W jedenastym okresie raportowania tj. od 1 lipca do 31 sierpnia 2019 roku, IUNG-PIB stwierdza wystąpienie suszy rolniczej na obszarze sześciu województw. Największe zagrożenie suszą rolniczą występowało wśród upraw kukurydzy na kiszonkę.
Średnia wartość Klimatycznego Bilansu Wodnego (KBW) dla Polski, na podstawie której dokonywana jest ocena stanu zagrożenia suszą była ujemna, wynosiła -91 mm. W obecnym sześciodekadowym okresie wartość KBW uległa zwiększeniu o 15 mmw stosunku do poprzedniego okresu (21 VI - 20 VIII). Jest to już trzeci kolejny okres sześciodekadowy, w którym odnotowano wzrost wartości KBW.
Największy deficyt wody w okresie od 1 lipca do 31 sierpnia br., podobnie jak w poprzednich okresach raportowania, notowano na obszarze Pojezierza Lubuskiego. Obecnie na tym terenie wartości KBW osiągają od -170 do -209 mm. Duży deficyt wody od -120 do -169 mm notowano na terenie zachodniej części Pojezierza Wielkopolskiego, na Nizinie Wielkopolskiej, Śląskiej, w południowej części Niziny Mazowieckiej oraz na Polesiu Lubelskim. Natomiast na południu Polski oraz na Pojezierzu Mazurskim w tym okresie sześciodekadowym notowano najmniejsze niedobory wody wynoszące od -50 do-119 mm.
Suszę rolnicza notowana jest na terenie sześciu województw:
- Lubuskiego,
- Wielkopolskiego,
- Łódzkiego,
- Zachodniopomorskiego,
- Kujawsko-pomorskiego,
- Dolnośląskiego.
Susza w tym okresie notowana jest w dziewięciu monitorowanych uprawach, wśród:
- Kukurydzy na kiszonkę,
- Kukurydzy na ziarno,
- Krzewów owocowych,
- Ziemniaka,
- Roślin strączkowych,
- Warzyw gruntowych,
- Chmielu,
- Buraka cukrowego,
- Tytoniu.
Tabela 1 prezentuje zasięg suszy rolniczej w obecnym okresie sześciodekadowym dla poszczególnych upraw jako liczbę i udział gmin z suszą.
Tabela 1. Zasięg suszy rolniczej w okresie 1 lipiec – 31 sierpień, liczba i udział (%) gmin w monitorowanych uprawach
| Lp. | Uprawa | Liczba gmin zagrożonychsuszą | Udział gmin zagrożonych suszą (w %)w Polsce |
|---|---|---|---|
| 1. | Kukurydza na kiszonkę | 501 | 20,23 |
| 2. | Kukurydza na ziarno | 441 | 17,80 |
| 3. | Krzewy owocowe | 367 | 14,82 |
| 4. | Ziemniak | 209 | 8,44 |
| 5. | Rośliny strączkowe | 157 | 6,34 |
| 6 | Warzywa gruntowe | 40 | 1,61 |
| 7. | Chmiel | 40 | 1,61 |
| 8. | Burak cukrowy | 32 | 1,29 |
| 9. | Tytoń | 30 | 1,21 |
Informację o powierzchni gruntów ornych zajętych przez suszę w obecnym okresie sześciodekadowym przedstawia tabela 2.
