USD -
4.0417
EUR -
4.3177
GBP -
5.0220
DKK -
0.5789
Badania społeczne przeprowadzone w USA pokazały, że konsumenci chętnie zapłacą więcej nie tylko za produkty mięsne z hodowli „wolnej od antybiotyków”, ale również oznaczone jako pochodzące z hodowli „z minimalnym zużyciem antybiotyków”. Najbardziej negatywnie postrzegany jest przez nich brak jakiekolwiek informacji na produkcie na temat stosowania antybiotyków.
Konsumenci chcą hodowli bez antybiotyków – czy to w ogóle możliwe?
Pomimo coraz większej świadomości zagrożeń związanych z nadużywaniem antybiotyków, ich konsumpcja na całym świecie nadal rośnie. Globalna ilość antybiotyków stosowanych w hodowli zwierząt jest prawie dwukrotnie wyższa od ilości stosowanej w medycynie ludzkiej. Prognozy dotyczące tych liczb nie są optymistyczne.
Szacuje się, że zużycie antybiotyków w produkcji zwierzęcej będzie stale rosło – osiągając wartość 105 965 ton w 2030 roku (dla porównania w 2010 roku zużycie było prawie 70% mniejsze i wynosiło 63 151 ton). Przewiduje się, że w państwach takich jak Brazylia, Rosja, Indie, Chiny i RPA stosowanie antybiotyków wzrośnie w ciągu najbliższej dekady o 100%. Będzie to skutek coraz większej skali produkcji zwierzęcej.
W Europie podejmowane są jednak kroki mające na celu redukcję zużycia antybiotyków w rolnictwie, co wynika nie tylko z troski o zdrowie ludzi i środowisko, ale również coraz większego zainteresowania konsumentów tym tematem. Na sklepowych półkach coraz częściej napotkać można produkty mięsne oznaczone jako pochodzące z hodowli „bez antybiotyków”. Ich cena jest odpowiednio wyższa, co nie odstrasza kupujących, postrzegających je jako wyższej jakości.
Podział na mięso z hodowli bez stosowania żadnych ilości antybiotyków i na to z hodowli „z antybiotykami” jest niestety dość radykalny. Hodowla zwierząt wymaga czasami wsparcia zwierząt lekami, co nie musi świadczyć o nieodpowiedzialnym lub nadmiernym ich stosowaniu. Gospodarstwa stosujące „chów bez antybiotyków”, dbające z tego tytułu o wyższe standardy warunków, w przypadku, gdy jedno ze zwierząt wymaga podania leków – nawet gdy zdarzy się to raz - muszą oddzielić je od stada i sprzedać jako zwierzę pochodzące z konwencjonalnej hodowli.
Z tego powodu niektórzy producenci zastanawiają się, czy więcej sensu nie miałoby opracowanie nowych, mierzalnych standardów, a przez to większej skali i dodatkowych oznaczeń – takich jak „mięso z hodowli z umiarkowanym zużyciem antybiotyków” lub „mięso z hodowli z minimalnym zużyciem antybiotyków”. Dodatkowa informacja mogłaby być cenna dla kupujących. Czy jednak pomysł jest opłacalny i konsumenci są gotowi zapłacić więcej za takie produkty?
Badania rynkowe w USA
Sprawdzili to niedawno badacze ze Stanów Zjednoczonych. USA ma większy problem z antybiotykami od Europy – głównie ze względu na fakt, że wciąż korzysta z tzw. antybiotykowych stymulatorów wzrostu, a więc sypania leków do paszy tylko w celu zwiększenia produktywności zwierząt. Rząd USA zaczął rozważać wprowadzenie ograniczeń w tej kwestii. Producenci mięsa poszukują więc kompromisów – zupełne wyeliminowanie leków wydaje się im niemożliwe – być może jednak udałoby im się zmniejszyć ich zużycie – a wysiłek ten chcą przełożyć na większe zyski.
W celu sprawdzenia zainteresowania konsumentów nowymi oznaczeniami na mięsie przeprowadzono internetową ankietę. O zdanie zapytano 660 obywateli amerykańskich, różnej płci, pochodzenia i w różnym wieku - jedzących mięso i regularnie kupujących wieprzowinę. Ankieta polegała na wyborze, czy jako konsumenci byliby w stanie zapłacić wyższą kwotę za dany produkt.
