W czwartym kwartale 2020 r. każdego dnia w Polsce likwidowano średnio niemal 50 stad trzody chlewnej, głównie z powodu braku opłacalności oraz ASF. Przy obecnych warunkach rynkowych oraz dalszej ekspansji wirusa ASF w Polsce i Niemczech na koniec 2021 r. w naszym kraju może pozostać około 70 tys. gospodarstw hodujących trzodę. Jeszcze w 2002 r. świnie trzymano w ponad 760 tys. gospodarstw.
W ciągu 18 ostatnich lat hodowlę zakończyło niemal 657 tys. polskich rolników. Choć rezygnacja z hodowli trzody w Polsce trwa od kilku dekad trend ten nasilił się w ostatnich 2–3 latach. W porównaniu z końcem 2018 r. liczba stad trzody w Polsce 6 stycznia 2021 r. była niższa aż o 41,5 proc., natomiast porównując z końcem 2015 r. aż o 57,7 proc.
Tabela 1 Stada trzody chlewnej w Polsce
Rok |
Liczba stad |
2002 |
760 600 |
2010 |
397 677 |
2015 |
244 796 |
2016 |
229 884 |
2017 |
205 722 |
2018 |
177 216 |
2019 |
119 784 |
30.VI.2020 |
109 646 |
6.X.2020 |
107 885 |
18.XI.2020 |
105 711 |
6.I.2021 |
103 659 |
Źródło: ARiMR, GUS
Na początku 2020 r. dynamika spadku liczby stad nie była duża, ale uległa przyspieszeniu jesienią ub.r. Jeszcze 6 października 2020 r. w Polsce zarejestrowanych było 107 885 stad trzody. Na początku stycznia 2021 r. hodowli było już o 4226 mniej. Oznacza to, że w ostatnim kwartale 2020 r. w Polsce ubywało dziennie średnio 49 stad trzody chlewnej.
Są dwa główne powody tego zjawiska: bardzo niskie cen wieprzowiny i choroba Afrykańskiego Pomoru Świń (ASF). Brak opłacalności może być nawet istotniejszy od ASF. Wskazuje na to drastyczny spadek liczby stad w 2018 r., który – z powodu niskich cen – był złym okresem dla hodowców.
Przy obecnych warunkach rynkowych hodowcy muszą dopłacać do produkcji jednego tucznika nawet ponad 100 zł. Jeżeli trend widoczny w ostatnim kwartale 2020 r. utrzyma się, to do połowy 2021 r. Polsce zniknie około 10 tys. kolejnych stad trzody chlewnej. Spadek liczby stad z powodów ekonomicznych (brak opłacalności) prawdopodobnie w największym stopniu dotknie hodowli mniejszych i średniej wielkości, których właściciele starali utrzymywać się z tej działalności. Można oczekiwać również ubytku najmniejszych liczebnie stad (do 10 świń). W tym wypadku hodowcy trzymają pojedyncze sztuki przede wszystkim na własne potrzeby niezależnie, czy się to opłaca, czy nie.
Z powodu trudnej sytuacji rynkowej wywołanej niskimi cenami skupu wieprzowiny i ASF pogłowie trzody w Polsce zmniejszyło się – według stanu z 6 stycznia 2021 r. – o 2,4 proc. w porównaniu z połową 2020 r. Największy spadek pogłowia odnotowano w woj. lubuskim mocno dotkniętym przez epidemię ASF. Warto zauważyć, że w regionie tym istnieje stosunkowo niewiele hodowli, więc likwidacja nawet kilku gospodarstw przekłada się mocno na statystykę.
Komentarz: Jacek Jagiełłowicz – prezes zarządu Agro Gobarto sp. z o.o.:
- Zmniejszenie liczby gospodarstw zajmujących się hodowlą to efekt braku opłacalności produkcji oraz ASF, który dotarł do Wielkopolski, najważniejszego regionu krajowej produkcji wieprzowiny oraz do Niemiec, europejskiego lidera w tej dziedzinie. Zamykane są przede wszystkim hodowle działające na wolnym rynku. Nie słyszałem natomiast o przypadkach likwidacji stad trzody z powodów ekonomicznych przez gospodarstwa partnerskie produkujące wieprzowinę w oparciu o długoterminowe umowy.
