zm skiba

kojs

CenyRolnicze
18 marca 2024, Poniedziałek.
Kursy walut wg NBP: USD USD - 3.9528 EUR EUR - 4.3086 GBP GBP - 5.0343 DKK DKK - 0.5777
Archiwum


18.03.2024 14:24 DRÓB, cena tuszki hurt: 7,80-8,80 zł/kg, średnia: 8,11 zł/kg (na podstawie informacji z 9 ubojni)

18.03.2024 MATIF: pszenica MAJ24: 197,25 (+1,15%), kukurydza CZE24: 183,50 (+ 0,96%), rzepak MAJ24: 443,25 (+1,60%)

18.03.2024 SPRZEDAM 12 T PSZENŻYTA., trans. firmowy, lubuskie, gorzowski, 66-446, tel.: 609 605 416

18.03.2024 SPRZEDAM 15 T PSZENICY PASZ., trans. firmowy, lubuskie, gorzowski, 66-446, tel.: 609 605 416

17.03.2024 SPRZEDAM 10 BYKÓW, hf, 800 kg, wielkopolskie, gostyński, 63-840, tel.: 783 888 781

17.03.2024 SPRZEDAM 30 BYKÓW, mieszaniec, 750 kg, łódzkie, łowicki, 99-434, tel.: 696 130 651

17.03.2024 SPRZEDAM 10 BYKÓW, mieszaniec, 700 kg, małopolskie, wadowicki, 34-120, tel.: 697 500 066

15.03.2024 SPRZEDAM 1 BYKA, hf, 700 kg, pomorskie, malborski, 82-213, tel.: 506 329 290

14.03.2024 SPRZEDAM 10 BYKÓW, mieszaniec, 700 kg, lubelskie, bialski, 21-518, tel.: 695 079 909

13.03.2024 SPRZEDAM 340 TUCZNIKÓW, 135-140 kg, 57-58%, warmińsko-mazurskie, nowomiejski, 13-300, tel.: 517 413 854

13.03.2024 SPRZEDAM 4 BYKI, mieszaniec, 850 kg, podlaskie, sokólski, 16-140, tel.: 501 788 419

Dodaj komunikat

agrifirm

kowalczyk

Dziesięć niezwykłych ras bydła z całego świata

Martyna Frątczak

Wyróżnia się obecnie ponad 1000 ras bydła domowego. To bogactwo jest zagrożone przez globalizację rolnictwa i ogromną popularność zaledwie kilku komercyjnych odmian. Nieustannie podejmuje się wysiłki, aby nie utracić tego cennego dziedzictwa. Poniżej przedstawiamy 10 unikalnych i rzadkich ras bydła, obrazujących ich różnorodność.

Historia udomowienia bydła sięga zamierzchłych czasów. Jego przodkami były dzikie tury, które udomowiono około 10,5 tys lat temu na obszarze dzisiejszej Turcji i Iranu. Oddzielne zdarzenia udomowienia bydła miały miejsce na subkontynencie indyjskim, w wyniku czego powstało zebu, oraz prawdopodobnie również w rejonie Środkowego Nilu w dzisiejszym Sudanie. Zwierzęta wywodzące się z tych 3 miejsc udomowienia różnią się pod względem budowy ciała i niektórych cech fizjologii, przez co czasami klasyfikuje się je jako odrębne podgatunki. Obecnie wyróżnia się ponad 1000 ras bydła domowego. Wiele z nich jest zagrożonych całkowitym wyginięciem. Na szczęście popularność lokalnych ras zwierząt zaczyna na nowo rosnąć.

O polskich, lokalnych rasa bydła pisaliśmy niedawno tutaj: Unikalne, polskie rasy bydła. Dlaczego warto je hodować?

Watussi (ankole)

To rasa z charakterystycznymi długimi rogami, które mogą mierzyć nawet 1,6 metra. Protoplaści rasy powstali ok. 4 tys lat p.n.e. w Dolinie Nilu, a ich wizerunki można znaleźć na piktogramach w egipskich piramidach. W kolejnych tysiącleciach egipskie bydło skrzyżowano z indyjskim zebu, co po wiekach prac hodowlanych dało dzisiejsze watussi. Pomimo balastu w postaci rogów mają harmonijną i zgrabną budowę, ze spadzistym zadem i czasami garbem na szyi. Ubarwienie jest jednolite lub cętkowane.

