Jak podaje Główny Urząd Statystyczny, w czerwcu 2019 r. w województwie mazowieckim łączna powierzchni gospodarstw rolnych wyniosła 2257,9 tys. ha. W porównaniu z 2018 r. zmniejszyła się zarówno ogólna powierzchnia gospodarstw, jak i powierzchnia użytków rolnych. W grudniu 2019 r. odnotowano spadek w skali roku liczebności pogłowia bydła i drobiu oraz wzrost stada trzody chlewnej i owiec.
Użytkowanie gruntów
W 2019 r. ogólna powierzchnia gospodarstw rolnych, których użytkownicy mieli siedzibę na terenie województwa mazowieckiego wyniosła 2257,9 tys. ha i w porównaniu z 2018 r. była mniejsza o 216,6 tys. ha (o 8,8%). W użytkowaniu gospodarstw indywidualnych znajdowało się 2221,8 tys. ha, tj. ponad 98% ogólnej powierzchni gospodarstw rolnych. Użytki rolne w gospodarstwach rolnych zajmowały 1991,7 tys. ha, stanowiąc 88,2% powierzchni ogólnej. W porównaniu z 2018 r. powierzchnia tych gruntów zmniejszyła się o 156,5 tys. ha (o 7,3%). Użytki rolne utrzymywane w dobrej kulturze rolnej zajmowały 1958,1 tys. ha, tj. 98,3% powierzchni użytków rolnych, natomiast powierzchnia pozostałych użytków rolnych wyniosła 33,6 tys. ha i stanowiła 1,7%. W wewnętrznej strukturze użytków rolnych największą powierzchnię zajmowały grunty pod zasiewami – 1293,5 tys. ha, a następnie trwałe użytki zielone – 526,4 tys. ha, przy czym łąki trwałe uprawiano na powierzchni 477,1 tys. ha, a pastwiska trwałe na powierzchni 49,3 tys. ha. Pod uprawy trwałe przeznaczonych było 109,1 tys. ha. Powierzchnia gruntów ugorowanych (łącznie z powierzchnią upraw na przyoranie uprawianych w plonie głównym) wyniosła 26,0 tys. ha. Ogrody przydomowe zajmowały 3,0 tys. ha.
Produkcja roślinna
W 2019 r. powierzchnia zasiewów wyniosła 1293,5 tys. ha i stanowiła prawie dwie trzecie ogólnej powierzchni użytków rolnych. W porównaniu z rokiem ubiegłym była mniejsza o 100,7 tys. ha. W strukturze zasiewów przeważały zboża, które zajmowały 950,7 tys. ha, tj. 73,5%. Powierzchnia zbóż była mniejsza od ubiegłorocznej o 10,7%. W porównaniu z rokiem 2018 wśród upraw zbożowych odnotowano zwiększenie areału pszenicy (o 5,9%) oraz zmniejszenie areału: jęczmienia (o 37,2%), mieszanek zbożowych (o 14,5%), żyta (o 12,6%), pszenżyta (o 12,1%), owsa (o 7,7%) i kukurydzy na ziarno (o 7,5%). Wśród pozostałych upraw zwiększyła się m.in. powierzchnia rzepaku i rzepiku (o 34,8%), ziemniaków (o 16,3%) oraz buraków cukrowych (o 2,8%); znacznie mniejsza była powierzchnia upraw strączkowych jadalnych (o 65,9%). Plony zbóż (z wyjątkiem kukurydzy) były wyższe niż przed rokiem, jednak zbiory (z wyjątkiem pszenicy) – niższe. Ziemniaki, buraki cukrowe oraz rzepak i rzepik plonowały gorzej, przy czym spadek produkcji odnotowano tylko dla ziemniaków i buraków cukrowych.
W 2019 r. łączną produkcję owoców z drzew w sadach oszacowano na 1522,5 tys. ton, tj. na poziomie o 23,2% niższym w porównaniu z produkcją roku poprzedniego, a zbiory owoców z krzewów owocowych i plantacji jagodowych wyniosły 99,8 tys. ton i były o 8,5% niższe od uzyskanych w 2018 r. Dominujące w produkcji sadowniczej zbiory jabłek (stanowiły bowiem ponad 92% ogółu) były niższe o 22,8%. O około jedną czwartą niższe były zbiory gruszek i śliwek, a o ponad 30% zbiory wiśni i czereśni. W 2019 r. łączne zbiory warzyw gruntowych wyniosły 604,6 tys. ton i były o 13,0% niższe od uzyskanych w ubiegłym roku.
