W artykułach przeglądowych gleboznawcy dr Wolfganga Flaiga podjęto próby syntetycznego i krytycznego ujęcia zagadnienia wpływu substancji organicznych gleby na metabolizm i przyrosty masy roślin. Autor widzi przede wszystkim konieczność rozróżnienia substancji drobnocząsteczkowych (o masie cząsteczkowej nie większej niż 1000), które według przyjętych poglądów mogą być pobierane przez rośliny oraz substancji wielkocząsteczkowych o większej masie, których pobieranie przez rośliny jest wątpliwe lub niemożliwe.
Związki wielkocząsteczkowe odgrywają dużą rolę w formowaniu fizycznych właściwości gleby, natomiast drobnocząsteczkowe – w metabolizmie chemicznym gleby, jak i organizmów roślinnych.
Rozważając zagadnienie wpływu na rośliny niektórych związków biologicznie aktywnych znajdujących się w glebie, Flaig wyróżnia następujące główne typy substancji, które rośliny mogą pobierać przez korzenie:
- frakcje substancji humusowych,
- fenole i produkty ich oksydacji,
- inne związki biologicznie czynne.
Autor uważa, że frakcje wielocząsteczkowych kwasów huminowych nie mogą przenikać przez cytoplazmatyczne błony komórkowe (plazmalemmę) do rośliny. Jedynie drobnocząsteczkowe frakcje humusu lub produkty degeneracji kwasów huminowych mogą być pobierane przez roślinę i wywierać bezpośredni wpływ na metabolizm.
Jeśli chodzi o związki fenolowe, to pochodzą one z dwóch głównych źródeł: rozkład ligniny i syntezy przez drobnoustroje.
Do trzeciej grupy związków biologicznie czynnych obecnych w glebie można zaliczyć m. in. kwas indolilo-3-octowy, a także antybiotyki wytwarzane przez mikroorganizmy glebowe.
Autor: Stowarzyszenie Polskich Producentów Trzody Chlewnej "Forum Tch"