Rolniku jedz na zdrowie, chudnij zdrowo, bo...

Hanna Krugiełka

Jeta, jeta, a potem, koniec. Stop. Dieta!”.  Po świątecznym biesiadowaniu, nastał czas noworocznych postanowień. Dla jednych może to być czas planowania rzucania nałogów, dla jeszcze innych czas planowania zrzucanie poświątecznych kilogramów. Zrzucenie choćby jednego kilograma to nie lada wysiłek, zwłaszcza jak mieszka się na wsi i ma się świetnie gotującą żonę i uwielbia się polską tradycyjną kuchnię. Niedzielny rosół i pyszny schabowy oraz znakomite ciasto na deser to pokusy prawie nie do odparcia. Polska tradycyjna kuchnia i potrawy regionalne to wielki atrybut naszej kultury, a wieś jest ostoją wszelkich pyszności. W dużych miastach ludzie często mają puste, sterylne kuchnie, bo z nich nie korzystają. Kupują coś do zjedzenia w drodze do pracy, albo zamawiają do domu. Natomiast wieś to zapachy, smaki i piękne tradycje.

  

ZATRWAŻAJĄCE DANE


W świecie, na którym ciągle występuje głód, otyłość stała się chorobą cywilizacyjną. Aby móc właściwie ocenić to, co za sobą niesie, warto zapoznać się ze skalą problemu., gdyż jest problemem. Problemem nie tylko estetycznym, a zdrowotnym. Mianowicie Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) podaje, iż problem otyłości dotyczy 400 mln, a nadwagi ponad 1,6 mld osób dorosłych na świecie. Występowanie tego zjawiska obserwuje się również we wszystkich innych grupach wiekowych. W ostatniej dekadzie XX wieku, na podstawie długoletnich badań przeprowadzonych w różnych częściach świata, liczba osób otyłych, w grupie wiekowej do 18 roku życia potroiła sięNatomiast szacuje się, że w Europie aż co piąte dziecko ma nadmiernie zwiększoną masę ciała.


Przeprowadzony w 2020 r. przez redakcję Medonet Narodowy Test Zdrowia Polaków wykazał, że 61% Polaków ma problem z nadmierną masą ciała, w tym aż 74% mężczyzn i 50% kobiet. Natomiast nadwagę ma 46% mężczyzn i 29% kobiet, a  28% mężczyzn i 21% kobiet cierpi na otyłość.


To jeszcze nie wszystko. Badania przeprowadzone przez Instytut Żywności i Żywienia w ramach Narodowego Programu Zapobiegania i Leczenia Otyłości wykazały, że problem nadwagi i otyłości dotyczy około 12-14% dzieci. Czyli więcej niż 1 na 10 polskich dzieci jest w grupie nadwagi czy wręcz otyłości, a to bardzo źle wróży ich dobremu rozwojowi i zdrowej przyszłości. Otyłość zabija 4 mln osób rocznie, a w 2015 roku  stanowiła 7% przyczyn ogółu odnotowanych śmierci.

 

otyly zadek krugielka cenyrolnicze pl

 

CZYM GROZI NADWAGA I OTYŁOŚĆ?


Istnieje wiele mitów związanych z jedzeniem, np. „jedz na zdrowie!” (obojętnie co jesz), szczęśliwe dzieci to najedzone (czytaj przejedzone dzieci) oraz wiele podobnych. Jemy często w pośpiechu, nawet nie zawsze zastanawiając się nad tym co, czego również efektem są przyrastające kilogramy. Słodycze i inne przekąski dodane do tego pędzonego stylu życia, często w dodatku pozbawionego ruchu. Zjadając kolejnego fast-fooda lub batonika nie do końca zdajemy sobie sprawę jaką możemy sobie tym wyrządzać krzywdę. Nie jest prawdą, że gruby człowiek to człowiek wesoły i szczęśliwy. Człowiek gruby to człowiek chory lub o krok od choroby. Na całe szczęście w XXI w. świat pochylił się nad zdrowiem, dietą i ruchem. Model kobiety o rubensowskich kształtach został schowany w czeluściach muzeum i jasno zaczęto mówić o konsekwencjach otyłości. Jakie to są konsekwencje? Jest ich wiele! Przerażająco wiele i są bardzo poważne. Otyłość niesie za sobą ryzyko poważnych chorób, które nie leczone, lub z powikłaniami, albo bez szybkiej interwencji medycznej mogą prowadzić nawet do śmierci, a z pewnością przysparzają wiele trudności w codziennym życiu. Zła dieta, a w konsekwencji otyłość to m.in.:

  • cukrzyca,
  • chore od przeciążenia stawy,
  • wysoki poziom cholesterolu,
  • miażdżyca tętnic i żył,
  • nadciśnienie tętnicze,
  • udar mózgu,
  • zawał.

 

burger fast food krugielka cenyrolnicze pl

 

ŁATWO MÓWIĆ, ALE JAK ZROBIĆ?


