Pasze z owadów to stosunkowo nowy pomysł, dlatego wielu hodowców zadaje sobie pytanie, jak wpływają na wyniki produkcyjne zwierząt. W najnowszych badaniach sprawdzono, jak w żywieniu odsadzonych prosiąt i tuczników sprawdzają się sproszkowane larwy i poczwarki czarnej muchy (Hermetia illucens). Jaką wydajność wzrostu i jakość mięsa osiągnęły karmione nią zwierzęta?
Owady – bogactwo białka i tłuszczów
W ostatnich latach coraz większe zainteresowanie budzi wykorzystanie owadów jako komponentu paszowego dla zwierząt. Są one bardzo wydajną i tanią opcją uzyskiwania białka – z tego powodu budzą nadzieję na rozwiązanie problemów z produkcją paszy, które nasilą się w przyszłości wraz ze zmianami klimatu. Pojawiają się pomysły, aby owady wykorzystywać również bezpośrednio w artykułach spożywczych dla ludzi, jest to jednak znacznie bardziej kontrowersyjna i trudna do zaakceptowania przez społeczeństwo propozycja. Póki co owady zaczęły podbijać rynek paszowy dla zwierząt gospodarskich i karm dla psów i kotów.
Komponenty paszowe z owadów są stosunkowo nowe, dlatego wielu rolników zadaje sobie pytanie, jak wpłynąć mogą na wyniki produkcyjne zwierząt i zyski gospodarstwa. Konsumenci natomiast zastanawiają się, czy mięso uzyskiwane od zwierząt karmionych taką paszą jest dobrej jakości i smaczne. Stopniowo pojawia się coraz więcej badań naukowych rozjaśniających te kwestie. W niedawno opublikowanej pracy badacze z Chin sprawdzili, jak pasza z czarnej muchy, Hermetia illucens, wpływa na wydajność wzrosu i jakość mięsa trzody chlewnej.
Hermetia illucens to owad występujący powszechnie w tropikalnych i umiarkowanych regionach świata. Jest niezwykle bogaty w białko surowe (zawiera go od 20 do 76 g/100 g) i kwasy tłuszczowe (od 2 do 50 g/100), dzięki czemu jest porównywalny składem do śruty sojowej lub oleju sojowego. Czarna mucha zawiera ponadto duże ilości ważnych składników mineralnych, takich jak wapń, cynk, potas, żelazo, mangan i fosfor, oraz substancje o działaniu przeciwbakteryjnym (m.in. kwas laurynowy), które wspierają zdrowie zwierząt. W paszach wykorzystywać można zarówno żywe, jak i suszone czy sproszkowane larwy i poczwarki much. Celem jest zastąpienie nimi przynajmniej częściowo kukurydzy i soi w paszach.
Sprawdzają się u drobiu, ale czy u świń?
Jak dotąd Hermetia illucens sprawdziła się szczególnie dobrze w żywieniu drobiu. Stwierdzono, że brojlery karmione suszonymi owadami osiągają lepsze parametry wzrostu, a ich mięso zawiera więcej nasyconych kwasów tłuszczowych. Sproszkowane larwy i poczwarki czarnej muchy doskonale wpływają również na jakość jaj uzyskiwanych od niosek. Podobne wnioski dotyczące mięsa i jaj stwierdzono w przypadku chowu przepiórek. Znacznie mniej wiadomo na temat wpływu owadów w diecie na wyniki produkcyjne trzody chlewnej. Wiele wskazuje jednak na to, że mogą być dobrym zastępstwem dla tradycyjnych komponentów białkowych.
W niedawno przeprowadzonym przez naukowców z Chin eskperymencie do paszy dla odsadzonych prosiąt i tuczników dodano mączkę z czarnej muchy. W paszy dla prosiąt w 28. – 70. dniu odchowu owady zastąpiły częściowo mączkę rybną, a w paszy dla tuczników w dniach od 70. do 141. dnia cyklu owady były częściowym zamiennikiem śruty sojowej. Zwierzęta podzielono na grupy – otrzymywały w paszy dodatek owadów w ilości 4% lub 8%. Stworzono również, dla porównania, kontrolne grupy, w których świnie jadły konwencjonalną paszę bez owadów. Przez cały okres chowu zwierzęta miały nieograniczony dostęp do wody i paszy. Naukowcy kontrolowali ich wagę ciała, a po uboju sprawdzili jakość ich mięsa.
Wyniki świń karmionych mączką z owadów
Stwierdzono, że mączka z owadów pozytywnie wpłynęła na wyniki świń. Średnie dzienne przyrosty prosiąt i tuczników które otrzymywały w paszy 8% dodatek owadów były znacząco większe niż u zwierząt z pozostałych grup. Świnie, które nie otrzymywały w paszy owadów miały jednak nieco większe mięśnie międzyżebrowe. Zwierzęta skarmiane owadami miały grubszą warstwę podskórnej tkanki tłuszczowej na grzbiecie. Bliższa analiza wykazała, że wynikało to z większej objętości komórek tłuszczowych u zwierząt otrzymujących paszę z czarnej muchy. W zależności od docelowego konsumenta grubsza warstwa słoniny może być mniej lub bardziej preferowaną cechą.
Co warte podkreślenia, owady w paszy korzystnie wpłynęły na zawartość tłuszczu śródmięśniowego, który jest ważnym wyznacznikiem jakości mięsa i główną cechą odpowiedzialną za jego smak. Świnie otrzymujące 4% lub 8% dodatek sproszkowanych larw czarnej muchy miały większą jego zawartość, w porównaniu do zwierząt żywionych konwencjonalnie. Pasza z muchami pozytywnie odbiła się również na innych parametrach jakości mięsa.
Mięso od zwierząt na paszy z owadami miało lepszą zdolność wiązania wody (wodochłonność). Dokładna analiza tkanki mięśniowej pokazała, że mięso od zwierząt otrzymujących owady miało większą ilość preferowanego typu włókien mięśniowych oraz lepszy skład aminokwasów. Nie zauważono jednak różnic w wartościach pH mięsa, jego barwie, marmurkowatości, czy ubytku podczas gotowania, pomiędzy świniami karmionymi różną paszą.
Badanie pokazało więc, że larwy i poczwarki czarnych much są cennym komponentem do zastosowania w diecie odsadzonych prosiąt i tuczników. Co prawda osiągane wyniki różnić się mogą w zależności od rasy trzody chlewnej, jej predyspozycji do m.in. odkładania słoniny, jakości zastosowanych owadów oraz bilansu składników odżywczych w całej dawce pokarmowej. Z pewnością wkrótce pojawią się kolejne badania poruszające te kwestie.
Na podstawie:
Zhu, Mingqiang, et al. "Growth Performance and Meat Quality of Growing Pigs Fed with Black Soldier Fly (Hermetia illucens) Larvae as Alternative Protein Source." Processes 10.8 (2022): 1498.