Tabela. 2. Zasięg suszy rolniczej jako udział (%) potencjalnej powierzchni gruntów ornych z suszą w monitorowanych uprawach
| Lp. | Uprawa | Udział powierzchni zagrożonej suszą(w %)w Polsce |
|---|---|---|
| 1. | Kukurydza na kiszonkę | 6,59 |
| 2. | Kukurydza na ziarno | 5,75 |
| 3. | Krzewy owocowe | 4,89 |
| 4. | Ziemniak | 2,34 |
| 5. | Rośliny strączkowe | 1,80 |
| 6 | Warzywa gruntowe | 0,40 |
| 7. | Chmiel | 0,45 |
| 8. | Burak cukrowy | 0,26 |
| 9. | Tytoń | 0,17 |
W jedenastym okresie raportowania od 1 lipca do 31 sierpnia 2019 roku największe zagrożenie suszą rolniczą występowało wśród upraw kukurydzy na kiszonkę. Odnotowano ją w 501 gminach Polski (20,23% gmin kraju). W stosunku do poprzedniego okresu raportowania nastąpiło zmniejszenie o 404 gmin z wystąpieniem suszy. Odnotowano ją w 6 województwach na powierzchni 6,59% gruntów ornych. Szczegółowe dane dotyczące suszy w poszczególnych województwach przedstawia tab. 3.
Tab. 3. Zasięg suszy w uprawach kukurydzy na kiszonkę
| Lp. | Województwo | Liczba gmin ogółem | Liczba gmin zagrożonych | Udział gmin zagrożonych [%] | Udział powierzchni zagrożonej [%] |
|---|---|---|---|---|---|
| 1. | lubuskie | 82 | 80 | 97,56 | 53,01 |
| 2. | wielkopolskie | 226 | 192 | 84,96 | 27,29 |
| 3. | łódzkie | 177 | 91 | 51,41 | 18,23 |
| 4. | kujawsko-pomorskie | 144 | 74 | 51,39 | 7,55 |
| 5. | zachodniopomorskie | 113 | 51 | 45,13 | 5,67 |
| 6. | dolnośląskie | 169 | 13 | 7,69 | 0,50 |
Susza rolnicza została odnotowana także w uprawach kukurydzy na ziarno. Odnotowano ją w 441 gminachPolski (17,80% gmin kraju). W stosunku do poprzedniego okresu raportowania nastąpiło zmniejszenie o 399 gmin z wystąpieniem suszy. Odnotowano ją w 6 województwach na powierzchni 5,75% gruntów ornych. Szczegółowe dane dotyczące suszy w poszczególnych województwach przedstawia tab. 4.
Tab. 4. Zasięg suszy w uprawach kukurydzy na ziarno
| Lp. | Województwo | Liczba gmin ogółem | Liczba gmin zagrożonych | Udział gmin zagrożonych [%] | Udział powierzchni zagrożonej [%] |
|---|---|---|---|---|---|
| 1. | lubuskie | 82 | 76 | 92,68 | 48,34 |
| 2. | wielkopolskie | 226 | 181 | 80,09 | 24,84 |
| 3. | łódzkie | 177 | 83 | 46,89 | 15,31 |
| 4. | kujawsko-pomorskie | 144 | 57 | 39,58 | 5,49 |
| 5. | zachodniopomorskie | 113 | 38 | 33,63 | 4,24 |
| 6. | dolnośląskie | 169 | 6 | 3,55 | 0,19 |
W tym okresie suszę rolniczą odnotowano również w uprawach krzewów owocowych Wystąpiła w 367 gminach Polski (14,82% gmin kraju). W stosunku do poprzedniego okresu raportowania nastąpiło zmniejszenie o 239 gmin z wystąpieniem suszy. Odnotowano ją w 6 województwach na powierzchni 4,89% gruntów ornych. Szczegółowe dane dotyczące suszy wśród krzewów owocowych w poszczególnych województwach przedstawia tab. 5.
