Podatek rolny w 2022 roku -  wszystko co powinieneś wiedzieć

Magdalena Kopeć

Podatkiem rolnym opodatkowane są grunty sklasyfikowane w ewidencji gruntów i budynków jako użytki rolne, z wyjątkiem gruntów zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej innej niż działalność rolnicza.

O opodatkowaniu gruntu podatkiem od nieruchomości bądź podatkiem rolnym decyduje sposób jego sklasyfikowania w ewidencji gruntów i budynków, przy czym zasadnicze znaczenie ma uznanie gruntu za użytek rolny (co zostało podkreślone w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 16 czerwca 2020 r., II FSK 644/20).

Definicja gospodarstwa rolnego i działalności rolniczej

Za gospodarstwo rolne uważa się obszar gruntów (ujętych jako użytki rolne), o łącznej powierzchni przekraczającej 1 ha lub 1 ha przeliczeniowy, stanowiących własność lub znajdujących się w posiadaniu osoby fizycznej, osoby prawnej albo jednostki organizacyjnej, w tym spółki, nieposiadającej osobowości prawnej.

Do gospodarstwa rolnego należą grunty stanowiące własność lub posiadanie jednej osoby, położone nawet w różnych gminach.

Za działalność rolniczą uważa się produkcję roślinną i zwierzęcą, w tym również produkcję materiału siewnego, szkółkarskiego, hodowlanego oraz reprodukcyjnego, produkcję warzywniczą, roślin ozdobnych, grzybów uprawnych, sadownictwa, hodowlę i produkcję materiału zarodowego zwierząt, ptactwa i owadów użytkowych, produkcję zwierzęcą typu przemysłowego fermowego oraz chów i hodowlę ryb.

Podmiot opodatkowania

Podatnicy zostali wskazani w art. 3 ustawy.

Zalicza się do nich osoby fizyczne, osoby prawne, jednostki organizacyjne, w tym spółki, nieposiadające osobowości prawnej, będące:

1) właścicielami gruntów (jeżeli jednak grunty znajdują się w posiadaniu samoistnym, obowiązek podatkowy w zakresie podatku rolnego ciąży na posiadaczu samoistnym);

2) posiadaczami samoistnymi gruntów;

3) użytkownikami wieczystymi gruntów;

4) posiadaczami gruntów, stanowiących własność Skarbu Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego, jeżeli posiadanie:

a) wynika z umowy zawartej z właścicielem, z Krajowym Ośrodkiem Wsparcia Rolnictwa lub z innego tytułu prawnego, a także jeżeli dotyczy nieruchomości znajdujących się w Zasobie, o którym mowa w art. 2 ustawy z dnia 20 lipca 2017 r. o Krajowym Zasobie Nieruchomości, albo

b) jest bez tytułu prawnego, z wyjątkiem gruntów wchodzących w skład Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa lub będących w zarządzie Lasów Państwowych; w tym przypadku podatnikami są odpowiednio jednostki organizacyjne Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa i Lasów Państwowych.

 

 

Dzierżawcę uznaje się za podatnika w przypadkach wskazanych w art. 3 ust. 3 ustawy.

Kwestię solidarności zobowiązania (w przypadku współwłasności/współposiadania gruntów przez kilka osób) reguluje art. 3 ust. 5, 6, 7 ustawy.

Podstawa opodatkowania

Podstawę opodatkowania podatkiem rolnym stanowi:

1) dla gruntów gospodarstw rolnych - liczba hektarów przeliczeniowych ustalana na podstawie powierzchni, rodzajów i klas użytków rolnych wynikających z ewidencji gruntów i budynków oraz zaliczenia do okręgu podatkowego;

2) dla pozostałych gruntów - liczba hektarów wynikająca z ewidencji gruntów i budynków.

 

 

podatek rolny 2

Rodzaje gruntów rolnych wskazane są w § 9 ust. 1 Rozporządzenia Ministra Rozwoju, Pracy i Technologii z dnia 27 lipca 2021 r. w sprawie ewidencji gruntów i budynków.

 

 

Podział na okręgi podatkowe reguluje Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 10 grudnia 2001 r. w sprawie zaliczenia gmin oraz miast do jednego z czterech okręgów podatkowych. Przynależność do danego okręgu uzależniona jest od warunków ekonomicznych i produkcyjno-klimatycznych.

Art. 4 ust. 5 ustawy wprowadza przeliczniki powierzchni użytków rolnych. Inne są stawki dla gruntów ornych, a inne dla łąk i pastwisk.

