kojs

kojs

CenyRolnicze
28 marca 2024, Czwartek.
Kursy walut wg NBP: USD USD - 4.0081 EUR EUR - 4.3191 GBP GBP - 5.0474 DKK DKK - 0.5792
Archiwum


27.03.2024 14:28 DRÓB, cena tuszki hurt: 7,80-8,60 zł/kg, średnia: 8,17 zł/kg (na podstawie informacji z 12 ubojni)

27.03.2024 MATIF: pszenica MAJ24: 200,75 (-0,12%), kukurydza CZE24: 190,50 (- 0,52%), rzepak MAJ24: 441,50 (-2,32%)

27.03.2024 SPRZEDAM 12 T PSZENŻYTA, trans. firmowy, wielkopolskie, kolski, 62-640, tel.: 690 050 400

26.03.2024 SPRZEDAM 26 T PSZENICY PASZ., trans. firmowy, podkarpackie, krośnieński, 38-460, tel.: 519 550 918

26.03.2024 SPRZEDAM 48 JAŁÓWEK, mieszaniec, 500 kg, mazowieckie, wyszkowski, 07-203, tel.: 500 062 366

26.03.2024 SPRZEDAM 15 TUCZNIKÓW, 120 kg, 100%, warmińsko-mazurskie, działdowski, 13-230, tel.: 796 437 003

25.03.2024 SPRZEDAM 20 JAŁÓWEK, mięsny, 700 kg, kujawsko-pomorskie, włocławski, 87-865, tel.: 722 018 877

24.03.2024 SPRZEDAM 100 T PSZENICY KONS., trans. firmowy, lubelskie, świdnicki, 21-065, tel.: 791 816 003

22.03.2024 SPRZEDAM 5 T PSZENICY PASZ., trans. firmowy, kujawsko-pomorskie, aleksandrowski, 87-702, tel.: 604 094 965

22.03.2024 SPRZEDAM 7 BYKÓW, mieszaniec, 500 kg, podlaskie, siemiatycki, 17-332, tel.: 506 817 807

Dodaj komunikat

kowalczyk

kowalczyk

Dylematy uprawowe w trudnym sezonie siewów rzepaku

Radek Nowicki
zasiewy rzepaku, terminy siewu, nawozy

Tegoroczny czas na zasiewy rzepaku jest bardzo niesprzyjający. W przeważającej części kraju terminy siewów opóźniają się przez dramatyczną suszę. Pojawia się wiele dylematów jak przygotować glebę, gdy niemożliwa jest orka oraz jak w takim przypadku zaaplikować nawozy. W związku z tak niepewną przyszłością powodzenia uprawy rozważane są także siewy rzepaku z własnych nasion, aby zminimalizować ryzyko inwestycyjne. W artykule postaramy się omówić kluczowe kwestie tematów spędzające sen z powiek rolników.

Sytuacja na polach wciąż ciężka

Niski poziom wilgotności gleby nie pozwala na wykonanie orki w przeważających częściach województw: wielkopolskiego, lubuskiego i zachodniopomorskiego oraz w części województw: kujawsko-pomorskiego, opolskiego, pomorskiego i lubelskiego. Jest to wciąż najpopularniejszy system uprawy roślin i gospodarstwa nie są w stanie z dnia na dzień przestawić się na bezorkowe systemy pozwalające na głębokie spulchnienie gleby, a możliwości usługodawców oferujących siewy w systemach uproszczonych są ograniczone. Prowadzi to do radykalnego uproszczenia i stosowania płytkich upraw narzędziami jakie znajdują się w aktualnym parku maszynowym. Niestety rzepak nie reaguje dobrze na uproszczenia, które nie są w stanie zapewnić bezproblemowego rozwoju korzenia na głębokość kilkudziesięciu centymetrów. Rosnąc w zbyt zagęszczonym, twardym podłożu, korzeń rzepaku nie będzie w stanie przebić się do głębszych warstw gleby, skąd czerpie zapasy wody przez większość wiosennej wegetacji. Przy płytkich uprawach agregatami na głębokość nie większą niż 20 cm może doprowadzić do zawijania się lub rozdwajania korzenia i wzrostu poziomego po napotkaniu na barierę uniemożliwiającą pionowy wzrost. Doprowadzi to w konsekwencji do gorszego pobierania składników pokarmowych za sprawą korzeni rozwijających się w wierzchniej, bardziej podatnej na przesuszenia warstwie gleby. Przy zrezygnowaniu z orki kluczowe zatem będzie jak najgłębsze wzruszenie gleby, aby umożliwić swobodny i głęboki rozwój korzeni rzepaku.