Przy obecnych warunkach rynkowych oraz dalszej ekspansji wirusa ASF w Polsce i Niemczech na koniec 2021 r. w naszym kraju może pozostać około 70 tys. gospodarstw hodujących trzodę. Nic nie wskazuje, aby małe hodowle trwale odzyskały rentowność, nawet jeśli aktualne niskie ceny wieprzowiny pójdą do góry. To niewątpliwie problem dla samych hodowców, choć nie dla całego sektora produkcji żywności. Likwidacji małych hodowli nie odczują też konsumenci, ponieważ dostawy z najmniejszych gospodarstw mają już teraz marginalne znaczenie, a ponadto mogą zostać z łatwością zastąpione przez większe gospodarstwa.
Zmiany na rynku trzody są konieczne i nieuniknione jeśli chcemy budować rolnictwo radzące sobie z konkurencyjnym i nieprzewidywalnym otoczeniem międzynarodowym. Co więcej, zmiany mogłyby być bardziej dynamiczne, gdyby nie państwowe „kroplówki” w formie pomocy finansowej dla najmniejszych, stale deficytowych i nieefektywnych gospodarstw. Wspieranie ich w ten sposób to wydatek dla polskich podatników, który tylko powstrzymuje konieczną transformację.
Jest ona również bardzo ważna w kontekście bezpieczeństwa żywnościowego Polski, a w konsekwencji także zmniejszenia importu wieprzowiny, na zakup której co miesiąc wydajemy kilkaset milionów złotych. Naszym zdaniem bezpieczeństwo mogą zagwarantować jedynie profesjonalne, efektywne gospodarstwa. W Niemczech funkcjonuje zaledwie 20 tys. gospodarstw, w których utrzymywanych jest 2,5 razy więcej świń niż w ponad 100 tys. hodowli w Polsce. Gdyby zachować te proporcje to aktualne krajowe pogłowie wynoszące 11,26 mln sztuk moglibyśmy utrzymywać w niespełna dziewięciu tysiącach gospodarstw.
Tabela 2 Pogłowie trzody chlewnej w Polsce
30.VI. 2020 |
18.XI.2020 |
6.I.2021 |
Zmiana w proc. |
||
w sztukach |
XI.20/I.21 |
VI.20/I.21 |
|||
dolnośląskie |
199 632 |
193 520 |
194 002 |
-3,06 |
-2,82 |
kujawsko-pomorskie |
1 196 794 |
1 158 974 |
1 168 630 |
-3,16 |
-2,35 |
lubelskie |
498 783 |
492 821 |
488 135 |
-1,20 |
-2,13 |
lubuskie |
220 211 |
199 995 |
196 534 |
-9,18 |
-10,75 |
łódzkie |
1 315 360 |
1 211 615 |
1 223 775 |
-7,89 |
-6,96 |
małopolskie |
138 243 |
142 714 |
143 712 |
3,23 |
3,96 |
mazowieckie |
1 455 184 |
1 442 920 |
1 449 167 |
-0,84 |
-0,41 |
opolskie |
418 069 |
402 884 |
410 612 |
-3,63 |
-1,78 |
podkarpackie |
162 132 |
158 449 |
160 655 |
-2,27 |
-0,91 |
podlaskie |
348 267 |
346 364 |
350 749 |
-0,55 |
0,71 |
pomorskie |
678 987 |
680 201 |
657 231 |
0,18 |
-3,20 |
śląskie |
257 179 |
249 745 |
253 804 |
-2,89 |
-1,31 |
świętokrzyskie |
253 845 |
235 093 |
239 701 |
-7,39 |
-5,57 |
warmińsko-mazurskie |
678 197 |
659 366 |
668 899 |
-2,78 |
-1,37 |
wielkopolskie |
3 202 214 |
3 177 410 |
3 175 000 |
-0,77 |
-0,85 |
zachodniopomorskie |
519 421 |
471 513 |
486 094 |
-9,22 |
-6,42 |
Polska ogółem |
11 542 518 |
11 223 584 |
11 266 700 |
-2,76 |
-2,39 |
Źródło: ARiMR, obliczenia własne
Tabela 3 Udział poszczególnych województw w hodowli trzody (w proc.)
