Raport IUNG: susza odpuściła w woj. warmińsko-mazurskim

W najnowszym raporcie IUNG-PIB  w Puławach, susza notowana jest we wszystkich monitorowanych w tym okresie uprawach. W obecnie rozpatrywanym sześciodekadowym okresie suszy nie stwierdzono jedynie w województwie warmińsko-mazurskim. Największe zagrożenie suszą rolniczą występowało wśród upraw kukurydzy na kiszonkę i ziarno. 

 

IUNG-PIB zgodnie z wymogami Obwieszczenia opracował wartości klimatycznego bilansu wodnego dla wszystkich gmin Polski (2477 gmin) oraz w oparciu o kategorie gleb określił w tych gminach aktualny stan zagrożenia suszą rolniczą. 

 

W dziewiątym okresie raportowania tj. od 11 czerwca do 10 sierpnia 2019 roku, stwierdzamy wystąpienie suszy rolniczej na obszarze Polski.

 

Średnia wartość Klimatycznego Bilansu Wodnego (KBW) dla Polski, na podstawie której dokonywana jest ocena stanu zagrożenia suszą była ujemna, wynosiła -134 mm. W obecnym sześciodekadowym okresie wartość KBW uległa zwiększeniu o 39 mmw stosunku do poprzedniego okresu (1 VI-31 VII).

Największy deficyt wody w okresie od 10 czerwca do 11 sierpnia br., podobnie jak w poprzednich okresach raportowania, notowano na obszarze Pojezierza Lubuskiego. Obecnie na tym terenie wartości KBW osiągają od -240 do -249 mm. Duży deficyt wody notowany jest na obszarze województw: lubuskiego, wielkopolskiego, kujawsko-pomorskiego, łódzkiego, dolnośląskiego, opolskiego, śląskiego, mazowieckiego oraz lubelskiego, wynosi od -180 mm do -209 mm. Na południu kraju w woj. małopolskim, podkarpackim, dolnośląskim oraz na północy Polski w woj. pomorskim, warmińsko-mazurskim w tym okresie sześciodekadowym notowano najmniejsze niedobory wody wynoszące od -50 do -119 mm.

 

 

Suszę rolnicza notowana jest na terenie piętnastu województw. W obecnie rozpatrywanym sześciodekadowym okresie susza nie jest notowana jedynie w województwie warmińsko-mazurskim.

Susza notowana jest we wszystkich monitorowanych w tym okresie uprawach, wśród:

Zbóż jarych,
Zbóż ozimych,
Krzewów owocowych,
Truskawek,
Roślin strączkowych,
Kukurydzy na ziarno,
Kukurydzy na kiszonkę,
Drzew owocowych,
Warzyw gruntowych,
Tytoniu,
Buraka cukrowego,
Ziemniaka,
Chmielu.

 

Tabela 1. Zasięg suszy rolniczej w okresie 11 czerwiec – 10 sierpień, liczba i udział (%) gmin w monitorowanych uprawach

Lp.	Uprawa	Liczba gmin zagrożonychsuszą	Udział gmin zagrożonych suszą (w %)w Polsce
1.	Kukurydza na kiszonkę	1711	69,08
2.	Kukurydza na ziarno	1698	68,55
3.	Krzewy owocowe	1522	61,45
4.	Rośliny strączkowe	1427	57,61
5.	Warzywa gruntowe	1106	44,65
6	Tytoń	1011	40,82
7.	Ziemniak	950	38,35
8.	Chmiel	785	31,69
9.	Truskawki	557	22,49
10.	Zboża jare	414	16,71
11.	Drzewa owocowe	339	13,69
12.	Burak cukrowy	297	11,99
13.	Zboża ozime	179	7,23

 

Informację o powierzchni gruntów ornych zajętych przez suszę w obecnym okresie sześciodekadowym przedstawia tabela 2.

Tabela. 2. Zasięg suszy rolniczej jako udział (%) potencjalnej powierzchni gruntów ornych z suszą w monitorowanych uprawach

Lp.	Uprawa	Udział powierzchni zagrożonej suszą(w %)w Polsce
1.	Krzewy owocowe	35,51
2.	Kukurydza na kiszonkę	35,48
3.	Kukurydza na ziarno	34,88
4.	Rośliny strączkowe	31,13
5.	Tytoń	21,47
6.	Warzywa gruntowe	20,69
7.	Ziemniak	16,81
8.	Chmiel	13,95
9.	Truskawki	9,04
10.	Zboża jare	5,89
11.	Burak cukrowy	4,74
12.	Drzewa owocowe	4,53
13.	Zboża ozime	2,11

 

W dziewiątym okresie raportowania od 11 czerwca do 10 sierpnia 2019 roku największe zagrożenie suszą rolniczą występowało wśród upraw kukurydzy na kiszonkę. Odnotowano ją w 1711 gminach Polski (69,08% gmin kraju). W stosunku do poprzedniego okresu raportowania nastąpiło zmniejszenie o 520 gmin z wystąpieniem suszy. Odnotowano ją w 14 województwach na powierzchni 35,48% gruntów ornych. Szczegółowe dane dotyczące suszy w poszczególnych województwach przedstawia tab. 3.