Wysokość podatku

Podatek rolny za rok podatkowy wynosi:

1) od 1 ha przeliczeniowego gruntów gospodarstw rolnych- równowartość pieniężną 2,5 q żyta,

2) od 1 ha pozostałych gruntów - równowartość pieniężną 5 q żyta

- obliczone według średniej ceny skupu żyta za 11 kwartałów poprzedzających kwartał poprzedzający rok podatkowy.

Średnia cena skupu żyta ogłaszana jest w drodze komunikatu przez Prezesa GUS w terminie do dnia 20 października roku poprzedzającego rok podatkowy.

Średnią cenę skupu żyta (będącą podstawą do ustalenia podatku rolnego na rok 2022) określono na kwotę 61,48 zł za 1 dt.

Rady gmin posiadają prawo do obniżenia ceny skupu żyta wskazanej w komunikacie Prezesa GUS, przyjmowanej jako podstawa obliczania podatku rolnego na obszarze tej gminy dla wszystkich podatników.

Decyzja administracyjna

Wysokość podatku dla osób fizycznych ustala w drodze decyzji organ podatkowy (wójt, burmistrz, prezydent miasta) właściwy ze względu na miejsce położenia gruntów. Podatek jest płatny w ratach proporcjonalnych do czasu trwania obowiązku podatkowego w następujących terminach -   do dnia 15 marca, 15 maja, 15 września i 15 listopada.

Decyzja o wymiarze podatku może być kierowana do właściciela, jak i do posiadacza samoistnego.

Podatnicy są zobowiązani powiadomić organ w terminie 14 dni (licząc od dnia wystąpienia zdarzenia) o okolicznościach wpływających na powstanie albo wygaśnięcie obowiązku podatkowego lub o zaistnieniu zmian mających wpływ na wysokość zobowiązania.

Nakaz płatniczy

Otrzymują je osoby fizyczne, które oprócz podatku rolnego są zobowiązane do zapłaty podatku od nieruchomości lub leśnego w zakresie przedmiotów opodatkowania położonych na terenie tej samej gminy.

Powstanie i wygaśnięcie obowiązku podatkowego

Szczegółowe regulacje zawiera art. 6 a ustawy.

Obowiązek podatkowy powstaje od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym zaistniały okoliczności uzasadniające powstanie tego obowiązku.

Obowiązek podatkowy wygasa ostatniego dnia miesiąca, w którym przestały istnieć okoliczności uzasadniające ten obowiązek.

W przypadku gdy obowiązek podatkowy powstał lub wygasł w ciągu roku, podatek rolny za ten rok ustala się proporcjonalnie do liczby miesięcy, w których istniał ten obowiązek.

Każdorazowo uwzględnia się zmiany w powierzchni i sposobie gospodarowania gruntami – wówczas zmiana wysokości podatku następuje od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym nastąpiła ta zmiana.

Zwolnienia w płatności podatku

Katalog zwolnień zawiera art. 12 ustawy. Zwalnia się między innymi:

1) użytki rolne klasy V, VI i VIz oraz grunty zadrzewione i zakrzewione ustanowione na użytkach rolnych;

2) grunty położone w pasie drogi granicznej;

3) grunty orne, łąki i pastwiska objęte melioracją - w roku, w którym uprawy zostały zniszczone wskutek robót drenarskich;

4) grunty przeznaczone na utworzenie nowego gospodarstwa rolnego lub powiększenie już istniejącego do powierzchni nieprzekraczającej 100 ha (nie dotyczy sytuacji gdy nabywcą jest określony w ustawie członek rodziny):

a) będące przedmiotem prawa własności lub prawa użytkowania wieczystego, nabyte w drodze umowy sprzedaży,

b) będące przedmiotem umowy o oddanie gruntów w użytkowanie wieczyste,

c) wchodzące w skład Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa, objęte w trwałe zagospodarowanie.

Jeżeli grunty rolne w momencie ich nabycia były w posiadaniu (dzierżawie, trwałym zagospodarowaniu) nabywcy, to nie ma podstaw do stosowania zwolnienia z podatku rolnego.

 

 

podatek rolny 3

Podstawę wymiaru podatku rolnego stanowią dane zawarte w ewidencji gruntów i budynków.

 

 

Zwolnienie z tytułu zaprzestania produkcji rolnej

Następuje na wniosek podatnika. Zwolnienie może dotyczyć nie więcej niż 20% powierzchni użytków rolnych gospodarstwa rolnego, lecz nie więcej niż 10 ha - na okres nie dłuższy niż 3 lata, w stosunku do tych samych gruntów.

