Komisja Europejska przyjęła dziś „pionierskie wnioski mające na celu odbudowę zniszczonych ekosystemów i przywrócenie przyrody w całej Europie, od gruntów rolnych i mórz po lasy i środowisko miejskie”. Komisja proponuje również ograniczenie stosowania pestycydów chemicznych i związanego z nimi ryzyka o 50 proc. do 2030 r. - Są to sztandarowe wnioski ustawodawcze mające na celu realizację strategii na rzecz bioróżnorodności i strategii „od pola do stołu”, które pomogą zapewnić odporność i bezpieczeństwo dostaw żywności w UE i na całym świecie - informuje KE.
Jak czytamy w komunikacie Komisji Europejskiej, wniosek dotyczący prawa o odbudowie zasobów przyrodniczych ma kluczowe znaczenie dla uniknięcia załamania się ekosystemu i zapobiegania najgorszym skutkom zmiany klimatu i utraty różnorodności biologicznej. - Odbudowa unijnych terenów podmokłych, rzek, lasów, użytków zielonych, ekosystemów morskich, środowisk miejskich i gatunków, które zamieszkują te tereny, jest kluczową i opłacalną inwestycją: w bezpieczeństwo żywnościowe, odporność na zmianę klimatu, zdrowie i dobrostan. W podobny sposób nowe przepisy dotyczące pestycydów chemicznych zmniejszą ślad środowiskowy unijnego systemu żywnościowego, zapewnią ochronę zdrowia i dobrostanu obywateli i pracowników rolnych, a także pomogą złagodzić straty gospodarcze, które już odnosimy w związku z pogarszającą się jakością gleb i spadkiem liczebności owadów zapylających wynikającym ze stosowania pestycydów. Prawo o odbudowie zasobów przyrodniczych ma na celu naprawę szkód wyrządzonych środowisku naturalnemu w Europie do 2050 r. – informuje Komisja.
Rygorystyczne przepisy mają na celu m.in. ograniczenie stosowania pestycydów chemicznych i zapewnienie bardziej zrównoważonych systemów żywnościowych do 2030 r. - Przedstawiony dzisiaj wniosek dotyczący ograniczenia stosowania pestycydów chemicznych przekłada nasze zobowiązanie do powstrzymania utraty różnorodności biologicznej w Europie na konkretne działania. Wniosek pomoże w budowaniu zrównoważonych systemów żywnościowych zgodnie z Europejskim Zielonym Ładem i strategią „od pola do stołu”, przy jednoczesnym zapewnieniu trwałego bezpieczeństwa żywnościowego i ochrony zdrowia – brzmi nic nie mówiący komunikat Brukseli.
Naukowcy i obywatele są coraz bardziej zaniepokojeni stosowaniem pestycydów oraz gromadzeniem się ich pozostałości i metabolitów w środowisku. W sprawozdaniu końcowym z Konferencji w sprawie przyszłości Europy obywatele wyraźnie zwrócili się o zajęcie się kwestią stosowania pestycydów i związanego z nimi ryzyka. Obowiązujące obecnie przepisy dyrektywy w sprawie zrównoważonego stosowania pestycydów okazały się jednak niewystarczająco rygorystyczne i były nierównomiernie wdrażane. Ponadto poczyniono niewystarczające postępy w zakresie stosowania integrowanej ochrony roślin, a także innych alternatywnych podejść. Pestycydy chemiczne szkodzą zdrowiu ludzi i są przyczyną spadku różnorodności biologicznej na użytkach rolnych. Zanieczyszczają one powietrze, wodę i szerzej pojęte środowisko – czytamy w komunikacie KE.
W związku z powyższym Komisja proponuje wiążące przepisy:
- prawnie wiążące cele na szczeblu UE i szczeblu krajowym polegające na ograniczeniu do 2030 r. o 50 proc. stosowania pestycydów chemicznych i związanego z nimi ryzyka oraz stosowania bardziej niebezpiecznych pestycydów. Państwa członkowskie określą własne krajowe cele w zakresie ograniczenia stosowania pestycydów w ramach określonych parametrów, aby zapewnić osiągnięcie ogólnounijnych celów. Nowe rygorystyczne przepisy dotyczące przyjaznego dla środowiska zwalczania agrofagów. Nowe środki zagwarantują, że wszyscy rolnicy i inni profesjonalni użytkownicy pestycydów będą stosować integrowaną ochronę roślin, w ramach której najpierw rozważa się alternatywne środowiskowe metody ochrony roślin przed agrofagami i ich zwalczania, zanim pestycydy chemiczne będą mogły zostać zastosowane jako środek ostateczny. Środki te obejmują również obowiązek prowadzenia dokumentacji przez rolników i innych użytkowników profesjonalnych. Ponadto państwa członkowskie muszą ustanowić przepisy dotyczące poszczególnych upraw, określające alternatywne – w stosunku do pestycydów chemicznych – środki ochrony roślin.
- zakaz stosowania wszystkich pestycydów na obszarach wrażliwych. Stosowanie wszystkich pestycydów będzie zabronione w takich miejscach jak miejskie tereny zielone, w tym parki publiczne lub ogrody, place zabaw, szkoły, tereny rekreacyjne lub sportowe, publiczne szlaki i obszary chronione sieci Natura 2000 oraz wszelkie obszary wrażliwe pod względem ekologicznym, które mają być objęte ochroną na potrzeby zagrożonych owadów zapylających. Nowe przepisy sprawią, że pestycydy chemiczne znikną z naszego najbliższego otoczenia w życiu codziennym.
Wniosek przekształca obowiązującą dyrektywę w rozporządzenie, które będzie bezpośrednio stosowane we wszystkich państwach członkowskich. Pozwoli to rozwiązać utrzymujące się problemy związane ze niewystarczającym i nierównym wdrażaniem obowiązujących przepisów w ostatnim dziesięcioleciu. Państwa członkowskie będą musiały przedkładać Komisji szczegółowe roczne sprawozdania z postępów i wdrażania.
Obydwa wnioski będą teraz przedmiotem debaty w Parlamencie Europejskim i Radzie zgodnie ze zwykłą procedurą ustawodawczą. Po ich przyjęciu realny wpływ wniosków będzie odczuwany stopniowo: środki odbudowy zasobów przyrodniczych mają zostać wprowadzone do 2030 r., natomiast cele w zakresie pestycydów powinny zostać osiągnięte do 2030 r.
- W związku z tym nie istnieje bezpośredni związek z odczuwanymi już skutkami agresji wojskowej Rosji wobec Ukrainy. Wraz ze zwiększeniem się populacji owadów zapylających i poprawą ich zdrowia, zmniejszeniem się erozji gleb oraz poprawą retencji wody, wnioski te zwiększą odporność Europy i bezpieczeństwo żywnościowe w średnim okresie, a nasze środowisko naturalne stanie się czystsze i w coraz większym stopniu pozbawione toksyn. Zmniejszy to również zależność rolników od kosztownych środków produkcji, takich jak pestycydy chemiczne, wspierając tym samym przystępną cenowo żywność dla wszystkich Europejczyków – przekonuje Komisja Europejska.
Pełna treść komunikatu Komisji Europejskiej znajduje się tutaj - kliknij.
