USD -
4.0199
EUR -
4.3334
GBP -
5.0597
DKK -
0.5813
Opakowania po środkach ochrony roślin zaliczane są do środków niebezpiecznych. Ustawa o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi oraz ustawa o odpadach nakłada na określone podmioty obowiązki w zakresie gospodarowania odpadami. Rolnicy zobowiązani są do zwrotu pustych opakowań po środkach ochrony roślin, sprzedawcy do ich przyjęcia, a producenci (wytwórcy) do odpowiedniego zagospodarowania tychże odpadów.
Opakowanie i odpad opakowaniowy
Na gruncie ustawy z dnia 13 czerwca 2013 r. o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi (zwanej dalej w niniejszym opracowaniu ustawą) za opakowanie uważa się wyrób, w tym wyrób bezzwrotny, wykonany z jakiegokolwiek materiału, przeznaczony do przechowywania, ochrony, przewozu, dostarczania lub prezentacji produktów, od surowców do towarów przetworzonych. Doprecyzowanie definicji zawarte jest w art. 3 ust. 2 ustawy.
Z kolei za odpad opakowaniowy rozumie się opakowania lub materiały opakowaniowe, stanowiące odpady w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach, z wyjątkiem pozostałości powstających w procesie produkcji.
Wprowadzający opakowania i wprowadzający produkty w opakowaniach
Za wprowadzającego opakowania uważa się przedsiębiorcę wytwarzającego opakowania, importującego opakowania, dokonującego wewnątrzwspólnotowego nabycia opakowań, dokonującego wewnątrzwspólnotowej dostawy opakowań.
Na gruncie ustawy za wprowadzającego produkty w opakowaniach uważa się przedsiębiorcę wykonującego działalność gospodarczą w zakresie wprowadzania do obrotu produktów w opakowaniach, w szczególności:
1) wprowadzającego do obrotu produkty w opakowaniach pod własnym oznaczeniem rozumianym jako znak towarowy, o którym mowa w art. 120 ustawy z dnia 30 czerwca 2000 r. – Prawo własności przemysłowej lub pod własnym imieniem i nazwiskiem lub nazwą, których wytworzenie zlecił innemu przedsiębiorcy,
2) pakującego produkty wytworzone przez innego przedsiębiorcę i wprowadzającego je do obrotu, 3) prowadzącego:
a) jednostkę lub jednostki handlu detalicznego o powierzchni handlowej powyżej 500 m2, sprzedającego produkty pakowane w tych jednostkach,
b) więcej niż jedną jednostkę handlu detalicznego o łącznej powierzchni handlowej powyżej 5000 m2 , sprzedającego produkty pakowane w tych jednostkach.
Ustalenie podmiotu wprowadzającego opakowanie lub produkt w opakowaniu decyduje o nałożeniu na niego licznych obowiązków określonych w ustawie!
Wprowadzenie do obrotu
Na gruncie ustawy rozumie się przez to odpłatne albo nieodpłatne udostępnienie opakowań lub produktów w opakowaniach po raz pierwszy na terytorium kraju w celu używania lub dystrybucji, za wprowadzenie do obrotu uważa się także:
1) import opakowań,
2) import produktów w opakowaniach,
3) wewnątrzwspólnotowe nabycie opakowań,
4) wewnątrzwspólnotowe nabycie produktów w opakowaniach – dokonywane na potrzeby wykonywanej działalności gospodarczej.
Fot. 2 - Wprowadzający opakowania jest obowiązany ograniczać ilość i negatywne oddziaływanie na środowisko substancji stosowanych do wytwarzania opakowań oraz wytwarzanych odpadów opakowaniowych.