Tab. 3. Zasięg suszy w uprawach kukurydzy na kiszonkę

Lp.	Województwo	Liczba gmin ogółem	Liczba gmin zagrożonych	Udział gmin zagrożonych [%]	Udział powierzchni zagrożonej [%]
1	lubuskie	82	82	100,00	91,54
2	łódzkie	177	177	100,00	75,60
3	wielkopolskie	226	226	100,00	85,47
4	opolskie	71	70	98,59	32,22
5	lubelskie	213	208	97,65	34,95
6	mazowieckie	314	250	79,62	40,27
7	śląskie	167	132	79,04	36,25
8	świętokrzyskie	102	80	78,43	22,68
9	zachodniopomorskie	113	88	77,88	34,57
10	dolnośląskie	169	130	76,92	28,80
11	kujawsko-pomorskie	144	101	70,14	23,74
12	podkarpackie	160	63	39,38	11,20
13	podlaskie	118	42	35,59	9,44
14	małopolskie	182	52	28,57	2,64
15	pomorskie	123	10	8,13	1,54

 

Susza rolnicza została odnotowana także w uprawach kukurydzy na ziarno. Odnotowano ją w 1698 gminachPolski (68,55% gmin kraju). W stosunku do poprzedniego okresu raportowania nastąpiło zmniejszenie o 533 gmin z wystąpieniem suszy. Odnotowano ją w 15 województwach na powierzchni 34,88% gruntów ornych. Szczegółowe dane dotyczące suszy w poszczególnych województwach przedstawia tab. 4.

Tab. 4. Zasięg suszy w uprawach kukurydzy na ziarno

Lp.	Województwo	Liczba gmin ogółem	Liczba gmin zagrożonych	Udział gmin zagrożonych [%]	Udział powierzchni zagrożonej [%]
1	lubuskie	82	82	100,00	91,34
2	łódzkie	177	177	100,00	75,16
3	wielkopolskie	226	226	100,00	84,51
4	opolskie	71	70	98,59	32,08
5	lubelskie	213	205	96,24	34,00
6	mazowieckie	314	249	79,30	39,43
7	śląskie	167	132	79,04	34,27
8	świętokrzyskie	102	80	78,43	22,11
9	zachodniopomorskie	113	87	76,99	33,48
10	dolnośląskie	169	130	76,92	28,63
11	kujawsko-pomorskie	144	100	69,44	23,05
12	podkarpackie	160	63	39,38	10,91
13	podlaskie	118	37	31,36	9,12
14	małopolskie	182	50	27,47	2,52
15	pomorskie	123	10	8,13	1,34

 

W tym okresie suszę rolniczą odnotowano również w uprawach krzewów owocowych Wystąpiła w 1522 gminach Polski (61,45% gmin kraju). W stosunku do poprzedniego okresu raportowania nastąpiło zmniejszenie o 627 gmin z wystąpieniem suszy. Odnotowano ją w 15 województwach na powierzchni 35,51% gruntów ornych. Szczegółowe dane dotyczące suszy wśród krzewów owocowych w poszczególnych województwach przedstawia tab. 5.

Tab. 5. Zasięg suszy w uprawach krzewów owocowych.

Lp.	Województwo	Liczba gmin ogółem	Liczba gmin zagrożonych	Udział gmin zagrożonych [%]	Udział powierzchni zagrożonej [%]
1	lubuskie	82	82	100,00	96,78
2	łódzkie	177	177	100,00	77,43
3	wielkopolskie	226	226	100,00	90,60
4	opolskie	71	68	95,77	33,35
5	lubelskie	213	174	81,69	34,92
6	śląskie	167	128	76,65	40,97
7	mazowieckie	314	235	74,84	38,89
8	dolnośląskie	169	121	71,60	31,09
9	zachodniopomorskie	113	76	67,26	33,51
10	świętokrzyskie	102	63	61,76	16,85
11	kujawsko-pomorskie	144	73	50,69	22,33
12	podkarpackie	160	41	25,62	6,07
13	podlaskie	118	27	22,88	6,49
14	małopolskie	182	29	15,93	1,17
15	pomorskie	123	2	1,63	0,13