Tab. 5. Zasięg suszy w uprawach krzewów owocowych.
| Lp. | Województwo | Liczba gmin ogółem | Liczba gmin zagrożonych | Udział gmin zagrożonych [%] | Udział powierzchni zagrożonej [%] |
|---|---|---|---|---|---|
| 1. | lubuskie | 82 | 68 | 82,93 | 51,64 |
| 2. | wielkopolskie | 226 | 167 | 73,89 | 20,27 |
| 3. | łódzkie | 177 | 60 | 33,90 | 11,22 |
| 4. | kujawsko-pomorskie | 144 | 41 | 28,47 | 3,33 |
| 5. | zachodniopomorskie | 113 | 27 | 23,89 | 3,43 |
| 6. | dolnośląskie | 169 | 4 | 2,37 | 0,02 |
Suszę rolniczą odnotowano również w uprawach ziemniaka. Wystąpiła w 209 gminach Polski (8,44 % gminkraju). W stosunku do poprzedniego okresu raportowania nastąpiło w tych uprawach zmniejszenie z wystąpieniem suszy o 89 gmin. Odnotowano ją w 5 województwach na powierzchni 2,34% gruntów ornych. Szczegółowe dane dotyczące suszy w poszczególnych województwach przedstawia tab. 6.
Tab. 6. Zasięg suszy w uprawach ziemniaka
| Lp. | Województwo | Liczba gmin ogółem | Liczba gmin zagrożonych | Udział gmin zagrożonych [%] | Udział powierzchni zagrożonej [%] |
|---|---|---|---|---|---|
| 1. | lubuskie | 82 | 57 | 69,51 | 39,58 |
| 2. | wielkopolskie | 226 | 100 | 44,25 | 8,73 |
| 3. | łódzkie | 177 | 28 | 15,82 | 1,33 |
| 4. | zachodniopomorskie | 113 | 14 | 12,39 | 1,43 |
| 5. | kujawsko-pomorskie | 144 | 10 | 6,94 | 0,75 |
Susza rolnicza została odnotowana także w uprawach roślin strączkowych. Odnotowano ją w 157 gminachPolski (6,34 gmin kraju). W stosunku do poprzedniego okresu raportowania nastąpiło zmniejszenie o 316 gmin z wystąpieniem suszy. Odnotowano ją w 5 województwach na powierzchni 1,80% gruntów ornych. Szczegółowe dane dotyczące suszy w poszczególnych województwach przedstawia tab. 7.
Tab. 7. Zasięg suszy w uprawach roślin strączkowych
| Lp. | Województwo | Liczba gmin ogółem | Liczba gmin zagrożonych | Udział gmin zagrożonych [%] | Udział powierzchni zagrożonej [%] |
|---|---|---|---|---|---|
| 1. | lubuskie | 82 | 55 | 67,07 | 34,08 |
| 2. | wielkopolskie | 226 | 75 | 33,19 | 6,27 |
| 3. | zachodniopomorskie | 113 | 10 | 8,85 | 1,20 |
| 4. | łódzkie | 177 | 11 | 6,21 | 0,29 |
| 5. | kujawsko-pomorskie | 144 | 6 | 4,17 | 0,40 |
Suszę rolniczą odnotowano w uprawach warzyw gruntowych. Wystąpiła w 40 gminach Polski (1,61 % gmin kraju). W stosunku do poprzedniego okresu raportowania nastąpiło zmniejszenie liczby gmin z wystąpieniem suszy w tych uprawach o 154. Odnotowano ją w 3 województwach na powierzchni 0,40% gruntów ornych. Szczegółowe dane dotyczące suszy w poszczególnych województwach przedstawiatab. 8.
Tab. 8. Zasięg suszy w uprawach warzyw gruntowych
| Lp. | Województwo | Liczba gmin ogółem | Liczba gmin zagrożonych | Udział gmin zagrożonych [%] | Udział powierzchni zagrożonej [%] |
|---|---|---|---|---|---|
| 1. | lubuskie | 82 | 34 | 41,46 | 12,83 |
| 2. | zachodniopomorskie | 113 | 3 | 2,65 | 0,22 |
| 3. | wielkopolskie | 226 | 3 | 1,33 | 0,04 |
Suszę rolniczą odnotowano również w uprawach chmielu. Wystąpiła w 40 gminach Polski (1,61 % gmin kraju). W stosunku do poprzedniego okresu raportowania nastąpiło w tych uprawach zmniejszenie z wystąpieniem suszy o 90 gmin. Odnotowano ją w 3 województwach na powierzchni 0,45% gruntów ornych. Szczegółowe dane dotyczące suszy w poszczególnych województwach przedstawia tab. 9.