Watussi są średniej wielkości, waga krów dochodzi od ok 550 kg, a byków do 720 kg. Co ciekawe, nowonarodzone cielęta ważą zaledwie 14 – 23 kg. Ze względu na tą niską wagę urodzeniową buhaje rasy watussi mogą być z powodzeniem wykorzystywane do krzyżówek z innymi rasami. Dobrze znoszą niekorzystne warunki pogodowe i skrajne temperatury - od -7°C do nawet 48°C. Ogromne rogi działają u watusi jak narząd regulacji temperatury ciała – krew krażąca w rogu schładza się, co pozwala na rozproszenie nadmiaru ciepła.

Tradycyjnie uważano je za święte i wykorzystywano jedynie do produkcji mleka. Wydajność mleczna krów była i, mimo prac hodowlanych w ostatnich latach, nadal jest bardzo niska. Mleko krów tej rasy zawiera ok. 10% tłuszczu. Dzisiaj bydło watusi wykorzystuje się również do produkcji mięsa - jest chude, wysokiej jakości i niezwykle smaczne.

 

watusi pixabay portal cenyrolnicze pl 

 

Zebu, bydło domowe garbate

Bydło Zebu pochodzi z Azji Południowo-Zachodniej, gdzie wyewoluowało prawdopodobnie z 3 różnych ras bydła indyjskiego. Uważa się, że to najstarsza udomowiona rasa bydła na świecie. Ze względu na doskonałe przystosowanie do gorącego klimatu w ciągu ostatnich 100 lat zostały sprowadzone do Afryki, Brazylii i Stanów Zjednoczonych.

Bydło zebu ma charakterystyczną luźną skórę, duże uszy, garb między łopatkami, duże oczy i zaokrągloną głowę. Ubarwienie może być szare do czerwonawego. Rasa ta jest wykorzystywana do produkcji mleka, mięsa oraz jako zwierzę pociągowe. W Indiach tradycyjnie uznawana jest za świętą i użytkowana tylko mlecznie. W Brazylii i innych krajach hoduje się ją głównie dla wołowiny.

 

zebu pixabay portal cenyrolnicze pl

 

Texas Longhorn

Długorogie bydło Texas Longhorn to prawdziwie „amerykańska” rasa bydła i symbol Dzikiego Zachodu. Została ukształtowana niemal całkowicie przez dobór naturalny. Pochodzi od przodków, które dotarły do Ameryki Północnej niemal 500 lat temu, a następnie, na pół zdziczałe, wypasały się na stepach, które opustoszały po wytępieniu stad bizonów. Ze względu na wieloletnią selekcję przez większego udziału człowieka są doskonale przystosowane do klimatu i warunków Ameryki Północnej. Przez dłuższy czas dominowały tam jako rasa mięsna, niestety później wyparta przez bardziej wydajne, komercyjne odmiany. Dzisiaj jest bardzo nieliczna i ma problem z zaistnieniem na rynku amerykańskim.

Spektakularne rogi bydła tej rasy mają rozpiętość ok. 1,2-1,8 m, a u rekordowych osobników mogą mierzyć nawet 2,7 m. Ubarwienie jest niezwykle zróżnicowane i unikalne dla każdego osobnika. Bydło tej rasy jest niezwykle płodne. Ruja krów tej rasy trwa 2 razy dłużej niż u innych. Mogą zostać zacielone jeszcze w trakcje okresu laktacji, a porody są niezwykle łatwe. Świetnie radzą sobie na ubogich pastwiskach, zjadając nawet omijane przez inne zwierzęta chwasty. Wołowina bydła tej rasy jest chuda, niezwykle delikatna i smaczna.

 

texas longhorn pixabay portal cenyrolnicze pl

Belted Galloway

Do dzisiaj nie ustalono dokładnego pochodzenia bydła tej rasy, jednak podejrzewa się, że powstało w XVI wieku w dawnej dzielnicy Galloway w Szkocji. Jednak już w XI wieku w literaturze i sztuce pojawiły się wzmianki o bydle wyglądającym jak „przykryte płachtą”. Belted Galloway ukształtowała się w nadmorskim, zimnym i wietrznym środowisku, na górskich wrzosowiskach i pastwiskach. Jest niezwykle odporna na niekorzystne warunki klimatyczne, co zapewnia jej m.in. sierść z  podwójną warstwą włosów – zewnętrzna nie przepuszcza wilgoci, a wewnętrzna zapewnia utrzymanie ciepła.

