USD -
4.0276
EUR -
4.3198
GBP -
5.0427
DKK -
0.5792
Optymalne terminy siewu pszenicy ozimej w naszym kraju powoli zbliżają się ku końcowi. Co zrobić, gdy nie zdążymy wysiać nasion w terminie polecanym dla naszego regionu? Czy plon z późno sianej pszenicy będzie niższy? Czy po zbiorze kukurydzy w listopadzie można zasiać pszenicę? Jak gęsto siać w późnych terminach? Co z odmianami przewódkowymi? Na te nurtujące pytania znajdą Państwo odpowiedzi w dzisiejszym artykule.
Początek października to ostatnie dni w optymalnym okienku zasiewów pszenicy w najcieplejszych regionach kraju. Decydując się na późniejsze zasiewy należy przyjąć nieco inną strategię uprawy. Przyczyn do opóźniania zasiewów pszenicy jest wiele. Późno zbierane przedplony jak buraki cukrowe czy kukurydza na ziarno uniemożliwiają na terminowe zasiewy. Często również warunki pogodowe powodujące nadmierne lub niewystarczające uwilgotnienie gleby krzyżują plany optymalnych zasiewów. Choć pszenica ozima najlepiej znosi opóźnianie zasiewów spośród zbóż to i tak musimy się liczyć ze stratami w plonie rzędu kilkunastu procent. Im później siejemy pszenicę tym mniej rozkrzewień z jednej rośliny uzyskamy. Dlatego im późniejszy siew pszenicy, tym większą gęstość siewu musimy zastosować. Nie można jednak zwiększać jej w nieskończoność, bo każda roślina potrzebuje odpowiedniej przestrzeni i światła do rozwoju. Najczęściej pojawiającą się granicą jest norma 450 nasion na metr kwadratowy, ale zdarzają się zalecenia hodowców dla poszczególnych odmian nawet do 550 roślin/m2.
Późny siew skraca krzewienie
Opóźnianie siewu powoduje nieproporcjonalne do tego okresu wydłużanie się poszczególnych faz w rozwoju pszenicy. Przy terminie optymalnym od siewu do początku krzewienia mija około 25 dni. Przy opóźnieniu siewu o 2 tygodnie pszenica do osiągniecia fazy krzewienia potrzebuje już około 40 dni a przy miesięcznym opóźnieniu aż 60 dni. Skraca się wiec czas roślin na krzewienie przed spoczynkiem zimowym i w konsekwencji wytwarzają mniej pędów z jednej rośliny. Podstawą plonowania pszenicy są kłosy z jesiennych rozkrzewień. Są one dłuższe, dorodniejsze, o grubszym ziarnie niż kłosy z rozkrzewień wiosennych. Przesunięcie się krzewienia pszenic ozimych na wiosnę obserwujemy najczęściej przy siewach listopadowych.
Pszenica ozima zasiana w terminie optymalnym wytwarza średnio 2,3 kłosa na roślinę, pszenice siane dwa tygodnie później 1,7 a przy siewach opóźnionych o miesiąc pszenica ma średnio 1,3 rozkrzewienia z rośliny. Właśnie z tego wynika konieczność zwiększania normy wysiewu przy późnych siewach. Zatem aby zrekompensować gorsze krzewienie spowodowane późnym siewem należy zwiększyć normę wysiewu o 30% do 50% w zależności od tego i ile opóźnimy siew w stosunku do terminu optymalnego.
Fot.: Pszenica zasiana 23.09.20 (po lewej) i 22.10.2020 (po prawej) Zdjęcia z 12.11.2020 - 49 i 20 dni po siewie
A może odwrotnie?
Powszechnym i prawdziwym stwierdzeniem jest, że nawet najpóźniejsza pszenica ozima plonuje lepiej od najwcześniej zasianej wiosną pszenicy jarej. Decyduje o tym dłuższy okres wegetacji i lepsze warunki wilgotnościowe. A co, jeśli zasiać pszenicę jarą jesienią? Oczywiście nie można tak postąpić z każdą odmianą. Przydatne to takiej techniki uprawy są odmiany przewódkowe. Są to odmiany jare o podwyższonej tolerancji na ujemne temperatury w początkowych fazach rozwojowych. Sieje się je w bardzo późnych terminach od połowy listopada do początku grudnia. Tak wysiane nasiona najczęściej dopiero szpilkują jesienią, lub nawet kiełkują dopiero w nowym roku. Stwarza to realną przewagę nad nasionami wysiewanymi dopiero gdy wiosenne warunki pogodowe umożliwią wjazd na pole. Badania dowodzą, że przy późno listopadowych zasiewach pszenica ozima i jara plonują na podobnym poziomie. Zyskiem w takim przypadku jest jednak znacznie wyższa wartość jakościowa pszenicy jarej. Zatem przy późnych siewach po zbiorze kukurydzy na ziarno warto rozważyć siew przewódek, mając jednak z tyłu głowy nieco wyższe ryzyko wymarznięcia plantacji.
