W przypadku konieczności przechowywania zboża, dobrym rozwiązaniem jest magazynowanie go w silosie. Postawienie go wiąże się z obowiązkiem dokonania zgłoszenia budowy, a w niektórych przypadkach uzyskania pozwolenia na budowę.
Silos jako budowla
Zgodnie z art. 3 pkt 3 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane silos jest zaliczany do budowli, przez którą ustawodawca rozumie każdy obiekt budowlany niebędący budynkiem lub obiektem małej architektury.
Budowa silosów
Zgodnie z art. 29 ust. 1 pkt 29 ustawy Prawo budowlane nie wymaga decyzji o pozwoleniu na budowę, natomiast wymaga zgłoszenia, o którym mowa w art. 30, budowa obiektów gospodarczych związanych z produkcją rolną i uzupełniających zabudowę zagrodową w ramach istniejącej działki siedliskowej:
a) płyt do składowania obornika,
b) szczelnych zbiorników na gnojówkę lub gnojowicę,
c) naziemnych silosów na materiały sypkie, o pojemności do 30 m3 i wysokości nie większej niż 7 m,
d) silosów na kiszonkę.
Przekroczenie chociażby jednego z parametrów, o których mowa w pkt c powyżej wyklucza możliwość dokonania zgłoszenia i skutkuje wymogiem uzyskania dla planowanej inwestycji pozwolenia na budowę.
Zgłoszenie budowy
Reguluje art. 30 ustawy. Wówczas wystarczy wypełnić formularz zgłoszenia budowy. Trzeba również złożyć oświadczenie o prawie do dysponowania nieruchomością na cele budowlane, pod rygorem odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia. Należy również przedłożyć odpowiednie szkice i rysunki (w zależności od potrzeb).
Uzyskanie pozwolenia na budowę
Należy wówczas właściwemu organowi przedłożyć dokumenty wskazane w art. 33 ust. 2 ustawy Prawo budowlane.
Do wniosku o pozwolenie na budowę trzeba dołączyć w szczególności:
1) projekt zagospodarowania działki lub terenu oraz projekt architektoniczno-budowlany w postaci:
a) papierowej - w 3 egzemplarzach albo
b) elektronicznej
- wraz z opiniami, uzgodnieniami, pozwoleniami i innymi dokumentami, których obowiązek dołączenia wynika z przepisów odrębnych ustaw, lub kopiami tych opinii, uzgodnień, pozwoleń i innych dokumentów;
2) oświadczenie o posiadanym prawie do dysponowania nieruchomością na cele budowlane;
3) decyzję o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, jeżeli jest ona wymagana zgodnie z przepisami o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym.
Fot. 1 - Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi określa zasady związane z budową budowli rolniczych.
Budowle rolnicze
Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 13 stycznia 2023 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budowle rolnicze i ich usytuowanie za budowle rolnicze rozumie się budowle na potrzeby rolnictwa i przechowalnictwa produktów rolnych, w szczególności takie jak: zbiorniki na nawozy naturalne płynne, zbiorniki na produkty pofermentacyjne w postaci płynnej, płyty do przechowywania nawozów naturalnych stałych, silosy na kiszonki, silosy na zboże i pasze, komory fermentacyjne i zbiorniki biogazu rolniczego.
Odległość silosów
Odległość silosów na zboże i pasze o pojemności do 100 ton powinna wynosić co najmniej:
1) 8 m od pomieszczeń przeznaczonych na pobyt ludzi;
2) 8 m od budynków innych niż budynki inwentarskie i gospodarcze;
3) 15 m od instalacji służących do otrzymywania biogazu rolniczego;
4) 15 m od składu węgla i koksu;
5) 4 m od granicy działki sąsiedniej.
Odległość silosów na zboże i pasze o pojemności większej niż 100 ton powinna wynosić co najmniej:
1) 10 m od pomieszczeń przeznaczonych na pobyt ludzi oraz od budynków inwentarskich, jednak nie mniej niż 15 m od okien i drzwi w tych pomieszczeniach oraz budynkach;
2) 8 m od budynków innych niż budynki inwentarskie;
3) 15 m od instalacji służących do otrzymywania biogazu rolniczego;
4) 15 m od składu węgla i koksu;
5) 4 m od granicy działki sąsiedniej.
Odległość silosów na kiszonki powinna wynosić co najmniej:
1) 25 m od pomieszczeń przeznaczonych na pobyt ludzi, jednak nie mniej niż 30 m od okien i drzwi w tych pomieszczeniach;
2) 50 m od magazynów środków spożywczych, a także od budynków służących przetwórstwu artykułów rolno-spożywczych;
3) 8 m od budynków magazynowych pasz i ziarna;
4) 15 m od instalacji służących do otrzymywania biogazu rolniczego;
5) 15 m od składu węgla i koksu;
6) 5 m od granicy działki sąsiedniej.
Silosy na kiszonki powinny mieć dno i ściany nieprzepuszczalne.
Fot. 2 – Silos jest budowlą.