|
30.VI.2018 |
30.VI.2019 |
30.VI.2020 |
18.XI.2020 |
6.I.2021 |
dolnośląskie |
1,68 |
1,72 |
1,73 |
1,72 |
1,72 |
kujawsko-pomorskie |
10,50 |
9,87 |
10,37 |
10,33 |
10,37 |
lubelskie |
4,68 |
3,96 |
4,32 |
4,39 |
4,33 |
lubuskie |
1,40 |
1,22 |
1,91 |
1,78 |
1,74 |
łódzkie |
10,17 |
10,38 |
11,40 |
10,80 |
10,86 |
małopolskie |
1,43 |
1,16 |
1,20 |
1,27 |
1,28 |
mazowieckie |
10,62 |
10,32 |
12,61 |
12,86 |
12,86 |
opolskie |
3,16 |
2,88 |
3,62 |
3,59 |
3,64 |
podkarpackie |
1,27 |
1,20 |
1,40 |
1,41 |
1,43 |
podlaskie |
2,77 |
2,97 |
3,02 |
3,09 |
3,11 |
pomorskie |
6,53 |
7,16 |
5,88 |
6,06 |
5,83 |
śląskie |
1,86 |
1,84 |
2,23 |
2,23 |
2,25 |
świętokrzyskie |
1,95 |
1,68 |
2,20 |
2,09 |
2,13 |
warmińsko-mazurskie |
4,84 |
4,97 |
5,88 |
5,87 |
5,94 |
wielkopolskie |
34,54 |
36,33 |
27,74 |
28,31 |
28,18 |
zachodniopomorskie |
2,57 |
2,33 |
4,50 |
4,20 |
4,31 |
Źródło: GUS (lata 2018-2019), ARiMR (2020), obliczenia własne
Może zainteresuje Cię również:
Rośnie unijne pogłowie świń. Polska jednym z lider
Pogłowie świń w Unii Europejskiej wzrosło w ciągu ostatniego
Włoskie stado trzody chlewnej coraz silniejsze
Pomimo pandemii, hodowcy trzody chlewnej we Włoszech zwiększ
Na Ukrainie problemy są podobne. Hodowcy świń na s
Sytuacja na ukraińskim rynku trzody jest dość trudna, poniew
W Polsce jest 2076 stad trzody liczących po tysiąc
W 2020 r. po raz pierwszy w historii Polski średnia liczba ś
Rosja ma tyle samo świń co Niemcy
Podczas gdy na dzień 1 listopada 2020 liczba świń w Niemczec
Dlaczego musimy uczyć się produkcji prosiąt?
Jeszcze w roku 1997 Polska była piątym największym eksporter
Wzrost pogłowia świń w Polsce. Rośnie import żywca
Według wstępnych danych Głównego Urzędu Statystycznego, pogł
W Niemczech też upadają małe gospodarstwa. W ciągu
W latach 2010-2020 liczba hodowców trzody chlewnej w Niemcze
Niemcy będą mogli utrzymywać świnie na wolnym wybi
Szefowie ministerstw rolnictwa poszczególnych landów w Niemc
Spada liczba świń w Stanach Zjednoczonych
Amerykański rynek trzody chlewnej w ostatnich latach był na
To nie był rok świni. ASF, Covid-19 i Piątka dla z
- Trudno się zgodzić z chińskim kalendarzem według którego 2
Kurczy się grono niemieckich hodowców świń
Według Destatis, na dzień 3 listopada 2020 r. w Niemczech by
Pomoc rządowa preferuje wielkie ,,korporacje produ
Połączenie rozliczenia pomocy covidowej z programem wyrównan
Zatrudnia 23 osoby na ZUS-ie. Otrzymał pomoc rządo
- Właśnie otrzymałem pomoc covidową na kwotę 23 800 zł.
