyny jest zbiór owoców z całego drzewa równocześnie, bez konieczności stosowania innego systemu zbioru, co znacznie przyspiesza i usprawnia ten proces oraz wpływa na zmniejszenie wymaganego nakładu pracy. Firma Munckhof proponuje dwa modele Pluk-O-Traka – Junior i Senior. Pierwszy z nich (Junior) przeznaczony jest do zbioru owoców z drzew o wysokości do 3,5 m i o szerokości międzyrzędzi do 3,5 m. Umożliwia pracę 4 osobom. Senior natomiast jest większą maszyną, przeznaczoną do zbioru jabłek z drzew o wysokości do 4 m i międzyrzędzi o szerokości 4 m. Do obsługi urządzenia potrzeba 8 osób. Całkowita szerokość maszyny wynosi zaledwie 1,3 m. Pluk-O-Trak wyposażony jest w układ przenośników taśmowych (4–6) i obrotową napełniarkę do skrzyniopalet. Osoby pracujące na podestach i na poziomie gruntu układają zerwane owoce bezpośrednio na przenośniki taśmowe, które znajdują się w ich zasięgu. Stąd owoce przenoszone są do napełniarki z opakowaniem zbiorczym. Takie rozwiązanie ogranicza ryzyko uszkodzenia jabłek, dlatego Pluk-O-Trak przeznaczony jest do zbioru owoców kierowanych do długotrwałego przechowywania.
Z Pluk-O-Trakiem może współpracować przyczepa służąca za przenośnik pustych skrzyniopalet (w przypadku Juniora) lub dwupoziomowy przenośnik skrzyniopalet pustych i zapełnionych (do współpracy z Seniorem). W przypadku zapełnionych owocami skrzynek istnieje możliwość zsunięcia ich z dolnego podestu do międzyrzędzia.
Pluk-O-Trak zasilany jest przez silnik benzynowy o mocy 13 KM, co w połączeniu z hydraulicznym VARIOMATEM i dwubiegową skrzynią umożliwia płynną regulację jego prędkości w zakresie 0–4 km/h.
Niektóre modele maszyn do zbioru owoców wyposażone w przenośniki taśmowe i napełniarkę skrzyniopalet można, po demontażu pewnych elementów, używać jako platformy sadownicze i wykorzystywać w sadzie do różnych prac na wysokości, np. przerzedzania zawiązków owocowych, cięcia zimowego i letniego drzew, montażu bądź demontażu osłon przeciwgradowych. Większość z nich jest wyposażona (lub jest to w opcji dodatkowej) w sprężarkę umożliwiającą podłączenie sekatorów pneumatycznych.
Podsumowując trzeba podkreślić, że kombajny mogą wyręczyć ludzi przy zbiorze jabłek, wydajność zbioru przy użyciu takich maszyn jest większa niż podczas zbioru ręcznego – jeden pracownik może zebrać nawet do 350 kg owoców/godz., co przy 6 osobach pracujących na maszynie osobach daje około 2 t/godz.
Trudno nie przyznać, że kombajny do zbioru owoców to przyszłość polskiego sadownictwa - i to bardzo bliska!
