- Stwierdzamy na dużym obszarze środkowej i północnej Polski wzrost niedoborów wody dla roślin uprawnych wynoszące od -100 do -159 mm. Na terenach objętych największym deficytem wody, powodującym obniżenie plonów przynajmniej o 20% w skali gminy w stosunku do plonów uzyskanych w średnich wieloletnich warunkach pogodowych wystąpiły straty tej wielkości w uprawach zbóż jarych i ozimych oraz truskawek. W stosunku do poprzedniego okresu raportowania nastąpiło zwiększenie zagrożenia suszą o uprawy krzewów owocowych. Stwierdzamy również że nastąpił wzrost liczby województw objętych suszą, w poprzednim raporcie notowano ich 8 a w obecnym liczba ta wzrosła do 9. Natomiast na południu kraju zasoby wodne są w dalszym ciągu bardzo duże, powodujące wystąpienie nadmiaru wody dla roślin uprawnych - czytamy w trzecim tegorocznym raporcie IUNG
IUNG-PIB zgodnie z wymogami Obwieszczenia opracował wartości klimatycznego bilansu wodnego dla wszystkich gmin Polski (2477 gmin) oraz w oparciu o kategorie gleb określił w tych gminach aktualny stan zagrożenia suszą rolniczą. W trzecim okresie raportowania tj. od 11 kwietnia do 10 czerwca 2019 roku, stwierdzono wystąpienie suszy rolniczej na obszarze dziewięciu województw. Susza notowana jest w uprawach zbóż jarych, zbóż ozimych, truskawek i krzewów owocowych.
Średnia wartość Klimatycznego Bilansu Wodnego (KBW), na podstawie której dokonywana jest ocena stanu zagrożenia suszą była ujemna, wynosiła -35 mm. W obecnym sześciodekadowym okresie wartość KBW uległa zmniejszeniu o 14 mm w stosunku do poprzedniego okresu (1 IV-30 V).
Największy deficyt wody od -100 mm do -159 mm w prezentowanym sześciodekadowym okresie wystąpił w północnej części kraju. Przy czym na Nizinie Wielkopolskiej, Pojezierzu Wielkopolskim, Pobrzeżu Słowińskim, w północnej części Pojezierza Mazurskiego oraz na Nizinie Podlaskiej notowano niedobór wody od 120 do 159 mm. W południowej części kraju notowano wielkości KBW poniżej 100 mm, a na krańcach tego obszaru notowano nawet dodatnie wielkości KBW.
Susza rolnicza występuje na terenie województw:
- Zachodniopomorskiego,
- Pomorskiego,
- Łódzkiego,
- Podlaskiego,
- Lubuskiego,
- Warmińsko-mazurskiego,
- Mazowieckiego,
- Wielkopolskiego,
- Kujawsko-pomorskie.
Susza notowana jest w uprawach:
- Zbóż jarych,
- Zbóż ozimych,
- Truskawek,
- Krzewów owocowych.
W drugim okresie raportowania od 11 kwietnia do 10 czerwca 2019 r. największe zagrożenie suszą rolniczą występowało wśród upraw zbóż jarych. Suszę w tych uprawach odnotowano w 389 gminach Polski (15,7% gmin kraju). W stosunku do poprzedniego okresu raportowania nastąpił wzrost o 244 gminy z wystąpieniem suszy. Odnotowano ją w 9 województwach na powierzchni 4,33% gruntów ornych. Szczegółowe dane dotyczące suszy w poszczególnych województwach przedstawia tab. 1.
