kojs

skiba

CenyRolnicze
28 marca 2024, Czwartek.
Kursy walut wg NBP: USD USD - 4.0081 EUR EUR - 4.3191 GBP GBP - 5.0474 DKK DKK - 0.5792
Archiwum


27.03.2024 14:28 DRÓB, cena tuszki hurt: 7,80-8,60 zł/kg, średnia: 8,17 zł/kg (na podstawie informacji z 12 ubojni)

27.03.2024 MATIF: pszenica MAJ24: 200,75 (-0,12%), kukurydza CZE24: 190,50 (- 0,52%), rzepak MAJ24: 441,50 (-2,32%)

27.03.2024 SPRZEDAM 12 T PSZENŻYTA, trans. firmowy, wielkopolskie, kolski, 62-640, tel.: 690 050 400

26.03.2024 SPRZEDAM 26 T PSZENICY PASZ., trans. firmowy, podkarpackie, krośnieński, 38-460, tel.: 519 550 918

26.03.2024 SPRZEDAM 48 JAŁÓWEK, mieszaniec, 500 kg, mazowieckie, wyszkowski, 07-203, tel.: 500 062 366

26.03.2024 SPRZEDAM 15 TUCZNIKÓW, 120 kg, 100%, warmińsko-mazurskie, działdowski, 13-230, tel.: 796 437 003

25.03.2024 SPRZEDAM 20 JAŁÓWEK, mięsny, 700 kg, kujawsko-pomorskie, włocławski, 87-865, tel.: 722 018 877

24.03.2024 SPRZEDAM 100 T PSZENICY KONS., trans. firmowy, lubelskie, świdnicki, 21-065, tel.: 791 816 003

22.03.2024 SPRZEDAM 5 T PSZENICY PASZ., trans. firmowy, kujawsko-pomorskie, aleksandrowski, 87-702, tel.: 604 094 965

22.03.2024 SPRZEDAM 7 BYKÓW, mieszaniec, 500 kg, podlaskie, siemiatycki, 17-332, tel.: 506 817 807

Dodaj komunikat

agrifirm

kowalczyk

Roślinne substancje aktywne dla drobiu: które są skuteczne?

Martyna Frątczak

Olejki eteryczne i ekstrakty roślinne, nazywane fitogenikami, to źródło biologicznie aktywnych związków, które budzą coraz większe zainteresowanie w przemyśle paszowym. Potencjalnie mogą zastępować antybiotyki i leki przeciwzapalne, wspierać procesy trawienia i wchłaniania substancji odżywczych u zwierząt oraz poprawiać ich wyniki produkcyjne. Przyglądamy się fitogenikom mającym największy potencjał w chowie i hodowli drobiu.

Fitogeniki: nowe stymulatory wzrostu i leki?

Do fitogeników zaliczyć można cały szereg produktów pozyskiwanych z roślin, kategoryzowanych ze względu na wykorzystaną ich część (zioła i przyprawy), lub ze względu na sposób pozyskiwania substancji aktywnych (olejki eteryczne i różne typy ekstraktów).

Działanie fitogeników opiera się na metabolitach wtórnych wytwarzanych przez roślinę, zazwyczaj w celu obrony przed roślinożercami lub patogenami. Należą do nich terpenoidy, fenole (inaczej garbniki), glikozydy i alkaloidy. Skład i stężenie tych substancji bioaktywnych w danej roślinie różni się w zależności od jej pochodzenia, sezonu zbiorów, warunków klimatycznych, technik przetwarzania i warunków przechowywania.

Z tego względu mimo ich obiecującego działania cały czas stanowią wyzwanie dla producentów dodatków paszowych dla zwierząt. Coraz większe zainteresowanie tematem może jednak doprowadzić do optymalizacji pozyskiwania i wykorzystywania fitogeników.

