kojs

kps

CenyRolnicze
28 marca 2024, Czwartek.
Kursy walut wg NBP: USD USD - 4.0081 EUR EUR - 4.3191 GBP GBP - 5.0474 DKK DKK - 0.5792
Archiwum


28.03.2024 MATIF: pszenica MAJ24: 203,50 (+1,37%), kukurydza CZE24: 193,25 (+ 1,44%), rzepak MAJ24: 438,00 (-0,79%)

27.03.2024 14:28 DRÓB, cena tuszki hurt: 7,80-8,60 zł/kg, średnia: 8,17 zł/kg (na podstawie informacji z 12 ubojni)

27.03.2024 SPRZEDAM 12 T PSZENŻYTA, trans. firmowy, wielkopolskie, kolski, 62-640, tel.: 690 050 400

26.03.2024 SPRZEDAM 26 T PSZENICY PASZ., trans. firmowy, podkarpackie, krośnieński, 38-460, tel.: 519 550 918

26.03.2024 SPRZEDAM 48 JAŁÓWEK, mieszaniec, 500 kg, mazowieckie, wyszkowski, 07-203, tel.: 500 062 366

26.03.2024 SPRZEDAM 15 TUCZNIKÓW, 120 kg, 100%, warmińsko-mazurskie, działdowski, 13-230, tel.: 796 437 003

25.03.2024 SPRZEDAM 20 JAŁÓWEK, mięsny, 700 kg, kujawsko-pomorskie, włocławski, 87-865, tel.: 722 018 877

24.03.2024 SPRZEDAM 100 T PSZENICY KONS., trans. firmowy, lubelskie, świdnicki, 21-065, tel.: 791 816 003

Dodaj komunikat

kowalczyk

kowalczyk

Jak zwiększyć płodność krów za pomocą żywienia?

Martyna Frątczak

Żywienie to główna strategia zwiększania płodności krów mlecznych. Zwłaszcza u wysokowydajnych krów duże znaczenie mają odpowiednia proporcja i jakość składników odżywczych. Co powinna zawierać pasza, aby uzyskać jak najlepsze wyniki w rozrodzie?

Niższa płodność u bardziej wydajnych krów

Optymalne wyniki w rozrodzie bydła są niezbędne dla opłacalnej produkcji mleka. W ostatnich dekadach drogą selekcji hodowlanej udało się otrzymać zwierzęta o wyższej wydajności mlecznej. Niestety nie zawsze idzie ona w parze z wydajnością reprodukcyjną. Problemy z rozrodem krów mlecznych w komercyjnych stadach są coraz częstsze. Ogromny wpływ na ich występowanie mają genetyka – oraz żywienie, czynniki ściśle ze sobą powiązane.

Jak przekonują eksperci, słabsze parametry płodności u wysoko wydajnych krów mlecznych niekoniecznie muszą być wynikiem gorszych predyspozycji genetycznych. Cechy związane z płodnością są dziedziczone u bydła w bardzo niewielkim stopniu. Problem tkwi najpewniej w specyficznych potrzebach żywieniowych wydajnych krów. Intensywna produkcja mleka sprawia, że mają bardzo wysokie zapotrzebowanie na składniki pokarmowe, witaminy i mikroelementy. Bardzo trudno jest je w pełni zaspokoić. Niedobory żywieniowe sprawiają, że organizm krowy nie „inwestuje” w kolejną ciążę, skupiając się na bieżących potrzebach.

Składniki przyjmowane wraz z pokarmem wpływają na płodność krów przez wiele mechanizmów – m.in. regulują gospodarkę hormonalną, dojrzewanie pęcherzyków jajnikowych, podtrzymanie ciąży, odżywienie i przeżywalność zarodków. Uważa się, że najważniejsze znaczenie w rozrodzie krów mlecznych ma zaspokojenie ich zapotrzebowania na energię, białko oraz witaminy i składniki mineralne. Suplementów mineralno-witaminowych nie należy jednak uważać za „złoty środek”. Zazwyczaj problemy w rozrodzie wynikają z podstawowych błędów – nadmiaru lub niedoboru energii, czy niewłaściwej ilości lub jakości białka w diecie.

Trudna do zbilansowania energia

Źródłem energii dla krów są tłuszcze oraz węglowodany w paszy. Zbyt niska ich zawartość prowadzi u zwierząt do niedoboru energii i stopniowego pogorszenia kondycji, co ciągnie za sobą liczne problemy w rozrodzie. Krowy, które nie otrzymują odpowiedniej ilości tłuszczów i węglowodanów zaczynają „zużywać” własne zasoby ciała.  U krów z ujemnym bilansem energetycznym obserwuje się pogorszenie wskaźnika zapładnialności, wydłużenie okresu od wycielenia do pierwszej rui i okresu międzywycieleniowego, oraz liczne zaburzenia metaboliczne, pośrednio wpływające na płodność.  

Należy jednak zaznaczyć, że również nadmierna ilość energii w paszy jest częstą przyczyną problemów w rozrodzie krów mlecznych. Jak ze wszystkim: więcej nie zawsze znaczy lepiej. Najbardziej optymalna w okresie okołowycieleniowym kondycja krów mieści się w przedzialne od 2,5 do 3,5 BCS (Body Condition Scoring). Niedobór energii często wynika z niskiego poboru paszy w okresie okołoporodowym. Zwłaszcza po porodzie apetyt krów gwałtownie spada. Jest to szkodliwe w skutkach szczególnie u otyłych krów, których organizm przeżywa w takiej sytuacji „szok”. Więcej na ten temat pisaliśmy tutaj: Otyłość u krów ma wiele negatywnych następstw – podobnie jak u ludzi.