Brak dochodu z uwagi na brak przystosowania gruntu do prowadzenia działalności rolniczej nie wpływa na opodatkowanie!

Ulga inwestycyjna

Została uregulowana w art. 13 ustawy. Przyznawana jest po zakończeniu inwestycji. Polega na odliczeniu od należnego podatku rolnego od gruntów położonych na terenie gminy, w której została dokonana inwestycja - w wysokości 25% udokumentowanych rachunkami nakładów inwestycyjnych.

Przysługuje z tytułu wydatków poniesionych na:

1) budowę lub modernizację budynków inwentarskich służących do chowu, hodowli i utrzymywania zwierząt gospodarskich oraz obiektów służących ochronie środowiska,

2) zakup i zainstalowanie:

a) deszczowni,

b) urządzeń melioracyjnych i urządzeń zaopatrzenia gospodarstwa w wodę,

c) urządzeń do wykorzystywania na cele produkcyjne naturalnych źródeł energii (wiatru, biogazu, słońca, spadku wód)

- jeżeli wydatki te nie zostały sfinansowane w całości lub w części z udziałem środków publicznych. Przykładowo jeśli odsetki z kredytu inwestycyjnego zostały pokryte ze środków publicznych, podatnikowi nie przysługuje ulga inwestycyjna.

Ulga z tytułu tej samej inwestycji nie może być stosowana dłużej niż przez 15 lat.

Niewykorzystana kwota ulgi przepada gdy nastąpiła sprzedaż obiektów i urządzeń, od których przyznana została ta ulga, lub przeznaczenia ich na inne cele, nieobjęte ustawą.

Ulga może przysługiwać również osobie, która poniosła wydatki na zakup i montaż urządzeń do wykorzystywania na cele produkcyjne naturalnych źródeł energii (wiatru, biogazu, słońca, spadku wód), nawet jeśli będzie ona służyła zaopatrywaniu w energię także budynku mieszkalnego.

W przypadku wprowadzenia stanu klęski żywiołowej organ może udzielić podatnikowi ulgi na zasadach określonych w art. 13 c ustawy.

 

 

podatek rolny 4

W przypadku gdy kwota podatku nie przekracza 100 zł, podatek jest płatny jednorazowo w terminie płatności pierwszej raty.

 

 

Zasady stosowania ulg i zwolnień określa art. 13 d ustawy.

Również rada gminy może w drodze uchwały określić katalog ulg i zwolnień, uwzględniając przepisy dotyczące pomocy publicznej.

Odroczenie terminu płatności, rozłożenie na raty lub umorzenie zaległości podatkowych na wniosek podatnika

Następuje na wniosek podatnika, uzasadniony jego ważnym interesem lub interesem publicznym.

Termin przedawnienia

Zobowiązanie podatkowe przedawnia się z upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął termin płatności podatku.

Szczegółowe regulacje w tym zakresie zawarte są w art. 68 – 71 Ordynacji podatkowej.

Zmiana danych w ewidencji gruntów i budynków

Dane w ewidencji bezwzględnie wiążą organ podatkowy.

Kwestionowanie danych dotyczących prawa własności, powierzchni bądź klasy gruntów może nastąpić w odrębnym postępowaniu administracyjnym.

Rolniku, pamiętaj, iż w sprawach dotyczących podatku rolnego możesz powoływać się na ogólne zasady postępowania podatkowego, w tym na art. 2a Ordynacji podatkowej, który stanowi, iż „niedające się usunąć wątpliwości co do treści przepisów prawa podatkowego rozstrzyga się na korzyść podatnika”.

 

Jeśli zainteresował Cię ten artykuł, masz jakieś pytania dotyczące podatku rolnego lub inne z zakresu prawa, skontaktuj się z Redakcją. Chętnie udzielimy fachowego wsparcia.

 

Magdalena Kopeć
Autor: Magdalena Kopeć
Radca prawny. Absolwentka studiów podyplomowych Zarządzania finansami przedsiębiorstwa w Szkole Głównej Handlowej w Warszawie. Pasjonatka prawa cywilnego i psychologii.

Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
Najnowsze artykuły autora:

Loading comments...
Wiadomość z kategorii:

Obserwuj nas w Google News 

i czytaj materiały szybciej niż inni

Google Icons 16 512

Dołącz teraz