USD -
4.0688
EUR -
4.3316
GBP -
5.0615
DKK -
0.5805
Polskie rolnictwo jest narażone na wciąż nowe zagrożenia. Niekończące się panujące choroby zwierząt, powtarzające się okresy suszy, wahające się ceny oraz masa innych. Czy tym razem zagrożenie i cios dla polskich farmerów pochodzą od służb, które powinny czuwać nad bezpieczeństwem obywateli? „Afera o talerz”? Może to tylko niezrozumienie przekazywanej przez Główny Inspektorat Sanitarny idei zdrowego odżywiania? Zła interpretacja?
Na łamach naszego portalu pisaliśmy o tym, że łódzki samorząd rolniczy wystosował wniosek do Krajowej Rady Izb Rolniczych, prosząc o interwencję w sprawie „Talerza pełnego zdrowia” opublikowanego przez Główny Inspektorat Sanitarny, twierdząc, że propagowanie ”Talerza” może być zagrożeniem dla polskich rolników.
„Główny Inspektorat Sanitarny słusznie przekonuje, żeby jeść warzywa we wszystkich kolorach, lecz tutaj dostrzegamy, że ziemniaki i produkty wytworzone z ziemniaków nie są zalecane do spożycia”- czytamy we wniosku. Znajdujemy w nim również fragment na temat mięsa: „Kolejna nieścisłość, którą można wyczytać to ograniczenia spożywania czerwonego mięsa, przetworzonych wędlin czy mleka i produktów mlecznych”.
Artykuł na ten temat znajduje się na naszym portalu pod linkiem - kliknij.
Poniżej przedstawiamy tak kontrowersyjny i mający zagrażać polskiemu rolnictwu „Talerz pełen zdrowia”, oparty na „Piramidzie zdrowego żywienia”:
Rys. 1. „Talerz pełen zdrowia” zalecany przez Główny Inspektorat Sanitarny.
Ponieważ „Talerz pełen zdrowia” spotkał się z dużym entuzjazmem w mediach i edukacji, a przedstawia jakoby treści zagrażające interesom polskich farmerów, postanowiliśmy skonsultować przedstawione w nim wytyczne zdrowego żywienia ze zdaniem specjalistów.
Przedstawiamy naszym Czytelnikom wyjaśnienia założeń „Talerza pełnego zdrowia”. Dla Cen Rolniczych wypowiadają się dietetycy - Kinga i Piotr, pytani o tajniki zdrowego żywienia przez autorkę artykułu - Hannę.
Przeprowadzona, zaprezentowana Państwu dyskusja ma na celu wyjaśnienie założeń ”Talerza”, a przede wszystkim stwierdzenie, czy naprawdę propagowane przez Główny Inspektorat Sanitarny założenia zdrowej diety stanowią zagrożenie dla polskiego rolnictwa.
Zapraszamy do lektury dyskusji. - Chciałabym, abyśmy zastanowili się, czy „Talerz pełen Zdrowia” opublikowany przez Główny Urząd Sanitarny rzeczywiści uderza w polskiego rolnika. Może przedstawiony tam sposób zdrowego żywienia wymaga po prostu tylko wyjaśnienia i właściwej interpretacji?
- (P) Należy zaznaczyć, że zasady zdrowego odżywiania przedstawione na schemacie „Talerza pełnego zdrowia” nie są niczym nowym. To postulaty od lat podnoszone przez specjalistów od zdrowego żywienia. Tzw. piramida zdrowego żywienia, na której opiera się „talerz” jest znana i propagowana od lat.
- Dla moich czytelników ważnym jest czy polscy rolnicy muszą się liczyć z koniecznością zmian produkcji rolnej, wynikających z propagowania zasad przedstawionych przez „Talerz zdrowego żywienia”. Czy zmienią się kierunki produkcji rolnej?
- (K) Myślę, że kierunki upraw nie zmienią się znacząco pod wpływem zwiększania społecznej świadomości zdrowego odżywiania. Natomiast jeżeli chodzi o produkcję zwierzęcą, zważywszy na to, że codzienne spożywanie mięsa nie jest zalecane, popyt na mięso może się zmniejszyć.
- Rozumiem, że chodzi o produkcję czerwonego mięsa?
- (K) Nie tylko. Chodzi o to, że zaleca się spożywanie mięsa 2-3 razy w tygodniu. Nie jak robi to statystyczny Polak - codziennie. To ograniczenie obejmuje również drób.
- Czy mogę Państwa prosić o wyjaśnienie samego terminu czerwone mięso. Schemat „Talerza pełnego zdrowia” przedstawia sformułowanie „ogranicz czerwone mięso”.
- (K) Czerwone mięso wpływa niekorzystnie na układ sercowo-naczyniowy ponieważ przede wszystkim zawiera dużo tłuszczów nasyconych. Czerwonym mięsem nazywamy wieprzowinę i wołowinę oraz dziczyznę. Takiego mięsa należy jeść maksymalnie do pół kilograma w tygodniu. Zalecana ilość spożycia mięsa drobiowego nie wchodzi w ograniczenie 0,5 kg/tydzień, gdyż dotyczy to tylko konsumpcji mięsa czerwonego.
- (P) Chciałbym jeszcze dodać, że czerwone mięso jest ważnym źródłem żelaza dla naszego organizmu, które jest dobrze przyswajalne i niezbędne w zdrowej diecie człowieka.
