W ubiegłym roku cztery związki rolników indywidualnych otrzymały z budżetu państwa dotację na łączną kwotę 580 tys. zł. Największym beneficjentem tych środków jest NSZZ RI Solidarność. Co ciekawe, pięć lat wcześniej budżet państwa wydatkował na ten cel trzykrotnie większą sumę, a wspomniana Solidarność RI zainkasowała wówczas blisko 614 tys. zł.
W połowie grudnia 2020 r. posłowie Paweł Szramka i Jarosław Sachajko zwrócili się do ministerstwa rolnictwa w sprawie dofinansowywania uczestnictwa związków zawodowych rolników indywidualnych w organizacjach międzynarodowych.
Jak poinformował sekretarz stanu w resorcie rolnictwa, Ryszard Bartosik, trzy polskie związki zawodowe rolników indywidualnych, objęte dotacją celową, należą do Komitetu Rolniczych Organizacji Zawodowych (COPA), tj. NSZZ RI „Solidarność”, Związek Zawodowy Rolnictwa SAMOOBRONA i Związek Zawodowy Rolników „Ojczyzna”. Natomiast Związek Zawodowy Centrum Narodowe Młodych Rolników jest członkiem Europejskiej Rady Młodych Rolników (CEJA).
Związki zawodowe rolników indywidualnych w latach 2015 – 2020 otrzymały następujące dofinansowanie:
- W jaki sposób weryfikowane jest wydatkowanie tych środków? Na jakie konkretnie działania środki te są przeznaczane? - pytali w interpelacji posłowie Jarosław Sachajko i Paweł Szramka.
Jak informuje wiceminister Bartosik, szczegółowy zakres i tryb udzielania oraz sposób rozliczania dofinansowania kosztów związanych z uczestnictwem polskich organizacji rolniczych w ponadnarodowych organizacjach rolniczych reprezentujących interesy zawodowe rolników indywidualnych wobec instytucji Unii Europejskiej określa Rada Ministrów w rozporządzeniu wykonawczym do ustawy z dnia 14 grudnia 1995 r. o izbach rolniczych (Dz. U. z 2018 r. poz. 1027). W latach 2015-2020 zasady dofinansowania tych kosztów, w formie dotacji celowej, określa rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 2 września 2015 r. w sprawie udzielania i rozliczania dofinansowania kosztów związanych z uczestnictwem niektórych organizacji rolniczych w ponadnarodowych organizacjach rolniczych reprezentujących interesy zawodowe rolników indywidualnych wobec instytucji Unii Europejskiej (Dz. U. poz. 1391, z późn. zm.).
Zgodnie z tym rozporządzeniem dotacja celowa przeznaczona jest na dofinansowanie:
1) składek członkowskich - 99% ich wysokości,
2) kosztów obsługi w języku polskim prac w ponadnarodowych organizacjach rolniczych reprezentujących interesy zawodowe rolników indywidualnych wobec instytucji Unii Europejskiej - 99% kosztów;
3) kosztów uczestnictwa w konferencjach, kongresach, posiedzeniach organów i grup roboczych ponadnarodowych organizacjach rolniczych reprezentujących interesy zawodowe rolników indywidualnych wobec instytucji Unii Europejskiej - do 95% kosztów;
4) kosztów funkcjonowania prowadzonego przez Krajową Radę Izb Rolniczych biura w Brukseli obsługującego izby rolnicze oraz organizacje rolnicze w zakresie ich uczestnictwa w Komitecie Rolniczych Organizacji Zawodowych (COPA) oraz w Głównym Komitecie Spółdzielczości Rolniczej (COGECA) - do 95% kosztów.
- Dotacja celowa udzielana jest corocznie Krajowej Radzie Izb Rolniczych, na jej wniosek, w drodze umowy o udzielenie dotacji celowej, zawartej między Krajową Radą Izb Rolniczych a ministrem właściwym do spraw rolnictwa. Krajowa Rada Izb Rolniczych, w terminie określonym w powyższej umowie, zobowiązana jest do rozliczenia udzielonej dotacji celowej w formie sprawozdania sporządzonego na formularzu stanowiącym załącznik do tej umowy. Sprawozdanie to, zgodnie z przepisami ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. z 2019 r. poz. 869, z późn. zm.), podlega zatwierdzeniu przez ministra właściwego do spraw rolnictwa, będącego dysponentem części budżetowej, w której dotacja celowa została zapisana (część 32 - Rolnictwo). Wydatkowanie środków z dotacji celowej weryfikowane jest również poprzez analizowanie przekazywanych przez Krajową Radę Izb Rolniczych Ministrowi Rolnictwa i Rozwoju Wsi, zgodnie z postanowieniami umowy o udzielenie dotacji celowej na dany rok, kopii pisemnych zgód Krajowej Rady Izb Rolniczych na dokonywanie przez organizacje rolnicze zmian pomiędzy poszczególnymi pozycjami kosztów w ramach danego celu dofinansowania lub pomiędzy poszczególnymi celami dofinansowania, przy czym zmiany pomiędzy poszczególnymi celami nie mogą przekroczyć 20%. Ponadto, zmiana wysokości dotacji między poszczególnymi organizacjami rolniczymi oraz zmiana wysokości dofinansowania danego celu przekraczająca 20% wymagają zgody Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi i mogą być dokonane na wniosek Krajowej Rady Izb Rolniczych – informuje Ryszard Bartosik.
