Rekordowo wysokie ceny cebuli

Cebula jest warzywem o największej dynamice wzrostu cen w 2018. Z danych IERiGŻ-PIB wynika, że we wrześniu br. cebula (cena skupu do konsumpcji bezpośredniej) podrożała przeciętnie o 96% r/r do 1,33 zł/kg. Był to najwyższy poziom cen tego warzywa dla września od co najmniej 2004. Spośród pozostałych warzyw warto zwrócić uwagę na silne wzrosty cen marchwi oraz kapusty białej. We wrześniu’18 wyniosły odpowiednio o 87% i 101% r/r.

 

W październiku’18, biorąc pod uwagę tygodniowe notowania MRiRW, wzrosty cen mogły przekroczyć 100%. Podwyżki widoczne są również w skupach do przetwórstwa. W październiku’18 cena cebuli obranej wyniosła 1,59 zł/kg (loco zakład) tj. więcej o 123% r/r. Na wzrosty cen przekłada się znaczący niedobór cebuli w Polsce, ale też w całej UE.

 

Według przedwynikowego szacunku GUS, zbiory tego warzywa w Polsce mogą być niższe o 14% r/r wynosząc 575 tys. t. Będzie to najsilniejszy spadek wśród głównych warzyw gruntowych w 2018, choć zbiory nie będą rekordowo niskie. Biorąc pod uwagę ostanie dziesięciolecie, niższy poziom odnotowano w 2013 i 2015.

 

Istotna jest mniejsza podaż w innych krajach UE. Zbiory cebuli w Holandii, która jest największym producentem i eksporterem w skali UE mogą być w 2018 niższe o ok. 30%, głównie z uwagi na skrajnie wysokie temperatury latem i długotrwałą suszę. Według Eurostat w 2017 Holandia wyprodukowała blisko 1,8 mln t cebuli, a udział eksportu w produkcji wyniósł blisko 95%. Potwierdzeniem znaczącego spadku tegorocznej produkcji w Holandii jest zauważalne ograniczenie eksportu cebuli z tego kraju w lipcu’18 i sierpniu’18 (o 15-20% r/r - szacunek na podst. danych Eurostatu). Presję na ceny wywiera także mniejsza produkcja w Niemczech (z powodu suszy) oraz Francji.

 

Holandia i Niemcy należą do najważniejszych rynków zbytu dla polskiej cebuli, dlatego wraz z malejącym poziomem zapasów w tych krajach, presja na wzrosty cen może się zwiększać. Cebula z udziałem 27% (w 2017) dominuje w krajowym eksporcie warzyw świeżych. W kierunku spadków cen cebuli może oddziaływać natomiast zwiększona jej podaż z Ukrainy. Z danych Eurostatu wynika, że w lipcu i sierpniu’18 unijny import cebuli świeżej z Ukrainy wyniósł 3,16 tys. t, czyli więcej (o 9%) niż w całym 2017. Silne wzrosty cen cebuli świeżej w krajach UE pociągnęły za sobą podwyżki cen przetworów. Rekordowo wysokie są ceny polskiej cebuli mrożonej. Według IEG Vu pod koniec października’18 osiągnęły poziom 0,80 EUR/kg (2,5-krotnie wyższy r/r).

 

Spośród pozostałych warzyw warto zwrócić uwagę na silne wzrosty cen marchwi oraz kapusty białej. We wrześniu’18 wyniosły odpowiednio o 87% i 101% r/r. Jednak tu o zmianie cen, z powodu niskiego udziału w handlu zagranicznym decydują w większym stopniu czynniki lokalne. Według GUS zbiory marchwi mogą wynieść 740 tys. t (-11% r/r), a kapusty 950 tys. t (-6% r/r).

 

Ceny warzyw są obecnie czynnikiem, który w największym stopniu napędza ceny konsumpcyjne żywności. We wrześniu’18 ceny detaliczne warzyw w kraju zwiększyły się o 10,2% r/r./r.

 

Źrodło: Agro Nawigator PKO BP