Co dolega pszenicy i dlaczego żółknie?

Redakcja
Plantacja porażona wirusem żółtej karłowatości jęczmienia (chemirol.com.pl)

W ostatnich dniach wielu rolników zwraca uwagę na problem żółknięcia pszenicy. Można zaobserwować zarówno przebarwione place jak i całe pola. Żółkną szczególnie liście zewnętrzne (starsze). Najpierw zmiany pojawiają się na końcówkach liści, które na pszenicy stają się z czasem czerwone, aż finalnie obumierają.

 

Wśród potencjalnych powodów takiego stanu upraw wymienia się przymrozki, niedobory (zwłaszcza magnezu), przypalenia środkami ochrony roślin, deficyt wody czy choroby grzybowe i wirusowe, w tym wirus żółtej karłowatości jęczmienia (BYDV), który może być również obecny na pszenicy czy życie. Warto dokładnie zlustrować swoje plantację i ostrożnie podchodzić do zaleceń przedstawicieli habdlowych. Można wydać duże pieniądze na odżywki, biostymulatory czy drogie pakiety fungicydowi, które nie przyniosą oczekiwanych efektów.

 

chloroza uprawa pszenicy ceny rolnicze pl

Fot.: Żółte i pomarańczowe chlorozy to w tym roku częsty widok na uprawach pszenicy

 

A może to niedobory magnezu bądź potasu?

 

Pierwsze objawy na łanach które miałem okazję oglądać można było łatwo pomylić z objawami niedoborów magnezu – czyli chloroza zewnętrznych, starszych liści i delikatne skręcanie blaszki liściowej. Sęk w tym, że pola o których mowa są utrzymane w dobrej kulturze i regularnie wapnowane. W lutym zastosowano kizeryt a w wcześniejszych latach rolnicy nie mieli problemów z niedoborem tego składnika co potwierdzają choćby wyniki analizy gleby. Można również doszukiwać się podobieństw do niedoborów potasu lub mixu niedoborów potasu i magnezu, jednak wykluczają to wyniki badań gleby i doświadczenia rolników z poprzednich lat.

 

Wirus?

nekrozy chlorozy pszenica ceny rolnicze pl

Fot.: Pszenica: nekrozy i chlorozy zewnętrznych liści

 

Przebarwienia, które obserwowałem to w większości przebarwienia placowe, choć na grupach poświęconych rolnictwie można przeczytać o takich objawach na całych polach. Szczególnie mocno zainteresowała mnie uprawa pszenicy na jednym polu, gdzie dokładnie na szerokości opryskiwacza na odcinku ok. 60 metrów (ok. 14 arów) pszenica żółkła (i jej system korzeniowy stoi praktycznie w miejscu), podczas gdy na pozostałej części pięciohektarowej uprawy rośliny były i są w bardzo dobrej kondycji. Z kolegą - właścicielem pola wykluczyliśmy niedobory oraz możliwość uszkodzenia przez herbicyd. Wyjaśnieniem jest tutaj insektycyd, którego brakło na końcu pola i właśnie tam mogły żerować mszyce, które przyniosły wirus żółtej karłowatości jęczmienia.

 

Wirus żółtej karłowatości jęczmienia – co trzeba wiedzieć

 

Wirus żółtej karłowatości jęczmienia występuje w jęczmieniu, pszenicy, pszenżycie, życie, owsie oraz w kukurydzy i trawach z rodziny wiechlinowatych. Wirus tej jest uważany za najgroźniejszą wirusową chorobę zbóż na świecie. W obrębie wirusowej żółtej karłowatości jęczmienia możemy wyróżnić trzy wirusy: Barley yellow dwarf virus-MAV (BYDV-MAV), Barley yellow dwarf virus-PAV (BYDV-PAV), Cereal yellow dwarf virus-RPV (CYDV-RPV).