 

Susza rolnicza została odnotowana także w uprawach roślin strączkowych. Odnotowano ją w 1427 gminachPolski (57,61% gmin kraju). W stosunku do poprzedniego okresu raportowania nastąpiło zmniejszenie o 677 gmin z wystąpieniem suszy. Odnotowano ją w 15 województwach na powierzchni 31,13% gruntów ornych. Szczegółowe dane dotyczące suszy w poszczególnych województwach przedstawia tab. 6.

Tab. 6. Zasięg suszy w uprawach roślin strączkowych

Lp.	Województwo	Liczba gmin ogółem	Liczba gmin zagrożonych	Udział gmin zagrożonych [%]	Udział powierzchni zagrożonej [%]
1	lubuskie	82	82	100,00	93,76
2	łódzkie	177	177	100,00	72,06
3	wielkopolskie	226	226	100,00	83,12
4	opolskie	71	65	91,55	31,48
5	śląskie	167	127	76,05	30,29
6	lubelskie	213	161	75,59	29,34
7	mazowieckie	314	223	71,02	32,06
8	dolnośląskie	169	116	68,64	28,83
9	zachodniopomorskie	113	73	64,60	25,78
10	świętokrzyskie	102	46	45,10	12,84
11	kujawsko-pomorskie	144	59	40,97	17,83
12	podlaskie	118	23	19,49	5,02
13	podkarpackie	160	28	17,50	3,33
14	małopolskie	182	19	10,44	0,35
15	pomorskie	123	2	1,63	0,03

 

Suszę rolniczą odnotowano w uprawach warzyw gruntowych. Wystąpiła w 1106 gminach Polski (44,65 % gmin kraju). W stosunku do poprzedniego okresu raportowania nastąpiło zmniejszenie liczby gmin z wystąpieniem suszy w tych uprawach o 760. Odnotowano ją w 12 województwach na powierzchni 20,69% gruntów ornych. Szczegółowe dane dotyczące suszy w poszczególnych województwach przedstawiatab. 7.

Tab. 7. Zasięg suszy w uprawach warzyw gruntowych

Lp.	Województwo	Liczba gmin ogółem	Liczba gmin zagrożonych	Udział gmin zagrożonych [%]	Udział powierzchni zagrożonej [%]
1	lubuskie	82	82	100,00	84,32
2	łódzkie	177	171	96,61	47,27
3	wielkopolskie	226	216	95,58	71,14
4	opolskie	71	59	83,10	23,89
5	dolnośląskie	169	102	60,36	23,94
6	mazowieckie	314	173	55,10	15,84
7	śląskie	167	91	54,49	10,53
8	lubelskie	213	114	53,52	16,72
9	zachodniopomorskie	113	51	45,13	10,02
10	kujawsko-pomorskie	144	30	20,83	3,82
11	świętokrzyskie	102	13	12,75	3,39
12	podlaskie	118	4	3,39	0,05

 

Suszę rolniczą odnotowano w uprawach tytoniu. Wystąpiła w 1011 gminach Polski (40,82 % gmin kraju). W stosunku do poprzedniego okresu raportowania nastąpiło zmniejszenie liczby gmin z wystąpieniem suszy w tych uprawach o 823. Odnotowano ją w 11 województwach na powierzchni 21,47% gruntów ornych. Szczegółowe dane dotyczące suszy w poszczególnych województwach przedstawia tab. 8.

Tab. 8. Zasięg suszy w uprawach tytoniu

Lp.	Województwo	Liczba gmin ogółem	Liczba gmin zagrożonych	Udział gmin zagrożonych [%]	Udział powierzchni zagrożonej [%]
1	lubuskie	82	82	100,00	92,86
2	łódzkie	177	166	93,79	49,14
3	wielkopolskie	226	207	91,59	72,25
4	opolskie	71	59	83,10	26,13
5	dolnośląskie	169	99	58,58	26,46
6	mazowieckie	314	159	50,64	15,68
7	lubelskie	213	102	47,89	18,15
8	zachodniopomorskie	113	46	40,71	10,50
9	śląskie	167	59	35,33	7,18
10	kujawsko-pomorskie	144	23	15,97	4,61
11	świętokrzyskie	102	9	8,82	2,22

 

Suszę rolniczą odnotowano również w uprawach ziemniaka. Wystąpiła w 950 gminach Polski (38,35 % gminkraju). W stosunku do poprzedniego okresu raportowania nastąpiło w tych uprawach zmniejszenie z wystąpieniem suszy o 630 gmin. Odnotowano ją w 11 województwach na powierzchni 16,81% gruntów ornych. Szczegółowe dane dotyczące suszy w poszczególnych województwach przedstawia tab. 9.