Środki niebezpieczne
W ustawie do środków niebezpiecznych zaliczono między innymi środki ochrony roślin zaklasyfikowane jako bardzo toksyczne, toksyczne lub niebezpieczne dla środowiska wodnego z przypisanym symbolem N na podstawie przepisów o substancjach chemicznych i ich mieszaninach lub zaklasyfikowane w klasie toksyczności ostrej w kategorii 1, 2 lub 3 lub jako stwarzające zagrożenie dla środowiska wodnego ze względu na toksyczność ostrą w kategorii 1 lub ze względu na toksyczność przewlekłą w kategorii 1 i 2 na podstawie przepisów rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1272/2008 z dnia 16 grudnia 2008 r. w sprawie klasyfikacji, oznakowania i pakowania substancji i mieszanin, zmieniającego i uchylającego dyrektywy 67/548/EWG i 1999/45/WE oraz zmieniającego rozporządzenie (WE) nr 1907/2006.
Obowiązki wprowadzającego środki niebezpieczne będących środkami ochrony roślin
Jest on zobowiązany zorganizować system zbierania oraz zapewnić odzysk, w tym recykling odpadów opakowaniowych po środkach niebezpiecznych będących środkami ochrony roślin, sfinansować koszty zbierania przez przedsiębiorcę prowadzącego jednostkę handlu detalicznego lub hurtowego, którzy sprzedaje środki niebezpieczne będące środkami ochrony roślin oraz do odebrania od niego, na własny koszt, odpadów opakowaniowych po tych środkach, jak i do prowadzenia kampanii edukacyjnych.
Wprowadzający produkty w opakowaniach jest obowiązany prowadzić ewidencję w formie pisemnej albo w systemie teleinformatycznym obejmującą informacje o masie opakowań, w których wprowadził do obrotu produkty w danym roku kalendarzowym.
Na gruncie ustawy o odpadach przedsiębiorca jest ponadto zobowiązany do złożenia rocznego sprawozdania o produktach, opakowaniach i o gospodarowaniu odpadami z nich powstającymi.
W przypadku niespełnienia wymaganego poziomu recyklingu i odzysku wprowadzający produkty w opakowaniach oraz organizacja odzysku opakowań zobowiązani są do uiszczenia opłaty produktowej.
Przedsiębiorca który dokonuje wewnątrzwspólnotowej dostawy produktów w opakowaniach, eksportuje produkty w opakowaniach, wprowadza produkty w opakowaniach podlega wpisowi do rejestru na podstawie art. 49 ustawy o odpadach.
Fot. 3 - W sprawach dotyczących gospodarki odpadami opakowaniowymi w zakresie nieuregulowanym w ustawie stosuje się przepisy ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach.
Obowiązki sprzedawcy
Przedsiębiorca prowadzący jednostkę handlu detalicznego lub hurtowego, który sprzedaje środki niebezpieczne będące środkami ochrony roślin, jest obowiązany przyjmować od użytkowników odpady opakowaniowe po tych środkach.
Ponadto jest obowiązany przekazywać użytkownikom tych produktów informacje o opakowaniach i odpadach opakowaniowych w zakresie:
1) dostępnych systemów zwrotu, zbierania i odzysku, w tym recyklingu, odpadów opakowaniowych,
2) właściwego postępowania z odpadami opakowaniowymi,
3) znaczenia oznaczeń stosowanych na opakowaniach.
Za spełnienie powyższego obowiązku przyjmuje się umieszczenie powyższych instrukcji w miejscu sprzedaży.
Co istotne, przedsiębiorca prowadzący jednostkę handlu detalicznego o powierzchni handlowej powyżej 2000 m2 jest obowiązany prowadzić na własny koszt selektywne zbieranie odpadów opakowaniowych po produktach w opakowaniach, które znajdują się w ofercie handlowej tej jednostki, według rodzajów opakowań, z których powstały odpady.
Rozdział 11 ustawy zawiera katalog sankcji wobec podmiotów niestosujących się do przepisów. Administracyjne kary pieniężne wynoszą od 5 000 do 500 000 zł.
