17 grudnia 2019 w sekretariacie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi, Polskie Związek Hodowców i Producentów Bydła Zachowawczej Rasy Polska Czerwona złożył rekomendację w kwestii rzeźni rolniczych a w szczególności uboju na pastwisku. Największym problemem w tradycyjnych rzeźniach jest sam proces uboju, a dla hodowców transport żywych zwierząt ze względu na coraz większe odległości i trudności w logistyce transportu.
- Mając na uwadze doświadczenie członków naszego związku, odbytych kilka wizyt roboczych w Austrii oraz Niemczech w tym jedną w towarzystwie Głównego Lekarza Weterynarii, dr Bogdana Konopki, pragniemy przedstawić naszą rekomendację w/s rzeźni rolniczych – czytamy w piśmie do ministra rolnictwa. Związek dodaje, iż ze względu na dynamicznie zwiększający się w Europie Zachodniej świadomość i popyt konsumentów na mięso z uboju bezstresowego oraz wyraźnie zauważalny trend w poprawie dobrostanu zwierząt koniecznym wydaje się wprowadzenie w Polsce tzw. Rzeźni Rolniczej biorąc pod uwagę rodzaj hodowli oraz rasę zwierząt, które ostatecznie determinują sposób uboju.
- Na terenie Niemiec poznaliśmy kilka niezależnych od siebie sposobów uboju. Wspólna nazwa to ubój na pastwisku. Wszystkie łączy brak transportu żywych zwierząt do rzeźni oraz bezpieczeństwo ludzi biorących udział w procesie ogłuszania i wykrwawiania. Środki transportu są określane jako satelita rzeźni stacjonarnej. Każdy z tych systemów został wypracowany pod kątem konkretnej hodowli i rasy zwierząt. Jednak systemy i techniki ulegają dynamicznym zmianom oraz modyfikacjom. Na dzisiaj można mówić o kilku, które chcemy przedstawić – czytamy w korespondencji do szefa resortu rolnictwa.
Wg Związku główny problem jaki pojawiał się w małych ubojniach w Niemczech to transport zwierząt do tych ubojni. Hodowcy wraz z naukowcami przy zrozumieniu polityków wyszli naprzeciw temu problemowi i rozwiązują w ten sposób, że sam ubój zwierzęcia tzn. ogłuszanie i wykrwawianie następuje bezpośrednio na pastwisku lub w pobliżu, bądź na terenie gospodarstwa. Następnie zwierzę jest po ogłuszeniu i wykrwawieniu transportowane przy pomocy specjalnie skonstruowanych przyczep lub urządzeń podczepianych pod ciągnik rolniczy celem transportu do rzeźni stacjonarnej i obróbki. Ostateczną decyzję o sposobie uboju wydaje powiatowy lekarz weterynarii w konsultacji z hodowcą w zależności od rodzaju hodowli i rasy zwierząt.
Związkowi znane nam są co najmniej 3 możliwości różnego sposobu uboju:
- Bydło mające kontakt z człowiekiem każdego dnia np.: bydło mleczne gdzie zwierzęta są przyzwyczajone do obecności człowieka wtedy ubój odbywa się bez żadnych wcześniejszych przygotowań przy pomocy radicala na terenie gospodarstwa.
- Zwierzęta, które mają kontakt z hodowcą, ale muszą być przyzwyczajone do wejścia do poskromu ubojowego. W pobliżu gospodarstwa.
- Zwierzęta, które przebywają prawie cały rok na pastwisku i mają mały kontakt z hodowcą (rasy płochliwe) ubijane są w Niemczech z broni palnej ze względu na brak możliwości zastosowania powyższych metod.
Rys historyczny uboju na pastwisku w Niemczech
Pierwsze uboje poza tradycyjną rzeźnią są wynikiem agresywnych zachowań zwierząt podczas załadunku i transportu do ubojni. Dotyczyły one prawie wyłącznie zwierząt, które przebywały cały rok na pastwisku i miały mały kontakt z człowiekiem. Ubój taki był i jest przeprowadzany przy pomocy broni palnej. Niespodziewanym efektem uboju bezstresowego z broni palnej okazała się zupełnie nowa jakość mięsa. Surowiec pozyskany z tak ubitych sztuk posiada lepsze walory kulinarne. Inni hodowcy widząc taki efekt też chcieli zastosować ubój na pastwisku lecz w ich przypadku nie było takiej konieczności ponieważ ich zwierzęta nie powodowały tak dużego zagrożenia dla obsługi i nie otrzymali zgody nadzoru weterynaryjnego. Jednakże chcąc pozyskać surowiec wyższej jakości wsparli się rozwiązaniami zaproponowanymi przez Grupę ExtraWurst, która w ramach Eip Agri stworzyła praktyczne rozwiązania tego problemu. Rozwiązania z punktu 1 i 2.
Rozwiązania zaproponowane przez ubój na pastwisku w Niemczech pozwoliły uniknąć stosowania sztucznych warunków uboju w gospodarstwie np. “tzw ubój z konieczności”.
Zagadnienie tzw. uboju na pastwisku przyczyni się w zdaniem do Związku :
- ograniczenia zbędnego transportu żywych zwierząt, skróceniem łańcucha dostaw,
- mięso pozyskane w ten sposób jest pełnowartościowe, spełnia warunki jako surowiec dla właściciela gospodarstwa jak i konsumenta zewnętrznego,
- rzeźnik dociera do zwierzęcia a nie odwrotnie (dobrostan i bezstresowy ubój),
- zapobieganie likwidacji i rezygnacji z użytkowania małych rzeźni,
- zwiększy zyskowność prowadzenia hodowli kosztem pośredników,
- zwiększy się bezpieczeństwo człowieka w procesie uboju.