Rasa charakteryzuje się kontrastującym białym, szerokim pasem – reszta ciała jest ubarwiona na czarno, ciemnobrązowo lub czerwono. Krowy są długowieczne – użytkowane nawet 17-20 lat - i mają bardzo dobrą mleczność. Głównym przeznaczeniem rasy jest jednak produkcja mięsa, ich wydajność wzrostu jest korzystna, a wołowina wysokiej jakości, chuda i aromatyczna.

 

Belted Galloway wikimedia portal cenyrolnicze pl

Źródło: Amanda Slater / CC BY-SA 2.0 / Wikimedia Commons

 

Highland – szkocka rasa wyżynna

Jak sugeruje nazwa, bydło tej rasy powstało w górzystym regionie Highlands w Szkocji, o surowym, nadmorskim, wietrznym klimacie. Hodowcy bydła tej rasy nazywają swoje stada „owczarniami”. W przeszłości bowiem highlandy sprowadzano z pastwisk na noc do otwartych szałasów wykonanych z kamienia, zwanych owczarniami, aby chronić zwierzęta przed warunkami atmosferycznymi i wilkami.

Bydło tej rasy charakteryzuje się wspaniałą, długą sierścią, dużą głową z opadającą na oczy „grzywką” i symetrycznymi, rozstawionymi na boki długimi rogami. Sierść highlandów jest podwójna – z ciepłym podszerstkiem i zewnętrzną warstwą ochronną z długich, natłuszczonych włosów chroniących przed deszczem i śniegiem. Ubarwienie jest czarne, pręgowane, rude lub brunatne.

Bydło tej rasy jest długowieczne, bardzo płodne – może wydawać na świat cielęta nawet w wieku powyżej 18 lat - i niezwykle odporne na klimat i choroby. Doskonale przetwarza zasoby ubogich, górskich łąk na wartościowe mięso. Wołowina bydła tej rasy jest chuda, silnie marmurkowana, krucha, soczysta i o wyrazistym smaku.

 

highland pixabay portal cenyrolnicze pl 

 

 

Whitebred Shorthorn

To rasa, która powstała w północno-zachodniej Anglii i Szkocji. Zainteresowanie hodowców wzbudziła ok. 100 lat temu, gdy rozpoznano ją jako szybko dojrzewającą, wydajną odmianę mięsną. Whitebred Shorthorn to obecnie bardzo rzadka rasa, wykorzystywana głównie do krzyżówek z innymi brytyjskimi odmianami bydła. Zapewnia dopływ cennych genów, ze względu na swoje świetne przystosowanie do ubogich pastwisk i surowych warunków Wielkiej Brytanii.

Bydło tej rasy ma charakterystyczne, białe ubarwienie. Oryginalna sierść ma dwie warstwy – wewnętrzny gęsty podszerstek i zewnętrzne, niezwykle miękkie włosy. Wygląda na lekko zmierzwioną jak u cieląt. Krowy mają dobre cechy płodności i mleczności. Whitebred Shorthorn może być z powodzeniem wykorzystywana jako rasa ogólnoużytkowa.

 

Whitebred Shorthorns wikimedia portal cenyrolnicze pl

Źródło: Dave Spicer / CC BY-SA 2.0 / Wikimedia Commons

 

Bianca Modenese

Włoskie bydło modenese pochodzi prawdopodobnie z czerwonych odmian bydła hodowanych w Północnych Włoszech w IX wieku, skrzyżowanych z szarym bydłem podolskim. Dzisiejsze modenese są białe, czasami z szarymi cieniami na szyi i łopatkach. Są wykorzystywane do produkcji mleka i mięsa, jak również jako zwierzę pociągowe – obecnie głównie w turystyce.

Rasa jest rzadka, jednak dzięki programowi ochrony podjętego przez Unię Europejską ma się coraz lepiej. Regionalne produkty z jej mięsa i mleka – w tym ser Modenese Parmigiano Reggiano są nadal dość słabo rozpoznawalne na rynku. Bydło tej rasy jest niezwykle długowieczne, ma dobrą płodność i wysoką odporność na niekorzystny klimat, zwłaszcza okresy suszy, i choroby.