Holendrzy pomagają budować świńską potęgę Chin
Konsorcjum dwunastu holenderskich firm z sektora rolnictwa i
Znacząca poprawa sytuacji na rynku trzody chlewnej
Jak uważa Aleksander Dargiewicz z Krajowego Związku Pracodaw
Samorząd rolniczy wnioskuje o natychmiastową inter
- Rolnicy obawiają się, że z braku możliwości zwiększenia pr
Kontrola widmo i sprzedaż prosiąt na słupa. Grupa
Funkcjonariusze z Wydziału do Walki z Korupcją Komendy Wojew
Ministerstwo rolnictwa tłumaczy dlaczego nie ma po
Hodowla świń w cyklu otwartym została pozbawiona pomocy rząd
Droga do schabowego na naszym talerzu usłana jest
- Kastracja samców to ekstremalnie bolesna procedura wykonyw
Świnie cierpią w największej tuczarni w Dolnej Sak
Deutsches Tierschutzbuero (niemiecki organ zajmujący się och
Trzodziarze jadą do ministra z poparciem komisarza
Dzisiejsze spotkanie hodowców świń z przedstawicielami władz
Niemcy mają więcej świń niż przypuszczali
Federalny Urząd Statystyczny Niemiec (Destatis) opublikował&
W pierwszej połowie roku w krajach UE o 3% spadła
Według najnowszych danych Eurostatu ubój świń w UE w maju by
Jak wyżyć z produkcji 100 tuczników rocznie?
- W 2005 roku w chlewniach polskich rolników było 19 mln świ
Cykl otwarty pominięty w rządowym programie wsparc
Do naszej redakcji płyną zapytania dotyczące rozdysponowania
Coraz mniej użytków rolnych na Mazowszu
Jak podaje Główny Urząd Statystyczny, w czerwcu 2019 r. w wo
GUS rozpoczął badania statystyczne z zakresu rolni
W dniach od 1 do 26 czerwca 2020 r. na terenie całej Polski
Produkcja trzody chlewnej na Ukrainie coraz bardzi
Hodowla trzody chlewnej na Ukrainie jest w trakcie burzliwyc
Niektórzy chcą wykazać związek COVID-19 z intensyw
Holenderska organizacja związana z hodowlą zwierząt wzywa ta
Spada opłacalność produkcji tuczników. Tucz na zak
Z najnowszej kalkulacji opracowanej przez Stowarzyszenie Pol
W ciągu roku pogłowie świń w Chinach spadło 14,4 %
ASF i epidemia koronawirusa ponownie zmniejszyły produkcję w
Rekordowa liczba świń w Stanach Zjednoczonych
Według najnowszych danych Departamentu Rolnictwa Stanów Zjed
Ktoś próbuje „załatwić” hodowcę świń. Do jego gosp
W jednym z gospodarstw w powiecie brzeskim (woj. opolskie),
Hodowca świń nawołuje do bojkotu sprzedaży tucznik
Do naszej redakcji docierają sygnały o nieuzasadnionych obni
W Rumunii przymierzają się do likwidacji hodowli ś
Propozycja rozwiązań prawnych, mających na celu ograniczenie
Spada unijne pogłowie trzody chlewnej. W ciągu rok
Zgodnie z danymi Eurostatu za grudzień 2019, w ciągu roku un
Wojciechowski chce ograniczyć hodowlę świń w Danii
Europejski komisarz ds. rolnictwa, Janusz Wojciechowski prze
W Niemczech spada liczba małych gospodarstw. W sił
Za Odrą wyraźnie zauważalna jest tendencja wypierania małych
Ożywienie na rynku trzody chlewnej. Optymistyczne
Polscy rolnicy przyzwyczaili się do prowadzenia produkcji tr
Pod koniec ubiegłego roku odnotowano niewielki wzr
Według wstępnych danych GUS pogłowie świń w grudniu 2019 r.