 

radek nowicki kbw cenyrolnicze pl

 

Fot. 1: Warunki wilgotnościowe gleby na znacznym obszarze kraju w dalszym ciągu nie pozwalają na prawidłowe przygotowanie gleby do siewu rzepaku. Stan wilgotności gleby wyrażony w procentach na głębokości 7-28 cm dnia 20.08.2022. (Źródło: IMGW-PIB)

Co z nawozami w uproszczeniach?

Brak odpowiednich narzędzi do uprawy bezorkowej rodzi kolejny problem w postaci rozmieszczenia nawozów w glebie. O ile z azotem i potasem nie ma większych problemów z powodu dobrej mobilności w glebie, o tyle fosfor może sprawiać kłopot. Aplikując nawozy na powierzchnię gleby a następnie stosując zabiegi uprawowe agregatami lub kultywatorami granule nawozu zostaną wymieszane z co najwyżej kilkucentymetrową warstwą gleby. W tym przypadku bez orki lub agregatów mogących zaaplikować nawozy w głąb gleby umieszczenie składników pokarmowych w strefie rozwoju korzeni jest niemożliwe. Jak więc podejść do kwestii nawożenia podstawowego w warunkach suszy? Jeżeli nasza gleba jest zasobna w fosfor przyswajalny na poziomie wysokim lub bardzo wysokim można zrezygnować lub ograniczyć nawożenie w tym sezonie. Z drugiej strony nie ma pewności, czy w przyszłym sezonie wystąpią dogodne warunki agrotechniczne, aby nawóz wymieszać z glebą na odpowiednią głębokość. Kluczową kwestią w przypadku nawożenia fosforem jest to, że nawożąc w danym sezonie, tak naprawdę budujemy zasobność gleby na przyszłość, z której skorzysta w większości dopiero roślina następcza. Z wyników dostępnych badań wynika, że w roku stosowania nawozu fosforowego, rośliny wykorzystują go w zaledwie kilkunastu procentach z powodu długiego czasu przechodzenia tego składnika do kompleksu sorpcyjnego gleby. W większości wykorzystywane są zapasy zgromadzone w glebie, pochodzące z rozpuszczonych nawozów wysianych w poprzednich latach. Dlatego nie musimy obawiać się strat fosforu, ponieważ nie jest to pierwiastek lotny ani łatwo wymywalny. Zastosowany więc nawóz NPK pod korzeń przy płytkiej uprawie można potraktować jako inwestycję w budowanie zasobności gleby w fosfor, a pozostałe zastosowane składniki będą mogły być łatwo pobrane przez rośliny już w tym sezonie. Natomiast jeśli nawożenie realizujemy za pomocą jednoskładnikowych nawozów, przy odpowiedniej zasobności gleby w fosfor możemy zastosować jesienią tylko potas, który jest dość mobilny w glebie i płytko wymieszany z glebą po rozpuszczeniu przemieści się w strefę włośnikową bryły korzeniowej.

 

ciagnik orka radek nowicki cenyrolnicze pl

 

Fot. 2: Technologia uprawy strip-till świetnie sprawdza się także w suchych latach pozwalając dobrze przygotować łoże siewne i zaaplikować nawozy na odpowiednią głębokość).

 

Przy płytkim umieszczaniu nawozów nie należy stosować zbyt dużych dawek. Rośliny posiadają wiele mechanizmów pozwalających im na przetrwanie a jednym z nich jest chemotropizm. W uproszczeniu oznacza to, że korzenie roślin rosną w kierunku zwiększającego się stężenia czynnika chemicznego. Jeżeli po naszym nawożeniu stężenie składników będzie większe w wierzchniej warstwie ograniczymy rozwój korzeni w głąb gleby, co przy okresach posuchy w takcie sezonu wegetacyjnego może mieć opłakane skutki. Roślina nie wykształci wystarczająco głębokiego systemu korzeniowego, aby móc czerpać wodę i składniki pokarmowe z niżej położonych warstw gleby.