Obowiązki rolnika
Rolnik zobowiązany jest do przekazania pustego opakowania do sprzedającego środki ochrony roślin. Opakowanie winno być czyste, opróżnione. Zaleca się trzykrotne opłukanie pojemnika i prowadzenie ewidencji, potwierdzającej przekazanie odpadu. Przykładowo ARMiR może dokonać kontroli, czy rolnik wywiązuje się z nałożonych na niego obowiązków.
Rolnicy mogą również oddać bezpłatnie opakowanie do jednego z punktu Systemu PSOR: Punkty Odbioru - System PSOR
Oddając puste opakowania po środkach ochrony roślin, na karcie przekazania odpadu należy wpisać kod odpadu 15 01 10*, który jest właściwy dla pustych opakowań po środkach ochrony roślin.
Definicja odpadów niebezpiecznych
W art. 3 ust. 4 ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach (zwanej dalej w niniejszym artykule ustawą o odpadach) wskazano, iż odpady niebezpieczne oznaczają odpady wykazujące co najmniej jedną spośród właściwości niebezpiecznych. Do przykładowych cech odpadów niebezpiecznych zalicza się toksyczność, łatwopalność.
Katalog odpadów niebezpiecznych zawarty jest w rozporządzeniu Ministra Klimatu z dnia 2 stycznia 2020 r. w sprawie katalogu odpadów. Możliwa jest zmiana klasyfikacji odpadów niebezpiecznych na zasadach określonych w art. 7 ustawy o odpadach.
Fot. 4 – Zakazana jest dystrybucja produktów w opakowaniach przez wprowadzającego produkty w opakowaniach, który nie jest wpisany do rejestru w zakresie środków ochrony roślin.
Zasady ogólne wprowadzone na mocy ustawy o odpadach
1) zakaz zmiany klasyfikacji odpadów niebezpiecznych na odpady inne niż niebezpieczne przez ich rozcieńczanie lub mieszanie ze sobą, lub z innymi odpadami, substancjami lub materiałami, prowadzące do obniżenia początkowego stężenia substancji niebezpiecznych do poziomu niższego niż poziom określony dla odpadów niebezpiecznych;
2) zakaz mieszania odpadów niebezpiecznych różnych rodzajów, mieszania odpadów niebezpiecznych z odpadami innymi niż niebezpieczne, a także mieszania odpadów niebezpiecznych z substancjami, materiałami lub przedmiotami, w tym rozcieńczania substancji niebezpiecznych (z pewnymi wyjątkami);
3) prowadzenie gospodarki odpadami w sposób zapewniający ochronę życia i zdrowia ludzi oraz środowiska;
4) transport odpadów uwzględniający zasady ochrony środowiska i przepisy szczególne;
5) ponoszenie kosztów związanych z gospodarowaniem odpadów przez pierwotnego twórcę odpadów, obecnego lub poprzedniego posiadacza odpadów;
6) prowadzenie ewidencji odpadów z zastosowaniem dokumentacji wskazanej w art. 67 ustawy o odpadach.
Obowiązek prowadzenia ewidencji odpadów nie dotyczy między innymi wytwórców będących rolnikami gospodarującymi na powierzchni użytków rolnych poniżej 75 ha, o ile nie podlegają wpisowi do rejestru na podstawie art. 51 ust. 1 ustawy o odpadach.
Nieprzestrzeganie przepisów wiąże się z sankcjami określonymi w art. 176 i 194 ustawy o odpadach.
Rolniku, Twoim obowiązkiem jest zwrócić odpad opakowaniowy do przedsiębiorcy, który sprzedaje środki niebezpieczne w opakowaniach. Niezastosowanie się do powyższego obowiązku może skutkować nałożeniem na Ciebie grzywny na podstawie art. 61 ustawy o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi.
Jeśli zainteresował Cię ten artykuł, masz jakieś pytania dotyczące segregacji opakowań po środkach ochrony roślin lub inne z zakresu prawa, skontaktuj się z Redakcją. Chętnie udzielimy fachowego wsparcia.
