W dwunastym okresie raportowania tj. od 11 lipca do 10 września 2019 roku, IUNG-PIB stwierdza wystąpienie suszy rolniczej na obszarze sześciu województw w dziewięciu monitorowanych uprawach. 

 

Średnia wartość Klimatycznego Bilansu Wodnego (KBW) dla Polski, na podstawie której dokonywana jest ocena stanu zagrożenia suszą była ujemna, wynosiła -54 mm. W obecnym sześciodekadowym okresie wartość KBW uległa zwiększeniu o 37 mmw stosunku do poprzedniego okresu (1 VII - 31 VIII). Jest to już czwarty kolejny okres sześciodekadowy, w którym odnotowano wzrost wartości KBW.

 

Największy deficyt wody w okresie od 11 lipca do 10 września br., podobnie jak w poprzednich okresach raportowania, notowano na obszarze Pojezierza Lubuskiego. Obecnie na tym terenie wartości KBW osiągają od -140 do -179 mm. Duży deficyt wody od -120 do -149 mm notowano na terenie Pojezierza Wielkopolskiego, na Kujawach, w północnej części Polesia Lubelskiego oraz we wschodniej części Pojezierza Mazurskiego. Na pozostałym obszarze kraju notowano deficyt wody od -50 do -119 mm.

 

 

Suszę rolnicza notowana jest na terenie sześciu województw:

• Lubuskiego,
• Zachodniopomorskiego,
• Pomorskiego,
• Wielkopolskiego,
• Dolnośląskiego,
• Warmińsko-mazurskiego.

 

Susza w tym okresie notowana jest w dziewięciu monitorowanych uprawach, wśród:

• Kukurydzy na kiszonkę,
• Ziemniaka,
• Krzewów owocowych,
• Kukurydzy na ziarno,
• Roślin strączkowych,
• Buraka cukrowego,
• Chmielu,
• Warzyw gruntowych,
• Tytoniu.

 

Tabela 1 prezentuje zasięg suszy rolniczej w obecnym okresie sześciodekadowym dla poszczególnych upraw jako liczbę i udział gmin z suszą.

 

Tabela 1. Zasięg suszy rolniczej w okresie 11 lipiec – 10 wrzesień, liczba i udział (%) gmin w monitorowanych uprawach

Lp.	Uprawa	Liczba gmin zagrożonychsuszą	Udział gmin zagrożonych suszą (w %)w Polsce
1.	Kukurydza na kiszonkę	106	4,28
2.	Ziemniak	100	4,04
3.	Krzewy owocowe	100	4,04
4.	Kukurydza na ziarno	93	3,75
5.	Rośliny strączkowe	53	2,14
6	Burak cukrowy	25	1,01
7.	Chmiel	24	0,97
8.	Warzywa gruntowe	14	0,57
9.	Tytoń	2	0,08

 

Informację o powierzchni gruntów ornych zajętych przez suszę w obecnym okresie sześciodekadowym przedstawia tabela 2.

 

Tabela. 2. Zasięg suszy rolniczej jako udział (%) potencjalnej powierzchni gruntów ornych z suszą w monitorowanych uprawach

Lp.	Uprawa	Udział powierzchni zagrożonej suszą(w %)w Polsce
1.	Krzewy owocowe	1,26
2.	Ziemniak	1,21
3.	Kukurydza na kiszonkę	1,15
4.	Kukurydza na ziarno	0,96
5.	Rośliny strączkowe	0,39
6	Burak cukrowy	0,14
7.	Chmiel	0,11
8.	Warzywa gruntowe	0,05
9.	Tytoń	0,01

 

W dwunastym okresie raportowania od 11 lipca do 10 września 2019 roku największe zagrożenie suszą rolniczą występowało wśród upraw kukurydzy na kiszonkę. Odnotowano ją w 106 gminach Polski (4,28% gmin kraju). W stosunku do poprzedniego okresu raportowania nastąpiło zmniejszenie o 395 gmin z wystąpieniem suszy. Odnotowano ją w 6 województwach na powierzchni 1,15% gruntów ornych. Szczegółowe dane dotyczące suszy w poszczególnych województwach przedstawia tab. 3.