 

Optymalnym w warunkach suszy byłoby zastosowanie nawożenia zlokalizowanego, które oferuje większość agregatów strip-till. Wówczas nawóz trafia kilkanaście centymetrów poniżej nasiona, w którym to kierunku rozwijać będzie się korzeń.

Siew własnych nasion rzepaku, czy warto próbować?

 

Niepewność co do przyszłości uprawy i ewentualnej likwidacji plantacji skłania do myślenia o oszczędnościach. Zapewne wielu rolników rozmyślało kiedyś nad wysiewem nasion rzepaku zebranych z własnego pola. W przypadku odmian liniowych (populacyjnych) sprawa wygląda podobnie jak w przypadku większości zbóż. Rezygnując z kwalifikowanego materiału siewnego musimy się liczyć z tym, że za jakość nasion odpowiadamy sami. I tak jesteśmy zmuszeni ponieść część dodatkowych kosztów na zaprawienie nasion, które nie będzie tak dokładne jak w zakładach produkcyjnych. Nie istnieje także możliwość zaprawienia nasion insektycydem, do czego prawo mają jedynie producenci materiału siewnego. Ponownie wysiewany materiał zazwyczaj posiada nie do końca znane parametry pozwalające wyznaczyć optymalne wartości wysiewu. Sprowadza się to do tego, że rośliny wysiewane są gęściej, a to prowadzi do większej konkurencji w łanie i niższych plonów. Należy także pamiętać o uiszczeniu stosownej opłaty za odstępstwo rolne. 

 

4. Stosując kwalifikowany materiał siewny możemy precycyzje zaplanowac obsadę i wymagać dobrej jakości wchodów

Fot. 3: Stosując kwalifikowany materiał siewny możemy precycyzje zaplanowac obsadę i wymagać dobrej jakości wchodów.

 

Natomiast wysiew nasion pochodzących ze zbioru roślin mieszańcowych jest prawnie zabroniony. Mówią o tym przepisy prawa o nasiennictwie, które chronią hodowców odmian. Pomijając aspekty prawne, ponowny wysiew odmian hybrydowych nie ma uzasadnienia ekonomicznego. Takie rośliny w kolejnym pokoleniu posiadają zróżnicowane cechy genetyczne, co prowadzi do zmian w pokroju roślin, składu chemicznego nasion a przede wszystkim dużego spadku plonowania. W tym zakresie brak jest opublikowanych wyników badań naukowych w odniesieniu do rzepaku, ale posiłkować się można badaniami z hybrydowymi odmianami kukurydzy. Wykazały one, że spadek plonowania kolejnych pokoleń był na tyle duży, że nie pokrywało to oszczędności wynikających z braku zakupu materiału siewnego.

 

Warto podkreślić, że udział kosztu materiału siewnego w przychodach z sprzedaży nasion to około 5-7% a różnica w plonie pomiędzy własnymi nasionami a kwalifikowanym materiałem siewnym w każdych warunkach będzie wyższa.

Radek Nowicki
Autor: Radek Nowicki
Pasjonat rolnictwa i nauki. Łączę oba te zainteresowania pracując w Rolniczym Zakładzie Doświadczalnym jako Specjalista ds. Doświadczalnictwa, oraz ucząc się w Szkole Doktorskiej UTP w dyscyplinie Rolnictwo i Ogrodnictwo. Tematem, którym się zajmuję to nowinka w postaci grochu ozimego i jego mieszanek z zbożami. Szczególnie interesuje mnie uprawa roślin, coraz dokładniejsze poznawanie i wyjaśnianie ich potrzeb. Dążę do tego, aby nauka ułatwiała pracę rolnikom, wskazywała nowe kierunki działań przynosząc zyski im i środowisku.

Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.   Wszystkie artykuły autora
Najnowsze artykuły autora:

Loading comments...
Wiadomość z kategorii:

Obserwuj nas w Google News 

i czytaj materiały szybciej niż inni

Google Icons 16 512

Dołącz teraz

POLECAMY


Copyright © CenyRolnicze 2021. All rights reserved | Polityka prywatności i plików cookies | Regulamin serwisu