Aby zrekompensować słabsze pobranie paszy u krów po wycieleniu, należy zwiększyć koncentrację energii w dawce pokarmowej. Zaleca się zwiększenie w paszy udziału pasz treściwych, dobrej jakości kiszonki z kukurydzy oraz tłuszczów. Zawartość tłuszczów można zwiększyć do ok. 4% suchej masy – większa ilość nie przyniesie korzyści, a może być wręcz szkodliwa. Dobrymi źródłami tłuszczu, zwierającymi korzystne nienasycone kwasy tłuszczowe są m.in. nasiona rzepaku, lnu, czy olej rybi. Do zmiany dawki pokarmowej krowy należy przyzwyczajać w czasie ostatnich 3 tygodni ciąży.

 

Zapotrzebowanie krów na białko

Mniejsze pobranie paszy u krów w okresie po wycieleniu zmusza również do zwiększenia w dawce pokarmowej koncentracji białka. Zaleca się, aby jego zawartość wynosiła 17-18% suchej masy. Nie ma sensu przekraczać tej wartości, ponieważ nadmiar białka w diecie będzie miał wiele negatywnych następstw. Zbyt dużo białka może spowodować m.in. nadmierne wytwarzanie w organizmie toksycznego amoniaku i mocznika, które zaburzają gospodarkę hormonalną, zmieniają pH macicy i utrudniają przeżywalność zarodków.

Warto pamiętać, że bardzo dużą zawartość białka mają zielonka pastwiskowa, czy kiszonka z lucerny. Włączając je do diety w dużej ilości łatwo o przekroczenie zalecanej dawki białka ogólnego. Szczególnie szkodliwy jest nadmiar białka w paszy w połączeniu z ujemnym bilansem energetycznym. Ważne, aby białko użyte w paszy dostarczało w odpowiedniej ilości wszystkich niezbędnych aminokwasów. Badania pokazują, że krowy, które wykazują niedobór aminokwasów mają duży problem z zacieleniem. W razie potrzeby można stosować suplementację konkretnych aminokwasów – przykładowo metioniny, najlepiej w formie chronionej w żwaczu.

Minerały i witaminy

Niezwykle ważnym mikroelementem w żywieniu krów w okresie okołowycieleniowym jest wapń. Produkcja mleka pochłania znaczne jego zasoby z organizmu krowy. Niedobór tego pierwiastka prowadzi do gorączki mlecznej i wielu innych problemów zdrowotnych. Więcej na ten temat tutaj:  Bydło: najczęstsze problemy po porodzie. Nie można jednak przesadzać z jego suplementacją. Zbyt wysoka zawartość wapnia w paszy, przy niedostatecznej ilości fosforu i magnezu będzie szkodliwa. Nieprawidłowa proporcja tych minerałów zaburza gospodarkę wapniem w organizmie krowy.

Mniej znanymi, ale równie ważnymi minerałami, które mają duży wpływ na rozród krów, są selen oraz witamina E – składniki te uzupełniają się nawzajem. Niedobór selenu w diecie krów został powiązany z większą częstością poronień oraz przypadków zatrzymania łożyska. Może przyczyniać się również do występowania torbieli jajników i słabo wykrywalnej rui. Na temat witaminy E obszernie pisaliśmy tutaj: Witamina E ważna dla krów w okresie przejściowym.

Bardzo duże znaczenie w diecie krów ma również mangan. Niedobory manganu u krów związane są z obniżeniem współczynnika zapłodnień, przypadkami opóźnionej rui (zarówno u krów po porodzie jak i jałówek), poronień i wad rozwojowych u płodów. Mała zawartość manganu w diecie przyczynia się również do częstszego występowania torbieli jajników oraz słabej kondycji i wzrostu cieląt.

Kolejnym pierwiastkiem, na który należy zwrócić uwagę jest miedź. W wielu badaniach naukowych stwierdzono, że miedź ma ogromny wpływ na płodność. U krów jej niedobór wiąże się z mniejszym sukcesem inseminacji, słabszą przeżywalnością zarodków i ogólnie niższą liczbą ciąż w stadach. Poważne braki miedzi w diecie prowadzą do zaniku owulacji i opóźnienia przyszłych cykli rujowych.

Ważnym mikroelementem jest także jod, związany z wydzielaniem hormonów tarczycy. U krów wpływa na proces laktacji, przebieg cyklu płciowego oraz rozwój płodu. Ma duże znaczenie dla rozwoju układu nerwowego u cielęcia.

 

krowa ciele po porodzie pixabay portal ceny rolnicze pl

Na podstawie:

Kowalski, Zygmunt M. "Wpływ żywienia na płodność krów mlecznych." Życie Weterynaryjne 85.10 (2010).

Rodney, R. M., et al. "Effects of nutrition on the fertility of lactating dairy cattle." Journal of Dairy Science 101.6 (2018): 5115-5133.

Martyna Frątczak
Autor: Martyna Frątczak
Lekarz weterynarii Martyna Frątczak, absolwentka Wydziału Medycyny Weterynaryjnej i Nauk o Zwierzętach Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu. Zainteresowana szeregiem zagadnień związanych z medycyną zwierząt, ekologią i epidemiologią, którymi zajmuje się na co dzień również we własnej pracy naukowej.

Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
Najnowsze artykuły autora:

Loading comments...
Wiadomość z kategorii:

Obserwuj nas w Google News 

i czytaj materiały szybciej niż inni

Google Icons 16 512

Dołącz teraz

POLECAMY


Copyright © CenyRolnicze 2021. All rights reserved | Polityka prywatności i plików cookies | Regulamin serwisu