Tab. 9. Zasięg suszy w uprawach ziemniaka

Lp.	Województwo	Liczba gmin ogółem	Liczba gmin zagrożonych	Udział gmin zagrożonych [%]	Udział powierzchni zagrożonej [%]
1	lubuskie	82	82	100,00	84,61
2	łódzkie	177	160	90,40	37,54
3	wielkopolskie	226	202	89,38	63,18
4	opolskie	71	58	81,69	18,27
5	dolnośląskie	169	96	56,80	20,28
6	mazowieckie	314	145	46,18	9,44
7	lubelskie	213	93	43,66	10,25
8	zachodniopomorskie	113	41	36,28	6,52
9	śląskie	167	44	26,35	5,81
10	kujawsko-pomorskie	144	21	14,58	2,69
11	świętokrzyskie	102	8	7,84	1,61

 

Suszę rolniczą odnotowano również w uprawach chmielu. Wystąpiła w 785 gminach Polski (31,69 % gminkraju). W stosunku do poprzedniego okresu raportowania nastąpiło w tych uprawach zmniejszenie z wystąpieniem suszy o 817 gmin. Odnotowano ją w 11 województwach na powierzchni 13,95% gruntów ornych. Szczegółowe dane dotyczące suszy w poszczególnych województwach przedstawia tab. 10.

Tab. 10. Zasięg suszy w uprawach chmielu

Lp.	Województwo	Liczba gmin ogółem	Liczba gmin zagrożonych	Udział gmin zagrożonych [%]	Udział powierzchni zagrożonej [%]
1	lubuskie	82	82	100,00	80,24
2	wielkopolskie	226	192	84,96	55,54
3	łódzkie	177	137	77,40	29,02
4	opolskie	71	54	76,06	11,79
5	dolnośląskie	169	88	52,07	18,27
6	lubelskie	213	70	32,86	7,90
7	mazowieckie	314	91	28,98	6,14
8	zachodniopomorskie	113	31	27,43	4,40
9	śląskie	167	24	14,37	2,91
10	kujawsko-pomorskie	144	12	8,33	1,73
11	świętokrzyskie	102	4	3,92	0,34

 

Susza rolnicza wystąpiła także w uprawach truskawek. Odnotowano ją w 577 gminach Polski (22,49% gmin kraju). W stosunku do poprzedniego okresu raportowania nastąpiło zmniejszenie liczby gmin z wystąpieniem suszy w tych uprawach o 1066. Odnotowano ją w 10 województwach na powierzchni 9,04% gruntów ornych. Szczegółowe dane dotyczące suszy w poszczególnych województwach przedstawia tab. 11.

Tab. 11. Zasięg suszy w uprawach truskawek

Lp.	Województwo	Liczba gmin ogółem	Liczba gmin zagrożonych	Udział gmin zagrożonych [%]	Udział powierzchni zagrożonej [%]
1	lubuskie	82	82	100,00	76,88
2	wielkopolskie	226	175	77,43	37,73
3	opolskie	71	38	53,52	6,16
4	dolnośląskie	169	77	45,56	13,05
5	łódzkie	177	73	41,24	12,18
6	lubelskie	213	41	19,25	3,36
7	mazowieckie	314	48	15,29	2,44
8	zachodniopomorskie	113	16	14,16	2,61
9	kujawsko-pomorskie	144	6	4,17	0,36
10	śląskie	167	1	0,60	0,02

 

W tym okresie raportowania od 11 czerwca do 10 sierpnia 2019 r. zagrożenie suszą rolniczą występowało również wśród upraw zbóż jarych. Suszę w tych uprawach odnotowano w 414 gminach Polski (16,71% gmin kraju). W stosunku do poprzedniego okresu raportowania nastąpiło zmniejszenie o 1419 gmin z wystąpieniem suszy. Odnotowano ją w 8 województwach na powierzchni 5,89% gruntów ornych.Szczegółowe dane dotyczące suszy w poszczególnych województwach przedstawia tab. 12.

