Ostatni zabieg fungicydowy T3 w zbożach ma za zadanie ochronę górnych partii roślin, a w szczególności kłosy przed infekcją patogenów. Jest on niezbędny w celu wyprodukowania wysokiej jakości ziarna bez mykotoksyn, nadającego się do bezpiecznego użycia w przemyśle konsumpcyjnym oraz paszowym. Termin wykonania tego zabiegu różni się w zależności od gatunku zboża, presji chorób i środków jakie zostały użyte w poprzednich zabiegach. W celu precyzyjnego wyznaczenia daty zabiegu, warto w domu przeprowadzić test na obecność zarodników na kłosach.
Zabieg na kłos nazywany także T3 pozwala na zachowanie zdrowotności roślin do samego końca ich wegetacji. Jeśli przez cały sezon utrzymywaliśmy zboże w dobrej kondycji, nie warto rezygnować z ochrony w ostatnim momencie rozwoju. Rozwój chorób na kłosie powoduje przedwczesne zamieranie kłosków w kłosie i prowadzi do odcięcia ziaren od asymilatów. W ten sposób pogarsza się jakość ziarna przez mniejszą zawartość białka, niższą masę tysiąca ziaren oraz obecność szkodliwych mykotoksyn.
Kiedy wykonać zabieg T3?
Termin zabiegu na kłos zależy między innymi od tego jakich fungicydów użyliśmy w poprzednim zabiegu. Jeżeli zaaplikowane zostały same środki z grupy triazoli, zabieg ten utrzyma dobrą zdrowotność plantacji przez 2-3 tygodnie, po tym czasie należy monitorować plantacje pod kątem pojawiających się chorób. Jeśli do triazoli dodana została substancja z grupy strobiluryn okres ochrony może wydłużyć się o około tydzień. Jeżeli natomiast w zabiegu T2 zaaplikowane zostały najmocniejsze substancje z grupy SDHI wraz z fabrycznymi partnerami zabezpieczają one plantację nawet do sześciu tygodni. Silna presja chorób wraz ze sprzyjającą – wilgotną i ciepłą aurą mogą skrócić czas działania fungicydów i przyspieszyć infekcję.
Czas na wykonywanie zabiegu T3 przypada na okres okołokwitnieniowy zbóż. Jest on różny dla poszczególnych gatunków. Pszenice rozpoczynają kwitnienie już przed całkowitym wyłonieniem się kłosa z pochwy liściowej, a pełnia tej fazy przypada na okres, kiedy widoczne są wyrzucone pylniki w środkowej części kłosa pędu głównego. Nieco później kwitnie jęczmień i pszenżyto, a najpóźniej żyto, nawet kilka - kilkanaście dni po pełnym wykłoszeniu się. Podczas wykonywania zabiegu ochrony kłosa żyta należy zachować szczególną ostrożność. Gatunek ten jest obcopylny i wykonywanie zabiegów chemicznych w momencie zapylania może utrudnić dotarcie pyłku do pręcików innych roślin. Zaburzenie tego procesu może skutkować niepełnym zaziarnieniem kłosa, a także spowodować pojawienie się sporyszu w niezapylonych kłoskach. Podobny efekt może wystąpić podczas deszczowej pogody przypadającej na okres kwitnienia żyta. Niebezpieczeństwo to może dotyczyć także niektórych odmian pszenżyta, które fizjologicznie są zbliżone do żyta.
Fot.: Zabiegi chemiczne w życie nalezy przeprowadzać przed lub po kwitnieniu.
Dobrą metodą na wyznaczenie optymalnego terminu na zastosowanie fungicydu na kłos jest przeprowadzenie testu kopertowego. W okresie, kiedy kończy się działanie fungicydów z zabiegu T2 i może dojść do kolejnych infekcji należy co kilka dni pobierać kilka kłosów z różnych części pola. Kłosy te należy zrosić wodą, zawinąć w wilgotną gazetę lub ręcznik papierowy całość zamknąć w worku strunowym i zamknąć w ciemnym miejscu o temperaturze pokojowej np. szufladzie. Po kilku dniach należy obserwować kłosy, czy nie pojawiają się na nich widoczne strzępki grzybni. Pojawienie się różowej grzybni będzie sugerowało obecność grzybów z rodzaju Fusarium spp. natomiast czernienie kłosów wskaże na zagrożenie ze strony Cladosporium spp. powodujące czerń zbóż. Obserwacje w kontrolowanych warunkach, pozwolą uprzedzić to co wydarzy się na polu, jeśli pojawią się dogodne warunki tj. wilgoć i wysoka temperatura. Pojawienie się tych objawów w teście kopertowym jest sygnałem do wykonania zabiegu ochronnego fungicydami.
Czym zabezpieczyć kłos?
Wyboru preparatów do zabiegu T3 należy dokonać z zachowaniem zasady rotacji substancji i mechanizmów działania. Nie należy stosować środków zawierających tych samych substancji aktywnych i najlepiej o odmiennym mechanizmie działania w stosunku do patogena. Zmniejszy to ryzyko wytworzenia się odporności grzybów i pozwoli zachować skuteczność środków w dłuższym okresie. Do ochrony kłosa powinniśmy użyć fabrycznej lub zbiornikowej mieszaniny co najmniej dwóch substancji aktywnych. Zwiększy to oraz wydłuży efekt grzybobójczy a tym samym kłos na dłużej pozostanie zdrowy. Substancjami przeznaczonymi do zwalczania najważniejszych chorób kłosa takich jak septorioza plew, fuzarioza, czerń zbóż, rdze są na przykład tebukonazol, prochloraz, metkonazol, difenokonazol, spiroksamina, fluksapyroksad, beznowindyflupyr, fluopyram, czy protiokonazol. Efekt fungistatyczny wzmocni dodatek siarki np. w postaci siarczanu magnezu, zaaplikowanego w stężeniu 5-7%.