Jako hipotetyczny produkt zaproponowano kotlety wieprzowe, oznaczone według 4 kategorii: „bez informacji o zużyciu antybiotyków”, „z hodowli z konwencjonalnym zużyciem antybiotyków”, „z hodowli z minimalnym zużyciem antybiotyków” – oraz „z hodowli wolnej od antybiotyków”. Jako „minimalne zużycie” rozumiano mięso z hodowli, w której leki są stosowane wyłącznie w koniecznych przypadkach leczenia, a „konwencjonalne zużycie” jako mięso z hodowli, w której nadal stosuje się antybiotykowe stymulatory wzrostu. Ankietowanym podano 4 progi cenowe: 1,99 $/funt, 3,99 $/funt, 5,99 $/funt oraz 8,99 $/funt (1 funt to ok. 0,5 kg). Musieli zdecydować, jak dużo byliby w stanie zapłacić za każdą z kategorii mięsa.
Dodatkowo sprawdzono, jak na decyzję kupujących wpływa ogólna wiedza dotycząca problemów związanych z antybiotykami i co każda z 3 kategorii ich zużycia w hodowli miałaby oznaczać. W tym celu połowa ankietowanych otrzymała wstępną informację na ten temat, a połowa decydowała wyłącznie na podstawie własnej wiedzy.
Konsumenci zapłacą więcej – ale muszą wiedzieć dlaczego
Wyniki ankiety pokazały, że konsumenci faktycznie są w stanie zapłacić więcej za produkty pochodzące od zwierząt nie tylko z hodowli zupełnie „wolnej od antybiotyków” ale również z ferm, gdzie zużycie leków jest „minimalne”. Osoby, które nie zostały poinformowane o problemach związanych z antybiotykami i o znaczeniu każdej z kategorii, były jednak gotowe zapłacić mniej, niż osoby, które otrzymały dodatkowe informacje.
W niepoinformowanej grupie na kotlety wieprzowe oznaczone jako pochodzące z hodowli z „minimalnym zużyciem antybiotyków” ankietowani byli gotowi zapłacić średnio 0,66 dolara więcej niż za mięso bez informacji na temat antybiotyków.
Co ciekawe, dla kupujących niezwykle ważna była również informacja o „konwencjonalnym zużyciu antybiotyków” – za produkty tak oznaczone byli gotowi zapłacić średnio o 0,51 $ więcej niż za produkty bez informacji o zużyciu antybiotyków. Najbardziej atrakcyjne mimo wszystko wydawało się mięso z hodowli „wolnej od antybiotyków”, za które gotowi byli zapłacić o 2,88 dolara więcej.
W grupie osób, które otrzymały dodatkowe informacje, ankietowani byli gotowi zapłacić za wieprzowinę z hodowli z „konwencjonalnym zużyciem antybiotyków” o 0,51$ więcej niż za produkty bez informacji o antybiotykach, za wieprzowinę z hodowli z „minimalnym zużyciem antybiotyków” o 1,27$ więcej, a z hodowli „wolnej od antybiotyków” o 3,46$ więcej. Badanie pokazało więc, że przy ewentualnym wprowadzaniu nowych oznaczeń na produktach mięsnych przydatne byłyby dodatkowe akcje informacyjne, tak aby konsumenci dobrze je rozumieli.
Warto informować o innych aspektach hodowli
W podobnych badaniach przeprowadzonych w USA i Europie pokazano, że konsumenci chcą być informowani również o innych aspektów związanych z chowem i hodowlą zwierząt. Są przykładowo gotowi zapłacić więcej za wołowinę pochodzącą od krów, u których nie stosowano stymulacji wzrostu hormonami.
Są również bardziej zainteresowani wieprzowiną pochodzącą z chowu, w którym nie stosuje się klatek porodowych dla loch. Praktyka ta jest coraz negatywniej postrzegana zwłaszcza w Europie. Wraz ze wzrostem świadomości społeczeństwa i negatywnymi poglądami na temat produkcji zwierzęcej (chociażby w kontekście klimatu) takie oznaczenia na produktach staną się coraz ważniejsze.
Na podstawie:
Paudel, B., Kolady, D., Grebitus, C., Roy, A., & Ishaq, M. (2022). Consumers’ Willingness to Pay for Pork Produced with Different Levels of Antibiotics. Q Open.