W ostatnich latach fitogeniki zyskały na popularności jako naturalna alternatywa dla antybiotykowych stymulatorów wzrostu w produkcji drobiu. Dodatki do pasz takich ziół i przypraw jak:

- tymianek
- oregano
- cynamon
- rozmaryn
- majeranek
- czosnek
- imbir
- zielona herbata
- kurkuma

okazały się skutecznie poprawiać FCR i przyrosty masy ciała u ptaków. Więcej na temat bardzo skutecznego działania na tym polu kurkumy można przeczytać tutaj: Kurkuma dla brojlerów: stymulator wzrostu i zastępca antybiotyków.

Chociaż działanie fitogeników na tym polu nie zostało jeszcze w pełni wyjaśnione, uważa się, że stymulacja wzrostu drobiu jest skutkiem ich przeciwdrobnoustrojowego działania i wspierania prawidłowego mikrobiomu. Należy jednak dodać, że w niektórych badaniach nie odnotowano korzystnych skutków wspomnianych dodatków. Prawdopodobnie wynikało to ze wspomnianych wyżej różnic w składzie fitogeników.

Substancje roślinne na lepszą wydajność produkcyjną

W badaniach naukowych wykazano, że poprawie przyrostów masy ciała u kurcząt brojlerów sprzyja suplementacja również takimi substancji pozyskiwanymi z roślin, jak:

- mentol (występujący np. w mięcie pieprzowej)
- anetol (spotykany w koprze i anyżu)
- eugenol (znajdowany w goździkach)
- tymol (uzyskiwanym z oregano)
- limonen (z cytrysów)

Działanie stymulujące wyniki produkcyjne brojlerów opisano również dla ekstraktu z japońskiej rośliny Achyranthes japonica, drzewa kadzidłowca Boswellia serrata, oraz dla ekstraktu z wytłoków oliwek.

Pozytywny wpływ na wydajność produkcyjną uzyskiwano również u niosek, którym podawano:

- tymol
- aldehyd pozyskiwany z cynamonu
- olejek anyżowy
- olejek miętowy
- ekstrakt z arbuza
- ekstrakt z drzewa herbacianego

W kilku innych badaniach oceniono wpływ suplementacji nasion czarnuszki na zdrowie i wyniki brojlerów, przepiórek oraz kur niosek. Chociaż niektórzy naukowcy nie znaleźli żadnego efektu czarnuszki, inni odnotowali poprawę wydajności produkcyjnej u badanych ptaków. Nasiona czarnuszki zawierają bogactwo biologicznie czynnych związków chemicznych, a także witamin i minerałów.

Na poprawę strawności paszy

Przeprowadzono liczne badania w celu zbadania wpływu suplementancji fitogenikami na strawność paszy u kurcząt brojlerów i kur niosek, które przyniosły bardzo różne wyniki. Przykładowo nie stwierdzono, aby strawność paszy poprawiała się u ptaków w efekcie suplementancji z wykorzystaniem ekstraktów z liści oliwnych (bogatych w polifenole), czy z wytłoków oliwnych.

Lepsze efekty, widoczne w zwiększeniu strawności tłuszczu, białka i fosforu, zaobserwowano suplementując mieszankę karwakrolu (substancji występującej m.in. w tymianku i kminku), aldehydu cynamonowego i ekstraktu z papryki lub mieszankę tymolu i limonenu.

U kur niosek strawność białka, energii i fosforu poprawiała się w wyniku suplementacji olejkiem miętowym, tymolem i aldehydem cynamonowym. Naukowcy uważają, że fitogeniki mogą poprawiać strawność paszy poprzez co najmniej kilka mechanizmów, takich jak: stymulacja apetytu, wydzielania śliny, wytwarzania śluzu jelitowego, kwasów żółciowych i poprawa aktywności enzymów trawiennych. Fitogeniki mogą mieć ponadto pozytywny wpływ na kondycję jelit.

W eksperymentach stwierdzono, że dodatki roślinne zawierające karwakrol, tymol, eugenol i piperynę (związek pozyskiwany z pieprzu), ekstrakt z liści zielonej herbaty i granatu pozytywnie wpływają na mikrobiom w różnych częściach jelit, promując wzrost pozytywnych bakterii i hamując wzrost patogenów. Zdrowy mikrobiom układu pokarmowego u ptaków zawsze będzie przekładał się na ich lepszą zdrowotność i wykorzystanie składników odżywczych.