 

Tab. 3. Zasięg suszy w uprawach kukurydzy na kiszonkę

Lp.	Województwo	Liczba gmin ogółem	Liczba gmin zagrożonych	Udział gmin zagrożonych [%]	Udział powierzchni zagrożonej [%]
1.	lubuskie	82	70	85,37	26,79
2.	zachodniopomorskie	113	6	5,31	0,88
3.	pomorskie	123	6	4,88	0,14
4.	wielkopolskie	226	7	3,10	0,72
5.	dolnośląskie	169	3	1,78	0,11
6.	warmińsko-mazurskie	116	1	0,86	0,14

 

Suszę rolniczą odnotowano również w uprawach ziemniaka. Wystąpiła w 100 gminach Polski (4,04 % gmin kraju). W stosunku do poprzedniego okresu raportowania nastąpiło w tych uprawach zmniejszenie z wystąpieniem suszy o 109 gmin. Odnotowano ją w 6 województwach na powierzchni 1,21% gruntów ornych. Szczegółowe dane dotyczące suszy w poszczególnych województwach przedstawia tab. 4.

Tab. 4. Zasięg suszy w uprawach ziemniaka

Lp.	Województwo	Liczba gmin ogółem	Liczba gmin zagrożonych	Udział gmin zagrożonych [%]	Udział powierzchni zagrożonej [%]
1.	lubuskie	82	72	87,80	34,11
2.	zachodniopomorskie	113	7	6,19	1,23
3.	pomorskie	123	7	5,69	0,14
4.	wielkopolskie	226	7	3,10	0,79
5.	dolnośląskie	169	5	2,96	0,13
6.	warmińsko-mazurskie	116	2	1,72	0,24

 

W tym okresie suszę rolniczą odnotowano również w uprawach krzewów owocowych Wystąpiła w 100 gminach Polski (4,04% gmin kraju). W stosunku do poprzedniego okresu raportowania nastąpiło zmniejszenie o 267 gmin z wystąpieniem suszy. Odnotowano ją w 6 województwach na powierzchni 1,26% gruntów ornych. Szczegółowe dane dotyczące suszy wśród krzewów owocowych w poszczególnych województwach przedstawia tab. 5.

Tab. 5. Zasięg suszy w uprawach krzewów owocowych.

Lp.	Województwo	Liczba gmin ogółem	Liczba gmin zagrożonych	Udział gmin zagrożonych [%]	Udział powierzchni zagrożonej [%]
1.	lubuskie	82	72	87,80	35,40
2.	zachodniopomorskie	113	7	6,19	1,33
3.	pomorskie	123	7	5,69	0,14
4.	wielkopolskie	226	7	3,10	0,79
5.	dolnośląskie	169	5	2,96	0,13
6.	warmińsko-mazurskie	116	2	1,72	0,24

 

Susza rolnicza została odnotowana także w uprawach kukurydzy na ziarno. Odnotowano ją w 93 gminach Polski (3,75% gmin kraju). W stosunku do poprzedniego okresu raportowania nastąpiło zmniejszenie o 348 gmin z wystąpieniem suszy. Odnotowano ją w 6 województwach na powierzchni 0,96% gruntów ornych. Szczegółowe dane dotyczące suszy w poszczególnych województwach przedstawia tab. 6.

Tab. 6. Zasięg suszy w uprawach kukurydzy na ziarno

Lp.	Województwo	Liczba gmin ogółem	Liczba gmin zagrożonych	Udział gmin zagrożonych [%]	Udział powierzchni zagrożonej [%]
1.	lubuskie	82	70	85,37	26,79
2.	zachodniopomorskie	113	6	5,31	0,88
3.	pomorskie	123	6	4,88	0,14
4.	wielkopolskie	226	7	3,10	0,72
5.	dolnośląskie	169	3	1,78	0,11
6.	warmińsko-mazurskie	116	1	0,86	0,14

 

Susza rolnicza została odnotowana także w uprawach roślin strączkowych. Odnotowano ją w 53 gminach Polski (2,14 gmin kraju). W stosunku do poprzedniego okresu raportowania nastąpiło zmniejszenie o 104 gmin z wystąpieniem suszy. Odnotowano ją w 4 województwach na powierzchni 0,39% gruntów ornych. Szczegółowe dane dotyczące suszy w poszczególnych województwach przedstawia tab. 7.

Tab. 7. Zasięg suszy w uprawach roślin strączkowych

Lp.	Województwo	Liczba gmin ogółem	Liczba gmin zagrożonych	Udział gmin zagrożonych [%]	Udział powierzchni zagrożonej [%]
1.	lubuskie	82	45	54,88	11,90
2.	zachodniopomorskie	113	3	2,65	0,37
3.	wielkopolskie	226	4	1,77	0,13
4.	dolnośląskie	169	1	0,59	0,00

 

Suszę rolniczą odnotowano również w uprawach buraka cukrowego. Wystąpiła w 25 gminach Polski (1,01% gmin kraju). Liczba gmin uległa zmniejszeniu o 7 w stosunku do poprzedniego okresu raportowania. Odnotowano ją w 3 województwach na powierzchni 0,14% gruntów ornych. Szczegółowe dane dotyczące suszy w poszczególnych województwach przedstawia tab. 8.

