Mleko

- Rolnicy mają problemy z suszą. W 2021 roku wielu hodowców rozważało rezygnację z produkcji mleka, jednak wysokie ceny surowca powstrzymały ich przed podjęciem tej decyzji. Obawiam się, że w obecnej trudnej sytuacji wielu z nich jednak zrezygnuje z produkcji i że liczba gospodarstw zajmujących się produkcją mleka spadnie – mówi Dorota Grabarczyk z Polskiej Federacji Hodowców Bydła i Producentów Mleka.

Prezes UOKiK zobowiązał Spółdzielnię Mleczarską Mlekpol do zaprzestania nieuczciwych praktyk wobec dostawców mleka. Zmiana cennika bez zgody dostawcy czy też obniżanie ceny za mleko w okresie wypowiedzenia umowy, to przykłady nieuczciwych praktyk stosowanych przez Mlekpol. Urząd sprawdza warunki współpracy spółdzielni mleczarskich z dostawcami mleka w ramach kilku postępowań.

Według Głównego Urzędu Statystycznego cena skupu mleka w maju 2023 r. wyniosła 206,52 zł /1 hl i była niższa o 6,6 % niż w maju 2022 r. Cena skupu mleka w odniesieniu do kwietnia 2023 r. była o 4,7 % niższa.

Zarząd Izby Rolniczej Województwa Łódzkiego zwrócił się ponownie do Krajowej Rady Izb Rolniczych z interwencją w sprawie dalszych drastycznych obniżek cen skupu mleka. W województwie łódzkim OSM-y obniżyły cenę skupu do 1,54 zł za litr mleka.

- Teraz wszyscy płaczemy, że utraciliśmy na rzecz jakichś tam kapitałów zachodnich tyle rynków rolnych. Fakt! A dzisiaj na naszych oczach, teraz, utracimy polskie mleczarstwo. Naprawdę. I nie chodzi mi o to, że to się przekształci ze spółdzielni mleczarskich w spółki, ale koncerny niedługo wejdą na nasz rynek. To jest pewne – mówił podczas niedawnego posiedzenia sejmowej komisji rolnictwa Krzysztof Tołwiński - przewodniczący partii Front.

Zarząd Krajowej Rady Izb Rolniczych wystąpił dzisiaj do Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi o uruchomienie dopłat z budżetu krajowego do krów mlecznych, zgodnie ze stanem średniorocznym według danych Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa.

Według Głównego Urzędu Statystycznego cena skupu mleka w kwietniu 2023 r. wyniosła 216,80 zł /1 hl i była wyższa o 1,6 % niż w kwietniu 2022 r. Cena skupu mleka w odniesieniu do marca 2023 r. była o 2,6 % niższa.

- Według prowadzonych przez Wielkopolską Izbę Rolniczą kalkulacji, koszt jednostkowy wyprodukowania litra mleka w gospodarstwie rolnym wynosi obecnie około 1,90–2,14 zł/l, a to zróżnicowanie wynika z wielkości stada, technologii produkcji oraz dostępności i rodzaju stosowanych pasz. Zapowiadane obniżki cen mleka spowodują, że kolejna grupa rolników będzie miała problemy z płynnością finansową, ponieważ ceny skupu nie pokryją już kosztów produkcji mleka w gospodarstwie – przestrzega Wielkopolska Izba Rolnicza. 

Od dłuższego czasu ulega drastycznemu pogorszeniu sytuacja na rynku produktów mleczarskich w Polsce i w innych krajach Unii Europejskiej, szczególnie Europy Środkowo-Wschodniej. Objawy tej zapaści mleczarskiej to wyhamowanie możliwości sprzedaży poza granice kraju i w konsekwencji praktycznie codziennie niższe ceny produktów mleczarskich.

Obniżki o kolejne 50 groszy ogłosiła między innymi, jedna z największych spółdzielni mleczarskich na terenie Wielkopolski. Mniejsze Spółdzielnie płacą za mleko często mniej niż 1,50 zł/l. Jak wskazują fachowcy, koszt jednostkowy wyprodukowania litra mleka w gospodarstwie rolnym wynosi obecnie ok. 2,00-2,50 zł/l i jest zróżnicowany w zależności od wielkości stada, technologii produkcji oraz dostępności do pasz.