Tab. 9. Zasięg suszy w uprawach chmielu
| Lp. | Województwo | Liczba gmin ogółem | Liczba gmin zagrożonych | Udział gmin zagrożonych [%] | Udział powierzchni zagrożonej [%] |
|---|---|---|---|---|---|
| 1. | lubuskie | 82 | 34 | 41,46 | 14,16 |
| 2. | zachodniopomorskie | 113 | 3 | 2,65 | 0,23 |
| 3. | wielkopolskie | 226 | 3 | 1,33 | 0,06 |
Suszę rolniczą odnotowano również w uprawach buraka cukrowego. Wystąpiła w 32 gminach Polski (1,29% gmin kraju). W stosunku do poprzedniego okresu raportowania nastąpiło w tych uprawach zmniejszenie liczby gmin z wystąpieniem suszy o 29. Odnotowano ją w 3 województwach na powierzchni 0,26% gruntów ornych. Szczegółowe dane dotyczące suszy w poszczególnych województwach przedstawia tab. 10.
Tab. 10. Zasięg suszy w uprawach buraka cukrowego
| Lp. | Województwo | Liczba gmin ogółem | Liczba gmin zagrożonych | Udział gmin zagrożonych [%] | Udział powierzchni zagrożonej [%] |
|---|---|---|---|---|---|
| 1. | lubuskie | 82 | 29 | 35,37 | 7,81 |
| 2. | zachodniopomorskie | 113 | 2 | 1,77 | 0,35 |
| 3. | wielkopolskie | 226 | 1 | 0,44 | 0,00 |
Suszę rolniczą odnotowano w uprawach tytoniu. Wystąpiła w 30 gminach Polski (1,21% gmin kraju). W stosunku do poprzedniego okresu raportowania nastąpiło zmniejszenie liczby gmin z wystąpieniem suszy w tych uprawach o 100. Odnotowano ją w 3 województwach na powierzchni 0,17% gruntów ornych. Szczegółowe dane dotyczące suszy w poszczególnych województwach przedstawia tab. 11.
Tab. 11. Zasięg suszy w uprawach tytoniu
| Lp. | Województwo | Liczba gmin ogółem | Liczba gmin zagrożonych | Udział gmin zagrożonych [%] | Udział powierzchni zagrożonej [%] |
|---|---|---|---|---|---|
| 1. | lubuskie | 82 | 27 | 32,93 | 5,58 |
| 2. | zachodniopomorskie | 113 | 2 | 1,77 | 0,07 |
| 3. | wielkopolskie | 226 | 1 | 0,44 | 0,00 |
W trzech ostatnich okresach sześciodekadowych (11 VI – 10 VIII, 21 VI – 20 VIII oraz 1 VII – 31 VIII), odnotowano wzrost wartości klimatycznego bilansu wodnego. W okresie poprzedzającym wzrost wartości KBW notowano duży deficyt wody, w wyniku którego notowano rozległą suszę rolniczą występującą we wszystkich monitorowanych uprawach oraz we wszystkich województwach kraju. Obecnie deficyt wody dla roślin znacznie zmalał a tym samym spowodował, że obszar z suszą rolniczą zmniejszył się, zwłaszcza w uprawach: kukurydzy na kiszonkę i ziarno, roślin strączkowych oraz krzewów owocowych. W tym okresie raportowania w stosunku do poprzedniego okresu nastąpiło znaczne zmniejszenie liczby gmin z suszą we wszystkich monitorowanych uprawach. Zmniejszenie to wynosiło od 29 gmin w przypadku buraka cukrowego po 404 gminy w uprawach kukurydzy na kiszonkę. Suszą rolniczą objęte jest nadal 6 województw kraju oraz 9 monitorowanych grup i gatunków upraw.