Od potentata do przeciętniaka. Polska hodowla świń
W ciągu siedemnastu lat liczba polskich gospodarstw utrzymuj
Spada opłacalność produkcji tucznika
Z najnowszej kalkulacji opracowanej przez Stowarzyszenie Pol
Chcesz mieć świnie? Musisz wybudować biogazownię.
Władze gminy Wola Krzysztoporska (woj. łódzkie) zamierzają w
Kolejna niemiecka ferma jak z horroru. Katowanie
Aktywiści pro zwierzęcy w Niemczech ponownie zaczaili się w
Holenderski rząd zachęca do zamykania hodowli świń
Sektor hodowli trzody chlewnej w Holandii znajduje się pod p
W ciągu dekady pogłowie świń w woj. lubelskim spad
W województwie lubelskim od 2009 r. obserwuje się tendencję
Poseł Winnicki: Pewne radykalne, skrajne środowisk
Posłowie Konfederacji wychodzą z inicjatywą utworzenia parla
Hodowcy świń praktycznie bez szans na przyznanie p
Wielu producentów trzody chlewnej czuje się pokrzywdzonych d
Katastrofalny spadek pogłowia świń. W ciągu roku z
Według wstępnych danych Głównego Urzędu Statystycznego, pogł
Trzeba wspierać krajową hodowlę świń. W innym wypa
Wg jednego z działaczy Solidarności RI aby Polacy mieli dost
Co ministerstwo wie o tuczu nakładczym? Niewiele..
„Jest super, więc o co ci chodzi?” - pytał niegdyś w jednej
Wg ministerstwa rolnictwa import prosiąt stanowi o
Jak podaje resort rolnictwa, w okresie pierwszych pięciu mie
W ciągu ostatnich pięciu lat pogłowie świń w Niemc
Jak informuje Federalny Urząd Statystyczny Niemiec (Destatis
Chore zwierzęta faszerowane lekami, układ mafijny
Tucz nakładczy w Polsce nie ma dobrej opinii, ale mimo to wi
Ceny tuczników spadają. Opłacalność produkcji równ
Z najnowszej kalkulacji opracowanej przez Stowarzyszenie Pol
Spadło pogłowie duńskich świń
W porównaniu do danych z analogicznego okresu ubiegłego roku
Obecnie na jednym tuczniku odstawionym do rzeźni m
Z najnowszej kalkulacji opracowanej przez Stowarzyszenie Pol
Min. Ardanowski do trzodziarzy: Produkujcie mniej
Wczoraj minister rolnictwa Jan Krzysztof Ardanowski uczestni
Agro Unia domaga się interwencji państwa na rynku
Branża trzody chlewnej jest jedną z najważniejszych&nbs
Będzie dopłata za chów świń na ściółce?
Niedawno Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi poinformowało,
Nowa chlewnia w woj. łódzkim wyprodukuje 18 tys. p
Dzisiaj minister Jan Krzysztof Ardanowski wziął udział w otw
Kurczy się austriackie stado trzody chlewnej. Najw
Rolnicy w Austrii utrzymywali mniej świń w chlewniach pod ko
Są perspektywy na poprawę cen skupu żywca wieprzow
Podaż tuczników w krajach unijnych stopniowo zmniejsza się z
Do Polski trafiło o ponad 1,2 mln szt. żywych świń
W ubiegłym roku do Polski wwieziono 8,2 mln szt. żywych świń
Niewielkie podwyżki cen żywca w żaden sposób nie p
Z najnowszej kalkulacji opracowanej przez Stowarzyszenie Pol
Na Zachodzie organizacje branżowe mogą negocjować
W Polsce, w odróżnieniu od regulacji w innych krajach unijny
Rolnik chciał wybudować nową chlewnię. Na wsi jest
Pan Grzegorz, rolnik z woj. świętokrzyskiego, chciał rozwija
Świnie odporne na ASF
Ubój wszystkich zakażonych zwierząt, ścisłe przestrzeganie z
Spadek pogłowia trzody chlewnej o blisko 7,5 proc.
Według wstępnych danych GUS pogłowie świń w grudniu 2018 r.