Rolnicy sprzedający mleko do gostyńskiej Spółdzielni Mleczarskiej otrzymali informacje, że zmieniła się cena, jaką będą dostawać w skupie mleka klasy ekstra. Kwotę zmniejszono o 0,50 zł, do 1,50 zł za litr. Dla wielu rolników oznacza to koniec produkcji mleka.

Według Głównego Urzędu Statystycznego cena skupu mleka w marcu 2023 r. wyniosła 222,54 zł /1 hl i była wyższa o 13,3 % niż w marcu 2022 r. Cena skupu mleka w odniesieniu do lutego 2023 r. była o 2,1 % niższa.

- Żądamy od naszych władz ochrony krajowego przemysłu mleczarskiego poprzez wprowadzenie lustrzanych środków: zakazu importu polskich produktów mleczarskich na Ukrainę na czas obowiązywania zakazu importu ukraińskich produktów mleczarskich do Polski – głosi komunikat Związku Przedsiębiorstw Mleczarskich Ukrainy.

Według Głównego Urzędu Statystycznego cena skupu mleka w lutym 2023 r. wyniosła 227,40 zł /1 hl i była wyższa o 23,4 % niż w lutym 2022 r. Cena skupu mleka w odniesieniu do stycznia 2023 r. była o 7,4 % niższa.

Zmiany strukturalne w rolnictwie odcisnęły piętno również w Szwecji. W ciągu ostatnich 30 lat 93% gospodarstw mleczarskich zaprzestało produkcji.

Dla producentów mleka 2023 rok nie zaczął się dobrze. W styczniu br. ceny skupu mleka zaczęły spadać i wiele mleczarni obniżyło je o 30, a nawet ponad 40 gr na litrze. Według analityków ta tendencja spadkowa ma się utrzymać jeszcze co najmniej przez najbliższych kilka miesięcy. To zła wiadomość dla producentów, którzy jednocześnie borykają się z rosnącymi kosztami produkcji. – Jeżeli ta sytuacja się utrzyma, może doprowadzić przede wszystkim do upadku małych gospodarstw, które dostarczają mleko – mówi Marcin Hydzik, prezes Związku Polskich Przetwórców Mleka.

Napoje roślinne nie są odpowiednią alternatywą dla mleka, ponieważ mają bardzo różne składy odżywcze. To odkrycie pochodzi z nowego badania przeprowadzonego przez Duński Instytut Żywności, który przeanalizował zawartość składników odżywczych w napojach owsianych, sojowych, ryżowych i migdałowych. Zgodnie z wynikami, napoje na bazie roślin są wyraźnie innym rodzajem żywności niż mleko, o niższej zawartości składników odżywczych. 

Podlaska Izba Rolnicza zwróciła się z wnioskiem o wprowadzenie interwencyjnego skupu produktów mlecznych poprzez zwiększenie udziału produktów mlecznych w rozporządzeniu ministra rolnictwa w sprawie szczegółowego zakresu zadań realizowanych przez Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa związanych z wdrożeniem programu dla szkół oraz wystosowanie wytycznych o zwiększeniu udziału produktów mlecznych w strukturze zakupów dla wojska polskiego, szpitali, domów dziecka i seniora.

- Jeżeli rolnik ma 20 ha, a 30 ha dodatkowo „na gębę” dzierżawi od kogoś, to dla niego większe dochody przynosi produkcja mleka i żyje z towarowej produkcji. Producenci mleka nie żyją z dopłat, oni żyją z produkcji mleka. Dopłata jest raz w roku, a wypłata jest dziesiątego dnia każdego miesiąca – zauważa Konrad Krupiński - wiceprezes Warmińsko-Mazurskiego Związku Hodowców Bydła Mlecznego.

- Spadek ceny mleka poniżej 2 złotych za litr jest nie do przyjęcia przy tych kosztach. To jest zabójstwo - 2 złote mogę jeszcze przetrwać, ale to nie znaczy, że mam zysk. Mogę tylko pójść na przetrwanie – powiedział o sytuacji rynkowej Wiktor Szmulewicz - prezes Krajowej Rady Izb Rolniczych i producent mleka.