- (K) Szczególnie wołowina.
- (P) Mięso nie powinno być pominięte w zdrowej diecie. Rośliny również dostarczają żelaza, jednak jest w nich żelazo tzw. niehemowe, które jest dużo słabiej przyswajalne przez organizm człowieka, a żelazo znajdujące się w mięsie oraz w podrobach jest dobrze przyswajalne i niezbędne dla dobrego funkcjonowania organizmu.
- Czyli wychodzi niecałe 100 g na dzień… Niewiele. A czy to już razem z wędlinami?
- (K) Tak. Jednak podkreślam, że mówimy o czerwonym mięsie.
- A ile waży porcja mięsa na talerzu?
- (K) Przyjmuje się, że porcja stołowa mięsa waży 100 g. Plaster wędliny do kanapek to
ok. 15 g.
- Czy jeżeli należy ograniczyć spożycie mięsa, to może chów bydła mlecznego ma lepsze perspektywy?
- (K) Proszę spojrzeć, „Talerz pełen zdrowia” zaleca również ograniczenie spożycia serów. Należy wyjaśnić, że chodzi o ograniczenie spożycia serów żółtych i topionych, natomiast sery białe są jak najbardziej dozwolone, a nawet zalecane w zdrowej diecie. Główny Inspektorat Sanitarny zaleca również ograniczenie spożycia mleka. Spieszę wyjaśnić, że chodzi jednak o ograniczenie spożycia czystego mleka. Produkty mleczne fermentowane są również jak najbardziej zalecane i bardzo zdrowe. Chociażby z tego względu, że są naturalnymi probiotykami.
- Dziękuję za wyjaśnienie. Zatem właściciele gospodarstw mlecznych nie muszą się czuć zagrożeni.
- (K) Produkty mleczne są jak najbardziej potrzebne w zdrowej diecie. Też z tego względu, że są dla organizmu człowieka świetnym źródłem np. wapnia - budulca kości.
- Czy krajowi producenci ziemniaków mogą się czuć zagrożeni tym, że propagowany przez GIS „Talerz pełen zdrowia” przedstawia stwierdzenie, że „ziemniaki i frytki się nie liczą”?
- (K) To stwierdzenie wymaga wyjaśnienia. Istnieją grupy produktów. Na przykład warzywa bogate w beta-karoten, warzywa bogate w wit. C. Osobną grupą są ziemniaki, ponieważ zaliczane są do produktów skrobiowych, które tak jak kasza, czy ryż są dodatkiem do mięsa oraz warzyw. W schemacie „Talerza” ziemniaki zostały uwzględnione jako, oddzielna niż warzywa, grupa. Zapewne twórcy talerza dla uproszczenia schematu przydzielili ziemniakom miejsce obok produktów pełnoziarnistych - kasz, ryżu, makaronu. Wymiennie z nimi.
- (P) Wystąpiło niedopowiedzenie w sformułowaniu ”ziemniaki i frytki się nie liczą”. O ile frytki faktycznie nie są zdrowym sposobem podania ziemniaka, to ziemniaki są ważnym składnikiem zdrowej diety. Zawierają dużo potasu.
- (K) Potas działają również kardioprotekcyjnie, pomaga obniżyć ciśnienie tętnicze krwi.
- (P) Reasumując, najwidoczniej twórcy „Talerza pełnego zdrowia” pisząc, że „ziemniaki się nie liczą” nie mieli na myśli, że ziemniaki nie liczą się w zdrowej diecie, a zaznaczyli, że nie uwzględniają ich w grupie warzyw.
- (K) Należałoby uwzględnić, że ziemniaki są produktem jak najbardziej pożądanym w zdrowej diecie, a dobrze przyrządzone (np. ugotowane na parze, ugotowane w mundurkach lub upieczone) są świetnym źródłem potasu, zawierają też wit. C.
- Czyli możemy uspokoić moich czytelników, że ziemniaki zawsze będą stanowiły ważny element zdrowej diety? Polski konsument będzie nadal spożywał ziemniaki ze względu na tradycję tego produktu w naszej diecie, ale też ze względu na ich właściwości?
- (K) Z całą pewnością. Ziemniaki są świetną alternatywą dla np. ryżu i makaronu. Są mniej kaloryczne niż te produkty i zawierają składniki potrzebne do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Ziemniaki, tak jak np. kasza i ryż zawieraj dużo węglowodanów. Dlatego myślę, że z tego właśnie względu twórcy „Talerza pełnego zdrowia” umieścili je w grupie z tymi produktami, chociaż nie zostało to dobrze wyjaśnione.
- (P) Należałoby jeszcze dodać, że ziemniaki są ważnym produktem w polskiej kuchni regionalnej. Wymieniając choćby poznańskie pyry z gzikiem, czy placki ziemniaczane. Stanowią nasz krajowy specjał, którym często podejmujemy obcokrajowców. Świadomość silnej tradycji ziemniaka i ważne miejsce w diecie większości Polaków oraz zdrowe właściwości z pewnością mogą uspokoić jego producentów.
Pomimo iż młodsze pokolenie wybiera kuchnie oddalone od naszej rodzimej tradycji, a znaczna jego część przechodzi na weganizm, czy wegetarianizm, schabowy i ziemniaki długo jeszcze pozostaną kultowym daniem na talerzach Polaków.