Zakaz stosowania toksycznych związków chemicznych
W silosach na zboże i pasze jest niedopuszczalne stosowanie toksycznych związków chemicznych i materiałów budowlanych o stężeniu naturalnych izotopów promieniotwórczych większym od stężenia określonego w przepisach w sprawie dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia, wydzielanych przez materiały budowlane, urządzenia i elementy wyposażenia w pomieszczeniach przeznaczonych na pobyt ludzi.
Konstrukcja silosów na kiszonki
Powinna zapewniać ochronę przed oddziaływaniem soków powstałych w procesie kiszenia oraz przenikaniem tych soków do środowiska – w tym celu należy wykonać odpowiednie spadki i kanaliki do odprowadzania soków do szczelnych studzienek.
Otulina zbrojenia
Zgodnie z § 38 ust. 1 w/w Rozporządzenia żelbetowe elementy budowli rolniczych narażone na działanie korozji powinny być wykonane z betonu szczelnego klasy co najmniej C16/20 zbrojonego stalą węglową o niepodwyższonej wytrzymałości.
W elementach, o których mowa powyżej, należy stosować zbrojenie z naddatkiem na korozję. Złącza elementów żelbetowych, dla których beton nie stanowi dostatecznej ochrony, należy zabezpieczać powłokami ochronnymi lub wykonywać ze stali nierdzewnej.
Minimalna otulina zbrojenia w elementach, o których mowa w § 38 ust. 1 wyżej wymienionego Rozporządzenia, powinna wynosić:
1) 50 mm od strony środowiska powodującego korozję w silosach na kiszonki;
2) 30 mm w ścianach i dnach leja silosów na zboże i pasze, w których beton powinien spełniać dodatkowo warunek podwyższonej ścieralności.
Projekty budowli
Budowle rolnicze i urządzenia budowlane z nimi związane powinny być zaprojektowane i wykonane w sposób ograniczający możliwość powstania pożaru lub wybuchu, a w przypadku wystąpienia pożaru – w sposób zapewniający zachowanie nośności ogniowej konstrukcji przez określony czas, przy czym dla konstrukcji nośnej zamkniętych zbiorników na nawozy naturalne płynne, zamkniętych zbiorników na produkty pofermentacyjne w postaci płynnej, silosów na kiszonki oraz silosów na zboże i pasze wyniesionych ponad ziemię zapewnia się klasę odporności ogniowej co najmniej R 30.
Fot. 3 – Ustawa z 9 maja 2023 r. wprowadza ułatwienia przy budowie silosów.
Projektowane zmiany
W ustawie z dnia 9 maja 2023 r. o zmianie ustawy o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa, ustawy – Prawo budowlane oraz ustawy o transporcie kolejowym zamieszczono nowelizację przepisów w zakresie budowy silosów.
Ustawa przewiduje, że zgłoszeniu będzie podlegać budowa naziemnych silosów na materiały sypkie, o pojemności do 250 m3 i wysokości nie większej niż 15 m.
Zgłoszeniu będzie też podlegać budowa jednokondygnacyjnych budynków gospodarczych i wiat o prostej konstrukcji, związanych z produkcją rolną, o powierzchni zabudowy do 300 m2, przy rozpiętości konstrukcji nie większej niż 7 m i wysokości nie większej niż 7 m, których obszar oddziaływania mieści się w całości na działce lub działkach, na których zostały zaprojektowane.
Zgłoszeniu podlegać również będzie budowa obiektów budowlanych służących przechowywaniu zboża o maksymalnej pojemności 5000 t, usytuowanych w całości w granicach administracyjnych portów morskich. W przypadku wyżej wymienionych obiektów budowlanych trzeba będzie dostarczyć dokumentację techniczną zawierającą rozwiązania zapewniające nośność i stateczność konstrukcji, bezpieczeństwo ludzi i mienia oraz bezpieczeństwo pożarowe, której zakres i treść powinna być dostosowana do specyfiki i charakteru obiektu oraz stopnia skomplikowania robót budowlanych, wykonaną przez projektanta posiadającego odpowiednie uprawnienia budowlane.
Ponadto nie będzie wymagana decyzja o pozwoleniu na budowę oraz zgłoszenie, o którym mowa w art. 30 w przypadku budowy jednokondygnacyjnych budynków gospodarczych i wiat o prostej konstrukcji, związanych z produkcją rolną, o powierzchni zabudowy do 150 m2, przy rozpiętości konstrukcji nie większej niż 6 m i wysokości nie większej niż 7 m, których obszar oddziaływania mieści się w całości na działce lub działkach, na których zostały zaprojektowane.
Ustawa przewiduje również przepisy przejściowe (art. 4), w stosunku do budowy silosów już rozpoczętych. Do postępowań już wszczętych przed dniem wejścia w życie ustawy i niezakończonych przed tym dniem, stosuje się przepisy dotychczasowe.
Wymaga dodania, iż tekst niniejszej ustawy może jeszcze ulec zmianie. Link do procedowanej ustawy (kliknij) W dniu 9 maja 2023 r. Sejm uchwalił przedmiotową ustawę. W dniu 10 maja 2023 r. ustawę przekazano Marszałkowi Senatu oraz Prezydentowi.