Po raz pierwszy nerka świni została przeszczepiona człowiekowi bez wywołania natychmiastowego odrzucenia przez układ odpornościowy biorcy, co jest potencjalnie dużym postępem, który może ostatecznie pomóc złagodzić tragiczny niedobór narządów ludzkich do przeszczepu.
Procedura przeprowadzona w NYU Langone Health w Nowym Jorku obejmowała wykorzystanie świni, której geny zostały zmienione tak, że jej tkanki nie zawierały już cząsteczki, o której wiadomo, że wywołuje niemal natychmiastowe odrzucenie. Odbiorca była pacjentka z martwym mózgiem z objawami dysfunkcji nerek, której rodzina zgodziła się na eksperyment, zanim miała zostać odłączona od aparatury podtrzymującej życie.
Przez trzy dni nowa nerka była przymocowana do jej naczyń krwionośnych i utrzymywana poza jej ciałem, dając naukowcom dostęp do niej.- Wyniki testów funkcji przeszczepionej nerki „wyglądały całkiem normalnie” – powiedział chirurg transplantolog dr Robert Montgomery, który prowadził badanie. - Nerka wyprodukowała ilość moczu, jakiej można by się spodziewać z przeszczepionej nerki ludzkiej i nie ma dowodów na energiczne, wczesne odrzucenie obserwowane, gdy niezmodyfikowane nerki świni są przeszczepiane naczelnym innym niż człowiek. Nieprawidłowy poziom kreatyniny u biorcy – wskaźnik złej funkcji nerek – powrócił do normy po przeszczepie - powiedział Montgomery.
Według United Network for Organ Sharing w Stanach Zjednoczonych prawie 107 000 osób czeka obecnie na przeszczepy narządów, w tym ponad 90 000 czeka na nerkę. Czas oczekiwania na nerkę wynosi średnio od trzech do pięciu lat. Naukowcy od dziesięcioleci pracowali nad możliwością wykorzystania narządów zwierzęcych do przeszczepów, ale byli krępowani sposobem zapobiegania natychmiastowemu odrzuceniu przez organizm ludzki.
Po nerce czas na inne organy?
Zespół Montgomery'ego wysnuł teorię, że wyłączenie genu świńskiego dla węglowodanu, który powoduje odrzucenie – cząsteczki cukru lub glikanu, zwanego alfa-gal – zapobiegnie problemowi. Genetycznie zmieniona świnia, nazwana GalSafe, została opracowana przez jednostkę Revivicor United Therapeutics Corp (UTHR.O) i zatwierdzona przez amerykańską Agencję ds. Żywności i Leków w grudniu 2020 r. do stosowania jako żywność dla osób z alergią na mięso i jako potencjalne źródło leków dla ludzi. Według agencji produkty medyczne opracowane ze świń nadal będą wymagały specjalnego zatwierdzenia przez FDA przed zastosowaniem u ludzi. Inni naukowcy badają czy świnie GalSafe mogą być źródłem wszystkiego, od zastawek serca po przeszczepy skóry dla ludzkich pacjentów.
- Eksperyment z przeszczepem nerek NYU powinien utorować drogę do prób u pacjentów ze schyłkową niewydolnością nerek, prawdopodobnie w ciągu następnego roku lub dwóch - powiedział Montgomery, sam biorca przeszczepu serca. Próby te mogą przetestować podejście jako krótkoterminowe rozwiązanie dla pacjentów w stanie krytycznym do czasu udostępnienia ludzkiej nerki lub jako stały przeszczep.
- Obecny eksperyment obejmował pojedynczy przeszczep, a nerkę pozostawiono na miejscu tylko przez trzy dni, więc wszelkie przyszłe próby prawdopodobnie odkryją nowe bariery, które będą musiały zostać przezwyciężone - powiedział Montgomery. Uczestnikami byliby prawdopodobnie pacjenci z małymi szansami na otrzymanie ludzkiej nerki i złymi rokowaniami na dializie. - Dla wielu z tych osób śmiertelność jest tak wysoka, jak w przypadku niektórych nowotworów i nie zastanawiamy się dwa razy nad stosowaniem nowych leków i przeprowadzaniem nowych badań (u pacjentów z rakiem), kiedy może to dać im kilka miesięcy więcej życia – powiedział Montgomery.
- Naukowcy pracowali z etykami medycznymi, ekspertami prawnymi i religijnymi, aby zweryfikować tę koncepcję, zanim poprosili rodzinę o tymczasowy dostęp do pacjenta z martwym mózgiem - podkreślał Montgomery.
Źródło: Reuters