Tab. 12. Zasięg suszy w uprawach zbóż jarych

Lp.	Województwo	Liczba gmin ogółem	Liczba gmin zagrożonych	Udział gmin zagrożonych [%]	Udział powierzchni zagrożonej [%]
1	lubuskie	82	82	100,00	68,90
2	wielkopolskie	226	162	71,68	25,32
3	opolskie	71	29	40,85	3,34
4	dolnośląskie	169	63	37,28	8,24
5	łódzkie	177	39	22,03	4,58
6	zachodniopomorskie	113	14	12,39	1,61
7	mazowieckie	314	15	4,78	0,14
8	lubelskie	213	10	4,69	0,42

 

Suszę rolniczą odnotowano również w uprawach drzew owocowych. Wystąpiław 339 gminach Polski (13,69% gmin kraju). W stosunku do poprzedniego okresu raportowania nastąpiło zmniejszenie liczby gmin z wystąpieniem suszy w tych uprawach o 1127. Odnotowano ją w 7 województwach na powierzchni 4,53% gruntów ornych. Szczegółowe dane dotyczące suszy w poszczególnych województwach przedstawia tab. 13.

Tab. 13. Zasięg suszy w uprawach drzew owocowych

Lp.	Województwo	Liczba gmin ogółem	Liczba gmin zagrożonych	Udział gmin zagrożonych [%]	Udział powierzchni zagrożonej [%]
1	lubuskie	82	82	100,00	59,97
2	wielkopolskie	226	150	66,37	19,07
3	dolnośląskie	169	50	29,59	6,32
4	opolskie	71	18	25,35	1,72
5	łódzkie	177	24	13,56	2,26
6	zachodniopomorskie	113	12	10,62	1,06
7	lubelskie	213	3	1,41	0,02

 

Suszę rolniczą odnotowano również w uprawach buraka cukrowego. Wystąpiła w 297 gminach Polski (11,99% gmin kraju). W stosunku do poprzedniego okresu raportowania nastąpiło w tych uprawach zmniejszenie liczby gmin z wystąpieniem suszy o 770. Odnotowano ją w 6 województwach na powierzchni 4,74% gruntów ornych. Szczegółowe dane dotyczące suszy w poszczególnych województwach przedstawia tab. 14.

Tab. 14. Zasięg suszy w uprawach buraka cukrowego

Lp.	Województwo	Liczba gmin ogółem	Liczba gmin zagrożonych	Udział gmin zagrożonych [%]	Udział powierzchni zagrożonej [%]
1	lubuskie	82	82	100,00	39,84
2	wielkopolskie	226	138	61,06	26,98
3	dolnośląskie	169	44	26,04	7,73
4	opolskie	71	10	14,08	2,07
5	zachodniopomorskie	113	9	7,96	1,12
6	łódzkie	177	14	7,91	0,51

 

W tym okresie suszę rolniczą odnotowano w dalszym ciągu w uprawach zbóż ozimych. Wystąpiła w 179 gminach Polski (7,23% gmin kraju). W stosunku do poprzedniego okresu raportowania nastąpiło zmniejszenie o 1422 gmin z wystąpieniem suszy. Odnotowano ją w 4 województwach na powierzchni 2,11% gruntów ornych. Szczegółowe dane dotyczące suszy wśród zbóż ozimych w poszczególnych województwach przedstawia tab. 15.

Tab. 15. Zasięg suszy w uprawach zbóż ozimych

Lp.	Województwo	Liczba gmin ogółem	Liczba gmin zagrożonych	Udział gmin zagrożonych [%]	Udział powierzchni zagrożonej [%]
1.	lubuskie	82	81	98,78	43,29
2.	wielkopolskie	226	70	30,97	5,61
3.	dolnośląskie	169	25	14,79	2,94
4.	zachodniopomorskie	113	3	2,65	0,31

 

W ostatnim okresie sześciodekadowym pierwszy raz od 10 czerwca odnotowano wzrost wartości klimatycznego bilansu wodnego. W poprzednich sześciu okresach sześciodekadowych notowano coraz bardziej powiększający się deficyt wody, którego skutkiem była bardzo rozległa susza rolnicza występująca we wszystkich monitorowanych uprawach oraz notowano ją we wszystkich województwach kraju.

 

Obecnie niedobór wody dla roślin zmalał. W tym okresie raportowania w stosunku do poprzedniego okresu nastąpiło znaczne zmniejszenie liczby gmin z suszą we wszystkich monitorowanych uprawach. Zmniejszenie to wynosiło od 520 gmin w przypadku kukurydzy na kiszonkę po 1422 w uprawach zbóż ozimych. Jednakże suszą objęte jest nadal 15 województw kraju oraz wszystkie monitorowane grupy i gatunki upraw.