W Chinach gwałtownie spada pogłowie trzody chlewne
Chiński urząd statystyczny podał, że na koniec grudnia 2018
Namawianie do spółdzielczości to mrzonki
Minister rolnictwa wielokrotnie namawiał rolników do spółdzi
W Niemczech spada pogłowie świń i liczba gospodars
Według wstępnych wyników listopadowego spisu powszechnego, c
Coraz większe straty producentów trzody chlewnej.
Z najnowszej kalkulacji opracowanej przez Stowarzyszenie Pol
Rekordowe pogłowie trzody chlewnej w USA
W Stanach Zjednoczonych było więcej świń na przełomie roku n
Rosyjski sektor trzody chlewnej osiągnął rekordowe
W 2018 r. rosyjscy hodowcy trzody chlewnej osiągnęli rekordo
KRIR proponuje dołączenie loch do płatności do zwi
W obliczu fatalnej sytuacji na rynku trzody chlewnej, samorz
Hodowla tuczników stała się zupełnie nieopłacalna.
Z najnowszej kalkulacji opracowanej przez Stowarzyszenie Pol
Do wyhodowania jednego tucznika trzeba aktualnie d
Z najnowszej kalkulacji opracowanej przez Stowarzyszenie Pol
Nikt nie chce kupować prosiąt za przyzwoitą cenę
Podczas listopadowego walnego zebrania Kujawsko-Pomorskiej I
Produkcja trzody chlewnej w coraz większym stopniu
Pomimo cofnięcia embarga na polską wieprzowinę eksportowaną
Producenci świń nie mogą wyjść na prostą
Kolejny raport Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi dotycząc
Pogłowie świń w Danii rośnie wolniej
Według najnowszych danych statystycznych liczba świń w Danii
Gospodarstwa należy dotować, a nie namawiać do lik
Łódzka Izba Rolnicza apeluje do ministra rolnictwa o podjęci
Holenderskie władze zachęcają hodowców świń do rez
Rząd holenderski chce znacznie zmniejszyć liczbę ferm trzody
Co trzecia świnia jest hodowana w Wielkopolsce
Według wstępnych danych GUS pogłowie świń w czerwcu 2018 r.
Pogłowie trzody chlewnej w Danii największe od 11
Według stanu na dzień 1 lipca 2018 r. najnowsze dane statyst
Wsparcie techniczne dla producentów świń przez int
Reorganizacja duńskiego sektora hodowlanego została zakończo
Współczesne niewolnictwo w polskim rolnictwie
Czytelnicy portalu CenyRolnicze.pl sygnalizują ogromny probl
Wyższe przychody GK Gobarto w I kwartale 2018
W I kwartale 2018 roku Grupa Kapitałowa Gobarto wypracowała
GUS: pogłowie świń wg stanu w marcu 2018
Według wstępnych danych pogłowie świń* w marcu 2018 r. liczy
Gobarto zaprasza na bezpłatne szkolenia dla rolnik
W marcu br. Spółka Gobarto zainicjowała projekt Akademia Rol
Produkcja wieprzowiny w USA bije rekordy
Podaż tuczników w USA do końca roku ma wzrosnąć prawie o 4 p
Wzrost podaży tuczników USA w 2018 r.
Jak informuje KZP-PTCH na podstawie raportu Rabobnk, rekordo
Rynek trzody chlewnej ma szanse na rozwój
Polscy hodowcy trzody chlewnej wciąż próbują skuteczniej kon
KE zakłada wzrost produkcji wieprzowiny w 2018 rok
Jak informuje KZP-PTCH, ostatni raport KE “Short-term outloo
Rusza Akademia Rolnika Gobarto 500
Spółka Gobarto w marcu br. rozpoczyna spotkania Akademii Rol
Policja ujawniła nielegalną hodowlę świń
Policja wraz z Inspektoratem Weterynarii prowadzą intensywne
1 marca br. ruszyła kolejna edycja badania pogłowi
Wstępne wyniki przeprowadzonego w grudniu 2017 r. badania tr
Chiny: Ogromna ferma świń rozpoczyna hodowlę prosi
W południowo-zachodniej części Chin pierwszy ze stu planowan