Stymulacja odporności i mniej antybiotyków

Wiele badań poświęca się możliwości wykorzystania fitogeników do poprawy odporności ptaków na różne infekcje. Stwierdzono, że największy potencjał pod tym względem mogą mieć substancje uzyskiwane z:

- mniszka lekarskiego
- gorczycy
- krokosza barwierskiego
- ostu
- grzybów shiitake i reishi

W badaniach na hodowlach komórkowych drobiu stwierdzono, że ekstrakty z wymienionych roślin stymulowały aktywność komórek odpornościowych. Działanie ekstraktów w modulowaniu układu odpornościowego zostało też poparte kilkoma badaniami przeprowadzonymi na żywych ptakach.

Niezwykle efektywne we wspieraniu walki z infekcjami u ptaków okazały się również substancje aktywne zawarte w kurkumie. Pewien potencjał ma również papryka. Fitogeniki mogą sprawdzać się także we wspieraniu odporności drobiu na niekorzystne warunki środowiska, o czym więcej pisaliśmy tutaj: Jak chronić drób przed stresem cieplnym?

Czy rośliny mogą poprawić jakość mięsa i jaj?

Wciąż niewiele wiadomo, czy możliwa jest efektywna poprawa jakości mięsa drobiowego i jego trwałości dzięki suplementancji ptaków fitogenikami. Niektórzy naukowcy stwierdzili, że na tym polu słabo wypada działanie karwakrolu, tymolu oraz aldehydu cynamonowego.

Jednak w innych badaniach dodatek do paszy drobiu nasion czarnuszki, kurkumy, lub mieszanki kuruminy (pozyskiwanej z kurkumy), karwakrolu, tymolu oraz aldehydu cynamonowego poprawił zawartość w mięsie antyoksydantów, dzięki czemu tłuszcz zawarty w mięsie był mniej podatny na utlenianie.

Stwierdzono, że fitogeniki mogą mieć znaczący wpływ na jakość jaj. Suplementacja mieszanki ziołowej złożonej z olejku miętowego i ekstraktu z pokrzywy u kur niosek zwiększała grubość skorupek jaj. Mogło to wynikać z dobroczynnego wpływu fitogeników na strawność paszy i metabolizm wapnia u kur niosek.

W innych eksperymentach stwierdzono, że dodatek do paszy niosek czarnuszki, czerwonej papryki, anyżu, mąki z wytłoków winogron i kurkuminy wpływał na wyższą zawartość antyoksydantów w jajach. Dzięki temu wydłużył się ich okres przydatności do spożycia. Niektóre fitogeniki, m.in. substancje pozyskiwane z pokrzywy, mogą być pomocne również w manipulowaniu składem kwasów tłuszczowych w jajach.

 

Więcej na temat wpływu substancji roślinnych na zdrowie i kondycję drobiu można przeczytać w ogólnodostępnym źródle:

Abdelli, N., Solà-Oriol, D., & Pérez, J. F. (2021). Phytogenic Feed Additives in Poultry: Achievements, Prospective and Challenges. Animals, 11(12), 3471.

Martyna Frątczak
Autor: Martyna Frątczak
Lekarz weterynarii Martyna Frątczak, absolwentka Wydziału Medycyny Weterynaryjnej i Nauk o Zwierzętach Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu. Zainteresowana szeregiem zagadnień związanych z medycyną zwierząt, ekologią i epidemiologią, którymi zajmuje się na co dzień również we własnej pracy naukowej.

Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
Najnowsze artykuły autora:

Loading comments...
Wiadomość z kategorii:

Obserwuj nas w Google News 

i czytaj materiały szybciej niż inni

Google Icons 16 512

Dołącz teraz

POLECAMY


Copyright © CenyRolnicze 2021. All rights reserved | Polityka prywatności i plików cookies | Regulamin serwisu