W ostatnim czasie zarówno w Polsce jak i w Europie wzrasta zainteresowanie roślinami strączkowymi.
Moda na rośliny strączkowe nie związane jest wyłącznie z faktem, iż mogą stanowić ciekawy komponent białkowy pod względem żywieniowym ale w znaczący sposób poprawiają żyzność gleb, nie wymagając jednocześnie nawożenia azotowego. Kolejnym argumentem przekonującym do uprawy roślin strączkowych są wzrastające z roku na rok dopłaty do ich uprawy, które w roku 2015 maja wynieś nawet 326 EUR do ha.
Do Krajowych Źródeł Białka Roślinnego (KŹBR) należą m. in. łubiny, grochy oraz poekstrakcyjna śruta rzepakowa. Charakteryzują się one wysoką koncentracją białka ogólnego (od 20 do 34 %) ale również zawierają substancję antyżywieniowe, które mogą limitować ich wykorzystanie w żywieniu kur nieśnych. W celu określenia możliwości wykorzystania KŹBR jako alternatywy dla importowanej poekstrakcyjnej śruty sojowej w Katedrze Żywienia Zwierząt i Gospodarki Paszowej, Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu sporządzone zostały dwa koncentraty białkowe wytworzone wyłącznie na bazie KŹBR, które po zmieszaniu z pszenicą w stosunku 45/55 stworzyły mieszanki pełnoporcjowe (Tab1). Dobór proporcji poszczególnych surowców w koncentratach uwzględniał minimalny wpływ substancji antyżywieniowych na wyniki produkcyjne kur nieśnych. Sporządzone mieszanki pełnoporcjowe przetestowane zostały na kurach nioskach linii Hy-line Brown w 17 tygodniowym doświadczeniu. Tab.1. Ogólny skład mieszanek pełnoporcjowych wykorzystanych w doświadczeniu. Komponenty Mieszanka pełnoporcjowa I II III Pszenica x x x Poekstrakcyjna śruta sojowa x Łubin wąskolistny x x Poekstrakcyjna śruta rzepakowa x Łubin żółty x x Groch x x Komponenty witaminowo- mineralne i aminokwasy syntetyczne x x x Tab.2. Wpływ mieszanek pełnoporcjowych, powstałych na bazie poekstrakcyjnej śruty sojowej i KŹBR na wyniki produkcyjne kur niosek Oznaczane parametry Mieszanka pełnoporcjowa I II III Nieśność, % 82.70 a 82.54 a 75.94 b Średnia masa jaja, g 57.92 a 55.94 b 54.99 b Średnie spożycie paszy, g/szt./dzień 108 a 111 a 104 b Koncentracja skorupy w jaju, % 9.8 a 9.6 b 9.5 b a, b - wartości oznaczone różnymi literami różnią się istotnie od siebie (P≤0.05) Analiza wyników produkcyjnych pokazuje iż KŹBR mogą całkowicie zastąpić poekstrakcyjną śrutę sojową w żywieniu kur nieśnych. Ptaki żywione mieszanką I i II nie różniły się między sobą statystycznie istotnie pod względem nieśności, jak i średniego spożycia paszy (Tab.1). Niestety w przeprowadzonym doświadczeniu potwierdzono iż KŹBR pogarszają jakość skorupy czego konsekwencją jest nieznacznie niższa średnia masa jaja. W przypadku kur żywionych mieszanką III, istotne pogorszenie wyników produkcyjnych, prawdopodobnie związane było z wyższą koncentracją łubinów, których jedną z głównych substancji antyżywieniowych są polisacharydy nieskrobiowe. W publikacjach naukowych udowodniono, iż polisacharydy nieskrobiowe zwiększają lepkość treści pokarmowej, przez co zmniejszają aktywność enzymów jak i wchłanianie składników pokarmowych, czego skutkiem są gorsze wyniki produkcyjne. Szczegółowy skład mieszanek pełnoporcjowych oraz oznaczone wyniki produkcyjne kur niosek przedstawione zostały w pracy " Concentrates made from: legume seeds (Lupinus angustifolius, Lupinus luteus and Pisum sativum) and rapeseed meal as protein sources in laying hen diets" autorstwa Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.">A. Rutkowski, S.A. Kaczmarek, M. Hejdysz, S. Nowaczewski, D. Jamroz. Dla portalu CenyRolnicze.pl:
mgr inż. Marcin Hejdysz, mgr inż. Anita Zaworska Katedra Żywienia Zwierząt i Gospodarki Paszowej, Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu
