kojs

kps

CenyRolnicze
28 marca 2024, Czwartek.
Kursy walut wg NBP: USD USD - 4.0081 EUR EUR - 4.3191 GBP GBP - 5.0474 DKK DKK - 0.5792
Archiwum


27.03.2024 14:28 DRÓB, cena tuszki hurt: 7,80-8,60 zł/kg, średnia: 8,17 zł/kg (na podstawie informacji z 12 ubojni)

27.03.2024 MATIF: pszenica MAJ24: 200,75 (-0,12%), kukurydza CZE24: 190,50 (- 0,52%), rzepak MAJ24: 441,50 (-2,32%)

27.03.2024 SPRZEDAM 12 T PSZENŻYTA, trans. firmowy, wielkopolskie, kolski, 62-640, tel.: 690 050 400

26.03.2024 SPRZEDAM 26 T PSZENICY PASZ., trans. firmowy, podkarpackie, krośnieński, 38-460, tel.: 519 550 918

26.03.2024 SPRZEDAM 48 JAŁÓWEK, mieszaniec, 500 kg, mazowieckie, wyszkowski, 07-203, tel.: 500 062 366

26.03.2024 SPRZEDAM 15 TUCZNIKÓW, 120 kg, 100%, warmińsko-mazurskie, działdowski, 13-230, tel.: 796 437 003

25.03.2024 SPRZEDAM 20 JAŁÓWEK, mięsny, 700 kg, kujawsko-pomorskie, włocławski, 87-865, tel.: 722 018 877

24.03.2024 SPRZEDAM 100 T PSZENICY KONS., trans. firmowy, lubelskie, świdnicki, 21-065, tel.: 791 816 003

22.03.2024 SPRZEDAM 5 T PSZENICY PASZ., trans. firmowy, kujawsko-pomorskie, aleksandrowski, 87-702, tel.: 604 094 965

22.03.2024 SPRZEDAM 7 BYKÓW, mieszaniec, 500 kg, podlaskie, siemiatycki, 17-332, tel.: 506 817 807

Dodaj komunikat

agrifirm

kowalczyk

Czas siać groch ozimy

Radek Nowicki
groch ozimy, groch, wysiew
Fot.1

Jeszcze do niedawna określenie groch ozimy wywoływało uśmiech na twarzy i kojarzyło się z żartem primaaprilisowym, tymczasem prace hodowców sprawiły, że uprawa ta staje się coraz bardziej popularna. Jesienny wysiew odpowiednich odmian grochu niesie za sobą wiele korzyści i może stanowić świetną alternatywę dla grochu jarego.

 

Na początek nieco systematyki. Groch ozimy to nazwa potoczna, bowiem roślinami ozimymi nazywać możemy takie, którym spoczynek zimowy i okres wernalizacji jest niezbędny, aby wydać nasiona. Dlatego też pszenica ozima zasiana wiosną nie wykłosi się. Z grochem jest nieco inaczej, ponieważ nie istnieje typowy gatunek ozimy, a jedynie wyhodowano odmiany szczególnie niewrażliwe na mróz. Zatem czy wysiejemy groch ozimy jesienią, czy wiosną zakwitnie on i wytworzy nasiona. Trafnym określeniem jest więc nazywanie go grochem zimującym.

 

2. 20.04.2020 Różnice w rozwoju grochu. Lewa strona wiosenny siew Prawa strona jesienny siew cenyrolnicze pl

Fot.2 - 20.04.2020 Różnice w rozwoju grochu. Lewa strona- wiosenny siew, Prawa strona jesienny siew

 

Opinie rolników zniechęconych do uprawy jarych roślin strączkowych najczęściej dotyczą słabej stabilności plonowania. Często powtarzające się posuchy majowo-czerwcowe są przyczyną niskich plonów. Wraz z pojawieniem się na rynku odmian „ozimych” zaczęto pokładać spore nadzieje na poprawę plonowania tego gatunku a przede wszystkim na stabilność w kolejnych latach. Motywowano to lepszym wykorzystaniem zapasów wody pozimowej, przesunięcie się krytycznych faz na zapotrzebowanie wodne w okresy mniej zagrożone suszą czy wydłużeniem okresu wegetacji. W znacznej mierze założenia te sprawdziły się.

Plonuje lepiej od jarego

Badania nad zimotrwałością i plonowaniem grochów przeprowadzano na obecnej Politechnice Bydgoskiej (dawniej Uniwersytet Technologiczno-Przyrodniczy w Bydgoszczy). Testowano tam kilkanaście odmian potencjalnie zimotrwałych, pozyskanych z takich krajów jak USA, Czechy, Turcja, Niemcy czy Francja. Do badań włączono także dobrze znane polskim rolnikom jare odmiany, aby sprawdzić czy rzeczywiście za zimotrwałość odpowiada genetyka a nie łagodny przebieg zim. Wyniki pokazały jasno, że dostępne na rynku grochy ozime „James” i „Dexter” lepiej zimują i przede wszystkim wydają wyższy plon w stosunku do grochów sianych wiosną. Zwyżka ta była regularna w ciągu czterech lat doświadczenia i wynosiła około 1 t/ha więcej nasion w porównaniu do grochów jarych.  

 


3. Plon grochu w zalęzności od terminu siewu I 27.09.2018 II 15.10.2018 III 29.10.2018 oraz W 20.03

Fot. 3 - Plon grochu w zalęzności od terminu siewu I - 27.09.2018, II - 15.10.2018, III - 29.10.2018 oraz W - 20.03.2019.

Ważna obsada

O sukcesie decydowała obsada roślin, grochy ozime cechowały się najmniejszym jej ubytkiem po zimie. Aby uzyskać dobry plon obsada na wiosnę powinna wynosić około 100 szt./m2. Zaleca się, aby jesienią siać go w obsadzie 110-120 szt./ m2, aby zostawić rezerwę na ewentualne straty pozimowe. Groch siany jesienią wytwarza znacznie większą ilość kwiatów i zawiązuje więcej strąków w porównaniu do grochów jarych. Związane jest to z wcześniejszym terminem kwitnienia nawet o 2 tygodnie, panują wtedy znacznie lepsze warunki wilgotnościowe i roślina nie odrzuca zawiązków strąków. Duża ilość strąków na roślinie powoduje, że masa tysiąca nasion jest mniejsza o około 20g od grochów sianych wiosną, jednak ich ilość decyduje o zwiększeniu plonowania.


4. Odpowiednia obsada na wiosnę gwarantuje wysokie plony

Fot.4 - Odpowiednia obsada na wiosnę gwarantuje wysokie plony

Termin i głębokość siewu decydują o zimotrwałości

 

Z siewem grochu jesienią nie należy się spieszyć. Zbyt szybko zasiany wytwarza dużą biomasę, która jest bardziej podatna na przemarzanie. Optymalnym terminem siewu dla centralnej polski jest koniec II i III dekada października. Ważne jest także aby nie opóźnić siewu na tyle że nasiona nie zdążą wykiełkować przed skuciem ziemi przez mróz. Nasiona, które nie wzejdą jesienią zgniją w glebie. Nie warto także spłycać siewu. Optymalną głębokością siewu jest 4-5cm. Pozwala to uchronić korzenie przed przemarznięciem.

 

5. Groch ozimy czesto brodawkuje już jesieniąFot.5 - Groch ozimy czesto brodawkuje już jesienią

 

W latach 2017-2020 tylko raz grochy nie przetrwały zimy. Same niskie temperatury nie są groźne dla grochu, bowiem przetrwały one przymrozek -11°C w marcu 2020, oraz -21° zimą 2021 pod okrywą śnieżną. Zagrożenie stanowią wysmalające wiatry późną zimą lub wczesną wiosną, kiedy nie ma okrywy śnieżnej a gleba jest zamarznięta, rośliny tracą przez to turgor i usychają. Ciekawą zdolnością grochu ozimego jest to, że nawet jeśli dojdzie do przemarznięcia wierzchołka wzrostu, wytwarza on rozgałęzienia.

 

6. Prawidłowa faza rozwoju do dobrego zimowania

Fot. 6 - Prawidłowa faza rozwoju do dobrego zimowania

Dodatkowe korzyści

Oprócz oczywistego benefitu w postaci wyższego plonowania jesienna uprawa niesie za sobą szereg innych nieocenionych w gospodarstwie korzyści. Największym zyskiem jest czas. Termin siewu grochu ozimego przypada na okres, kiedy w polu już niewiele się dzieje, pozwala to na spokojne przygotowanie stanowiska. Warunki do siewu późną jesienią są też zwykle lepsze niż wczesną wiosną, oczekując aż wilgotność gleby umożliwi wjazd na pole. Nie spiętrzamy sobie przez to prac wiosną, umożliwiając na terminowe wykonanie innych zadań. Również zbiór grochu ozimego jest znacznie wcześniejszy niż form jarych. Dojrzewa on około 7-10 dni wcześniej niż groch jary. Dojrzałość do zbioru osiąga zwykle razem z jęczmieniem ozimym a czasem nawet kilka dni wcześniej. To również pozwala na rozluźnienie napiętego czasu żniw. Groch ozimy jest także mniej wrażliwy na opóźnienia w zbiorze. Przez niższą masę tysiąca nasion strąki nie sią tak naprężone i znacznie rzadziej samoistnie pękają, dzięki czemu straty są mniejsze. Nawożenie azotem grochu jest zbędne, ponieważ podobnie jak inne rośliny strączkowe, groch ozimy pozostawia po sobie w glebie znaczne ilości azotu, które mogą przekroczyć nawet 100 kg/ha. Przy szalejących cenach nawozów jest to ogromny zysk, z którego skorzysta roślina następcza.

 

7. Różnica w dojrzałości między grochem sianym wiosną po lewej a sianym jesienią po prawej 28.06.2021Fot.8 - Różnica w dojrzałości między grochem sianym wiosną (po lewej), a sianym jesienią (po prawej) 28.06.2021

 

Dalsze badania trwają

Skoro wiadomo już, że uprawa grochu ozimego sprawdza się, rozpoczęto dalsze badania nad jego wykorzystaniem. W Polsce bardzo popularna jest uprawa jarych mieszanek strączkowo zbożowych. Zwykle tworzy się je mieszając groch z owsem, pszenicą lub jęczmieniem. Wykorzystywane są jako pasza dla własnych zwierząt w gospodarstwie. Rolnicy motywują takie uprawy większą stabilnością plonowania w porównaniu do siewów czystych. Naukowcy z Politechniki Bydgoskiej obecnie poszli krok dalej i testują czy potwierdzone wyższe plonowanie zarówno zbóż ozimych jak i grochów zimujących sprawdzi się także w ich mieszankach. Zbadać należy zdolność do konkurencji między sobą tych gatunków wysiewnych razem. W tym celu testuje się różne proporcje mieszanek grochu ozimego z pszenicą ozimą a także z jęczmieniem ozimym. Porównane one zostaną z identycznymi zasiewami jarymi i możliwe będzie wyciągnięcie wniosków. Obecnie minął pierwszy rok badań, który dał obiecujące wyniki. Czas na kolejne badania potwierdzające rezultaty.

 

8. Kwitnący groch ozimy w mieszance z jęczmieniem ozimym. 27.05.2021Fot.8 - Kwitnący groch ozimy w mieszance z jęczmieniem ozimym. 27.05.2021

Radek Nowicki
Autor: Radek Nowicki
Pasjonat rolnictwa i nauki. Łączę oba te zainteresowania pracując w Rolniczym Zakładzie Doświadczalnym jako Specjalista ds. Doświadczalnictwa, oraz ucząc się w Szkole Doktorskiej UTP w dyscyplinie Rolnictwo i Ogrodnictwo. Tematem, którym się zajmuję to nowinka w postaci grochu ozimego i jego mieszanek z zbożami. Szczególnie interesuje mnie uprawa roślin, coraz dokładniejsze poznawanie i wyjaśnianie ich potrzeb. Dążę do tego, aby nauka ułatwiała pracę rolnikom, wskazywała nowe kierunki działań przynosząc zyski im i środowisku.

Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.   Wszystkie artykuły autora
Najnowsze artykuły autora:

Loading comments...
Wiadomość z kategorii:

Obserwuj nas w Google News 

i czytaj materiały szybciej niż inni

Google Icons 16 512

Dołącz teraz

POLECAMY


Copyright © CenyRolnicze 2021. All rights reserved | Polityka prywatności i plików cookies | Regulamin serwisu