Hodowla świń w cyklu otwartym została pozbawiona pomocy rządowej w ramach wsparcia związanego z kryzysem wywołanym koronawirusem. Wywołało to ogromne oburzenie rolników zajmujących się tuczem świń w oparciu o zakupionego warchlaka. Samorząd rolniczy zapytał w połowie października dlaczego tych producentów trzody chlewnej pominięto w programie pomocowym. Po miesiącu izba rolnicza otrzymała odpowiedź od urzędników. Jak tłumaczy się resort rolnictwa? Dlaczego zabrakło środków?
Jak czytamy w odpowiedzi sygnowanej podpisem nowej wiceminister rolnictwa, Anny Gembickiej, „biorąc pod uwagę wysokość strat w poszczególnych sektorach produkcji rolnej jak również ograniczony budżet przewidziany na to działanie, zidentyfikowano największe potrzeby w zakresie natychmiastowego wsparcia” w następujących sektorach:
- bydło (wołowina),
- krowy (mleko krowie),
- świnie (prosięta/lochy),
- owce,
- kozy,
- drób rzeźny (kurczęta, gęsi i indyki),
- drób nieśny (produkcja jaj kur mięsnych) oraz
- uprawy roślin ozdobnych (pod osłonami ogrzewanymi).
Ministerstwo informuje, iż ustalono, że okres ponoszenia największych strat dochodów rolników prowadzących produkcje w ww. sektorach przypadł głównie na miesiące marzec i kwiecień 2020 r., kiedy to, z uwagi na zamknięcie lub znaczne ograniczenie funkcjonowania wielu lokalnych miejsc handlu detalicznego, zamknięcie sektora usług hotelarskich i gastronomicznych w wielu krajach UE czy ograniczeń w eksporcie, w tym wprowadzonych kontroli na granicach i w konsekwencji zakłóceń w transporcie międzynarodowym, nastąpił niespodziewany i gwałtowny spadek popytu na produkty rolne i w konsekwencji spadek cen (m.in. bydła o 8,5%, świń o 25,5%, kurcząt brojlerów o 14%, indyków rzeźnych o 9,7%, gęsi rzeźnych o 9,2% czy jagnięciny o 10,1%). W związku z powyższym w rozporządzeniu Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 24 sierpnia 2020 r. w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania oraz wypłaty pomocy finansowej na operacje typu „Pomoc dla rolników szczególnie dotkniętych kryzysem COVID-19” w ramach działania „Wyjątkowe tymczasowe wsparcie dla rolników, mikroprzedsiębiorstw oraz małych i średnich przedsiębiorstw szczególnie dotkniętych kryzysem związanym z COVID-19” objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020 (Dz.U. z 2020 r. poz. 1467) doprecyzowano warunki podmiotowe, stanowiące kryteria dostępu dla ubiegających się o wsparcie w ramach omawianego instrumentu wsparcia (w przypadku świń § 2 ust. 1 pkt. 1 lit e).
- Należy przy tym podkreślić, że w trakcie projektowania pomocy dla rolników indywidualnych w sektorze wieprzowiny kierowano się przede wszystkim wpływem strat spowodowanych wystąpieniem COVID-19 na utrzymanie ciągłości prowadzenia działalności rolniczej w tym sektorze. Co do zasady gospodarstwa prowadzące produkcję w cyklu zamkniętym w dłuższym okresie są narażone na większe ryzyko produkcyjne i ponoszenie wysokich kosztów utrzymania stada podstawowego niezależnie od koniunktury na rynku, a więc w przypadku takich gospodarstw istnieje większe ryzyko trwałego wycofywania się z produkcji. Uznano zatem, że w przypadku sektora wieprzowiny pomoc zostanie skierowana do tych gospodarstw, mając również na uwadze ograniczony budżet na ww. działanie w kontekście konieczności udzielenia pomocy finansowej również w innych sektorach – wyjaśnia Anna Gembicka.