Tab. 1. Zasięg suszy w uprawach zbóż jarych
Lp. | Województwo | Liczba gmin ogółem | Liczba gmin zagrożonych | Udział gmin zagrożonych [%] | Udział powierzchni zagrożonej [%] |
---|---|---|---|---|---|
1 | wielkopolskie | 226 | 123 | 54,42 | 14,84 |
2 | łódzkie | 177 | 88 | 49,72 | 19,50 |
3 | podlaskie | 118 | 43 | 36,44 | 9,84 |
4 | zachodniopomorskie | 113 | 29 | 25,66 | 1,42 |
5 | lubuskie | 82 | 20 | 24,39 | 3,77 |
6 | warmińsko-mazurskie | 116 | 24 | 20,69 | 1,16 |
7 | pomorskie | 123 | 20 | 16,26 | 3,11 |
8 | mazowieckie | 314 | 39 | 12,42 | 2,94 |
9 | kujawsko-pomorskie | 144 | 3 | 2,08 | 0,15 |
W tym okresie suszę rolniczą odnotowano również w uprawach zbóż ozimych. Wystąpiła w 209 gminach Polski (8,44% gmin kraju). W stosunku do poprzedniego okresu raportowania nastąpił wzrost o 148 gmin z wystąpieniem suszy. Odnotowano ją w 8 województwach na powierzchni 2,02% gruntów ornych. Szczegółowe dane dotyczące suszy wśród zbóż ozimych w poszczególnych województwach przedstawia tab. 2.
Tab. 2. Zasięg suszy w uprawach zbóż ozimych
Lp. | Województwo | Liczba gmin ogółem | Liczba gmin zagrożonych | Udział gmin zagrożonych [%] | Udział powierzchni zagrożonej [%] |
---|---|---|---|---|---|
1 | łódzkie | 177 | 67 | 37,85 | 9,41 |
2 | wielkopolskie | 226 | 64 | 28,32 | 6,86 |
3 | podlaskie | 118 | 25 | 21,19 | 5,17 |
4 | pomorskie | 123 | 14 | 11,38 | 1,72 |
5 | mazowieckie | 314 | 24 | 7,64 | 1,75 |
6 | zachodniopomorskie | 113 | 6 | 5,31 | 0,10 |
7 | lubuskie | 82 | 4 | 4,88 | 0,11 |
8 | warmińsko-mazurskie | 116 | 5 | 4,31 | 0,18 |
Susza rolnicza wystąpiła także w uprawach truskawek. Odnotowano ją w tych uprawach w 105 gminach Polski (4,24% gmin kraju). W stosunku do poprzedniego okresu raportowania nastąpiło zwiększenie liczby gmin z wystąpieniem suszy o 85. Odnotowano ją w 6 województwach na powierzchni 0,78% gruntów ornych. Szczegółowe dane dotyczące suszy w poszczególnych województwach przedstawia tab. 3.
Tab. 3. Zasięg suszy w uprawach truskawek
Lp. | Województwo | Liczba gmin ogółem | Liczba gmin zagrożonych | Udział gmin zagrożonych [%] | Udział powierzchni zagrożonej [%] |
---|---|---|---|---|---|
1 | łódzkie | 177 | 36 | 20,34 | 5,22 |
2 | podlaskie | 118 | 16 | 13,56 | 1,94 |
3 | wielkopolskie | 226 | 22 | 9,73 | 1,21 |
4 | pomorskie | 123 | 11 | 8,94 | 1,28 |
5 | mazowieckie | 314 | 19 | 6,05 | 0,83 |
6 | warmińsko-mazurskie | 116 | 1 | 0,86 | 0,02 |
W tym okresie suszę rolniczą odnotowano również w uprawach krzewów owocowych Wystąpiła w 48 gminach Polski (1,94% gmin kraju). Odnotowano ją w 4 województwach na powierzchni 0,39% gruntów ornych. Szczegółowe dane dotyczące suszy wśród krzewów owocowych w poszczególnych województwach przedstawia tab. 4.
Tab. 4. Zasięg suszy w uprawach krzewów owocowych
Lp. | Województwo | Liczba gmin ogółem | Liczba gmin zagrożonych | Udział gmin zagrożonych [%] | Udział powierzchni zagrożonej [%] |
---|---|---|---|---|---|
1 | łódzkie | 177 | 23 | 12,99 | 3,22 |
2 | podlaskie | 118 | 11 | 9,32 | 0,98 |
3 | pomorskie | 123 | 6 | 4,88 | 0,83 |
4 | mazowieckie | 314 | 8 | 2,55 | 0,39 |
.
Źródło: IUNG-PIB