Nie jest łatwo zmienić nawyki żywieniowe, z dnia na dzień, nie jest łatwo schudnąć i nagle, po latach zacząć uprawiać sport. Ba, przy dużej nadwadze, taka aktywność jak bieganie nie tylko jest trudna sama w sobie ze względu na szybkie zmęczenie i kłopot z szybkim przemieszczaniem osoby o dużej masie, ale grozi np. przeciążeniem stawów. W takich wypadkach zaleca się stopniowe przyzwyczajanie do wysiłku fizycznego. Dobrą metodą jest rozpoczęcie dawek ruchu od codziennych spacerów, najpierw o krótszym, potem o dłuższym dystansie, a dopiero wraz z utratą wagi przejście do marszobiegów i samego biegania, które tak wiele osób ceni. Ostatnio Internet proponuje wiele programów treningowych. Także tych powodujących zrzucenie zbędnych kilogramów. Wybierając taki trening należy dostosować go do własnych możliwości, też po to, aby nie zniechęcić się już na początku drogi do zdrowia i sprawności.

 

Jeżeli już zdamy sobie sprawę z chorób, zagrożeń jakimi są dla naszego organizmu zbędne kilogramy i podejmiemy noworoczne „postanowienie poprawy”, warto poznać kilka sekretów i współczynników.

 

Żeby spalić 1 kg tkanki tłuszczowej potrzeba deficytu kalorycznego 7000kcal, ponieważ 1g tkanki ma 7 kcal PPM, czyli podstawowa przemianę materii można obliczyć ze wzoru Harrisa Benedicta, natomiast żeby otrzymać CPM, czyli całkowitą przemianę materii, należy PPM pomnożyć przez PAL czyli współczynnik aktywności fizycznej.

 

 

Poniżej zamieszczono przykładowe ustalenie PAL dla kobiet i mężczyzn.

Współczynnik aktywności fizycznej

Poziom aktywności pozawodowej

Poziom aktywności zawodowej

 

niska

średnia

wysoka

 

K

M

K

M

K

M

niska

1,4

1,4

1,5

1,6

1,5

1,7

średnia

1,5

1,5

1,6

1,7

1,6

1,8

wysoka

1,6

1,6

1,7

1,8

1,7

1,9

 

Aby obliczyć nasze podstawowe zapotrzebowanie na energię możemy użyć wzoru Harrisa Benedicta.

 

Wzór Harrisa i Benedicta – wzór umożliwiający obliczenie podstawowego zapotrzebowania organizmu ludzkiego na energię (w kilokaloriach), potrzebną do zapewnienia podstawowej przemiany materii.

 

Dla mężczyzn przyjmuje postać:

66,47 + 13,7M + 5,0W – 6,76L

Dla kobiet natomiast:

655,1 + (9,567M) + (1,85W) – (4,68L)

gdzie:

M – oznacza masę ciała w kilogramach,

W – wzrost w centymetrach,

L – wiek w latach.

 

spodnie brzuch krugielka cenyrolnicze pl


U osób ze zbyt wysoką masą ciała używa się wzoru Mifflina:

PPM (kobiety) = SWE (spoczynkowy wydatek energetyczny kcal) = (10 x masa ciała [kg])+(6,25 x wzrost [cm]) -(5 x [wiek]) – 161

PPM (mężczyźni) = SWE (spoczynkowy wydatek energetyczny kcal) = (10 x masa ciała [kg])+(6, 25 x wzrost [cm]) -(5 x [wiek]) + 5

 

Teraz najważniejsza informacja: żeby schudnąć od CPM trzeba odjąć część kcal, czyli zrezygnować z części dostarczanych w ciągu doby naszemu organizmowi kalorii w postaci np. świątecznych czy sylwestrowych pyszności. Według zaleceń dietetyków, aby schudnąć zdrowo możemy zrezygnować maksymalnie z 1000 kcal w ciągu doby. Przy takim deficycie uzyskamy efekt 1 kg/tydzień ubytku masy ciała.

 

Oczywiście ważne jest liczenie zapotrzebowania i deficytu kalorycznego, ale nie wolno zapominać o jakości dostarczanego pożywienia, piramidzie pokarmowej, dobrze zbilansowanych posiłkach. Osoba będąca na diecie redukcyjnej winna zwracać wyjątkową uwagę na ilość dostarczanych w diecie witamin i soli mineralnych.

 

Na koniec wsłuchajmy się w słowa zaprzyjaźnionego naszej redakcji dietetyka. Pani Kinga mówi, że: „Nie warto katować się dietami 2tygodniowymi czy miesięcznymi od 1 stycznia tylko należy stopniowo wprowadzać zmiany w nawykach, żeby dieta nie była tylko na chwilę, a żeby zdrowe żywienie  było częścią codziennego życia”.

 

Z niepokojem patrzę na swoje wyniki ostatnich badań i wspominam poświąteczne ważenie. Moje ulubione, podjadane właśnie ciasto przestaje smakować. Może kolejny raz postanowię wprowadzić te zdrowe zmiany w mojej kuchni?

Hanna Krugiełka
Autor: Hanna Krugiełka
Hanna Krugiełka - absolwentka Akademii Rolniczej w Poznaniu, kilkuletni pracownik jednostek państwowych związanych z rolnictwem. Entuzjastka rolnictwa ekologicznego, miłośniczka przyrody. Pasjonatka sztuki słowa i praktykująca ją w różnych dziedzinach..

Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.   Wszystkie artykuły autora
Najnowsze artykuły autora:

Loading comments...
Wiadomość z kategorii:

Obserwuj nas w Google News 

i czytaj materiały szybciej niż inni

Google Icons 16 512

Dołącz teraz