Środki produkcji
W województwie mazowieckim w roku gospodarczym 2018/2019 zużycie nawozów mineralnych (NPK) w przeliczeniu na czysty składnik wyniosło 221,8 tys. ton i w porównaniu z rokiem gospodarczym 2017/2018 było mniejsze o 55,1 tys. ton (o 19,9%). Pod zbiory 2019 r. wysiano 113,2 tys. ton nawozów azotowych (51,0% ogółu nawozów mineralnych), 39,7 tys. ton fosforowych (17,9%) oraz 68,9 tys. ton potasowych (31,1%). W porównaniu z poprzednim okresem zużycie nawozów azotowych zmniejszyło się o 49,2 tys. ton (o 30,3%), potasowych – o 3,3 tys. ton (o 4,5%), a fosforowych – o 2,6 tys. ton (o 6,2%).
Średnie zużycie nawozów mineralnych w przeliczeniu na 1 ha użytków rolnych wyniosło 111,4 kg NPK, w tym na 1 ha UR w dobrej kulturze rolnej 113,3 kg (w roku gospodarczym 2017/2018 odpowiednio 128,9 kg i 129,9 kg). Zużycie nawozów wapniowych wyniosło 232,5 tys. ton i było większe o 133,1% niż w roku gospodarczym 2017/2018. W przeliczeniu na 1 ha użytków rolnych przeciętnie w województwie mazowieckim zużyto 116,7 kg nawozów wapniowych, w tym na 1 ha UR w dobrej kulturze rolnej – 118,7 kg (w roku gospodarczym 2017/2018 odpowiednio 46,4 kg i 46,8 kg). Spadek zużycia nawozów mineralnych o blisko 20%.
Pogłowie zwierząt gospodarskich
W grudniu 2019 r. pogłowie bydła ogółem wyniosło 1163,5 tys. sztuk i zmniejszyło się o 10,8 tys. sztuk (tj. o 0,9%) w stosunku do stanu notowanego w 2018 r. Mniejsza liczebność stada bydła była wynikiem spadku pogłowia młodego bydła w wieku 1—2 lat o 4,4% oraz cieląt o 2,4%. Więcej (o 1,7%) było bydła dorosłego w wieku 2 lat i więcej. Gospodarstwa indywidualne utrzymywały 99,5% wojewódzkiego pogłowia bydła. W strukturze pogłowia bydła w skali roku zmniejszył się udział cieląt (o 0,4 p. proc.) oraz udział młodego bydła w wieku 1—2 lat (o 1,0 p. proc.). Zwiększył się natomiast udział bydła dorosłego w wieku 2 lat i więcej o 1,3 p. proc., w tym krów o 0,2 p. proc. Obsada bydła ogółem, w tym krów, na 100 ha użytków rolnych wyniosła odpowiednio 58,4 i 26,1 sztuk, wobec 54,7 i 24,3 sztuk w grudniu 2018 r.
Pogłowie trzody chlewnej w grudniu 2019 r. wyniosło 1245,9 tys. sztuk i było większe o 82,9 tys. sztuk (o 7,1%) niż przed rokiem. Stado loch na chów liczyło 52,2 tys. sztuk, tj. mniej o 7,1%. Gospodarstwa indywidualne utrzymywały 99,2% wojewódzkiego pogłowia trzody chlewnej. W porównaniu ze strukturą pogłowia trzody chlewnej zarejestrowaną w grudniu 2018 r. zwiększył się udział zwierząt na ubój (o 3,2 p. proc.), natomiast zmniejszył się udział prosiąt i warchlaków (po 1,3 p. proc.) i trzody chlewnej na chów (o 0,6 p. proc.). Obsada trzody chlewnej ogółem, w tym loch na chów, na 100 ha użytków rolnych wyniosła odpowiednio 62,6 i 2,6 sztuk, a w grudniu 2018 r. – 54,1 i 2,6 sztuk.
Pogłowie owiec w grudniu 2019 r. wyniosło 7,4 tys. sztuk i zwiększyło się w porównaniu ze stanem notowanym przed rokiem o 0,4 tys. sztuk, tj. o 6,4%. Gospodarstwa indywidualne utrzymywały 98,1% wojewódzkiego pogłowia owiec. Obsada owiec na 100 ha użytków rolnych wyniosła 0,4 sztuk, przed rokiem – 0,3. W grudniu 2019 r. pogłowie drobiu ogółem wyniosło 35884,4 tys. sztuk i było mniejsze o 11915,6 tys. sztuk (tj. o 24,9%) w stosunku do 2018 r. Gospodarstwa indywidualne utrzymywały 94,6% wojewódzkiego pogłowia tych zwierząt. W strukturze drobiu ogółem 92,8% stanowił drób kurzy, w tym nioski – 23,1%. Obsada drobiu na 100 ha użytków rolnych wyniosła 1802 sztuki (w 2018 r. – 2225).
Źródło: GUS