Tab. 8. Zasięg suszy w uprawach buraka cukrowego

Lp.	Województwo	Liczba gmin ogółem	Liczba gmin zagrożonych	Udział gmin zagrożonych [%]	Udział powierzchni zagrożonej [%]
1.	lubuskie	82	21	25,61	3,82
2.	zachodniopomorskie	113	3	2,65	0,36
3.	wielkopolskie	226	1	0,44	0,02

 

Suszę rolniczą odnotowano również w uprawach chmielu. Wystąpiła w 24 gminach Polski (0,97 % gmin kraju). W stosunku do poprzedniego okresu raportowania nastąpiło w tych uprawach zmniejszenie z wystąpieniem suszy o 16 gmin. Odnotowano ją w 3 województwach na powierzchni 0,11% gruntów ornych. Szczegółowe dane dotyczące suszy w poszczególnych województwach przedstawia tab. 9.

Tab. 9. Zasięg suszy w uprawach chmielu

Lp.	Województwo	Liczba gmin ogółem	Liczba gmin zagrożonych	Udział gmin zagrożonych [%]	Udział powierzchni zagrożonej [%]
1.	lubuskie	82	20	24,39	3,39
2.	zachodniopomorskie	113	3	2,65	0,18
3.	wielkopolskie	226	1	0,44	0,01

 

Suszę rolniczą odnotowano w uprawach warzyw gruntowych. Wystąpiła w 14 gminach Polski (0,57 % gmin kraju). W stosunku do poprzedniego okresu raportowania nastąpiło zmniejszenie liczby gmin z wystąpieniem suszy w tych uprawach o 26. Odnotowano ją w 3 województwach na powierzchni 0,05% gruntów ornych. Szczegółowe dane dotyczące suszy w poszczególnych województwach przedstawiatab. 10.

Tab. 10. Zasięg suszy w uprawach warzyw gruntowych

Lp.	Województwo	Liczba gmin ogółem	Liczba gmin zagrożonych	Udział gmin zagrożonych [%]	Udział powierzchni zagrożonej [%]
1.	lubuskie	82	11	13,41	1,54
2.	zachodniopomorskie	113	2	1,77	0,06
3.	wielkopolskie	226	1	0,44	0,00

 

Suszę rolniczą odnotowano w uprawach tytoniu. Wystąpiła w 2 gminach Polski (0,08% gmin kraju). W stosunku do poprzedniego okresu raportowania nastąpiło zmniejszenie liczby gmin z wystąpieniem suszy w tych uprawach o 28. Odnotowano ją tylko w województwie lubuskim na powierzchni 0,01% gruntów ornych. Szczegółowe dane dotyczące suszy w poszczególnych województwach przedstawia tab. 11.

Tab. 11. Zasięg suszy w uprawach tytoniu

Lp.	Województwo	Liczba gmin ogółem	Liczba gmin zagrożonych	Udział gmin zagrożonych [%]	Udział powierzchni zagrożonej [%]
1.	lubuskie	82	2	2,44	0,27

 

W pierwszej dekadzie września bardzo niskie opady notowano we wschodnich obszarach Polski od poniżej 5 mm do 15 mm. Na przeważającym terytorium kraju opady były już większe od 15 do 35 mm, a na północy oraz na południu Polski notowano je w wysokości od 35 do nawet ponad 50 mm.

W czterech ostatnich okresach sześciodekadowych odnotowano wzrost wartości klimatycznego bilansu wodnego. Deficyt wody dla roślin znacznie zmalał a tym samym spowodował, że obszar z suszą rolniczą znacznie zmniejszył się, zwłaszcza w uprawach: kukurydzy na kiszonkę i ziarno oraz krzewów owocowych. W tym okresie raportowania w stosunku do poprzedniego okresu nastąpiło znaczne zmniejszenie liczby gmin z suszą we wszystkich monitorowanych uprawach. Zmniejszenie to wynosiło od 7 gmin w przypadku buraka cukrowego po 395 gminy w uprawach kukurydzy na kiszonkę. Suszą rolniczą objęte jest nadal 6 województw kraju oraz 9 monitorowanych grup i gatunków upraw.

 

Źródło: IUNG-PIB