NIK oskarża KOWR o niegospodarność. Roztrwoniono miliony

Najwyższa Izba Kontroli negatywnie ocenia niepodjęcie skutecznych działań przez Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa w celu renegocjacji warunków umowy najmu powierzchni przy ul. Inflanckiej 4 w Warszawie bądź jej rozwiązania, w tym na drodze sądowej, w sytuacji gdy nieruchomość stała się zbędna na potrzeby jednostki.

 

W połowie 2018 r. KOWR podjął decyzję o zwolnieniu powierzchni przy ul. Inflanckiej 4 i umieszczeniu wszystkich pracowników centrali KOWR w budynku przy ul. Karolkowej 30. Wobec tego, że część powierzchni lokalowej przy ul. Karolkowej 30 była podnajmowana przez inny podmiot na podstawie umowy z 1 marca 2018 r., a zajmowana powierzchnia przez KOWR nie była wystarczająca do umieszczenia wszystkich pracowników centrali, KOWR wypowiedział umowę podnajmu w tej lokalizacji. Utracone przez KOWR szacunkowe przychody wobec rezygnacji z umowy podnajmu nieruchomości przy ul. Karolkowej 30 wyniosły około 8489,5 tys. zł.

 

Decyzja o zwolnieniu lokali przy ul. Inflanckiej 4 została podjęta, mimo że nie posiadano rzetelnej analizy prawnej, ekonomicznej i organizacyjnej, dotyczącej sposobu postępowania ze zwolnionymi przez KOWR lokalami. Celem takiej analizy powinno być wypracowanie skutecznych rozwiązań służących wyeliminowaniu lub ograniczeniu kosztów najmu, poprzez np. rozwiązanie umowy najmu, przeniesienie praw i obowiązków do najmowanej powierzchni w budynku przy ul. Inflanckiej 4 na inny podmiot bądź podnajem niewykorzystywanej powierzchni. Nie przygotowano także harmonogramu działań (prawnych, zarządczych, organizacyjnych) związanych z zagospodarowaniem zbędnych powierzchni biurowych lub ewentualnie z rezygnacją z tych powierzchni. Konsekwencją braku rzetelnej koncepcji zagospodarowania zwolnionych lokali przy ul. Inflanckiej 4 było ponoszenie przez KOWR kosztów najmu i eksploatacji powierzchni biurowej przy ul. Inflanckiej 4 mimo jej niewykorzystywania, przy jednoczesnej utracie przychodów KOWR na skutek wypowiedzenia przez KOWR umowy podnajmu przy ul. Karolkowej 30, co należy ocenić negatywnie z punktu widzenia gospodarności.

 

Po przeniesieniu pracowników KOWR do budynku przy ul. Karolkowej 30, tj. od 1 kwietnia 2019 r. do czasu zakończenia kontroli powierzchnia najmowana przy ul. Inflanckiej 4 była wykorzystana tylko w znikomym stopniu. Ustalenia NIK z oględzin dokonanych w dniu 17 grudnia 2020 r. wykazały, że pracownicy KOWR wykorzystywali zaledwie 1% powierzchni najmowanej (50,18 m2), 2% powierzchni było udostępnione przez KOWR podnajemcom (133,97 m2), a ok. 9% (465,53 m2) powierzchni wykorzystano na użytek okazjonalnej akcji charytatywnej. Pozostała powierzchnia była pusta, bądź składowano na niej meble, aparaty telefoniczne i materiały biurowe. Ponadto z posiadanych 30 miejsc parkingowych, 20 było niewykorzystanych, podczas gdy miesięczna stawka za najem jednego miejsca wyniosła ok. 130 euro netto. Łączny koszt poniesiony przez KOWR na utrzymanie niezagospodarowanej powierzchni przy ul. Inflanckiej 4 od momentu przeniesienia pracowników KOWR do budynku przy ul. Karolkowej 30, tj. od 1 kwietnia 2019 r. do dnia 31 stycznia 2021 r. czyli do dnia zakończenia kontroli wyniósł 12 728,2 tys. zł3. Nadmienić należy, że średniomiesięczny koszt najmu ww. powierzchni w 2020 r. wyniósł 598,4 tys. zł. 

 

Nie próbowano negocjować umowy

 

Ponadto KOWR poniósł wydatki związane ze zmianą aranżacji VII i VIII piętra w budynku przy ul. Inflanckiej 4 w kwocie 170,2 tys. zł, jednak decyzja o przemieszczeniu pracowników do budynku przy ul. Karolkowej 30 spowodowała, że pomieszczeń tych nie wykorzystał. Jednocześnie NIK zwraca uwagę, że od lutego 2020 r. w budynku przy ul. Inflanckiej 4 pozostawały niezagospodarowane pomieszczenia, dostosowane do przechowywania dokumentacji archiwalnej, podczas gdy KOWR zlecił przechowywanie tej dokumentacji firmie zewnętrznej. W 2020 r. w związku z realizacją umowy z 29 marca 2019 r. dotyczącej przechowywania dokumentacji archiwalnej, KOWR poniósł wydatki w wysokości 63,7 tys. zł. Umowa została zawarta do wyczerpania kwoty wynagrodzenia 295 tys. zł, ale nie później niż do 31 grudnia 2022 r. Pomimo postanowień umowy najmu powierzchni przy ul. Inflanckiej 4 niezabezpieczających interesów najemcy, jako jednostki sektora finansów publicznych oraz dysponowania powierzchnią przekraczającą potrzeby lokalowe centrali KOWR, nie podjęto skutecznych działań zmierzających do renegocjacji warunków tej umowy, do zakończenia jej bytu prawnego, bądź zmniejszenia wysokości świadczenia, w tym na drodze sądowej.

 

Za niekorzystne NIK uznaje niepodjęcie działań w celu podnajęcia powierzchni przy ul. Inflanckiej 4 nawet po stawkach niższych niż w umowie najmu z 22 lipca 2014 r. i nieprzedłożenie takiej oferty m.in. podnajemcy z ul. Karolkowej 30, który był takim podnajmem zainteresowany. Ponadto Najwyższa Izba Kontroli zauważa, że pomimo posiadania wolnych powierzchni w budynku przy ul Inflanckiej 4, oferta podnajmu nie została skierowana do spółki, której KOWR był wyłącznym udziałowcem, a która zmieniała lokalizację swojej siedziby w 2020 r. i podpisała wieloletnią umowę najmu w innej lokalizacji w Warszawie. W rezultacie w latach 2018–2020 KOWR z podnajmu powierzchni przy ul. Inflanckiej 4 osiągnął przychody w kwocie 241,8 tys. zł, podczas gdy koszty poniesione na utrzymanie tej powierzchni w tym okresie wyniosły 20 777,6 tys. zł. Najwyższa Izba Kontroli wskazuje ponadto na nieprawidłowość w postaci zaniechania w ustaleniu i dochodzeniu przez KOWR roszczeń w związku z nieuzyskaniem odsetek od depozytu gwarancyjnego przewidzianego w umowie najmu z dnia 22 lipca 2014 r. Najwyższa Izba Kontroli zauważa również, że zobowiązania finansowe najemcy m.in. z tytułu czynszu zostały określone w umowie najmu w walucie euro, co mogło potencjalnie narażać na ryzyko różnic kursowych, zwłaszcza biorąc pod uwagę długoterminowość i wysokość zobowiązań wynikających z umowy najmu.

 

Źródło: NIK