 

Objawy obserwowane są dopiero wiosną, porażenie roślin na plantacji możemy zaobserwować zazwyczaj placowo. Liście porażonych roślin wykazują żółte lub pomarańczowe, czerwonawe przebarwienia zaczynające się od wierzchołków liści. W zależności od uprawy jest to:

- intensywnie żółte przebarwienia dla jęczmienia,

- żółtopomarańczowe przebarwienia często z różowym zabarwieniem końcówek dla pszenicy,

- żółte przebarwienia dla pszenżyta,

- rdzawo-brązowe przebarwienia dla żyta,

- czerwono-fioletowe przebarwienia dla owsa.

 

Poza przebarwieniami można zaobserwować sztywnienie lub zwijanie się liści oraz ich zamieranie. Zarażenie roślin we wczesnym okresie powoduje zahamowanie ich wzrostu, korzenie przestają się rozrastać, stają się sczerniałe i nie mają nowych odrostów. Zarażone rośliny karłowacieją – są niższe od zdrowych roślin. Słabo rozwinięty system korzeniowy nie jest w stanie zapewnić roślinie wystarczającej ilości wody i składników pokarmowych.

 

Spadek plonu uzależniony jest w dużym stopniu od terminu porażenia, im wcześniej tym większe straty. Straty powodowane żółtą karłowatością potęgują niedobory wody. W przypadku wcześnie zakażonego jęczmienia rolnicy często decydują się na przeoranie plantacji i zasiew np.. kukurydzy, ponieważ straty plonu w jęczmieniu mogą dochodzić do 80 proc. Średnio straty powodowane przez żółtą karłowatość jęczmienia w zbożach wynoszą do 30 proc. plonu.

 

pszenica zredukowany system korzeniowy ceny rolnicze pl

Fot.: Pszenica: zredukowany system korzeniowy i brak nowych odrostów

 

Sprawca problemów i przeciwdziałanie

 

Źródłem zarażenia są mszyce, które są wektorem wirusa. Wirus nie jest przenoszony przez nasiona czy drogą mechaniczną. Mszyce staja się wektorem wirusa, gdy żywią się sokiem z porażonych roślin. Raz zainfekowane mszyce przenoszą wirus na rośliny do końca życia, na szczęście wirus nie przechodzi na ich potomstwo.

 

Zakażenie układowe rośliny zachodzi, gdy wirusy są wprowadzone do tkanek przewodzących sitowych tzw. łyka. z śliną zerujących mszyc.

 

Nie możemy wyleczyć już zainfekowanych roślin ale można skutecznie zapobiegać żółtej karłowatości zwalczając wektory, opóźniając siew ozimin, jak też szukając odpornych odmian.

 

Zapobieganie wirusom polega przede wszystkim na działaniach prewencyjnych takich jak:

- wybieranie odmian odpornych na poszczególne wirusy,

- opóźnianie terminów siewu,

- chemiczne zwalczanie wektorów (mszyc, skoczków),

- wykaszanie miedz. 

 

Roślinom porażonym żółtą karłowatość jęczmienia nie pomogą opryski fungicydowe i zastosowanie fungicydów w celu zwalczenia wirusa to przysłowiowe wyrzucenie pieniędzy „w błoto”. Również niewiele pomoże stosowanie oprysków z mikro i makroelementami. Może się nawet okazać że koszt zabiegu przewyższy „zwyżkę” plonu.

 

Źródła:

  • http://www.topfarms-nasiona.pl/zolta-karlowatosc-jeczmienia/
  • https://agrobaseapp.com/poland/disease/zolta-karlowatosc
  • https://osadkowski.pl/pl/agrotechnika/bydv-zagrozeniem-dla-zboz/
  • https://www.syngenta.pl/aktualnosci/aktualnosci-produkty/wirusowi-zoltej-karlowatosci-jeczmienia-mozna-zapobiec-tylko
Loading comments...
Wiadomość z kategorii:

Obserwuj nas w Google News 

i czytaj materiały szybciej niż inni

Google Icons 16 512

Dołącz teraz