 

Manza bianca wikimedia portal cenyrolnicze pl

Źródło: Superspin81 / CC BY-SA 2.0 / Wikimedia Commons

Reggiana

Pierwsze wzmianki na temat tej rasy pochodzą z zapisków mnichów z roku 1000 z regionów Parma i Reggio Emilia we Włoszech. Początkowo dość popularna rasa, została w znacznej części wyparta przez zagraniczne rasy. Od jakiegoś czasu obserwuje się ponowne nią zainteresowanie. Jednym z powodów jest wypromowanie lokalnego produktu powstającego z mleka krów rasy – wysokiej jakości sera Parmigiano Reggiano. Mleko od krów rasy Reggiana szczególnie dobrze nadaje się do produkcji sera ze względu na wysoką zawartość kazeiny. Mleczność jest jednak niższa niż u ras komercyjnych. Bydło te rasy jest długowieczne, odporne na klimat i choroby, charakteryzuje się dobrą płodnością. Niestety ze względu na małą liczebność rasy istnieje duże ryzyko chowu wsobnego, co ogranicza możliwości prac hodowlanych.

 

reggiana dokument portal cenyrolnicze pl

Źródło: karta charakterystyki rasy, https://bur.regione.emilia-romagna.it/

Villard de Lans

To francuska rasa bydła pochodząca z gór niedaleko miasta Grenoble. Aż do końca lat 50-tych utrzymywana była wyłącznie w obszarze swojego pochodzenia. Tradycyjnie villard de lans była rasą o potrójnym przeznaczeniu. Bardzo ceniono uzyskiwaną z niej cielęcinę. Później wyselekcjonowano ją do produkcji mleka w małych gospodarstwach.

Dzisiaj rasa ta jest niezwykle rzadka, trudno jest ją powiązać z konkretnym systemem chowu czy produktem. Co prawda bardziej profesjonalne hodowle promują regionalny, niebieski ser tej rasy: Bleu du Vercors-Sassenage. Jednak większość bydła villard de lans, ze względu na doskonały instynkt macierzyński, utrzymywanych jest jako mamki dla cieląt, lub jako krowy mleczne w niewielkich gospodarstwach, a produkty z niego uzyskiwane trafiają głównie na lokalny rynek.

 

Villarde de Lans wikimedia portal cenyrolnicze pl

Źródło: ALROM NIVERNO / CC BY-SA 3.0 / Wikimedia Commons

Avileña-Negra Ibérica

To hiszpańska rasa, która wywodzi się od zwierząt zamieszkujących już w starożytności centrum Półwyspu Iberyjskiego. Kształtowała się w izolacji i w ścisłym związku z obszarem pochodzenia – od którego wzięła się również jej nazwa. Była wykorzystywana jako zwierzę pociągowe oraz mięsne.

Bydło Avileña-Negra Ibérica jest średniej wielkości, z uderzającym dymorfizmem płciowym – krowy osiągają 500-600 kg, a byki nawet 800-1000 kg. Charakterystyczna dla rasy jest jednolita czarna sierść z białym pyskiem – ta ostatnia cecha jest jednak obecnie w zaniku, odmiana ją posiadająca uważana jest za zagrożoną wyginięciem. Avileña-Negra Ibérica jest wysoce wyspecjalizowaną rasą mięsną, produkuje wysokiej jakości mięso. Produkcja mleka jest drugorzędowym zastosowaniem rasy. Jako zwierzę pociągowe do pracy w rolnictwie wykorzystywana była jeszcze w latach 70-tych.

 

avileña negra ibérica wikimedia portal cenyrolnicze pl

Źródło: C3PO / CC BY-SA 4.0 / Wikimedia Commons

 

Źródła:

Hiemstra, Sipke Joost, et al., eds. Local cattle breeds in Europe: development of policies and strategies for self-sustaining breeds. Wageningen Academic Publishers, 2010.

Porter, Valerie. Cattle. A handbook to the breeds of the world. A&C Black, 1992.

The Cattle Site

Martyna Frątczak
Autor: Martyna Frątczak
Lekarz weterynarii Martyna Frątczak, absolwentka Wydziału Medycyny Weterynaryjnej i Nauk o Zwierzętach Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu. Zainteresowana szeregiem zagadnień związanych z medycyną zwierząt, ekologią i epidemiologią, którymi zajmuje się na co dzień również we własnej pracy naukowej.

Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
Najnowsze artykuły autora:

Loading comments...
Wiadomość z kategorii:

Obserwuj nas w Google News 

i czytaj materiały szybciej niż inni

Google Icons 16 512

Dołącz teraz

POLECAMY


Copyright © CenyRolnicze 2021. All rights reserved | Polityka prywatności i plików cookies | Regulamin serwisu